حد ضرر چقدر اهمیت دارد؟
در این پست تصمیم دارم درباره حد ضرر برای شما صحبت کنم،حد ضرر یا (stop loss) به عدد یا محدوده ای گفته میشود که شما برای معامله ی خود تعیین می کنید که بیشتر از آن سرمایه شما متحمل ضرر نشود و معامله شما بسته شود.حد ضرر می تواند در سیستم و نزد کارگزار شما ثبت شود (البته در بازارهای مالی داخلی این امکان هنوز از لحاظ نرم افزاری پیاده سازی نشده) یا اینکه ذهنی ثبت شود،و شما برای خود قرارداد کرده ایید که اگر قیمت سهام یا ارز از فلان مقدار کمتر یا بیشتر شد از معامله خارج شوید.
شروع عصر یخبندان و تباهی با رعایت نکردن حد ضرر !
تعریف حدضرر یکی از الزامات سرمایه‌گذار بوده اما تعیین حد آن مقوله‌ای است که محدوده ی وسیعی را پوشش داده و از خصوصیات فردی و روحی شخص سرمایه‌گذار شروع شده و تا مقدار سرمایه و اندازه ریسک و نوع بازار و شناخت سابقه تاریخی سهم ادامه می یابد، امیدوارم فرصتی حاصل شود که در پستهای آینده به روشهای تعیین حد ضرر نیز بپردازم ولی آنچه که امروز قرار است بدانید اهمیت آن است.
همیشه پیش‌بینی‌ها نمی‌تواند درست باشد و بنابراین اگر معامله ما به هر دلیلی مخالف انتظار ما پیش رفت آنگاه چه مقدار باید ضرر متحمل شد؟
موارد زیادی پیش می‌آید که ممکن است حد ضرر ما در یک معامله فعال شود و سپس سیر صعودی یا نزولی آن سهم شروع شود و ما را در غم از دست دادن سهم خویش داغ دار کند. این قسمت که البته واقعیت هم دارد، همان بخش گول زننده‌ای است که بسیاری از سهام‌داران را دچار مشکل حاد میکند، بنابراین تصمیم می گیرد که در معاملات بعدی حد ضرر نگذارد و این آغاز فصل یخبندان مالی برای معامله گر است. وقتی در معامله ای حد ضرر تعریف می کنید و ضرر فعال و لمس میشود هرگز از متد خود ناامید نشوید و روحیه ی خود را از دست ندهید، زیرا حد ضرر برای این است که فعال شود و یک چیز فرمایشی و سمبلی نیست، تنها نکته ی مهم و ضروری این است که اگر تعداد حد ضررهایی که از شما فعال میشود زیاد است باید یک بازبینی کلی در روش و سیستم معاملاتی خود انجام دهید و هرگز اقدام به پاک کردن صورت مسئله یعنی حذف حد ضرر نکنید.
آیا می توانید تصور کنید در حال رانندگی در یک اتومبیل با سرعتی بسیار بالا هستید و پدال گاز را نیز تا انتها فشرده اید. حال بصورت ناگهانی مانعی بزرگ را در مقابل خود می بینید و این در حالی است که در تجهیزات اتومبیل شما اصلاً چیزی بنام ترمز وجود ندارد و سرانجام …! نابودی…!
حد ضرر (stop loss ) در بازار ارز بین الملل نیز دقیقاً همان نقش ترمز مطمئن را در اتومبیل کورسی شما دارد ، کما اینکه با نوسانات گاها شدیدی که در بازار ارز دیده می شود ،در صورت استفاده نکردن از حد ضرر، در کمتر چند ساعت ،امکان از بین رفتن تمام سرمایه شما وجود دارد .
تعیین حد ضرر از سوی معامله گران ،گاها حتی از خود معاملات نیز اهمیت بیشتری پیدا می کند واین دقیقاً در حالیست که اکثر معامله گران در بازار فارکس هنوز استراتژی و متد ثابتی در مورد استفاده از حد ضرر و مقدار آن در معاملاتشان ندارند
حال چنانچه به مدریت ریسک سرمایه و مدریت پول توجه بیشتری کنیم و در کنار آن نیز از متد معاملاتی مطمئن برای ورود و خروج از بازار استفاده کنیم، مطمئناً بالانس نهایی معاملات ما با سود بالایی همراه خواهد بود . ذر این اینجا تکرار مجدد این مسئله ضروریست که عمده عامل عدم موفقیت بیش از 90% از معامله گران در پایان سال مالی در بازار فارکس ،عدم اطلاع و یا عدم استفاده از روشهای مطمئن در مدیریت ریسک سرمایه و پول است که تعیین حد مناسبی از حد ضرر (S/L) نیز از اجزاء مهم این علوم می باشد .
وقتی از یک آماتور پرسیده میشود که چرا در معامله ی خود حد ضرر نمی گذاری پاسخی که میدهد این است: ” که ما حدوداً در میانه یک رنج مشحص و تکراری از نوسانات قیمت می باشیم . پس بنابراین به هر حال نرخ قیمت به مکان قبلی اش باز خواهد گشت!” آری و بعد نتیجه آن، از دست دادن کل سرمایه (کال شدن) است.
حد ضرر یا استاپ لاس در بورس چیست؟
معامله‌گران حرفه‌ای وقتی وارد سهمی می‌شوند دو محدوده را برای خروج از سهم در نظر می‌گیرند: حد سود و حد ضرر. وقتی قیمت به هر کدام از این محدوده‌ها برسد، معامله‌گر اقدام به فروش و خروج از سهم میکند. حد سود در واقع محدودهای است که معامله‌گر برای شناسایی سود در نظر گرفته و حد ضرر در بورس (یا همان استاپ لاس) هم محدودهای است که برای جلوگیری از ضرر بیشتر مشخص کرده است.
