شیوه اجرای اختیار فروش تبعی در ایران

اگر هر برگه سهام در تاریخ اعمال با رشد قیمت مواجه شود، سهام‌دار می‌تواند سود خود را بدون استفاده از اختیار فروش تبعی به دست آورد. چنین ابزاری باعث ایجاد یک حاشیه امن برای سهام‌داران می‌شود. به این ترتیب آن‌ها می‌توانند با خیالی آسوده دست به معامله بزنند و نگران ریسک سرمایه‌گذاری نباشند.

شیوه اجرای اختیار فروش تبعی در ایران

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / سرمایه گذاری و بورس / منظور از اوراق اختیار فروش تبعی (بیمه کردن سهام) چیست؟

منظور از اوراق اختیار فروش تبعی (بیمه کردن سهام) چیست؟

اوراق اختیار فروش تبعی به نوعی بیمه کردن سهام می باشد و ابزاری است که در بازارهای نزولی می تواند به کنترل جو هیجانی و بهبود اوضاع کمک کند. هدف از انتشار اوراق اختیار فروش تبعی اطمینان بخشی به سهامداران در خصوص ارزندگی سهم و حفظ منافع آن ها می باشد. این اوراق باعث اطمینان بخشی به سهامداران می شود و می تواند نقش مهمی در جمع آوری صف های فروش داشته باشد. اگر دقیقا نمی دانید اوراق اختیار فروش تبعی چیست در ادامه در خصوص تعریف اوراق اختیار فروش تبعی، مزایا، معایب و ویژگی های آن اطلاعات کاملتری تقدیمتان می کنیم:

اوراق اختیار فروش تبعی چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

اوراق اختیار فروش تبعی به نوعی بیمه کردن سهام است. این اوراق توسط شرکت عرضه کننده سهام به فروش میرسد و براساس آن شرکت متعهد می شود تعداد معینی از سهام شرکت را به قیمت مشخص (قیمت اعمال) و در تاریخ معین (تاریخ اعمال) از سهامدار بخرد. شرکتی که قصد انتشار اوراق اختیار فروش تبعی دارد قبل از انتشار این اوراق اطلاعیه ای را (اطلاعیه عرضه اوراق) منتشر کرده و در آن ویژگی های آن را اعلام می نمایند.

اوراق اختیار فروش تبعی ابزاری برای کاهش ریسک سرمایه گذاری در بازار بورس می باشد. شرکت عرضه کننده اوراق اختیار فروش تبعی طبق دستورالعمل عرضه اوراق اختیار فروش تبعی پس از اخذ مجوز از بورس اقدام به انتشار این اوراق می کند.

ویژگی های اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟

1. قابلیت معامله ندارند.
2. اوراق اختیار فروش تبعی حداکثر به میزان تعداد سهام پایه سهامدار تخصیص می یابد نه بیشتر. در صورتی که تعداد اوراق اختیار فروش تبعی سهامدار از تعداد سهم پایه تحت مالکیت وی در پایان روز بیشتر شود، اوراق اختیار فروش‌ تبعی مازاد، باطل می شود و شرکت عرضه کننده تعهدی در قبال آن ندارد.
3. سقف خرید اوراق اختیار فروش تبعی در اطلاعیه عرضه با عنوان (سقف خرید) ذکر می شود.
4. مبلغی که در ازای خرید اوراق اختیار فروش تبعی پرداخت می شود غیرقابل برگشت می باشد.
5. بعد از گذشت “تاریخ اعمال” سهامدارانی که اقدام به خرید اوراق اختیار فروش تبعی نموده اند قادر به فروش این اوراق نیستند.
6. اشخاص حقوقی که تعداد ۱ میلیون و یا بیشتر اوراق اختیار فروش تبعی بخرند موظفند اختیار خرید تبعی را در همان روزی که سهام پایه و اوراق اختیار فروش تبعی را خریده اند واگذار کنند.
7. در بورس ایران الزامی است سرمایه گذار حتماً سهام شرکت مورد نظر را داشته باشد و پس از آن اقدام به خرید این اوراق کند.
8. این اوراق شبیه اوراق اختیار فروش اروپایی هستند زیرا افرادی که اقدام به خرید اوراق اختیار فروش تبعی می نمایند تا زمان رسیدن به تاریخ سررسید حق فروش آن را ندارند.
9. ساعت معامله اوراق اختیار فروش تبعی توسط عرضه کننده ۱۲ تا ۱۲:۳۰ و به صورت حراج پیوسته می­باشد.
10. کارمزد کارگزاران خریدار و فروشنده اوراق اختیار فروش تبعی ۴ /۰ درصد بوده و از حق نظارت سازمان و سایر هزینه های معاملاتی معاف می­باشد.

مواردی که در اطلاعیه عرضه اوراق اختیار فروش تبعی ذکر می شود

همان طور که در بخش اوراق اختیار فروش تبعی چیست گفته شد شرکتی که قصد انتشار اوراق اختیار فروش تبعی دارد قبل از انتشار اطلاعیه ای تحت عنوان اطلاعیه عرضه منتشر می کند که افراد باید قبل از اقدام به خرید آن را مطالعه کرده و با ویژگی های آن آشنا شوند. طبق دستورالعمل عرضه اوراق اختیار فروش تبعی، فرم اطلاعیه عرضه اوراق اختیار فروش تبعی شامل موارد زیر است:

