توجه و اطلاعات کمتری در مورد شرکتهای بازار سرمایه خصوصی وجود دارد و این امر سرمایه گذاری را به ویژه برای سرمایه گذاران کوچکتر دشوار می کند. در بازارهای خصوصی، نقدینگی کمتری وجود دارد، به این معنی که خرید و فروش اوراق بهادار دشوارتر است.
عرضه اولیه سهام چیست
درمورد عرضه اولیه می توان چنین عنوان کرد که به اولین روز عرضه سهام یک شرکت در بازار بورس اشاره می نماید که در آن، درصد مشخصی از کل سهام شرکت برای نخستین بار در بازار بورس عرضه می‌شود. با توجه به تجربیات افراد که در بازار بورس هستند گفته می شود که در عرضه اولیه ها بیشتر مواقع سود آور می باشد.
عرضه اولیه سهام
عرضه اولیه در معنای ساده بدین شرح است که شرکتی برای نخسین بار سهام خود را در بورس قرار دهد به عبارت دیگر سهام شرکت ها برای نخسین بار در بازار بورس توسط عامه مردم خریداری می شود اما خرید سهام در صورتی است که کد یا سهام یا کد بورسی داشته باشند.
عرضه اولیه سهام یکی از گزینه های بسیار مهم و جذاب جهت کسب سود بیشتر می باشد چون سهام هایی که در این عرضه به فروش می‌رسند در بیشتر مواقع سود آور بوده و به همین دلیل، طرفداران زیادی دارند در این عرصه دارند.
درمورد عرضه اولیه می توان چنین عنوان کرد که به اولین روز عرضه سهام یک شرکت در بازار بورس اشاره می نماید که در آن، درصد مشخصی از کل سهام شرکت برای نخستین بار در بازار بورس عرضه می‌شود. با توجه به تجربیات افراد که در بازار بورس هستند گفته می شود که در عرضه اولیه ها بیشتر مواقع سود آور می باشد.
توجه داشته باشید که عرضه اولیه یک شرکت در بورس به این معنی نیست که آن شرکت، تازه کار خودش را شروع کرده است. بلکه به این معنی است که به تازگی اجازه خرید و فروش سهام آن در بورس صادر شده است. حتی گاهی شرکتهای دولتی با سال‌ها سابقه کار در این عرضه شرکت می‌کنند. شرایط خرید و فروش سهام در عرضه‌های اولیه کمی با سهام های عادی متفاوت است.
مراحل خرید عرضه اولیه
برای خرید عرضه اولیه به دو صورت امکان پذیر می باشد بصورت آنلاین و آفلاین می باشد.
در خرید آفلاین باید به همان صورت که در اطلاعیه عرضه اولیه عنوان کرده اند سرمایه گذار باید قیمت و حجم درخواستی خود را وارد سامانه معاملاتی کند تا کارگزار نسبت به خرید عرضه اولیه برای شخص اقدام و خریداری نماید. در مقابل در روش آنلاین سرمایه گذار بایستی در زمان مشخص شده توسط سازمان بورس اقدام به خرید اوراق بهادار نماید.
لازم به ذکر می باشد جهت خرید عرضه اولیه سرمایه گذار باید درخواست قیمت و حجم را وارد سامانه معاملاتی کند. در خصوص قیمت و حجم باید گفت که سرمایه گذار نمی تواند درخواست خود را به هر قیمت و حجمی وارد سامانه کند بلکه باید درخواست حجم و قیمت خود را طبق اطلاعات منتشر شده در آگهی عرضه اولیه وارد سامانه کند.
مراحل خرید عرضه اولیه
۱٫مطالعه اطلاعیه جهت خرید عرضه اولیه
- نام شرکتی که عرضه اولیه خواهد شد به همراه نماد آن.
- تاریخ انجام عرضه اولیه.
- حداکثر حجمی که خریدار قادر به خرید خواهد بود.
- بازه قیمتی که برای خرید سهام در نظر گرفته شده است.
۲٫ شارژ حساب معاملاتی خود.
جهت خرید سهام ابتدا بایستی حساب سامانه معاملاتی خود را شارژ نمایید این عملیات را می توان در منوی پرداخت وجه انجام داد. بهتر است شارژ کردن حساب خود را به ساعات نزدیک انجام معامله عرضه اولیه موکول نکنید و در روزهای قبل این کار را انجام دهید زیرا امکان شلوغی سامانه معاملاتی وجود دارد.
۳٫ ثبت سفارش
“معمولا” در نخستین ساعت‌های زمان معاملات، از طریق پیغام ناظر سایت مدیریت فناوری بورس تهران، بازه زمانی ثبت سفارش اعلام می‌شود.
نکته حائز اهمیت آن است که اختصاص سهم در عرضه اولیه به روش ثبت سفارش، براساس اولویت زمانی ثبت سفارش نیست. بنابراین چه در ساعات اولیه این کار را انجام دهید و در چه ساعات پایانی، تفاوتی در تعداد سهام تخصیص یافته به شما ندارد.
۴٫ تخصیص سهام
در صورتی که عرضه اولیه در ساعات اولیه صبح صورت پذیرد، معمولا پس از ساعت ۱۶ روز عرضه اولیه، تخصیص سهام پایان می‌گیرد برخی کارگزاری‌ها، خودشان برای مشتریان عرضه اولیه می‌خرند.
برای استفاده از این روش، باید روز قبل از عرضه اولیه، حساب خود را شارژ کنید تا کارگزار در زمان ثبت سفارش از حسابتان برداشت و خرید را انجام دهد.
تعدادی دیگر از کارگزاری‌ها، برای افزایش مشارکت خریداران و تشویق مشتریان، عرضه اولیه را بدون نیاز به نقدینگی انجام می‌دهند که این روش نیز مانند روش بالا نیاز به تایید فرم توافق نامه کارگزاری دارد.
حق تقدم سهام
یکی از مزایای سهام در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار این است که چون سهامداران یک شرکت، در واقع به نسبت سهم خود، مالک آن شرکت محسوب می‌شوند، در خرید سهام جدید شرکت نیز در اولویت قرار دارند.
به این اولویت، حق تقدم خرید بازار اولیه سهام و مفهوم آن چیست؟ سهام می‌گوینـد. به عبارت دیگر در صورتی که یک شرکت سهام جدیدی برای فروش منتشر کند، سهامداران فعلی در خرید این سهام جدید اولویت دارند و به این اولویت در خرید سهام نسبت به سهامداران جدید، حق تقدم خرید سهام گفته می‌شود.
هنگامی که یک شرکت افزایش سرمایه می‌دهد، به نسبت درصد افزایش سرمایه تعداد سهام آن نیز افزایش پیدا می‌کند. حال به دلیل اینکه سهامداران یک شرکت خواهان حفظ حقوق و منافع خود در شرکت هستند، این انتظار را دارند که بعد از افزایش سرمایه شرکت، درصد مالکیت خود در شرکت را نسبت به قبل از افزایش سرمایه حفظ کنند. به همین دلیل براساس قانون تجارت این حق برای سهامداران شرکت در نظر گرفته می‌شود.