برای مثال، معامله‌گر با ابزارهای تحلیلی خود به این نتیجه می‌رسد که سهمی را در قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری کند. با استفاده از همین ابزارهای تحلیلی، این معامله‌گر محدوده ۱۵۰۰ تومان را به عنوان حد سود در نظر می‌گیرد و اگر قیمت سهم رشد کند و به این محدوده برسد، سهم را با همین قیمت می‌فروشد و به یک سود ۵۰ درصدی می‌رسد. ولی اگر به هر دلیلی قیمت سهم پایین برود و مثلا به محدوده ۸۰۰ تومان (حد ضرری که معامله‌گر تعیین کرده است) برسد، در اینجا هم معامله‌گر اقدام به فروش سهامش میکند و با پذیرش ضرر ۲۰ درصدی، اجازه نمی‌دهد که سرمایه‌اش بیشتر از این مقدار کاهش پیدا کند.
تعیین حد ضرر، پایبندی به این محدوده و خروج از سهم در صورت رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر، یکی از مهم‌ترین رفتارها برای ماندگار بودن در بازارهای مالی است. مولفه‌های بسیار زیادی وجود دارند که بر قیمت سهم و بازارهای مالی تاثیر می‌گذارند و پیش‌بینی همه این مولفه‌ها عملا امکان‌پذیر نیست. در نظر گرفتن حد ضرر در واقع ابزاری احتیاطی است که معامله‌گر باید در معاملاتش در نظر بگیرد تا بتواند ریسک مولفه‌های پیش‌بینی‌ناپذیر (از قبیل تغییرات سیاسی، تغییر قیمت جهانی کالاهایی از قبیل نفت و فولاد، تغییرات بهره بانکی و غیره) را تا حد زیادی کنترل کند.
حد ضرر در بورس را چگونه تعیین کنیم؟
تعیین حد ضرر قاعده و قانون مشخص و ثابتی ندارد که بشود آن را برای همه معامله‌گران تجویز کرد. تعیین حد ضرر به عواملی از قبیل درجه ریسک‌پذیری، مدت‌زمان معامله، شرایط بازار، وضعیت بنیادی سهم، وضعیت تکنیکالی نمودار قیمت و غیره بستگی دارد.
برای نمونه، شخصی ممکن است روحیه ریسک‌پذیری بالایی داشته باشد و بتواند به‌راحتی ضررهای ۳۰ درصدی را هم تحمل کند. اما شخص دیگری چنین روحیه‌ای نداشته باشد و اگر قیمت سهامش بیشتر از ۱۰ درصد افت کند، آرامش خودش را از دست بدهد و دچار اضطراب شود. معامله‌گران موفق برای تعیین حد ضرر، پیش از هر چیز روحیات خودشان را در نظر می‌گیرند و مقدار مشخصی برای حد ضررشان دارند. این معامله‌گران حد ضررشان را طوری در نظر می‌گیرند که آرامش و تمرکزشان را از دست ندهند و در صورت افت قیمت بتوانند ضرری را که متحمل می‌شوند به‌راحتی بپذیرند. معامله‌گران موفق می‌دانند که اگر در معامله‌ای ضرر کنند، می‌توانند به‌راحتی در معامله‌ای دیگر این ضرر را جبران کنند و در مجموع به سود برسند.
نکته: متداول‌ترین محدوده برای تعیین حد ضرر ۵ تا ۱۵ درصد پایین‌تر از قیمت ورود به سهم است. علاوه بر این، معامله‌گران محتاط، سرمایه‌شان را طوری مدیریت میکنند که اگر در یک سهم به حد ضرر رسیدند، حداکثر ۲ تا ۳ درصد از سرمایه‌شان را از دست بدهند. مثلا اگر کل سرمایه‌شان ۱۰۰ میلیون تومان است و ۱۰ میلیون تومان از این مبلغ را برای خرید سهام شرکت الف در نظر گرفته‌اند، حد ضررشان را طوری در نظر می‌گیرند که اگر قیمت سهم به حد ضرر رسید، حد اکثر ۲ تا ۳ میلیون تومان ضرر کنند.
تعیین حد ضرر با استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال
تحلیلگران تکنیکال که بیش از هر چیز نمودار قیمت سهم را بررسی میکنند، اولین کارشان این است که سطوح مقاومت و حمایت قیمت سهام را مشخص کنند. معمولا انتظار می‌رود که قیمت سهم بعد از رسیدن به سطوح حمایتی واکنش مثبت نشان بدهد و شروع به رشد کند. معامله‌گرانی که از تحلیل تکنیکال استفاده میکنند، سعی میکنند سهامی را بخرند که قیمت‌شان نزدیک به محدوده حمایتی باشد و حد ضررشان را کمی پایین‌تر از این محدوده در نظر می‌گیرند. به این ترتیب محدوده حمایتی مانند نوعی سپر عمل میکند و اجازه نمی‌دهد که قیمت سهام به‌راحتی به محدوده حد ضرر برسد.
در تصویر زیر نمونه‌ای از حد ضرری را مشاهده می‌کنید که به کمک تحلیل تکنیکال مشخص شده است.
تحلیلگر در این مثال به این نتیجه رسیده است که محدوده ۹۰۰ تا ۹۵۰ تومان محدوده حمایتی سهم شستا است. این تحلیلگر می‌تواند طبق این تحلیل در این محدوده اقدام به خرید سهم کند و حد ضررش را محدوده ۸۵۰ تومان در نظر بگیرد. اگر قیمت زیر این محدوده تثبیت شود، در واقع حمایت ۹۰۰ تومانی از دست رفته است و انتظار نمی‌رود که در آینده نزدیک قیمت سهم بالاتر از این محدوده برود. پس معامله‌گر باید سهم را بفروشد و از آن خارج شود.