• سهم پایه: سهمی که اوراق اختیار فروش تبعی مبتنی بر آن است.
  قیمت اعمال (exercise price): قیمتی است که عرضه کننده تعهد می‌کند سهام پایه اوراق اختیار فروش تبعی را در تاریخ اعمال با آن قیمت تسویه نماید.
• تاریخ اعمال (exercise date): تاریخی است که برای اعمال اوراق اختیار فروش تبعی تعیین می‌شود.
• کارگزار عرضه کننده: کارگزاری که به عاملیت از “عرضه کننده”، عرضه “اوراق اختیار فروش تبعی” را انجام میدهد.
• دوره معاملاتی: فاصلۀ بین اولین روز معاملاتی و آخرین روز معاملاتی اوراق اختیار فروش تبعی است.
• سقف خرید: حداکثر تعداد اوراق تبعی است که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی می‌تواند خریداری شود.
• کل حجم عرضه: سقف اوراق اختیار فروش تبعی که از سوی عرضه‌کننده طی دوره معاملاتی عرضه خواهد شد.
• حداقل حجم عرضه روزانه: حداقل عرضه اوراق اختیار شیوه اجرای اختیار فروش تبعی در ایران فروش تبعی توسط عرضه کننده در یک روز است.
• قیمت عرضه اوراق تبعی: قیمتی که این اوراق در بازار توسط شرکت ناشر فروخته می شود را قیمت عرضه می گویند و در هر روز فرمول مشخصی محاسبه می گردد. قیمتی است که در هر روز ” اوراق اختیار فروش تبعی” با آن قیمت به بازار عرضه میشود.

در زیر نمونه ای از یک اطلاعیه عرضه اوراق اختیار فروش تبعی را ملاحظه می کنید:

ساز و کار اجرایی اعمال اوراق اختیار فروش تبعی چگونه است؟

– اگر در تاریخ اعمال قیمت پایانی سهم بزرگتر یا مساوی قیمت اعمال باشد این اوراق قابل اعمال نیستند.

– اگر در تاریخ اعمال قیمت پایانی سهم کمتر از قیمت اعمال باشد سهامدار می تواند درخواست اعمال اوراق اختیار فروش تبعی را تا ساعت ۱۳ آن روز از طریق کارگزاری به بورس ارسال کند. بعد از ارسال درخواست اعمال اوراق اختیار فروش تبعی به بورس سهم به قیمت اعمال به عرضه کننده منتقل شده و مابه التفاوت قیمت اعمال و قیمت پایانی سهم به دارنده اورق پرداخت می شود. این پرداخت می تواند به صورت نقدی و یا واگذاری سهم صورت گیرد.

– ساز و کار اجرایی اعمال اوراق اختیار فروش تبعی به این صوت است که فروشنده اوراق متعهد می شود تا اوراق را به قیمتی حداقل ۲۰ درصد بالاتر از قیمت فروش آن خریداری کند. اما با توجه به اینکه حدود ۰.۵ درصد از قیمت سهام در ابتدا بابت ورقه اختیار فروش از سرمایه گذار اخذ می شود می توان به کسب سود حداقل ۱۹ درصدی پس از کسر کارمزد کارگزاری در پایان دوره اطمینان داشت که این رقم در صورت رشد قیمت سهم با بازدهی نامحدود همراه است.

– عرضه کننده اوراق اختیار فروش تبعی باید قبل از برگزاری مجمع به منظور تقسیم سود یا افزایش سرمایه سهم پایه اوراق اختیار فروش تبعی را تسویه کند.

مزایا و معایب اوراق اختیار فروش تبعی

از مزایای اوراق اختیار فروش تبعی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• تضمین حداقل سود از پیش تعیین ­شده و فراهم ساختن فرصت کافی برای سهامدار جهت تصمیم ­گیری در خصوص نگهداری یا فروش سهام.
• از مزایای اوراق اختیار فروش تبعی برای سهامداران عمده این است که می توانند بوسیله این اوراق از سهام خود حمایت کنند و ریسک سرمایه گذاری خود را کاهش دهند.
• اعتماد سرمایه گذاران برای خرید سهام پایه ای که اوراق اختیار فروش تبعی برای آن منتشر شده بیشتر می شود و تقاضا برای خرید این سهم افرایش پیدا می کند.
• سهامداران خرد نیز از مزایای انتشار اوراق اختیار فروش تبعی برخوردار می شوند و ریسک کمتری متوجه سرمایه آن ها می باشد.
• سهامداران با توجه به حداقل سود مورد انتظاری که در آینده نصیبشان خواهد شد، از نوسانات مقطعی بازار سرمایه، هراسی نداشته و با کاهش قیمت سهامشان از بازار خارج نمی شوند.
• با خرید این اوراق ریسک نوسانات منفی سهام کاهش می یابد.

از معایب اوراق اختیار فروش تبعی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• عدم وجود بازار ثانویه برای معاملات اوراق اختیار فروش تبعی
• الزام داشتن سهام پایه به هنگام خرید این اوراق
• برای هر کد معاملاتی سقف خرید وجود دارد.
• صرف عرضه اوراق اختیار فروش نمی‌تواند تضمینی برکسب سود مورد انتظار باشد.
• تعهد عرضه کننده این اوراق پس از گذشت تاریخ اعمال تمام می شود.

این نوشته در خصوص اوراق اختیار فروش تبعی چیست نگارش شد زیرا به نظر میرسد این روزها این سوال برای خیلی ها بوجود بیاید که منظور از اوراق اختیار فروش تبعی چیست و این ابزار چگونه می تواند به بهبود باوضاع بورس کمک کند. در روزهای گذشته شاهد شیوه اجرای اختیار فروش تبعی در ایران اعلام آمادگی برخی شرکت ها برای انتشار اوراق اختیار فروش تبعی بودیم مانند پیشنهاد انتشار اوراق فروش تبعی توسط شرکت تامین سرمایه بانک ملت (تملت) و همچنین اعلام آمادگی شرکت های زنجیره ای افق کوروش برای انتشار اوراق اختیار فروش تبعی.

به گفته محمود گودرزی معاون بازار بورس،حمایت از بازار با استفاده از ساز و کار حمایتی اوراق اختیار فروش تبعی یکی از برنامه های در دست اجراست و به منظور آشنایی هرچه بیشتر سرمایه گذاران، بورس تهران دوره های مجازی آشنایی با اوراق اختیار فروش تبعی را از هفته آینده برگزار خواهد کرد و زمان برگزاری این دوره ها از طریق تارنمای رسمی بورس، اعلام می شود. همچنین جزوه آموزشی در این خصوص در دست تهیه است که به زودی در اختیار فعالان محترم بازار قرار خواهد گرفت.