نسبت سود و زیان در حق تقدم
دامنه نوسان حق تقدم سهام شرکت ها دو برابر سهم عادی است و ریسک بالایی دارد. نوسان دو برابری هم می‌تواند سود زیادی را نصیب سرمایه گذار کند و هم می‌تواند باعث ضرر و زیان شود که این موضوع به میزان آشنایی شما با بورس و تشخیص درست زمان ورود و خروج توسط سهامدار بستگی دارد.
دامنه نوسان در معامله نماد حق تقدم شرکتها، ۲ برابر دامنه نوسان سهام عادی است، به این معنی که نماد حق تقدم در طی روز می‌تواند ۱۰+ درصد و یا ۱۰- درصد به نسبت قیمت پایانی روز گذشته نوسان داشته باشد.
اشخاصی که به معامله حق تقدم می‌پردازند باید به این موضوع توجه کنند که ریسک حق تقدم سهام بیشتر از سهام عادی است، چون در این حالت در طی روز در بیشترین حالت می‌تواند حدود ۲۰ درصد هم نوسان داشته باشد در حالتی که این دامنه نوسان برای سهام عادی نزدیک به ۱۰ درصد است.
اگر شخصی فرم شرکت در افزایش سرمایه را تکمیل نکند و حق تقدم خود را در مدت زمان تعیین شده نفروشد، به این حق تقدم ها، حق تقدم استفاده نشده می‌گویند که شرکت حق تقدم استفاده نشده را به روش حراج و از طریق آگهی‌ها می‌فروشد و مبلغ کارمزد فروش را از آن مبلغ کم کرده و باقیمانده آن را به حساب سهامداران واریز می کند.
شکایت از شرکت های بورسی
جهت اعلام و مشخص کردن تخلفات شرکتهای فعال در بازار بورس و سرمایه ایران و همچنین کارگزاری‌های رسمی سازمان بورس، شما می‌توانید هم به سازمان بازرسی کل کشور قوه قضاییه شکایت خود را عنوان نمایید و یا به صورت اینترنتی، تخلف مورد نظر خود را ثبت سیستمی کنید و کد رهگیری برای پیگیری تخلف اعلامی دریافت نمایید و همچنین می‌توانید به سامانه رسمی ثبت تخلفات بورس مراجعه کرده و گزارش تخلف را اعلام نمایید.
معمولا پس از ۲ تا ۴ هفته، نتیجه رسیدگی به گزارش شما اعلام خواهد شد. با توجه به اینکه شمار فعالان بازار بورس ایران هر سال افزایش می یابد و شمار جدیدی از مردم به جمع جامعه سهامداران می‌پیوندند، اعلام تخلفات از کارگزاری ها و ناشران روند صعودی داشته و درگزارش امروز، شیوه اعلام تخلف را معرفی کردیم.
برطبق ماده ۲۴۰ لایحه اصلاحی قانون تجارت شرکت های بورسی موظف اند حداکثر ظرف مهلت ۸ ماه از تاریخ برگزاری و تشکیل مجمع، سود را پرداخت نمایند و همچنین ناشران موظف هستند در مدت ۱۰ روز قبل از تشکیل و برگزاری مجامع شرکت های بورسی، برای پرداخت سود نقدی، جدول زمان بندی را تنظیم نموده و طبق آن مکلف اند تا سود سهامداران را پرداخت نمایند.
عرضه اولیه چیست؟ | به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)
شاید بتوان گفت عرضه اولیه از اولین اصطلاحاتی است که هر فردی با ورود به بازار سرمایه آن را خواهد شنید. در این آموزش به زبانی ساده با عرضه اولیه آشنا می‌شویم و نکات کاربردی مربوط به آن را شرح می‌دهیم. برای آشنایی بیشتر با مفاهیم و اصطلاحات بورس، پیشنهاد می‌کنیم به آموزش‌های جامع «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست — به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان بورس)» مراجعه کنید.
فیلم آموزش رایگان عرضه اولیه در بورس
فیلم آموزش رایگان عرضه اولیه در بورس به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص عرضه اولیه و نحوه شرکت در آن، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.
عرضه اولیه چیست؟
به زبان ساده می‌توان گفت که «عرضه اولیه سهام» (Initial Public Offering) یا به اختصار IPO یعنی اینکه یک شرکت برای اولین بار سهام خود را در بورس (یا فرابورس) عرضه می‌کند. شرکتهای زیادی در بازار بورس وجود دارند و هر کدام روزی وارد این بازار و به اصطلاح عرضه اولیه شده‌اند. معمولاً ۵ تا ۱۰ درصد از کل سهام شرکت در عرضه اولیه ارائه می‌شود و به هر نفر تعدادی سهم از آن می‌رسد. البته این مقدار ممکن است تغییر کند. شرکتهایی که شرایط بهتری از نظر برآورده کردن الزامات قانونی دارند، معمولاً در بورس پذیرفته می‌شوند، در غیر این صورت، در فرابورس فعالیت خواهند کرد. برای آشنایی با تفاوت‌های بورس و فرابورس، پیشنهاد می‌کنیم مطلب «تفاوت بورس و فرابورس چیست؟ — به زبان ساده» را مطالعه کنید.
فیلم آموزش عرضه اولیه
در این ویدئوی آموزشی، به زبانی ساده مفاهیم عرضه اولیه، چگونگی ارائه آن توسط شرکتها، مزایای خرید و دیگر موارد پیرامون آن، بیان شده است.
مزایای عرضه اولیه برای شرکتها چیست؟
هدف اصلی عرضه شرکتها در بورس، جذب سرمایه و تأمین مالی است. ورود شرکتها به بورس آنها را ملزم به شفافیت در امور مختلف و صورت‌های مالی می‌کند. این امر خود سبب می‌شود اعتبار بیشتری کسب کنند و در مواردی مانند وام گرفتن کار راحت‌تری داشته باشند. علاوه بر این، حضور در بورس شرکت را در معرض عموم قرار داده و موجب نمایش چهره‌ای مثبت از آن خواهد شد که خود می‌تواند به استقبال هرچه بیشتر مشتریان و افزایش فروش و سود بیانجامد.
چرا عرضه اولیه برای سرمایه‌گذاران جذاب است؟
در سالهای اخیر، عرضه اولیه‌ها با توجه به سودآوری خوبی که در کوتاه‌مدت داشته‌اند، مورد استقبال سرمایه‌گذاران و به ویژه کسانی که تازه وارد بازار سرمایه شده‌اند قرار گرفته‌اند. دلیل اصلی استقبال سهامداران از عرضه اولیه‌ها، پایین‌تر بودن قیمت سهم در زمان عرضه نسبت به ارزش ذاتی آن است. بنابراین، به دلیل تقاضای زیاد برای خرید سهام عرضه اولیه، معمولاً قیمت آن در زمان کوتاهی رشد خوبی خواهد داشت و افراد سود مناسبی از فروشش کسب خواهند کرد. عرضه‌های سالهای اخیر معمولاً سود مناسبی داشته‌اند و به همین دلیل افرادی که تازه وارد بازار سرمایه شده‌اند، بدون نیاز به تحلیل‌های خاص به خرید سهام این عرضه‌ها اقدام می‌کنند.