البته در این نمودار همانطور که مشخص است قیمت سهم به این محدوده واکنش مثبت نشان داده و تا محدوده ۱۴۰۰ تومان هم رشد کرده است. باید دقت کرد که وقتی قیمت سهم به محدوده حمایتی واکنش مثبت نشان میدهد و از این محدوده فاصله می‌گیرد، فرصت خرید سهم از دست رفته است. زیرا اگر مثلا در قیمت ۱۲۰۰ تومان خریدار سهم باشید و حد ضرر را با استفاده از این تحلیل ۸۵۰ تومان در نظر بگیرید، متحمل ریسک بسیار زیادی خواهید بود. به‌طور کلی در این روش هرچه قیمت خریدتان هرچه به حمایت نزدیک‌تر باشد، ریسک کمتری متحمل خواهید شد و پاداش بیشتری در انتظارتان خواهد بود.
حد ضرر متحرک چیست؟
یکی دیگر از مفاهیمی که خوب است در زمینه حد ضرر بدانیم، مفهوم حد ضرر متحرک است. حد ضرر متحرک یا Trailing Stop Loss در واقع ابزاری برای محافظت از سود است و زمانی به کار می‌رود که معامله ما وارد سود شده باشد و به حد سود رسیده باشد. شیوه استفاده از این نوع حد ضرر به این صورت است که مثلا معامله‌گر در محدوده ۱۰۰۰ تومان وارد سهم شده است و حد سود را ۱۵۰۰ تومان در نظر گرفته است.
بعد از مدتی قیمت سهم رشد میکند و به ۱۵۰۰ تومان می‌رسد، اما تحلیلگر با ارزیابی شرایط به این نتیجه می‌رسد که احتمال دارد قیمت سهم از این هم بالاتر برود. در این حالت حد ضرر را بالاتر می‌آورد و در محدوده ۱۴۰۰ تومان قرار میدهد. به این ترتیب اگر قیمت سهم به رشد خودش ادامه بدهد، همچنان این امکان وجود خواهد داشت که سود بیشتری از این معامله کسب شود، ولی اگر قیمت سهم کاهشی شود، معامله‌گر در محدوده ۱۴۰۰ تومان اقدام به فروش میکند و اجازه نمی‌دهد سودی که به دست آورده، از بین برود.
اهمیت رعایت حد ضرر
این مطلب را با مقایسه حد ضرر و کمبربند ایمنی آغاز کردیم، ولی هرچه درباره رعایت حد ضرر بگوییم کم گفته‌ایم. رعایت حد ضرر این امکان را برای معامله‌گر فراهم میکند که اگر شرایط طبق انتظارش پیش نرود، با ضرر حداقلی از معامله خارج شود و سرمایه‌اش برای معامله بعدی آزاد باشد و بتواند در معاملات آینده این ضرر کوچک را جبران کند و به سود برسد.
گاهی پیش می‌آید که بعضی از معامله‌گران تازه‌کار وارد محدوده حد ضرر می‌شوند و از سهم خارج می‌شوند، اما درست بعد از خروج آن‌ها، روند صعودی سهم آغاز میشود و حسرت کسب سود با این معامله‌گران می‌ماند. بسیاری از افراد تازه‌کار به‌راحتی تحت تاثیر چنین موقعیت‌هایی قرار می‌گیرند و حد ضرر را به‌کلی کنار می‌گذارند، نکته اینجاست که چنین کاری می‌تواند آغاز مسیری باشد که به‌راحتی به ناکامی معامله‌گران منتهی میشود.
رعایت حد ضرر از ضروریات معاملهگری است و اگر حد ضررتان به‌راحتی فعال میشود و تعداد زیادی از معاملات‌تان به حد ضرر می‌رسد، معنایش این نیست که نباید حد ضرر در نظر گرفت، بلکه مفهومش این است که شیوه تحلیل و معامله‌تان ایراد دارد و باید به دنبال رفع این ایرادها باشید. متداول‌ترین مشکل هم این است که معامله‌گران تازه‌وارد محدوده مناسبی برای خرید سهم در نظر نمی‌گیرند و با هر قیمتی که شد اقدام به خرید میکنند.
بهترین محدوده‌ها برای خرید سهم محدوده‌های حمایتی است و معامله‌گر باید پیش از آنکه قیمت به این محدوده برسد، آماده خرید باشد و هر وقت قیمت به این محدوده رسید اقدام به خرید کند و نه قبل یا بعد از آن. در این صورت اگر محدوده‌های حمایتی به‌درستی تشخیص داده شود، حد ضررهای کمتری در معاملات‌مان فعال خواهد شد و تعداد بیشتری از معاملات‌مان با موفقیت همراه خواهد بود.
نحوه محاسبه حد ضرر در بورس
شیوه‌های مختلفی برای محاسبه و تعیین حد ضرر در بورس وجود دارد. در بعضی از این روش‌ها از ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده میشود و در بعضی دیگر حد ضرر را صرفا بر مبنای قیمت تعیین میشود. در ادامه چند روش برای تعیین حد ضرر را با هم مرور می‌کنیم.
تعیین حد ضرر ثابت
حد ضرر ثابت معمولا به دو صورت تعیین میشود. در روش اول معامله‌گر مقدار مشخصی از قیمت را به عنوان حد ضرر در نظر می‌گیرد. مثلا معامله‌گر حد ضررش را چگونه حد ضرر را فعال کنیم؟ ۵۰ تومان کمتر از قیمت خرید در نظر می‌گیرد. در این روش، اگر قیمت خرید سهمی ۹۰۰ تومان بوده باشد، حد ضرر مقدار ۸۵۰ تومان خواهد بود.