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.

اوراق‌ تبعی و فرایند اجرایی

اوراق اختیار فروش تبعی به نوعی بیمه کردن سهام است.ابزاری است که در بازارهای نزولی می تواند به کنترل جو هیجانی و بهبود اوضاع کمک کند. هدف از انتشار اوراق اختیار فروش تبعی اطمینان بخشی به سهامداران در خصوص ارزندگی سهم و حفظ منافع آن ها می باشد. این اوراق باعث اطمینان بخشی به سهامداران می شود و می تواند نقش مهمی در جمع آوری صف های فروش داشته باشد.

این اوراق که قابلیت معامله ندارند حداکثر به میزان تعداد سهام پایه سهامدار تخصیص می یابد و نه بیشتر. در صورتی که تعداد اوراق اختیار فروش تبعی سهامدار از تعداد سهم پایه تحت مالکیت وی در پایان روز بیشتر شود، اوراق اختیار فروش‌ تبعی مازاد، باطل می شود و شرکت عرضه کننده تعهدی در قبال آن ندارد.

همچنین، سقف خرید اوراق اختیار فروش تبعی در اطلاعیه عرضه با عنوان (سقف خرید) ذکر می شود. از سویی، مبلغی که در ازای خرید اوراق اختیار فروش تبعی پرداخت می شود غیرقابل برگشت است.بعد از گذشت “تاریخ اعمال” سهامدارانی که اقدام به خرید اوراق اختیار فروش تبعی نموده اند قادر به فروش این اوراق نیستند.

اشخاص حقوقی که تعداد ۱ میلیون و یا بیشتر اوراق اختیار فروش تبعی بخرند موظفند اختیار خرید تبعی را در همان روزی که سهام پایه و اوراق اختیار فروش تبعی را خریده اند واگذار کنند.

در بورس ایران الزامی است سرمایه گذار حتماً سهام شرکت مورد نظر را داشته باشد و پس از آن اقدام به خرید شیوه اجرای اختیار فروش تبعی در ایران این اوراق کند.

این اوراق شبیه اوراق اختیار فروش اروپایی هستند زیرا افرادی که اقدام به خرید اوراق اختیار فروش تبعی می نمایند تا زمان رسیدن به تاریخ سررسید حق فروش آن را ندارند.

ساعت معامله اوراق اختیار فروش تبعی توسط عرضه کننده ۱۲ تا ۱۲:۳۰ و به صورت حراج پیوسته است.

کارمزد کارگزاران خریدار و فروشنده اوراق اختیار فروش تبعی ۴ /۰ درصد بوده و از حق نظارت سازمان و سایر هزینه های معاملاتی معاف می­باشد.

بازار اختیار فروش تبعی از کم هزینه‌ترین و سریعترین فرآیندهای انتشار در مقایسه با سایر روش‌های تأمین مالی است. این بازار ضمن تضمین حداقل بازدهی برای سرمایه‌گذاران و نیز حمایت از سهام پایه و جلوگیری از فشار فروش منجر به خارج نشدن پول از بازار سهام و افزایش نقدشوندگی سهام پذیرفته شده در بورس می‌شود.

این اوراق به عنوان یکی از ابزارهای پوشش ریسک، سهام سرمایه‌گذار را در برابر زیان احتمالی بیمه می‌کند و فرآیند استفاده از این ابزار به این شکل است که سهامدار عمده با فروش این اوراق تضمین می‌کند سهام سهامدار (با توجه به شناختی که نسبت به سهم و پتانسیل‌های آن وجود دارد) را در تاریخ مشخص شده در آینده به قیمت مشخص شده خریداری کند، خریدار این اوراق هم از اختیار فروش سهام در سررسید، به قیمت مساوی یا بیشتر از امروز برخوردار است؛ به این معنی که خریدار در تاریخ اعمال، در شرایطی که قیمت سهم پایین‌ تر از نرخ توافقی باشد، زیانش جبران می‌شود.

شرط استفاده

از آنجا که استفاده از این اوراق در آینده توسط خریدار اوراق اختیاری است، خریدار می تواند در صورتی که در سررسید، قیمت سهام از قیمت تضمین شده بالاتر باشد، از اعمال آن خودداری کند و سهم را با قیمت بالاتر در بازار به فروش برساند. شرط استفاده از اختیار فروش تبعی نگهداری سهام تا سررسید است و در صورت فروش سهام موضوع اوراق اختیار تبعی، اختیار مذکور هم منقضی می‌شود.

مزایا

بازار اختیار فروش تبعی از کم هزینه ترین و سریع ترین فرآیندهای انتشار در مقایسه با سایر روش های تأمین مالی برخوردار است. این بازار ضمن تضمین حداقل بازدهی برای سرمایه‌گذاران و نیز حمایت از سهام پایه و جلوگیری از فشار فروش منجر به عدم خروج پول از بازار سهام و افزایش نقدشوندگی سهام پذیرفته شده در بورس می شود.

دیگر مزیت‌های اوراق اختیار فروش تبعی (بیمه کردن سهام) شامل: استفاده اهرمی از نقدینگی حمایتی و منتقل کردن نیازهای نقدینگی حمایتی به آینده، حفظ سرمایه گذاران بلند مدت و ایجاب سرمایه گذاران به نگهداری سهام در صورت تداوم رشد منفی، ایجاد فرصت برای فعالان بازار و افکار عمومی جهت تکمیل اطلاعات و ارزیابی رخدادها و تصمیم‌گیری منطقی در این خصوص، اطمینان‌بخشی میان مدت نسبت به حفظ سرمایه در مقایسه با حمایت مقطعی از بازار، است.

در مجموع می‌توان انتظار داشت که سهامداران با توجه به حداقل سود مورد انتظاری که در آینده نصیبشان خواهد شد، از نوسانات مقطعی بازار سرمایه، هراسی نداشته و با کاهش قیمت سهامشان از بازار خارج نمی‌شوند.