عرضه اولیه به چه روشی انجام می‌شود؟
در بورس اوراق بهادار تهران، عرضه اولیه فعلاً به روش بوک بیلدینگ (Book Building) یا ثبت سفارش انجام می‌شود. قبلاً همه افرادی که می‌خواستند در عرضه اولیه شرکت کنند، در یک زمان مشخص، مثلاً ۱۲:۴۰ باید سفارش خود را در سامانه معاملاتی وارد می‌کردند. از مشکلات این روش آن بود که به برخی افراد سهام نمی‌رسید. در روش بوک بیلدینگ، یک بازه تعیین می‌شود، مثلاً ۱۰ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر و همه افرادی که می‌خواهند مشارکت داشته باشند، می‌توانند سفارش خود را در سیستم ثبت کنند. این سفارش بر اساس سقف قیمت و حداکثر تعداد سهام است. در نهایت، بسته به تعداد سهامی که شرکت عرضه کرده و تعداد افرادی که سفارش خرید ثبت کرده‌اند، به هر نفر تعدادی سهم تعلق خواهد گرفت. البته ذکر این نکته ضروری است که با توجه به استقبال متقاضیان و تعداد درخواست‌های زیاد، افراد متقاضی برای آنکه بتوانند سهم خریداری کنند، باید سفارش خود را در سقف قیمت قرار دهند، زیرا اولویت با بالاترین قیمتها برای اختصاص سهام است.
نحوه خرید عرضه اولیه سهام
خرید عرضه اولیه سهام را می‌توان در گام‌های ساده زیر خلاصه کرد.
گام اول: ثبت‌نام و دریافت کد بورسی
اولین گام برای شرکت در عرضه اولیه این است که کد بورسی داشته باشید. برای این کار باید در سامانه سجام ثبت‌نام کرده و به یکی از کارگزاری‌های مجاز جهت دریافت کد بورس اقدام کنید.برای آشنایی بیشتر با کارگزاری‌ها، پیشنهاد می‌کنیم به مطلب «بهترین کارگزاری بورس | بررسی جامع کارگزاری ها» مراجعه کنید. کارگزاری‌ها نام کاربری و رمز عبور ورود به سامانه معاملاتی مربوط به کد بورسی‌تان را به شما می‌دهند و از طریق سامانه معاملاتی می‌توانید سفارش‌های خود را ثبت کنید.برای آشنایی کامل با نحوه ثبت‌نام، می‌توانید مطلب «ثبت نام در بورس و سامانه سجام — راهنمای گام به گام» را مطالعه کنید. برای آشنایی با کد بورسی نیز می‌توانید به آموزش «کد بورسی چیست — راهنمای دریافت کد بورسی — گام به گام» مراجعه کنید.
گام دوم: اطلاع از زمان عرضه اولیه
گام دوم اطلاع از زمان عرضه اولیه‌ها است. با توجه به استقبال مردم به بورس، امروزه رسانه‌های مختلف و اخبار زمان عرضه‌های اولیه سهام شرکتها را اعلام می‌کنند. البته کارگزاری‌ها نیز معمولاً مشتریان خود را از راه‌هایی مانند پیامک از عرضه اولیه‌ها باخبر می‌کنند. زمان و جزئیات عرضه اولیه‌ها در اطلاعیه مربوط به عرضه اولیه منتشر می‌شود که حداکثر دو روز قبل از انجام عرضه اولیه توسط نهاد ناظر اطلاع‌رسانی می‌شود. این اطلاعیه شامل مواردی مانند تاریخ عرضه اولیه، ساعت مجاز ثبت سفارش، سهمیه هر کد معاملاتی، بازه قیمت هر سهم و سایر شرایط سفارش است. شکل زیر، اطلاعیه عرضه اولیه شرکت آریا ساسول را نشان می‌دهد.
گام سوم: برآورد سهمیه هر کد در عرضه اولیه
همانطور که در نمونه اطلاعیه مشاهده می‌کنید، حداکثر سهام قابل خریداری توسط هر شخص حقیقی و حقوقی نوشته شده است. اما با توجه به تعداد بالای متقاضیان عرضه اولیه، تعداد سهام تخصیص یافته به هر کد، عدد کمتری از این مقدار است. اولین نکته این است که مجموع سهام قابل عرضه در اطلاعیه مربوط به عرضه اولیه مشخص بوده و آن را می‌دانیم. با در نظر گرفتن تعداد افرادی که در عرضه اولیه‌های قبلی شرکت کرده‌اند و احتمال اینکه در این عرضه اولیه نیز شرکت می‌کنند (یا حتی تعدادشان افزایش می‌یابد)، می‌توانیم سهم هر کد بورسی در عرضه اولیه را از قبل تخمین بزنیم. در این صورت، به اندازه همان مقداری که سهم به ما می‌رسد نقدینگی فراهم کرده و نیازی نیست حساب خود را بیش از مقدار نیاز شارژ کنیم. برای روشن شدن این موضوع، یک مثال را بررسی می‌کنیم.
نمونه آگهی عرضه اولیه شرکت آریا ساسول با نماد (آریا۱) قرار است در تاریخ چهارشنبه، هفتم خرداد ۱۳۹۹ انجام شود. همانطور که در شکل بالا مشخص شده، تعداد کل سهام قابل عرضه این شرکت به عموم در عرضه اولیه ۱۸۳,۳۵۳,۶۰۰ سهم است. همچنین، می‌دانیم که در عرضه اولیه قبلی مربوط به نماد پیزود حدوداً ۳ میلیون و ۷۲ هزار کد شرکت کرده‌اند. بنابراین، با فرض شرکت همین تعداد در عرضه اولیه، اگر تعداد کل سهام قابل عرضه را بر تعداد کدهای فعال در عرضه اولیه قبلی تقسیم کنیم، عدد تقریباً ۶۰ به دست می‌آید و این بدین معنی است که تقریباً به هر کد ۶۰ سهم تعلق می‌گیرد. بنابراین، بهتر است به اندازه همین تعداد سهم، حساب خود را شارژ کنیم، نه ۱۰۰ سهم مجاز. اگر به تعداد کدهای شرکت‌کننده در عرضه قبلی دسترسی ندارید، به سادگی می‌توانید تعداد کل سهام عرضه اولیه آن را بر تعداد سهمی که به هر نفر تعلق گرفته تقسیم کنید.
گام چهارم: ثبت سفارش
پس از آنکه مقدار تقریبی سهمیه هر کد را محاسبه کردیم، باید به اندازه لازم حساب خود را در سامانه کارگزاری شارژ کنیم. در گام بعدی باید سفارش خود را ثبت کنیم. در روزی که عرضه اولیه انجام می‌شود، باید بازه زمانی ثبت سفارش را که توسط ناظر بازار اطلاع‌رسانی می‌شود، ببینیم. برای دیدن پیام ناظر، هم می‌توانید از سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (TSETMC) و هم از سامانه کارگزاری مشاهده کنید. پیام‌های ناظر در سامانه TSETMC در پایین و سمت چپ صفحه قابل دسترس است.
در سامانه کارگزاری نیز بخش پیام‌ها باید چیزی شبیه شکل زیر باشد.
برای مثال، پیام ناظر برای عرضه اولیه نماد آریا۱ به صورت زیر است.