در روش دوم درصد مشخصی به عنوان حد ضرر در نظر گرفته میشود. در این حالت معامله‌گر حد ضررش را مثلا ۱۰ درصد زیر قیمت خرید در نظر می‌گیرد. به عنوان مثال، اگر قیمت خرید سهم ۲۰۰۰ تومان باشد و معامله‌گر حد ضرر ۱۰ درصدی در نظر داشته باشد، حد ضرر سهم ۱۰ درصد پایین‌تر از ۲۰۰۰ تومان، یعنی ۱۸۰۰ تومان، خواهد بود.
نکته: در این روش حد ضرر معمولا بین ۵ تا ۱۵ درصد در نظر گرفته میشود.
تعیین حد ضرر به کمک میانگین‌های متحرک
بعضی از معامله‌گران برای اینکه انعطاف‌پذیری بیشتری در معاملاتشان داشته باشند، از حد ضررهای دینامیک استفاده میکنند. در این روش معمولا از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال برای تعیین حد ضرر استفاده میشود. یکی از متداول‌ترین اندیکاتورها برای این کار، میانگین‌های متحرک هستند.
در این روش، معامله‌گر یک اندیکاتور میانگین متحرک (مثلا میانگین متحرک ۵۰ روزه) را در نظر می‌گیرد و وقتی قیمت سهم زیر این میانگین تثبیت میشود، اقدام به فروش سهم میکند. میانگین متحرک ۵۰ روزه در واقع نشان میدهد که میانگین قیمت سهم طی ۵۰ روز معاملاتی اخیر چه مقدار بوده است. اگر قرار به رشد سهم باشد، قیمت باید بالای این میانگین حرکت کند و اگر قیمت سهم کمتر از این میانگین شود، نشانه آن است که کاهش قیمت سهم ادامه خواهد داشت.
تعیین حد ضرر به کمک محدوده حمایتی
یکی از مهم‌ترین مواردی که در تحلیل تکنیکال مطرح میشود، بررسی و تشخیص سطوح حمایتی است. در این روش، معامله‌گر به کمک تحلیل تکنیکال سطوح حمایتی مهم سهم را تعیین میکند و حد ضرر را ۵ الی ۱۰ درصد زیر این محدوده در نظر می‌گیرد. برای نمونه، اگر معامله‌گر به این نتیجه برسد که سهمی در محدوده ۳۵۰ تومان حمایت تکنیکالی دارد، حد ضررش را ۱۰ درصد پایین‌تر از این محدوده (یعنی محدوده ۳۱۵ تومان) در نظر می‌گیرد.
معایب و مزایای رعایت حد ضرر در بورس
در قسمت‌های قبلی این مطلب به مزایای رعایت حد ضرر در بورس اشاره کرده‌ایم. اما به طور خلاصه، مهم‌ترین مزیت رعایت حد ضرر این است که سرمایه شما از آسیب در امان می‌ماند و در ازای از دست رفتن بخش کوچکی از سرمایه، این امکان را خواهید داشت که وارد معامله دیگری شوید و زیان معامله قبلی را جبران کنید.
مزیت مهم دیگر رعایت حد ضرر این است که اعصاب و روان‌تان آرام می‌ماند و هر روز نگران این نخواهید بود که ضررتان بیشتر خواهد شد یا نه و اینکه چه زمانی روند سهم تغییر خواهد کرد و از ضرر خارج خواهید شد.
رعایت حد ضرر، اگر درست و اصولی و بر مبنای روحیات معامله‌گر تعیین شده باشد، معایب خاصی ندارد. ولی اگر حد ضررتان را طوری در نظر بگیرید که به سرعت فعال شود، تعداد معاملات ناموفق‌تان زیاد خواهد شد و در نتیجه بخش مهمی از چگونه حد ضرر را فعال کنیم؟ سرمایه‌تان را از دست خواهید داد.
مثلا اگر حد ضررتان را ۵۰ درصد در نظر بگیرید، با رسیدن به این حد ضرر نیمی از سرمایه‌تان را از دست خواهید داد. یا اگر هنگام خرید سهم و تعیین حد ضرر، به محدوده‌های حمایتی سهم توجه کافی نداشته باشید و قیمت خریدتان فاصله زیادی با محدوده حمایتی داشته باشد، این امکان که حد ضررتان به‌راحتی فعال شود وجود خواهد داشت. در این حالت هم شناسایی ضرر و خروج از معامله باعث خواهد شد بخشی از سرمایه‌تان از دست برود، در حالی که اگر محدوده ورودتان مناسب می‌بود و حد ضررتان را زیر محدوده حمایتی قرار می‌دادید، در این معامله به سود مناسبی می‌رسیدید.
نکته مهم: پیش از اینکه به فکر خرید سهمی باشیم، باید حد ضرر مناسبی برای این سهم در نظر بگیریم و سپس اقدام به خرید کنیم. در این حالت محدوده خریدمان را باید طوری انتخاب کنیم که اگر معامله وارد ضرر شد و به حد ضرر رسید، زیان‌مان بیشتر از مقداری که از قبل مشخص کرده‌ایم نباشد.
مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر
یک روش ساده برای تعیین حد ضرر طی کردن مراحل زیر است:
- تعیین محدوده حمایت تکنیکال
- اقدام به خرید نزدیک به حمایت
- قرار دادن حد ضرر ۵ تا ۱۵ درصد پایین‌تر از حمایت
فرض کنید نمودار سهم فولاد مبارکه را تحلیل کرده‌ایم و به این نتیجه رسیده‌ایم که سهم در محدوده ۱۰۰۰ تومان حمایت خوبی دارد. سپس در این محدوده اقدام به خرید کرده‌ایم و حد ضررمان را ۱۰ درصد پایین‌تر از این محدوده قرار داده‌ایم. در تصویر زیر این حالت را میبینید.
همانطور که در این تصویر میبینید، قیمت سهم بعد از خرید ما افت کرده است و زیر محدوده حد ضرر رفته است. در این حالت باید سهم را بفروشیم و از سهم خارج شویم. چون این احتمال را می‌دهیم که روند نزولی سهم ادامه پیدا کند و ضرر ما بیشتر شود. البته در این مثال سهم وارد یک روند خنثی شده است و اصطلاحا درجا زده است.