ساز و کار اولیه این طرح به این شکل است که ناشر، اوراقی را تحت‌عنوان آپشن یا اختیار فروش تبعی منتشر می‌کند و از این طریق ریسک سرمایه‌گذاران خرد را کاهش می‌دهد. با این طرح سهام به‌طور کامل بیمه می‌شود، اما امکان انجام معاملات ثانویه روی اوراق تبعی وجود ندارد و خریدار فقط می‌تواند از اختیار خود استفاده کند، اما در عین حال کسی‌که یک آپشن را خریداری کرده آسودگی‌خاطر دارد که این سهام را در یک دوره مشخص بالاتر از رقم کنونی به فروش خواهد رساند.

فرایند اجرایی انتشار اوراق تبعی در ایران به شکل سه طرفه می باشد که حضور شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به عنوان نهاد واسط جهت توثیق اوراق بهادار طرفین معامله الزامی است که این امر ریسک نکول طرفین قرارداد را تا حد زیادی کاهش داده است. از سوی دیگر با توجه به موافقت کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار مبنی بر “طرح تامین مالی شرکت ها با استفاده از خرید سهام توسط سرمایه‌گذاران همراه با حق اختیار فروش تبعی و خرید حق اختیار خرید توسط دارنده‌ سهام”، انتخاب این مدل از تامین مالی نیز از رونق قابل توجهی برخوردار است.

فرایند اجرایی اوراق تبعی

فرآیند انتشار این اوراق به گونه‌ای است که خریداران اوراق مزبور اقدام به خرید سهم به همراه اختیار فروش تبعی آن می نمایند و همزمان اختیار خرید سهم مزبور را به ناشر اوراق واگذار می نمایند. در این ساختار نرخ بازدهی سرمایه گذاران در طول دوره معاملاتی اوراق در بازه‌ی پیش بینی شده ثابت می‌گردد و از سوی دیگر نرخ تامین مالی ناشر اوراق و مالکیتش در سهام پایه ثابت می ماند.

اطلاعیه اوراق تبعی منتشر می‌شود و پس از بازگشایی تا اتمام حجم عرضه مورد نظر، هر شخص سرمایه‌گذاری می‌تواند ورقه تبعی را خریداری کند.

ساز و کار اولیه این طرح به این شکل است که ناشر، اوراقی را تحت‌عنوان آپشن یا اختیار فروش تبعی منتشر می‌کند و از این طریق ریسک سرمایه‌گذاران خرد را کاهش می‌دهد. با این طرح سهام به‌طور کامل بیمه می‌شود، اما امکان انجام معاملات ثانویه روی اوراق تبعی وجود ندارد و خریدار فقط می‌تواند از اختیار خود استفاده کند، اما در عین حال کسی‌که یک آپشن را خریداری کرده آسودگی‌خاطر دارد که این سهام را در یک دوره مشخص بالاتر از رقم کنونی به فروش خواهد رساند.

نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که این اوراق در بازار ثانویه عرضه نمی‌شوند و بنابراین قابل معامله نیستند.

فرجام این اوراق یکی از دو حالت ذیل است:

۱. درصورتی‌که قیمت پایانی سهم پایه در روز سررسید بزرگ‌تر یا مساوی قیمت اعمال باشد، «اوراق اختیارفروش تبعی» اعمال آن بی‌معنی است چراکه دارنده اختیار می‌تواند سهم خود را با قیمت بالاتر در بازار سهام به فروش برساند.

۲. درصورتی‌که قیمت پایانی سهم پایه در روز سررسید از قیمت اعمال کمتر باشد، اعمال «اوراق اختیار فروش‌تبعی» منوط به ارائه درخواست از سوی سهامدار و از طریق کارگزار وی به بورس حداکثر تا ساعت‌۱۳ آن روز انجام خواهد شد.

لازم به ذکر است کسانی می‌توانند اوراق اختیار تبعی را بخرند که مالک سهام پایه باشند. بدیهی است که تعداد سهم باید به‌اندازه اوراق تبعی یا از آن بیشتر باشد. در صورت خرید اوراق‌تبعی فروش، حتما باید سهم موردنظر تا تاریخ اعمال نگهداری شود و در صورت فروش سهم، برگه‌های اختیار فروش‌تبعی خود به خود ابطال می‌شود.

فرض کنید که قیمت اعمال برای اختیار تبعی فروش یک سهم در تاریخ سررسید ۱۵۰۰ تومان و قیمت پایانی سهم در آن تاریخ ۱۰۰۰ تومان باشد. دارنده اختیار به دلیل بالاتر بودن قیمت اعمال اختیار خود می‌تواند سهم خود را با قیمت ۱۵۰۰ تومان به ناشر اوراق تبعی بفروشد یا مابه‌التفاوت قیمت سهم و قیمت اختیار را به‌صورت نقدی دریافت کند. چگونگی اعمال آن در اطلاعیه منتشرشده اعلام می‌شود که می‌تواند نقدی یا سهمی باشد.