اکنون همه چیز برای ثبت سفارش آماده است. در بازه زمانی تعیین شده وارد سامانه معاملاتی کارگزاری خود شوید و نماد مورد نظر را جستجو کنید. در قسمت تعداد عدد ۶۰ (همان چیزی که تقریبی محاسبه کردیم) و برای قیمت، سقف آن، ۶۵,۱۱۹ ریال را وارد کنید. در نهایت دکمه خرید را بزنید.
چند ساعت پس از اتمام زمان سفارش خرید، می‌توانید به سامانه کارگزاری مراجعه کرده و تعداد سهمی را که به شما اختصاص یافته است، مشاهده کنید.
چه زمانی سهام عرضه اولیه را بفروشیم؟
مطمئناْ قیمت سهام عرضه اولیه تا بی‌نهایت افزایش پیدا نمی‌کند و در موقعیت مناسبی باید آن را بفروشیم. از فردای روز عرضه اولیه، به دلیل رشد قیمت و سودآور بودن، طبیعی است که تقاضا برای سهم زیاد بوده و از طرف دیگر، کسی حاضر به فروش آن نخواهد بود. با رشد هر روز ۵ درصدی قیمت سهام در هر جلسه معاملاتی، قیمت به میزانی خواهد رسید که عرضه و تقاضا متعادل می‌شوند. با بررسی میزان عرضه و تقاضای سهم می‌توان قیمت مناسب فروش آن را تعیین کرد. جایی که تقاضای چندانی برای سهم وجود ندارد و اصطلاحاً به تعادل رسیده، بهترین زمان برای فروش آن است. همانطور که می‌دانیم، زمان انجام معاملات از ساعت ۹:۰۰ تا ۱۲:۳۰ است. اما زمان ثبت سفارش از ساعت ۸:۳۰ شروع می‌شود. به همین دلیل است که در روز بعد از عرضه اولیه تقاضای بسیار زیادی دقیقاْ رأس ساعت ۸:۳۰ ثبت شده است. البته باید شرایط شرکت را نیز بررسی کرد و دید که آیا در آینده به حرکت مثبت و رشد خود ادامه خواهد داد یا خیر. در این صورت می‌توان همچنان سهامداری کرد و دید خود را به میان‌مدت یا بلندمدت افزایش داد.
چند پرسش رایج درباره عرضه اولیه
پرسش ۱: آیا می‌توان روز معاملاتی بعد از عرضه اولیه باز هم از آن سهم خریداری کرد؟
پاسخ ۱: بله. در روزهای معاملاتی بعد از عرضه اولیه می‌توانید سهام مورد نظر را خریداری کنید. با توجه به حجم زیاد تقاضا، بهتر است سفارش خو را در ساعت ۸:۳۰ و در بالاترین قیمت ثبت کنید.
پرسش ۲: سفارش خرید عرضه اولیه را در چه قیمتی ثبت کنیم؟
پاسخ ۲: با توجه به استقبال زیاد و تقاضای فراوان برای عرضه اولیه، باید سفارش خود را در سقف قیمتی ثبت کنید تا سهم به شما تعلق بگیرد.
پرسش ۳: قیمت‌گذاری هر سهم چگونه است و چرا در عرضه اولیه شرکتهای مختلف قیمت هر برگه سهم آنها متفاوت است؟
پاسخ ۳: این مورد به ارزش‌گذاری شرکت و تعداد کل سهام آن بر می‌گردد. بالاتر بودن قیمت یک سهم خاص، اصولاً دلیلی بر ارزش آن نیست، بلکه به عواملی چون ارزش شرکت و… بستگی دارد.
پرسش ۴: آیا خود کارگزاری ثبت سفارش عرضه اولیه را انجام می‌دهد؟
پاسخ ۴: این مورد به کارگزاری و نحوه توافق اولیه شما با آن بستگی دارد. ممکن است در هنگام ثبت‌نام و گرفتن کد بورسی با کارگزاری توافق کرده باشید که عرضه اولیه را به صورت خودکار برای شما انجام دهد و نیازی نباشد خودتان ثبت سفارش کنید. بنابراین، حتماً دقت کنید که در این موضوع وضعیت خود را بدانید.
پرسش ۵: آیا می‌توان تعداد کمتری از حداکثر مجاز سهم خرید؟
پاسخ ۵: بله، می‌توانید این کار را انجام دهید. البته با توجه تعداد زیاد متقاضیان، معمولاً تعداد سهم کمتری نسبت به سقف مجاز به هر کد تعلق می‌گیرد. با یک محاسبه سرانگشتی، می‌توانید این تعداد را به دست آورید.
در این مطلب، سعی کردیم تا به مهمترین پرسش‌هایی که پیرامون مفهوم عرضه اولیه وجود دارند، پاسخ دهیم. همچنین روش شرکت در عرضه اولیه و برآورد تعداد سهم اختصاص یافته به هر کد را مرور کردیم. اکنون از شما دعوت به عمل می‌آوریم تا از طریق بخش نظرات دیدگاه‌های خود را در این رابطه با ما در میان بگذارید؛ پرسش‌هایی که فکر می‌کنید هنوز بی‌پاسخ مانده‌اند را مطرح کنید، یا اگر سخنی دارید که تصور می‌کنید به غنای این مطلب خواهد افزود، آن را حتماً با سایر مخاطبین به اشتراک بگذارید.
سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری، تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آنها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.
مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:
بازار سهام
بازاری که در آن سهام یا از طریق مبادله بازار اولیه سهام و مفهوم آن چیست؟ بازارهای منسجم و قانون‌مند (نظیر بورس) و یا در بازارهای خارج از بورس توزیع شده و مورد معامله قرار می‌گیرند، بازار سهام گفته می‌شود. این اصطلاح که با نام بازار بورس نیز شناخته می‌شود، یکی از حساس‌ترین حوزه‌های اقتصاد بازار است زیرا بازار سهام به شرکت ها امکان دسترسی به سرمایه و سرمایه گذاران از طریق توزیع بخشی از مالکیت شرکت به همراه پتانسیلی برای محقق کردن درآمدها بر پایه عملکرد آتی خود می‌بخشد.
توضیحات مدیر مالی در مورد بازار سهام
بازار سهام نقطه تقاطع خریداران و فروشنده‌های سهام است. اوراق بهادار معامله شده در بازار سهام می‌توانند به صورت عام که در بازار سهام لیست می‌شوند، بوده یا اینکه سهام شرکت های خصوصی باشند. اغلب، سهام شرکتهای خصوصی از طریق معامله گران انجام می‌گیرد که در حقیقت به این نوع بازارها، بازار خارج از بورس یا OTC گفته می‌شود. بازار خارج از بورس اصطلاحی برای معرفی بازاری غیر متشکل و غیررسمی است که در آن فروشندگان و خریداران گرد هم می‌آیند و سهام خود را به صورت مستقیم با یکدیگر مبادله می‌کنند.
بازار بورس اوراق بهادار
مکانی را که سهام شرکتها در آن مورد معامله قرار می‌گیرند بازار بورس اوراق بهادار می‌گویند. بازارهای بورس متعددی در سراسر جهان وجود دارند و می‌توانند مکان‌های فیزیکی و واقعی بوده یا اینکه مجازی باشند. نزدک آمریکا مثالی است از بازار بورس مجازی که در آن سهام شرکتها به صورت الکترونیکی و از طریق کامپیوتر معامله می‌شوند. بورس های اوراق بهادار الکترونیک اغلب دارای یک بازار ساز هستند. بازارساز یک شرکت کارگزاری است که برای تسهیل معامله سهام خاص آن را خریدوفروش می‌نماید. این کار با ریسکی برای شرکت همراه است ولی باعث می‌شود تا فرآیند مبادله برای یک سهام خاص، به شکل بهتری عمل نماید. بورس های الکترونیک روز به روز رایج‌تر می‌شوند و حالا بر مبادلات فیزیکی ترجیح دارند.