اما اگر همین حد ضرر را رعایت کرده باشیم، با ضرر حداقلی از سهم خارج شده‌ایم و خودمان را درگیر درجا زدن‌های فرساینده سهم نکرده‌ایم. به این ترتیب، بعد از شناسایی ضرر سرمایه‌مان آزاد شده است و این امکان را یافته‌ایم که بدون از دست دادن زمان خرید دیگری انجام بدهیم و در معاملات بعدی به سود برسیم.
حد ضرر در سرمایه گذاری و بورس
هدف همه‌ی افراد از سرمایه‌گذاری کسب سود و افزایش دارایی است. می‌دانیم که در بازارها نوسان و ریزش، اتفاق غیرقابل پیش‌بینی و دور از ذهنی نیست. اگر با آگاهی و دانش کامل وارد بازار نشده باشیم امکان دارد بخشی یا همه سرمایه‌مان را از دست بدهیم و ضرر کنیم. چگونه میتوانیم جلوی ضرر را بگیریم و حداقل تلاش کنیم در بازار خرسی اصل سرمایه‌مان را حفظ کنیم؟ در این مقاله به مفهوم حد ضرر و تاثیرات آن در جلوگیری از زیان بیش از اندازه صحبت خواهیم کرد.
حد ضرر یا stop loss چیست؟
حد ضرر یا استاپ لاس مفهوم مهمی در بازار سرمایه به شمار می‌رود. تمام سرمایه‌گذاران حرفه‌ای با آن به خوبی آشنا هستند. در این استراتژی شما برای جلوگیری از زیان‌های مالی برای هر معامله‌ی خود حد ضرر تعیین می‌کنید. به این معنا که اگر سهام از قیمت مشخصی پایین‌تر آمد شما در حال ضرر کردن هستید و هرچه سریع‌تر باید آن سهام را بفروشید.
انواع حد ضرر
به طور کل دو نوع حدد ضرر می‌توان تعیین کرد:
حد ضرر ثابت
در این نوع حد ضرر، سرمایه‌گذار درصد ثابتی را به عنوان حد ضرر مشخص میکند. اگر قیمت سهام به کمتر از میزان مشخص شده برسد آن سهم را می‌فروشد.
برای مثال اگر شخصی یک سهم را با قیمت ۱ میلیون خریداری کند و حد ضرر آن را ۱۰ درصد مشخص کند، اگر قیمت سهام به ۹۰۰ هزار تومان کاهش پیدا کند، آن سهم را می‌فروشد.
حد ضرر متحرک
تصور کنید شما سهامی خریداری کردید و استاپ لاس آن را مشخص کرده‌اید. این سهام روند صعودی در پیش می‌گیرد و شما سود می‌کنید. در این صورت شما برای حفظ سود خود باید حد را به نسبت میزان سود تغییر دهید. در این حالت شما حد ضرر متحرک تعیین کرده‌اید.
برای مثال قیمت سهمی که خریداری کردید را ۱ میلیون تومان و حد ضرر را ۹۰۰ هزار تومان در نظر گرفته اید سهام شما رشد میکند و به میزان ۱۵۰۰ تومان می‌رسد. در این حالت شما باید حد ضرر خود را به ۱۴۰۰ تغییر دهید.
مزایا و معایب استراتژی حد ضرر
۱. به حداقل رساندن ضرر و زیان
استاپ لاس به شما کمک میکند تا ضررهای خود را کاهش دهید و شما را در برابر زیان بزرگ در بازار سهام بیمه میکند. اگر این حد را برای معاملات خود تعیین نکنید و قیمت سهام شما به آرامی در حال کاهش باشد، اتفاقات و شرایط بدی را برای سرمایه‌گذاری شما ایجاد میکند.
۲. کنترل شرایط و فروش به صورت خودکار
استاپ لاس به صورت خودکار شرایط را کنترل میکند و در زمان نیاز سهام را می‌فروشد. در این حالت دیگر نیازی به نظارت تمام وقت شما نیست. بنابراین زمانی که قیمت سهام شما به حد مشخص شده رسید به چگونه حد ضرر را فعال کنیم؟ صورت خودکار به فروش می‌رود.
۳.تعادل بین ریسک و سود
تعادل بین ریسک و سود در هنگام معامله در بازار سهام واقعاً مهم است. به منظور کسب میزان سود مشخص، شما باید سرسختانه بر میزان ریسکی که میتوانید بپذیرید پایبند بمانید. به عنوان مثال، میتوانید تعریف کنید که برای به دست آوردن این مقدار سود فقط ۵، ۱۰٪ یا ۲۰٪ ریسک می‌کنید. این استراتژی به شما کمک میکند تا تعادل بین “ریسک و سود” خود را حفظ کنید.
۴. تجارت بر پایه منطق و نظم را ترویج میکند
برای یک سرمایه‌گذار بسیار مهم است که خود را از احساسات بازار جدا کند. حد ضرر به شما کمک میکند تا به استراتژی مالی خود پایبند باشید و تجارت بر پایه منطق و نظم را ترویج میکند.
۱. نوسانات کوتاه مدت
یکی از بزرگ‌ترین معایب اصلی استفاده از استاپ لاس این است که می‌تواند با نوسانات کوتاه مدت قیمت سهام فعال شود. نکته کلیدی‌ایی که هنگام تعیین استاپ لاس باید به خاطر داشته باشید این است که استاپ لاس باید به سهام اجازه نوسان هر روزه دهد و در عین حال از ریسک زیان تا حد امکان جلوگیری کند.