تامین مالی با اوراق اختیار فروش تبعی

گروه بورس- تامین مالی کم‌هزینه با اوراق اختیار فروش تبعی یکی از راه‌های توسعه‌ای بازار سرمایه است. علی صحرائی مدیرعامل بورس تهران گفت: بازار اختیار فروش تبعی از کم‌هزینه‌ترین و سریع‌ترین فرآیند انتشار در مقایسه با سایر روش‌های تامین مالی برخوردار است. وی در ادامه گفت: این بازار ضمن تضمین حداقل بازدهی برای سرمایه‌گذاران و نیز حمایت از سهام پایه و جلوگیری از فشار فروش منجر به عدم خروج پول از بازار سهام و افزایش نقدشوندگی سهام پذیرفته شده در بورس می‌شود. مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران گفت: شرکت‌های فعال در بازار سرمایه می‌توانند با بهره‌گیری از ابزار اختیار فروش تبعی روند تامین مالی خود را در مدت زمان کوتاهی به سرانجام برسانند. با بهره‌‌گیری از این ابزار، تامین مالی بنگاه‌‌های اقتصادی با هزینه کمتر و در اسرع وقت امکان‌پذیر شده است و نویددهنده ارتقای تامین مالی در سطح بازار سرمایه هم از نظر نرخ و هم از نظر سرعت دسترسی به منابع مالی است. وی ادامه داد: اوراق اختیار فروش تبعی با تسهیل فرآیند تامین مالی در بورس، میزان گرایش شرکت‌‌ها به بورس برای تامین مالی با بهره‌‌گیری از این روش را افزایش داده است.
استقبال شرکت‌ها
صحرائی از تامین مالی بیش از ۲۰ شرکت به واسطه این ابزار در بورس تهران خبر داد و یادآور شیوه اجرای اختیار فروش تبعی در ایران شد: استقبال شرکت‌‌ها برای تامین مالی از طریق بازار اختیار فروش تبعی به شکل فزاینده‌ای افزایش یافته است. مدیرعامل بورس تهران به تامین مالی ۲۹۵ هزار میلیارد ریالی انواع ابزار معاملاتی در بورس تهران طی سال ۹۷ اشاره کرد و در ادامه گفت: امروزه به تناسب رشد بازارهای مالی و بین‌المللی شدن آن، طراحی و توسعه ابزارهای نوین متناسب با نیازهای سرمایه‌‌گذاران مختلف، نقش قابل‌‌توجهی در توسعه بورس‌ها داشته است، بازارهای مالی پیشرفته به ارائه ابزارهای مالی سنتی بسنده نکرده و در تلاش برای ارائه ابزارهای مالی جدیدی هستند.
راه‌اندازی ابزارهای نوین
بورس اوراق بهادار تهران نیز همواره درصدد مطالعه و راه‌اندازی ابزارهای نوین معاملاتی متناسب با نیازهای بازار سرمایه ایران بوده و طی سال‌‌های اخیر با معرفی ابزارهایی همچون قراردادهای آتی تک‌سهم و سبد سهام، قراردادهای اختیارمعامله و اوراق اختیار شیوه اجرای اختیار فروش تبعی در ایران فروش تبعی گام‌های اساسی در این زمینه برداشته است. صحرائی به بیان تعریفی از اوراق اختیار فروش تبعی، پرداخت و گفت: این اوراق، اختیار فروش تعداد مشخصی از دارایی پایه به «قیمت اعمال» تعیین شده در «اطلاعیه عرضه» در تاریخ سررسید را به خریدار آن می‌‌دهد و مهم‌ترین ویژگی آن، این است که خریدار اوراق اختیار فروش تبعی باید سهام پایه اوراق را به ‌طور همزمان در اختیار داشته باشد، این بدان معنی است که در صورت تامین مالی یک شرکت یا بنگاه اقتصادی به عنوان عرضه‌کننده اوراق اختیار فروش تبعی، سرمایه‌‌گذار سهام پایه را نیز از عرضه‌‌کننده خریداری می‌کند.
مبلغ پرداختی توسط خریدار
وی یادآور شد: هر روز به صورت سیستمی، تعداد اوراق تبعی تحت مالکیت سرمایه‌‌گذار با مانده سهام شخص مقایسه می‌شود. مجموع تعداد اوراق اختیار فروش تبعی تحت مالکیت هر خریدار در پایان هر روز معاملاتی، حداکثر باید به تعداد کل دارایی پایه متعلق به وی با رعایت محدودیت‌‌های معاملاتی باشد. در غیر این صورت اوراق اختیار فروش‌ تبعی مازاد، فاقد اعتبار بوده و مبلغ پرداختی توسط خریدار پس از کسر هزینه‌‌های مربوطه، به عنوان خسارت به عرضه‌‌کننده تعلق می‌گیرد.مدیرعامل بورس تهران هدف اولیه از انتشار اوراق تبعی را حمایت از سهام توسط ناشران و سهامداران عمده شرکت‌‌ها دانست و تصریح کرد: این روش در مقایسه با بازارگردانی سهام در بازار نقد از یک‌سو جذاب‌تر و کم‌هزینه‌تر است و از سوی دیگر بازدهی تضمین‌شده برای سرمایه‌‌گذاران به همراه دارد. همچنین امروز کارکردهای دیگری از جمله تامین مالی نیز برای آن تعریف شده است.
فرآیند انتشار
وی به بیان مزایای اوراق اختیار فروش تبعی پرداخت و گفت: این اوراق از کم‌هزینه‌ترین و سریع‌ترین فرآیند انتشار در مقایسه با سایر روش‌‌های تامین مالی برخوردار است. مزیت دیگر این اوراق عدم خروج پول از بازار سهام و کمک به افزایش نقدشوندگی سهام پایه است ضمن اینکه تضمین حداقل بازدهی برای سرمایه‌‌گذاران و نیز حمایت از سهام پایه و جلوگیری از فشار فروش از دیگر مزایای این اوراق به حساب می‌‌آید.
دستورالعمل عرضه