بازار سهام نیویورک (NYSE) در وال استریت، یک مثال معروف از بورس اوراق بهادار فیزیکی است؛ اما گزینه معامله آنلاین در این بازار نیز فراهم است تا بتوان آن را یک بازار دوگانه دانست. در یک بورس فیزیکی، سفارشها به شکل فریادهای بلند انجام می‌گیرند، روشی که یادآور همان چیزهایی است که در فیلم‌ها از وال استریت می‌بینیم: معامله کنندگان فریاد می‌زنند و سیگنال هایی را برای انجام معاملات نمایش می‌دهند. معاملات مربوط به بازار بورس اوراق بهادار فیزیکی در تالار معامله انجام می‌شوند. محیط بورس های اوراق بهادار فیزیکی هنوز در اختیار انسان هاست، گرچه توابع و عملکردهای زیادی وجود دارند که به‌وسیله کامپیوتر انجام می‌شوند. کارگزاران به خاطر سهامی که بر رویشان کار می‌کنند، کمیسیون دریافت می‌نمایند.
سهام بیشتر شرکت های بزرگ بورسی در چندین بازار بورس در سراسر جهان معامله می‌شود؛ اما شرکت هایی که در بورس، سهام دارند از کوچک تا بزرگ متفاوت‌اند و معامله گران هم شامل شرکت های بزرگ تا سرمایه گذاران فردی می‌شود. بیشتر خریداران و فروشندگان ترجیح می‌دهند تا در بورس های بزرگتر معامله کنند، جایی که در آن اختیارات و فرصت‌های بیشتری نسبت به بورس های کوچکتر وجود دارد.
قدیمی‌ترین بازار سهام موجود مربوط به بازار سهام آمستردام (AEX) است که در سده ۱۶۰۰ برای معامله سهام شرکت Dutch East India تأسیس شد و یکی از اولین شرکت هایی است که به سرمایه گذاران سهام خود را ارائه کرد. قبل از بازار بورس آمستردام، چندین کشور و شهر، نظام معاملاتی خاص خود را داشتند که بسیار شبیه بازارهای سهام عمل می‌نمود، ولی بورس آمستردام اولین بازار سهام رسمی به شکلی که ما می‌شناسیم بود. امروزه بازارهای سهام در بیشتر کشورهای توسعه یافته و درحال‌توسعه وجود دارند.
معامله در بازار سهام
در بازار سهام، سرمایه گذاران با ارائه یک قیمت خاص، پیشنهاد خود را ارائه می‌دهند و فروشندگان هم خواهان قیمت مشخصی می‌باشند. وقتی این دو قیمت ها با هم تطبیق می‌یابند، فروش اتفاق میفتند، اولین سرمایه گذاری که بهترین پیشنهاد را ارائه می‌دهد، اولین شخصی خواهد بود که سهام را از آن خود می‌نماید. وقتی یک خریدار حاضر است هر قیمتی برای سهام بدهد، او در حال خرید به قیمت بازار است. به طور مشابه، زمانی که فروشنده‌ای هر قیمت برای سهام را می‌پذیرد، او با قیمت بازار سهام خود را می‌فروشد.
شرکت ها به این خاطر سهام می‌فروشند تا برای رشد کسب‌وکارشان سرمایه جمع کنند. وقتی یک شرکت سهام خود را در بازار ارائه می‌کند، به این معنی است که سهام شرکت به صورت عمومی در بازار سهام معامله می‌شود و هر سهم به منزله بخشی از مالکیت شرکت به شمار می‌رود. این کار برای سرمایه گذاران جذاب است و وقتی‌که یک شرکت عملکرد خوبی دارد، سرمایه گذاران آن با افزایش ارزش سهامشان پاداش می‌گیرند؛ اما ریسک زمانی به وجود می‌آید که شرکت عملکرد خوبی نداشته و ارزش سهامش کاهش می‌یابد. سهام شرکتها معمولاً به آسانی و به سرعت خریدوفروش می‌شوند و فعالیت‌های مثبت و منفی حول سهام شرکت بر ارزش آن تأثیر می‌گذارد. به طور مثال، زمانی که تقاضای زیادی برای سرمایه گذاری در شرکت وجود دارد، قیمت سهام افزایش خواهد یافت و زمانی که سرمایه گذاران زیادی می‌خواهند تا سهامشان را بفروشند، ارزش پایین می‌رود.
بازار سهام به دو بخش اصلی تقسیم شود: بازار اولیه و بازار ثانویه. بازار اولیه جایی است که در آن اوراق بهادار شرکتها برای اولین بار به بازار عرضه می‌شود و سهام و اوراق قرضه به صورت مستقیم از شرکت توزیع می‌شوند. هر معامله متعاقب آن در بازار ثانویه رخ می‌دهد که در آن پول‌های حاصل از سهام به حساب سرمایه گذاران می‌رود و نه خود شرکت.
قیمت سهام چه معنایی برای اقتصاد دارند
به‌طورکلی، افزایش قیمت سهام برای شرکت ها در یک کشور خاص، نشانگر سلامت و رشد بازار است. از طرف دیگر، سقوط در روند قیمتها ممکن است به منزله ضعف اصول بنیادی اقتصاد یک کشور باشد. این بدان خاطر است که افزایش قیمت نشان می‌دهد که بسیاری از خریداران پول خود را در سلامت و رشد آینده اقتصاد، به عنوان یک کل، سرمایه گذاری می‌کنند.
در زمان بحرانهای اقتصادی افراد ترجیح می‌دهند پول خود را به دارایی های فیزیکی نظیر طلا یا مسکن تبدیل کنند و علاقه‌ای به سرمایه گذاری در بورس یا سپرده گذاری در بانک ندارند. برعکس در زمان رونق اقتصادی افراد بسیاری به سمت بازار سهام تمایل دارند تا با سرمایه گذاری در سهام شرکتها، سهمی از سفره پرنعمت بورس نصیب خود کنند.
معادل انگلیسی بازار سهام عبارت است از:
Equity Market
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش پرسش و پاسخ سؤالات مالی مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این نوشته در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
بازار سرمایه چیست؟
بازار سرمایه، بازاری است که در آن پس انداز کنندگان، بنگاه های اقتصادی و سایر نهادهای مالی فعال در این بازار برای بلند مدت با یکدیگر مبادله مالی انجام می دهند. یعنی به عنوان مثال پس انداز کنندگان با خرید انواع ابزارمالی یا اوراق بهادار بلند مدت رایج در بازار سرمایه، با هدف کسب سود بیشتر و سرمایه گذاری مالی اقدام به مبادله می کنند و بنگاه های اقتصادی با هدف تامین مالی، اوراق بهادار مورد تقاضا در این بازارها را منتشر می کنند و به پس انداز کنندگان می فروشند.