۲. فروش زود هنگام سهام
تنها ریسکی که در استفاده از استراتژی استاپ لاس در معاملات وجود دارد، ریسک بالقوه متوقف کردن معامله‌ای است که می‌توانست سودآور و یا سودآورتر باشد اگر سرمایه‌گذار مایل بود سطح بالاتری از ریسک را بپذیرید. حد ضرر می‌تواند منجر به بستن زود هنگام معاملات شود و از این رو پتانسیل سود را محدود کند.
۳. ریسک تعیین قیمت
سرمایه‌گذاران باید تصمیم بگیرند که چه قیمتی را تعیین کنند، که می‌تواند بخش دشواری باشد. میتوانید از مشاوران مالی کمک بگیرید اما این کار هزینه‌بر خواهد بود.
۴. هزینه زیاد
گاهی اوقات کارگزار سهام شما می‌تواند برای استفاده از دستور حد ضرر هزینه ای دریافت کند و که می‌تواند هزینه زیادی برای شما باشد.
اهداف استاپ لاس
هدف اصلی استاپ لاس، کاهش ریسک (با محدود کردن زیان‌های احتمالی) و آسان‌تر کردن معاملات (با داشتن استراتژی است که در صورت معامله در بازار با قیمت مشخص، به‌طور خودکار اجرا میشود). از معامله‌گران خواسته میشود که همیشه از حد ضرر استفاده کنند تا ریسک خود را محدود کرده و از زیان احتمالی و فاجعه‌بار چگونه حد ضرر را فعال کنیم؟ جلوگیری کنند.
سخن پایانی
حد ضرر ابزار ساده ای است که در صورت استفاده موثر می‌تواند مزایای قابل توجهی را ارائه دهد. چه برای جلوگیری از زیان های بیش از حد و چه برای حفظ سود، تقریباً در انواع مدل‌های سرمایه‌گذاری می‌توان از این ابزار بهره مند شد. استاپ لاس را به عنوان یک بیمه‌نامه در نظر بگیرید: شما امیدوارید که هرگز مجبور به استفاده از آن نشوید، اما خوب است بدانید که در صورت نیاز از محافظت برخوردار هستید.
چگونه حد ضرر را فعال کنیم؟
دلار آمریکا در برابر دلار کاندا یک سقوط آزاد را شاهد بود. اگر چه من یک معامله گر بلند مدت میباشم اما به گرفتن موقعیت های معاملاتی در کوتاه مدت نیز علاقه مندم. بسیاری از معامله گران پی برده اند که وقتی بازار دارای روند قدرتمند و سریعی است ورود بسیار مشکل است. البته من مقالاتی تحت عنوان ” چگونه در بازاری با روند عمودی موقعیت معاملاتی باز کنم” نوشته ام تا نشان دهم که چگونه یک ورود با احتمال بالای موفقیت را در اینگونه بازارها میتوانیم داشته باشیم. با اتمام این مقاله در هفته گذشته این موقعیت بسته نشده بود و من روش های مختلفی برای نشان دادن حفظ سود خود ارائه دادم.
اجازه دهید تا چگونگی آن را به شما نشان دهم:
من به قیمت و سود دهی ترید اجازه دادم تا در مسیر خود حرکت کند و هر بار حد ضرر را به بالای سوئینگ سقف ایجاد شده منتقل کردم تا زمانیکه در نهایت قیمت به خط میانی چنگال نزولی قرمز رنگ رسید و در آنجا ترید را با 439 پیپ سود بستم.
آیا بعد از اینکه من سود خود را گرفتم بدین معنی است که دیگر جذابیت بازار پایان یافته است؟ البته که نه. بازار همیشه در حال حرکت است و من پی بردهام که اگر صبور و مراقب باشم موقعیت های معاملاتی زیادی را خواهم یافت. یکی از مربیان سابق من میگفت که اگر بتوانم ترید موفق در پیچ و تابهای یک روند را یاد بگیرم.
ان زمان خواهم توانست 4،3،2 و حتی 5 برابر نیز سود کنم در قبال اینکه یک فروش ساده در سقف و خرید در کف یک روند طولانی را داشته باشم ( یا بالعکس در یک روند صعودی). هر تریدری سرمایه یا توانایی نگه داشتن موقعیتهای معاملاتی بلند مدت را ندارد و باید بدین اشاره داشت که هر معاملهگری توانایی ترید در پیچ و تابها را ندارد و بنابراین هر تریدری باید شیوهای که متناسب استعدادهایش میباشد را بیابد.
صبح روز بعد پیش از گشایش بازار هنگامی که مشغول اماده کردن نقشه بازار ( Market Map) بودم متوجه شدم که دلار آمریکا در قبال دلار کانادا رالی را برای تست یک اسلایدینگ پارالل نزولی ( که من از آن برای ورود به موقعیت فروش دلار آمریکا در قبال خرید دلار کانادا استفاده کرده و با سود خوبی بسته بودم.) مجددا آغاز کرده است. قیمت در حال رقصیدن در اطراف اسلایدینگ پارالل نزولی بود اما نشانهای مبنی بر ضعف به من نشان نداده بود و تا آن زمان من برای ورود به معامله تمایلی نداشتم
سپس قیمت یک سوئینگ کف و چندین میله (Bar) صعودی را به سوی پایین شکست و به نظر میرسید که شبیه اینست که من صاحب فرصت دوبارهای برای سورتمه سواری همچون سری پیشین به سمت پایین شدهام. اجازه دهید تا به شما نشان دهم چه میگویم:
یکی از مفاهیمی که من بارها بار در جلسات معاملاتی زنده صبح و آموزش به کاراموزان تاکید میکنم اینست که بازار بر مسیر خود است.شاید این جمله بنظر خیلی ساده بیاید اما به یاد داشته باشید که برای تریدر شدن شما باید میزان خاصی از نفس خود را داشته باشید (بر اساس ضمیر خود تصمیم نگیرید-مترجم).