صحرائی افزود: اوراق اختیار فروش تبعی برای اولین‌‌بار در ۲۵ مرداد ۹۱ و روی سهام شرکت پتروشیمی کرمانشاه منتشر و به بازار معرفی شد. در سه ماهه پایانی سال ۹۲ و در شروع سال ۹۳ بازار شاهد افت بی‌سابقه قیمت‌ها و به موازات آن کاهش حجم معاملات در بخش سهام بوده است، لذا در تیرماه ۱۳۹۳ به صورت همزمان روی ۲۹ سهم پایه فعال در بورس اوراق بهادار تهران، اوراق اختیار فروش تبعی تعریف و به بازار عرضه شد تا بتواند در جلوگیری از فشار فروش موثر واقع شود که در این میان، ۲۶ نماد اوراق اختیار فروش تبعی در سررسید مطابق با دستورالعمل قبلی (دستورالعمل عرضه اوراق اختیار فروش تبعی برای سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران)، قابلیت اعمال داشته و توسط عرضه‌کنندگان اوراق تبعی تسویه شد.
دلیل اصلی عرضه
وی ادامه داد: تا پیش از سال ۹۵، دلیل اصلی عرضه اوراق اختیار فروش تبعی از سوی عرضه‌کنندگان، حمایت از سهام در بازار به منظور جلوگیری از فشار فروش بوده، اما با تغییر روند بازار و سهولت استفاده از این ابزار در مقایسه با سایر روش‌‌های تامین مالی، تامین مالی کوتاه‌مدت دلیل اصلی انتشار اوراق فوق مطرح شد. اولین انتشار با هدف تامین مالی روی سهام شرکت پتروشیمی جم صورت گرفت و به سرعت با استقبال روبه‌رو شد، زیرا در مقایسه با سایر روش‌های تامین مالی مانند انتشار اوراق بدهی، اخذ وام و … با سرعت بیشتر و هزینه کمتری قابل اجرا بوده است. ناشر اوراق تبعی از طریق عرضه سهام در بازار نقد، اقدام به تامین مالی کرده و تضمینی در قالب اوراق اختیار فروش تبعی به سهامدار می‌‌دهد.
حجم سهام پایه اوراق
مدیرعامل بورس تهران به تایید کمیته فقهی اشاره کرد و افزود: از آنجایی که در بسیاری از موارد، حجم سهام پایه اوراق تبعی که به فروش می‌رود، درصد قابل توجهی از سرمایه شرکت بوده و ریسک از دست دادن جایگاه مدیریتی را برای ناشر تبعی به همراه دارد، طرح تامین مالی پیشنهادی بورس با تایید کمیته فقهی، با عنوان «تامین مالی شرکت‌‌ها با استفاده از خرید سهام توسط سرمایه‌‌گذاران همراه با حق اختیار فروش تبعی و خرید حق اختیار خرید توسط ناشر یا دارنده سهام» برای اولین بار روی سهام پایه شرکت مخابرات ایران در سال ۱۳۹۵صورت گرفت. وی خاطرنشان کرد: ارزش تامین مالی صورت گرفته در بازار اوراق اختیار فروش تبعی در سال ۱۳۹۶ به بیش از ۲۳۰۰میلیارد تومان رسید که نسبت به سال ۱۳۹۵ با رشد قابل توجهی همراه بوده است. همچنین در ۶ ماهه اول سال ۱۳۹۷ نیز، مبلغ ۲۶۴۳ میلیارد ریال از این محل تامین مالی شده است. اوراق اختیار فروش تبعی توانست در سال گذشته، بیش از ۱۸ درصد از سهم کل تامین مالی انجام شده در بورس که شامل تامین مالی از محل انتشار اوراق بدهی و افزایش سرمایه (از محل مطالبات و آورده نقدی سهامداران) نیز بوده است را به خود اختصاص دهد.
محدودیت‌ها
مدیر عامل بورس تهران در ادامه افزود: در اواخر سال ۹۶، انتشار اوراق تبعی با محدودیت‌‌هایی همراه شد که دلیل آن وجود ابهاماتی در دستورالعمل مربوطه بود. لذا با توجه به اهمیت این ابزار برای بورس تهران، بازنگری دستورالعمل در دستور کار قرار گرفت. همچنین به دلیل برخی ابهامات مطرح شده، طرح انتشار اوراق تبعی با هدف تامین مالی، مجددا در کمیته محترم فقهی سبا مطرح شد که مورد تایید قرار گرفت و دستورالعمل نهایی پس از بررسی در کمیته تدوین مقررات با حضور ارکان بازار، در تاریخ ۱۴ شهریور ماه ۹۷ به تصویب هیات مدیره محترم سازمان بورس و اوراق بهادار رسید.
توسعه ابزارها
وی به تصویب دستورالعمل جدید اشاره کرد و گفت: تصویب دستورالعمل جدید با عنوان «دستورالعمل معاملات اوراق اختیار فروش تبعی در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس» با تسهیل فرآیندهای اجرایی همانند توثیق خودکار سهام خریداری شده بدون نیاز به انجام تشریفات اضافی و سهولت در واگذاری اختیار خرید تبعی توسط سرمایه‌‌گذار گام مهمی در راستای توسعه این ابزار بوده است. صحرائی به مزایای دیگر دستورالعمل جدید پرداخت و افزود: از جمله مزایای دیگر دستورالعمل جدید می‌توان به فراهم‌سازی امکان اعمال اوراق اختیار فروش تبعی توسط سرمایه‌‌گذار در هر شرایطی (در سود، در زیان، بی‌تفاوت)، پیش‌بینی وجود معاملات ثانویه، پیش‌بینی دقیق جرایم و خسارت‌ها و … اشاره کرد.
توسعه بازار اوراق
مدیرعامل بورس تهران ارتقای تامین مالی را از رسالت‌های اصلی بورس تهران عنوان کرد و گفت: بورس تهران در راستای رفع مشکلات احتمالی و توسعه بازار اوراق اختیار فروش تبعی حداکثر تلاش خود را به کار خواهد گرفت، تا فعالان بازار بتوانند از مزایای این ابزار به نحو احسن بهره‌مند شوند، چرا که تسهیل فرآیندهای تامین مالی و افزایش سهم بازار سرمایه در تامین ‌مالی بنگاه‌‌های اقتصادی از رسالت‌های اصلی این شرکت است. علی صحرائی در پایان با اشاره به اولین تامین مالی انجام شده مطابق دستورالعمل جدید برای شرکت سرمایه‌‌گذاری صباتامین در حدود ۲۰۰۰ میلیارد ریال، ابراز امیدواری کرد: با تغییرات انجام شده و اصلاح دستورالعمل شاهد استقبال هرچه بیشتر شرکت‌ها و بنگاه‌‌های اقتصادی از این ابزار در راستای تامین مالی و بهره‌مندی از سایر کارکردهای آن باشیم.