بازار سرمایه متشکل از بازارهای اولیه و بازارهای ثانویه است. بازارهای اولیه با تجارت اوراق بهادار جدید سهام و سایر اوراق بهادار سرو کار دارند، در حالی که بازار ثانویه با مبادله اوراق بهادار موجود یا قبلاً منتشر شده سروکار دارد.
هدف بازارهای سرمایه
بازارهای سرمایه به دنبال بهبود کارایی معاملات هستند. این بازارها کسانی را که صاحب سرمایه هستند و کسانی که به دنبال سرمایه هستند، با هم در یکجا جمع می کنند و محلی را فراهم می کنند که اشخاص اقتصادی بتوانند اوراق بهادار را مبادله کنند. نکته ی قابل توجه و جالب این است که بیشتر بازارها در مراکز عمده مالی از جمله نیویورک، لندن، سنگاپور و هنگ کنگ بازار اولیه سهام و مفهوم آن چیست؟ متمرکز شده اند.
نکته: شرکت های مالی که بیشتر در بازارهای خصوصی و غیر دولتی درگیر هستند، بخشی از بازار سرمایه هستند. این ها شامل بانک های سرمایه گذاری، خصوصی و بنگاه های سرمایه گذاری خطرپذیر در مقابل فروشندگان کارگزار و مبادلات عمومی می باشند.
انواع بازار سرمایه
بازارهای سرمایه در درجه اول دارای دو نوع اوراق بهادار می باشند:
- اوراق بهادار سهام
- اوراق بدهی
هر دو نوع، سرمایه متفاوتی هستند که بازده و ریسک های مختلفی را به سرمایه گذاران ارائه می دهند و تعهدات متفاوتی را برای استفاده کنندگان از سرمایه فراهم می کنند.
1. اوراق بهادار سهام
این اوراق، در بورس اوراق بهادار معامله می شوند و در اصل اوراق بهادار سهام، مالکیت بخشی از یک تجارت یا سرمایه گذاری است. یعنی هنگامی که صاحب اوراق بهادار سهام یک شرکت هستید، اساساً بخشی از آن شرکت را در اختیار دارید و در هر درآمدی که شرکت در آینده کسب می کند، حق دارید.
2. اوراق بهادار بدهی
اوراق بهادار بدهی در بازار اوراق قرضه معامله می شود که می تواند به صورت اوراق قرضه یا اسکناس باشد. آنها در اصل نشان دهنده وام گرفتن پول است که در تاریخ سررسید با بهره بازپرداخت می شوند.
در واقع این بهره است که وام دهندگان را وادار می کند پول خود را وام دهند. وام گیرندگان امروز پول را می گیرند، از آن برای تأمین مالی عملیات خود استفاده می کنند و پول را به علاوه ی نرخ بهره مشخص شده در تاریخ مشخصی بازپرداخت می کنند.
اوراق بهادار را می توان در دو نوع بازار خرید و فروش کرد:
- بازار اصلی: زمانی است که یک شرکت مستقیما اوراق بهادار را در ازای سرمایه منتشر کند.
- بازار ثانویه: زمانی است که دارندگان اوراق بهادار در معامله ای جدا از شرکت صادر کننده با سرمایه گذاران دیگر تجارت می کنند.
مزایای بازار سرمایه
بازار سرمایه دارای مزایایی از جمله موارد زیر می باشد:
- حرکت سرمایه را برای استفاده بیشتر از سودآوری و بهره وری بیشتر برای افزایش درآمد ملی تسهیل می کند.
- رشد اقتصادی را تقویت می کند.
- پس انداز برای تأمین مالی سرمایه گذاری بلند مدت
- تجارت اوراق بهادار را تسهیل می کند.
- به حداقل رساندن هزینه معاملات
- ارتقای شفافیت اطلاعات
- ارزیابی سریع ابزارهای مالی
- از طریق معاملات مشتق، بیمه را در برابر تهدیدهای بازار یا قیمت ارائه می دهد.
- تسویه معاملات را تسهیل می کند.
- بهبود اثربخشی تخصیص سرمایه
- در دسترس بودن مداوم بودجه
معاملات بازار سرمایه
همانطور که قبلاً ذکر شد، معاملات می توانند در دو نوع بازار انجام شوند. هم بازار اصلی و هم بازار ثانویه میزبان معاملات هستند.
برای بالغ شدن یک شرکت از یک شرکت نوپا به یک شرکت بزرگتر، آنها معمولاً برای گسترش فعالیت های خود به سرمایه و تامین مالی نیاز دارند. آنها سرمایه مورد نیاز را از طریق بازارهای سهام در بورس اوراق بهادار، یا از طریق بازارهای بدهی تامین می کنند.
معاملات توسط چه کسانی انجام می شود؟
معاملات توسط بانکداران، وکلا و حسابداران سرمایه گذاری انجام می شود که اطمینان حاصل می کنند سرمایه گذاران مایل به سرمایه گذاری در شرکت هستند.
پس از سرمایه گذاری پول چه اتفاقی می افتد؟
پس از سرمایه گذاری پول و انتشار اوراق بهادار در ازای آن، سرمایه گذاران می توانند تصمیم بگیرند که اوراق بهادار خود را در بازار ثانویه به سایر سرمایه گذاران بفروشند یا آنرا نگه دارند.
بازارهای سرمایه خصوصی و تفاوت آن با بازار های سرمایه عمومی
اوراق بهادار با معامله عمومی می تواند به هر کسی داده شود و افشای کامل در مورد اطلاعات شرکت های بازار سرمایه عمومی وجود دارد. با این وجود، بازارهای خصوصی بزرگی نیز وجود دارد که اوراق بهادار بصورت خصوصی در آن نگهداری و معامله می شوند. در بازارهای عمومی می توانید در چند ثانیه یک اوراق بهادار را بفروشید اما در بازارهای خصوصی یافتن خریدار مدت زمان بیشتری طول می کشد.
توجه و اطلاعات کمتری در مورد شرکتهای بازار سرمایه خصوصی وجود دارد و این امر سرمایه گذاری را به ویژه برای سرمایه گذاران کوچکتر دشوار می کند. در بازارهای خصوصی، نقدینگی کمتری وجود دارد، به این معنی که خرید و فروش اوراق بهادار دشوارتر است.
مزیت بازارهای سرمایه خصوصی
بازدهی معمولاً در بازارهای خصوصی بسیار بیشتر است. از دیدگاه شرکت، آنها می توانند بدون بررسی و نظارتی که در لیست عمومی وجود دارد، سرمایه جمع کنند.
محصولات بازار سرمایه
محصولات بازار سرمایه بسیار متنوع هستند که به برخی از آنها اشاره کردیم:
- اوراق بهادار سهام
- کالاها
- اوراق بدهی
- ارز خارجی
- مشتقات
هر یک از موارد فوق در بازارها و صرافی های مختلف خرید و فروش می شود. برخی از اینها متمرکز هستند؛ مانند اوراق بهادار سهام، ارز خارجی و برخی از اوراق بهادار مشتق.
برخی دیگر غیر متمرکز و بدون صرافی یا کارگزار، بین فعالان بازار معامله می شوند؛ مانند اوراق بهادار بدهی، کالاها و سایر مشتقات.