ساده انگارانه است اگر فکر کنیم قیمت به وقتی به محدودهای که پتانسیل چرخش دارد برسد باید تغییر جهت داده و بچرخد، اما حقیقت آنست که بازار ذهنیت خود را دارد و دفعات متعددی اتفاق افتاده و خواهد افتاد که پلن های طرح شده شما را در نهایت ویران میکند.
یک راه برای دفع این خطرات و آسیبها این است که به قیمت اجازه دهیم قبل از اینکه وارد ترید شویم قیمت کارتهای خود را بازی کند. مقصود اینست که اگر شما به دنبال خط خاصی برای موقعیت فروش هستید که با آن دوباره وارد معامله شوید اجازه دهید تا قیمت به آن خط برسد، با آن خط برقصد و اجازه دهید تا قیمت ضعف را در خود آشکار سازد قبل از اینکه دستورات فروش خود را قرار دهید.
شما میتوانید مشاهده کنید که قیمت به اسلایدینگ پارالل نزولی رسید و چندید بار آن را هل داد اما در اینکه بتواند فرایندی را دربالای ان بسازد به مشکل برخورد و بعد از تعداد انگشت شماری میله (Bar ) شروع به معامله در زیر اسلایدینگ پارالل کرد. هنگامیکه قیمت ان را شکست و در زیر سوئینگ کف قبلی بسته شد به نظر من قیمت تمام کارتهای بازی خود را بازی کرده است و من آماده سواری گرفتن دوباره از این سرسره بودم.
دستورات من بسیار ساده بودند:
1- من در ریتست اسلایدینگ پارالل مشکی در 1.0945 قصد فروش داشتم.
2- حد ضرر اولیه من5 پیپ بالاتر از آخرین سوئینگ سقف در 1.0978 قرار میگرفت.
3- وقتی من وارد معامله فروش دلار آمریکا در قبال خرید دلار کانادا شدم حد سود را در کف قبلی در 1.0794 قرار دادم.
من یک چارت جدید 20 دقیقهای دلار کانادا را باز کردم و متوجه شدم که دستور سل لیمیت من در 1.0945 فعال شده است و از همه مهمتر اینک ترید من به خوبی پیش رفته است.
من حد ضرر اولیه خود را لغو کرده و آن را به بریک ایون انتقال دادم.
دلار آمریکا سقوط کرد و موقعیت آن در نزدیکی حد سود من در 1.0794 قرار گرفت. ابتدا قصد خروج از ترید کردم اما در عوض خروج حد ضرر را از بریک ایون به 10 پیپ بالاتر از اخرین سوئینگ سقف در 1.0881جابجا کردم و مشتاق بودم این موقعیت معاملاتی به اتمام برسد.
حال ببینید چه اتفاقی افتاد:
همانطور که میبینید قیمت به نزدیکی حد ضرر آمده و سپس دوباره به سمت پایین برگشته است و حد سود را دیده است.
در اینجا 3 نکته کلیدی برای این ترید وجود دارد:
1- پیچ و تابهای فراوانی برای گرفتن موقعیتهای معاملاتی وجود دارد حتی در صورتی که بازار روندی نزدیک به عمود-روند داشته باشد.
2- منتظر بمانید تا بازار کارتهای خود را قبل از اینکه شما اردرهای خود را قرار دهید بازی کند.
3- حد ضرر و حد توقف سود خود را در پشت سوئینگهای کف و سقف قبلی مخفی کنید. هنگامیکه شما شروع به استفاده از ساختار بازار برای محافظت از سود خود کنید شگفت زده خواهید شد که چگونه چندین بار اردرهای حد ضررتان با چند پیپ اندک جان سالم به در بردهاند.
حد توقف سود همان حد ضرری است که از نقطه بریک ایون عبور کردهاست و به عبارت دیگر حد ضرری است که اگر قیمت ان را لمس کند نیز ترید با سود خواهیم داشت.
چطور از سودهایمان محافظت کنیم؟؟!
تعریف ساده حدضرر یا حد توقف زیان این است: وقتی قیمت سهام به حدضرر تعیین شده رسید، سهام موردنظر را باید فروخت تا از ضرر بیشتر جلوگیری شود.
باید توجه کنید که کم شدن سود هم نوعی ضرر است ، بنابراین در زمانی که قیمت سهام بالا رفت، حدضرر را نیز باید متناسب با قیمت، افزایش داد.
مزایا و معایب حدضرر اتوماتیک
در بازار هایی مثل ارز دیجیتال مزایای تعیین حدضرر بصورت خودکار این است که شما مجبور نخواهید بود که قیمت سهام را بصورت روزانه چک کنید
این گزینه بسیار کارآمدی است مخصوصا زمانی که در تعطیلات یا در وضعیتی قرار دارید که نمی‌توانید به کامپیوتر، اینترنت و موبایل دسترسی داشته باشید.
معایب حد ضرر خودکار این است که ممکن است حدضرر (مخصوصا زمانی که در قیمت نامناسبی تنظیم شده) با یک نوسان خیلی کوچک قیمت
در بازار فعال شده و ناخواسته معامله‌ای که انجام داده‌اید بسته شود.
هیچ قاعده و قانونی برای تعیین قیمت حدضرر وجود ندارد. این موضوع کاملا به سبک سرمایه‌گذاری شما و میزان ریسک پذیری‌تان بستگی دارد
شاید شخصی که هدفش نوسان‌گیری است، حدضرر را 5 درصد زیر قیمت خرید قرار دهد در حالیکه شخصی که دارای هدف بلندمدت سرمایه‌گذاری است،
15 درصد پایین‌تر از قیمت خرید را به عنوان حدضرر تعیین نماید.
تعیین نقطه توقف یا حدضرر نیاز به کمی تجربه و داشتن اطلاعات کافی از تحلیل تکنیکال دارد . نکات کلیدی زیر می‌تواند چگونه حد ضرر را فعال کنیم؟ در تعیین حدضرر به شما کمک کند.