بررسی درخواست انتشار «اوراق اختیار فروش تبعی» حداکثر طی ۲ روز

تهران-ایرنا- معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس از آمادگی کمیته انتشار برای ارائه مجوز به ناشران «اوراق اختیار فروش تبعی» (بیمه سهام) در کوتاه‌ترین زمان ممکن خبر داد.

به گزارش ایرنا از پایگاه خبری شیوه اجرای اختیار فروش تبعی در ایران بازار سرمایه ایران، «رضا عیوضلو» ضمن بیان مطلب بالا اظهار داشت: کمیته انتشار آمادگی دارد حداکثر ظرف ۲ روز کاری از زمان تکمیل مستندات مورد نیاز انتشار اوراق اختیار فروش تبعی، به منظور تأمین مالی ناشران با هدف خرید سهام شرکت‌های پذیرفته شده، ضمن بررسی درخواست‌ها، در صورت احراز شرایط نسبت به ارائه مجوز به آنان اقدام کند.

گفتنی است اوراق اختیار فروش تبعی برگه بهاداری است که خریداران آن، سهام موردنظر خود را در یک قیمت مشخص بیمه می‌کنند. به این ترتیب که ناشران این اوراق متعهد می‌شوند تا در سررسید اوراق مذکور، سهام مورد نظری که اوراق اختیار فروش تبعی برای آن منتشر شده را در قیمتی که در زمان انتشار مشخص است، از دارنده آن بخرند.

به این ترتیب اگر قیمت سهم در زمان سررسید کمتر از قیمت شیوه اجرای اختیار فروش تبعی در ایران تعهد شده در اوراق اختیار فروش تبعی باشد، دارنده این سهم و اوراق، زیانی متحمل نشده و ریسک خرید سهم در یک محدوده مشخص و از پیش تعیین شده باقی می‌ماند.

این اقدام در صورت استقبال ناشران می‌تواند به ثبات بازار سرمایه کمک کند و از افت بیش از اندازه بازار و به‌اصطلاح شکل‌گیری حباب منفی نمادهای ارزشمند بکاهد.

اوراق اختیار فروش تبعی؛ ارزش دارایی خود را بیمه کنید!

در کشور ما به خاطر وجود تورم بالا، ارزش پول به مرور زمان کم می‌شود. به همین دلیل نباید سرمایه یا دارایی خود را به شکل وجه رایج نگه داشت. پس در این شرایط چه باید کرد؟‌ در واقع منطقی‌تر آن است که دارایی خود را وارد بازارهای مالی کنید. ولی شما نمی‌توانید هیچ‌یک از بازارهای مالی را بیابید که بدون ریسک باشند. اما اوراق اختیار فروش تبعی که از انواع اوراق اختیار معامله است، از جمله ابزارهای جذاب بازارهای مالی محیوب می‌شود که برای کاهش ریسک معاملات ایجاد شده‌اند. اوراق اختیار فروش تبعی چه سازوکاری دارند و چگونه منجر به کاهش ریسک می‌شوند؟

اوراق اختیار معامله چیست؟

اوراق اختیار فروش تبعی یکی از انواع اوراق اختیار معامله محسوب می‌شود. بنابراین بهتر است پیش از پرداختن به اختیار فروش تبعی، آشنایی مختصری با اوراق اختیار معامله پیدا کنیم. اوراق اختیار معامله یک نوع قرارداد است که خریدار و فروشنده آن بر سر خرید یا فروش یک دارایی با قیمت معین و تا یک تاریخ مشخص توافق می‌کنند. به این ترتیب قیمت دارایی در چنین معامله‌ای تا تاریخ انجام معامله ثابت می‌ماند و عواملی از قبیل تورم یا نوسانات قیمت بازار نمی‌تواند تاثیری بر قیمت مورد توافق طرفین قرارداد بگذارند.

از این رو، قرارداد اختیار معامله گونه‌ای از ابزارهای کنترل ریسک در بازارهای مالی محسوب می‌شود و استفاده از آن در بازارهای پرنوسان می‌تواند دارایی افراد را بیمه کند. اوراق اختیار معامله به دو دسته اوراق اختیار فروش و اوراق اختیار خرید تقسیم می‌شوند.

بیشتر بخوانید

اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟

توضیحات را با یک جمله ساده آغاز می‌کنیم. استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی مانند این است که بخواهید سهام خود را بیمه کنید. به این ترتیب هنگام نوسانات و روزهای منفی بازار، سهام شما به نوعی بیمه خواهد بود. ناشر که از بازار و پتانسیل‌های آن آگاه است، اوراقی را منتشر می‌کند. خریداران اقدام به خرید این اوراق می‌کنند تا بتوانند ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش دهند. اگر در تاریخ اعمال، قیمت سهم از قیمت اعمال کمتر باشد، ضرر و زیانی متوجه فرد نخواهد بود. حتی در بدترین شرایط، سرمایه‌گذار اصل سرمایه خود را باز پس خواهد گرفت.

باید به این نکته توجه کنید که تنها سهام‌دار عمده است که می‌تواند این اوراق را به فروش برساند. افرادی که این اوراق را خریداری می‌کنند، در حقیقت با این کار دارایی خود را از ضرر و زیان‌ در امان نگه می‌دارند. اختیار فروش تبعی یکی از بهترین ابزارهایی است که برای کم کردن ریسک سرمایه‌گذاری از آن استفاده می‌شود.

سرمایه‌گذاران با تکیه بر چنین امکانی، می‌توانند از بازده و برآیند سرمایه‌گذاری خود مطمئن باشند. به عبارت دیگر اگر قیمت هر برگه سهام در تاریخ اعمال کم شود، سهام‌دار می‌تواند به کمک قرارداد اختیار فروش تبعی، سود سرمایه خود را نیز دریافت کند.

اگر هر برگه سهام در تاریخ اعمال با رشد قیمت مواجه شود، سهام‌دار می‌تواند سود خود را بدون استفاده از اختیار فروش تبعی به دست آورد. چنین ابزاری باعث ایجاد یک حاشیه امن برای سهام‌داران می‌شود. به این ترتیب آن‌ها می‌توانند با خیالی آسوده دست به معامله بزنند و نگران ریسک سرمایه‌گذاری نباشند.