اثرات بازار سرمایه
تشکیل سرمایه
این بازارها اجازه می دهند سرمایه های بلااستفاده سرمایه گذاری و به کار گرفته شوند.
سهولت دسترسی
در عصر امروز، بازارهای سرمایه به طور فزاینده ای در دسترس قرار گرفته اند و سرمایه گذاران قادرند به راحتی در آنها خرید و فروش کنند.
رشد اقتصادی
با تسهیل بازار برای وام گیرندگان و وام دهندگان، بازار سرمایه جریان کارآمدتری از سرمایه را ایجاد می کند. مشاغل نیازمند وام و سرمایه، می توانند به بازار سرمایه بیایند و در ازای صدور اوراق بدهی تقاضای خود را برای دریافت این وام انجام دهند. متناوبا، می توانند بخشی از شرکتهای خود را در ازای سرمایه در بورس سهام بفروشند.
نقد شوندگی سرمایه
در بازارهای سرمایه، برای کسانی که قبلاً سرمایه گذاری کرده اند، بسیار آسان است که در ازای دریافت دارایی نقدی، دارایی را به شخص دیگری بفروشند. اگر می خواهید یک دارایی را به قیمت روز بازار بفروشید، تقریباً همیشه یک خریدار وجود دارد که به شما این امکان را می دهد که یک دارایی را به پول نقد تبدیل کنید.
تنظیم قیمت ها
یکی از عملکردهای اصلی بازار سرمایه اطمینان از قیمت دقیق دارایی است. قیمت یک سهم می تواند به دنبال اخبار خوب به سرعت افزایش یابد یا در واکنش به گزارش سالانه ضعیف، چشم انداز بدی داشته باشد.
بازگشت سرمایه
در عین حال، بازارهای سرمایه فرصتی را برای سرمایه گذاران فراهم می کنند تا عملکرد خود را در خلق بیشتر ثروت افزایش دهند. حساب های پس انداز سود کمی دارند، به ویژه در مقایسه با بازده اکثر سهام. بنابراین بازار سرمایه به سرمایه گذاران این فرصت را می دهد تا نرخ بازدهی بالاتری داشته باشند.
بازارهای اوراق قرضه
انواع مختلفی از اوراق قرضه وجود دارند که اصلی ترین آنها عبارتند از:
اوراق قرضه شرکتی
اوراق قرضه شرکتی مخصوص مشاغلی هستند که در ازای "اوراق قرضه" با نرخ تعیین شده بهره، پول قرض می گیرند. این اوراق معمولاً با اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید پنج سال یا کمتر عرضه می شوند. اوراق قرضه متوسط، با سررسید بین 5 تا 12 سال و اوراق قرضه بلند مدت با سررسید بیش از 12 سال می باشند.
اوراق ناخواسته
اوراق قرضه ناخواسته بازده بالایی را ارائه می دهند، بسیار بالاتر از انواع دیگر. با این حال آنها همچنین بالاترین سطح خطر را دارند. به این دلیل که شرکت هایی که این اوراق را منتشر می کنند یا کوچک هستند یا قابل اعتماد نیستند. به عبارت دیگر، احتمال بازگشت سرمایه اولیه می تواند کم باشد.
اوراق قرضه خارجی
اوراق قرضه خارجی در یک کشور توسط واحد خارجی با ارز محلی منتشر می شود. به عنوان مثال، یک شرکت هندی ممکن است بخواهد مقداری سرمایه در آمریکا جمع کند زیرا قادر به جذب آن در بازارهای سرمایه هند نیست. به نوبه خود، ممکن است 1 میلیون دلار اوراق قرضه خارجی به دلار آمریکا منتشر کند. بنابراین بدهی با دلار آمریکا قابل بازپرداخت است.
تفاوت بازار سرمایه و بازار پول
بازارهای سرمایه بازارهایی هستند که در آنها اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال مورد معامله قرار می گیرند. متداول ترین اوراق بهادار بازار سرمایه شامل سهام، اوراق قرضه و اعتبارات سرمایه گذاری املاک و مستغلات (REITs) است. بازارهای پول بازارهای محصولات مالی با سررسیدهای کمتر از یک سال هستند. رایج ترین ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه داری ایالات متحده، اوراق تجاری، گواهی سپرده (CD) و توافق نامه های خرید مجدد است. اگرچه این تمایز سررسید برای نهادهای تجاری و دولتی با نیازهای مختلف مالی مهم است اما برای سرمایه گذاران با افق های سرمایه گذاری مختلف و درجات مختلف ریسک پذیری نیز مفید می باشد.
جمع بندی
در این مطلب با مفهوم بازار سرمایه آشنا شدیم. در بازارهای سرمایه بطور کلی دو نوع اوراق بهادار شامل سهام و اوراق بدهی معامله می شوند. شرکت های تولیدی و تجاری با انتشار هر کدام از این اوراق و عرضه ی آنان در بازار سرمایه می توانند سرمایه ی مورد نیاز خود برای گسترش فعالیت یا سایر موارد را تامین کنند. هر یک از این اوراق بهادار دارای شرایط و ضوابط خاص خود می باشند که در این مطلب به آنها اشاره کردیم.
سهام چیست؟
شرکت به معنای شریک شدن یا همدست شدن در کاری هست. انواع شرکت به دو نوع مدنی و تجاری تقسیم می شه.
شرکت مدنی به این معنا هست که چند مالک در یک شی واحد شریک هستن و امور را به صورت مشارکتی اداره می کنن. شرکت مدنی فاقد شخصیت حقوقی هست. موضوع شرکت مدنی معاملات غیر تجاری همانند عقود مضاربه، مساقات و … هست و همواره در تقسیم سود و زیان به نسبت سهم شان شریک می باشن. این نوع از شرکت ها نیازی به ثبت در مراجع ثبت شرکت ها نداشته و شخصیت حقوقی ندارن، به بیان دیگه شرکت مدنی نام و اقامتگاه قانونی نداره.
شرکت تجاری اجتماع اشخاصی هست که برای کسب سود فعالیت خاصی رو انجام می دن و برطبق قوانین مندرج در قانون تجارت تشکیل شدن، سود و منفعت حاصله به نسبت مقرر در اساسنامه بین شرکا تقسیم می شه. لازم به ذکره شرکت ها از زمان ثبت در سامانه ثبت شرکت دارای شخصیت حقوقی مستقل می شن. بر طبق ماده ۲۰ قانون تجارت شرکت های تجارتی بر هفت قسم هست:
- شرکت سهامی
- شرکت با مسئولیت محدود
- شرکت تضامنی
- شرکت مختلط سهامی
- شرکت مختلط غیر سهامی
- شرکت نسبی
- شرکت تعاونی تولید و مصرف
سهام چیست؟
در یک تعریف ساده، “سهم” بیانگر میزان مالکیت فرد از یک دارایی هست.
برای مثال کارخونه‌ای با سرمایه ۱۰ میلیارد تومن رو در نظر بگیرید که متعلق به یک نفر باشه. پس میشه گفت که این فرد تنها مالک کارخونه بوده و سهام کل کارخانه متعلق بهش هست.