تریل استاپ لاس
وقتی که وارد ترید یا معامله ای میشیم با رسیدن به تارگت اول میتونیم به همان سود بسنده کنیم. خارج بشویم و یا برای بدست اوردن تارگت های بعدی
میتوانیم صبر کنیم.بهترین کار برای رسیدن به تارگت های بعدی تریل یا جا به جا کردن استاپ لاسمون هست. یا در نقطه ورود برای سربه سر خارج شدن از
معامله یا بالاتر از از نقطه ورود تا در صورت برگشت قیمت بتوانیم با حداقل سود خارج بشوییم.
چند نکته کلیدی در تعیین حدضرر
- حدضرر را در معاملات کوتاه مدت روی محدوده حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید (به شرطی که بین 8 تا 10 درصد باشد)
- حدضرر را در خریدهای میان‌مدت و بلندمدت روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید (بین 10 تا 20 درصد پایین‌تر از قیمت خرید)
- وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت ارز در بالای محدوده مقاومتی تثبیت کردید، حدضرر را روی مقاومت شکسته شده
که حالا به عنوان حمایت عمل میکند قرار دهید. - اگر حدضرر را در فاصله کوتاهی از قیمت خرید قرار دهید، در معاملات کوتاه مدت ممکن است به دلیل نوسان زیاد قیمت،
خروج زودهنگامی از بازار داشته باشید (سهم خیلی زود فروخته شود.) - اگر حدضرر را در فاصله زیادی از قیمت خرید قرار دهید، باعث زیان بیشتر شما میشود. (سهم خیلی دیر فروخته میشود)
بنابراین یافتن حدوسط در تعیین حدضرر استراتژی هوشمندانه و بهتری میباشد. - همیشه به حدضرر تعیین شده عمل کنید. اگر پس از عمل کردن به حدضرر، رشد سهم شروع شد، نیازی نیست خودتان را ملامت کنید
و از آن به بعد در تعیین حدضرر دقت و مطالعه بیشتری انجام دهید. به جای ناراحت بودن، در عوض خوشحال باشید
که براساس استراتژی تان معامله را انجام داده اید. - برخی از افرادی که به دید بلندمدت سرمایه گذاری میکنند اعتقادی به تعیین حدضرر ندارند. شما هم اگر به وضعیت بنیادی شرکت مطمئن هستید
و قصد سرمایه گذاری بیش از 9 ماهه دارید میتوانید حدضرر تعیین نکنید.
حد سود چیست؟
حد سود به محدوده ای از قیمت گفته می شود که معامله گر بر اساس تحلیلی که بر روی سهم انجام می دهد،
آن محدوده را برای ذخیره سود و خروج از سهم مناسب پیش بینی می کند.
چرا تعیین حد سود مهم است؟
در تحلیل تعیین حد سود به اندازه حد ضرر مهم است. گاهی معامله گر به قدری درگیر تعیین نقطه ورود میشود
که فراموش میکند کی باید از سهم خارج شود. در تعیین حد سود معامله گر بر اساس ابزاری که دارد نقطه‌ای که می‌خواهد
از سهم خارج شود را تعیین میکند. البته باید این نکته را در نظر داشته باشیم زمانی که جو کلی بازار و سهم خوب است، میتوانیم حد سود را ارتقا دهیم.
برای مثال زمانی که قیمت 5000 تومان را برای خروج تعیین کردیم ولی شرایط بازار مناسب است، میتوانیم این حد سود را بالاتر ببریم
و به 5500 تومان ارتقا دهیم. در اصل به این عمل تعیین حد سود شناور گفته میشود.
گاهی معامله گر برای تعیین نقطه ورود تلاش زیادی میکند و فراموش میکند که باید برای نقطه خروج هم برنامه ریزی کند.
تعیین حد سود :
برای مثال یک معامله گر می‌گوید که سهم را در کف کانال صعودی می‌خرم و در سقف کانال می‌فروشم.
خریدش تعیین نقطه ورود و فروشش تعیین نقطه خروج محسوب میشود. حال اگر شرایط بازار و سهم خوب بود،
معامله گر هدف دومی را برای سهمش در نظر می‌گیرد و می‌گوید تا هدف دوم صبر میکنم و بعد از رسیدن به این نقطه سهم را می‌فروشم.
معامله گر در نهایت همان طور که برای خرید سهم برنامه ریزی میکند و نقطه ورود را تعیین میکند، برای خروج از سهم هم باید برنامه داشته باشد
. معامله گر با تعیین محدوده حد سود، عملا نقطه خروج از سهم را تعیین میکند. نکته مهم دیگر در این ارتباط غلبه کردن به حس طمع است.
وارن بافت می‌گوید ترس و طمع دو دشمن بزرگ معامله گر میباشد که برای موفقیت باید بتوان این دو حس را به خوبی شناخت
و بر آن غلبه کرد. پس به عنوان یک معامله گر باید برای فروش سهم تان حتما برنامه داشته باشید. نمی‌توانید یک سهم را بخرید و بگویید
“حالا هر وقت حس کردم زمان مناسبی بود می‌فروشمش”.
استفاده از نقطه ورود و خروج بسیار مهم است. نمی‌توان یک سهم را بدون برنامه و فقط به دلیل اینکه کانالی
یا شخصی گفته در هر قیمتی بخریم و بفروشیم.
چگونه حد سود را تعیین کنیم؟
تعیین حد سود بستگی به استراتزی معامله گر دارد و نمی‌توان یک نسخه همگانی برای آن پیچید. اینکه خریدهایتان
را بر اساس تحلیل تکنیکال انجام می‌دهید و یا بنیادی، تعیین نقطه خروج می‌تواند برای معامله گران متفاوت باشد.
دیدگاه شما