حالا اگه پنج نفر به نسبت مساوی مالک این کارخانه باشن چی؟! در این صورت هر یک از اونها ۲۰% از سهام اون کارخونه رو در اختیار دارن. طبیعی هست که هنگام تصمیم‌گیری برای اداره کارخونه و یا تقسیم کردن سود، هر کدام از این افراد ۲۰% (۱ از ۵) سهم رو خواهند داشت.
حالا فرض کنید مالکیت این کارخونه به جای ۵ نفر بین ۱۰۰۰ نفر به طور مساوی تقسیم بشه در این صورت میزان مالکیت هر فرد در این کارخونه به اندازه ۱۰ میلیون تومن خواهد بود. (۱۰ میلیارد تقسیم بر ۱۰۰۰ نفر)
در واقع در این دو مثال دیدیم که در شرکتهای سهامی، هر فرد به میزان سهم خود در تصمیم‌گیری‌ها و سود و زیان شرکت نیز سهیم خواهد بود. پس همون طور که گفتیم سهم در تعریف بسیار ساده، به معنای میزان مالکیت فرد از یک دارایی مشخص هست.
مطابق با قانون تجارت، سهم “ورقه بهادار یا هر نوع ورقه یا مستندی ست که تضمین‌کننده حقوق مالی و منافع قابل نقل و انتقال برای مالک اون باشه.”
بازار سرمایه چیست؟
بازار مکانی هست که در اون خرید و فروش صورت می‌گیره. هرگاه شرایطی برقرار بشه که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار بشه و معامله‌ای صورت بگیره بازار تشکیل شده .
بازار به مجموعه‌ای از خریداران بالقوه و بالفعل یک کالا یا خدمت اطلاق میشه. از نظر تاریخی، بازار به محلی اطلاق میشه که خریداران و فروشندگان برای مبادله کالا یا خدمات به آن مراجعه می‌کنن. اما اقتصاددانان به مجموعه خریداران و فروشندگانی که به خرید و فروش کالا یا خدمات خاصی مبادرت می‌کنن، بازار می‌گن. از دیدگاه بازاریابی، مجموعه خریداران، بازار رو تشکیل می‌دن. به طور کلی بازارها یا فیزیکی هستن مثل املاک یا مالی هستن.
پس انواع و اقسام بازارها وجود داره اما منظور ما اینجا بازار مالی هست.
بازار مالی اصطلاحی گسترده هست که برای طیف وسیعی از بازارها به کار می‌ره. بازارهایی که در اونها تجارت اوراق بهادار شامل سهام، اوراق قرضه، ارز، فلزات و مشتقات اونها انجام میشه بازار مالی هستن.
یکی از بازارهای مالی، بازار پول هست، از جمله ابزارهای بازار پول میشه به سپرده‌ها، وام با وثیقه، حواله و بروات اشاره کرد.
یکی دیگه از بازارهای مالی، بازار سرمایه هست که با نام بازار بورس اوراق بهادار نیز شناخته میشه بازاری برای خرید و فروش اوراق قرضه و اوراق مالکیت هست. کار اصلی بازار سرمایه ایجاد پلی ارتباطی بین تامین کننده سرمایه‌های خرد و کلان، چه حقیقی و چه حقوقی و متقاضیان سرمایه مثل شرکتهاست. با ازادسازی سهام عدالت تو سالهای اخیر شاهد افزایش ضریب نفوذ بازار سرمایه در جامعه هستیم.
بازار اولیه و ثانویه چیست؟
اگر شرکتی برای اولین بار بخواد سهامشو به عموم عرضه کنه تو جایی به اسم بازار اولیه این کارو می کنه که طبق قانون تجارت به قیمت اسمی یعنی ۱۰۰۰ ریال و از طریق پذیره نویسی انجام میشه. ممکنه بپرسید خوب پذیره نویسی چیه. پذیره نویسی به صورت ساده همون خرید سهام شرکتها به صورت قانونی و در یک مهلت مقرر البته به قیمت اسمی ۱۰۰۰ ریال هست. معمولاً پذیره نویسی از طریق بانکها برای شرکتهایی که در شرف تاسیس هستن انجام میشه. ولی تو بورس هم اخیراً پذیره نویسی هایی انجام شده که به کمک شرکتهای تامین سرمایه بوده.
حالا این سهامی که افراد خریدن باید بره تو یه بازاری جدید معامله بشه و مورد داد و ستد قرار بگیره. این بازار رو به اسم بازار ثانویه میشناسن. یک نمونه مهم بازار ثانویه همون بورس خودمونه که معاملات ثانویه همه شرکتها به صورت روزانه توش انجام میشه. قطعاً تو بازار ثانویه دیگه قیمت سهام ۱۰۰۰ ریال نیست و بر اساس فاکتورهای ارزندگی، قیمتها معمولاً بیشتر هست. یکی از مهمترین فاکتورهای ارزندگی سهام مربوط به سود هر سهم یا سود شرکتهاست. چونکه حالا دیگه یه مدتی از پذیره نویسی گذشته و کسب و کار شرکت رونق پیدا کرده و به سود رسیده پس دیگه قیمتش ۱۰۰۰ ریال نیست. تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال روشهایی هستن که میشه به وسیله اونها سطوح ارزندگی قیمت سهام رو برای سرمایه گذاری کشف کرد. شرکت مشاور سرمایه گذاری هدف حافظ علاوه بر ارائه تحلیل بورس، امکاناتی نظیر خرید سیگنال، سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری داره که می تونه راه شما رو برای موفقیت تو بورس همواره کنه.
تعریف بازارهای مالی
بازارهای مالی بازارهایی هستن که در اونها معامله‌گران، دست به خرید و فروش دارایی‌های مالی می‌زنن. دارایی‌هایی نظیر اوراق‌بهادار، طلا، سهام، کالا و… در این بازارها معامله می‌شون. قیمت معاملات در این بازارها بر اساس فرایند عرضه و تقاضا مشخص میشه.
بازارهای مالی، یک سیستم باز و منظم ایجاد می‌کنن، تا شرکتها بتونن به سرمایه بازار اولیه سهام و مفهوم آن چیست؟ مورد نیاز خودشون دسترسی پیدا کنن. به‌طور کلی بازارهای مالی شرایطی رو ایجاد می‌کنن تا بین افراد با منابع مازاد نقدی و کسانی که با کمبود منابع مالی مواجه هستن، یک ارتباطی شکل بگیره.
زمانی که حرف از بازارهای مالی میشه، بیشتر افراد ذهنشون تنها به سمت بورس اوراق بهادار متمایل میشه. در حالی که بازارهای مالی مختلف، با اهداف متفاوتی وجود دارد که اکثر افراد با اونها آشنا نیستن. بازارهایی مانند بورس کالا، بازار طلا، بازار مسکن و… نمونه‌ای از این بازارها هستن. در حقیقت وقتی صحبت از سرمایه گذاری میشه منظور تنها سرمایه گذاری در بورس نیست بلکه این سرمایه گذاری طیف وسیعی از این بازارها رو شامل میشه.
یکی از کارکردهای بازارهای مالی قیمت‌یابی ست. یعنی با توجه به اطلاعاتی که در بازار وجود داره و بر اساس قیمت عرضه و تقاضای موجود، قیمت تعیین میشه. هر چه بازار کاراتر باشه قیمت درست‌تر تعیین میشه.
دیدگاه شما