مفاهیم و اصطلاحات مربوط به قرارداد اختیار فروش تبعی

در خصوص اوراق اختیار فروش تبعی چند اصطلاح مهم وجود دارد که باید با مفهوم آن آشنا شویم:

• سهم پایه: این سهم همان سهمی است که اوراق اختیار فروش تبعی برای آن در نظر گرفته شده است. در واقع این سهم توسط اوراق اختیار فروش بیمه خواهد شد.

• قیمت اعمال:‌ قیمتی که عرضه‌کننده اوراق فروش موظف است در تاریخ اعمال، بر اساس آن عمل کند.

• تاریخ اعمال: تاریخی است که در آن اوراق اختیار فروش تبعی اعمال می‌شود.

• دوره معاملاتی:‌ این دوره نشان‌دهنده فاصله میان اولین و آخرین روز معاملاتی اوراق اختیار فروش تبعی است.

• سقف خرید: این اصطلاح به معنای حداکثر تعداد اوراق تبعی قابل خرید به ازای هر کد حقیقی و حقوقی است.

• کل حجم عرضه: تعداد کل اوراق تبعی که ناشر سهام هر روز منتشر می‌کند.

• قیمت عرضه اوراق تبعی:شیوه اجرای اختیار فروش تبعی در ایران این مورد برابر است با قیمت فروش اوراق اختیار فروش تبعی توسط ناشر. البته این قیمت، روزانه بر مبنای فرمولی مشخص محاسبه می‌شود.

شیوه اجرای اختیار فروش تبعی در ایران

این اوراق در سراسر جهان نیز وجود دارند. اما دو شیوه اجرایی آن عبارتند از روش اروپایی و روش آمریکایی. در شیوه اروپایی، زمان اعمال اوراق اختیار فروش تبعی در تاریخ سررسید اوراق است؛ یعنی شخص زودتر از این تاریخ نمی‌تواند از اوراق خود استفاده کند. اما در نوع آمریکایی، سرمایه‌گذار در هر زمان تا رسیدن به سررسید می‌تواند از این اوراق استفاده کند. شیوه مرسوم در ایران نیز همان شیوه اروپایی است. یعنی تنها در تاریخ سررسید است که سرمایه‌گذار قادر خواهد بود از اوراق خود استفاده کند.

نحوه خرید و استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی

برای درک بهتر مفهوم اختیار فروش تبعی و روش خرید و استفاده از این قرارداد بهتر است یک مثال ارائه کنیم. فرض کنید شخصی ۴۰۰ هزار برگه سهام شرکت فولاد را خریداری کرده است. در این مثال قیمت هر واحد از این سهم را برابر با ۳۵۰۰ تومان در نظر می‌گیریم. حال در نظر بگیرید که این شخص به منظور کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، اقدام به خرید اوراق اختیار فروش تبعی کرده است. قیمت اعمال این اوراق را ۳۷۰۰ و سررسید آن را چهار ماه آینده در نظر بگیرید.

این نکته را در خاطر داشته باشید که سرمایه‌گذار باید معادل اوراق فروش تبعی، سهام پایه را در سبد سهام خود داشته باشد. در این مثال، شخص اگر ۴۰۰ هزار سهم شرکت فولاد را نداشت، نمی‌توانست به همین تعداد، اختیار فروش خریداری کند. یعنی خرید ۴۰۰ هزار برگه اوراق اختیار فروش تبعی تنها در صورت داشتن همین تعداد سهام فولاد امکان‌پذیر است.

البته هر کد بورسی تنها می‌تواند تعداد محدود و مشخصی از اوراق فروش تبعی را خریداری کند. این امر در اطلاعیه فروش مشخص می‌شود. اگر قیمت عرضه هر برگه اوراق تبعی را یک ریال در نظر بگیریم، خریدار در این مثال باید ۴۰ هزار تومان برای خرید ۴۰۰ هزار برگه اوراق فروش تبعی بپردازد.

به این نکته هم توجه کنید که به تعداد اوراق اختیار فروش، باید سهام پایه را تا زمان سررسید اوراق در سبد خود نگهداری کنید. در این مدت امکان فروش این تعداد از سهام وجود نخواهد داشت.

بیشتر بخوانید

حال با توجه به مثال مذکور،‌ می‌خواهیم حالت‌های ممکن را بررسی کنیم.

حالت اول: کاهش قیمت سهام در تاریخ اعمال

فرض کنید که قیمت سهام فولاد به ۲۵۰۰ تومان کاهش پیدا کند. هنگامی که سرمایه‌گذار تصمیم به اعمال اختیار فروش خود می‌گیرد، ناشر موظف است سهام را در تاریخ سررسید با قیمت اعمال خریداری کند. در این مثال قیمت اعمال برابر با ۳۷۰۰ تومان است. در چنین شرایطی، نه تنها ضرری متوجه سرمایه‌دار نشده است، بلکه او روی هر برگه ۲۰۰ تومان نیز سود کرده است. چرا که سهام شرکت فولاد را با قیمت ۳۵۰۰ تومان خریداری کرده بود و اکنون آن را به قیمت ۳۷۰۰ تومان فروخته است. به این ترتیب ریسک سرمایه‌گذاری از بین می‌رود و حتی سود نیز جانشین آن خواهد شد.

حالت دوم: افزایش قیمت سهام در تاریخ اعمال

این مورد برعکس حالت اول است. فرض کنید قیمت سهام شرکت فولاد به ۳۸۰۰ تومان برسد. در چنین وضعیتی سرمایه‌گذار از اوراق اختیار فروش تبعی استفاده نخواهد کرد. چرا که قیمت فعلی سهم از قیمت اعمال اوراق اختیار فروش بالاتر است.

حالت سوم:‌ عدم تغییر قیمت سهام در تاریخ اعمال

در چنین شرایطی قیمت سهام در بازار با قیمت اعمال یکی خواهد بود. در این مثال قیمت اعمال ۳۷۰۰ تومان بود. پس اگر قیمت سهام هم در تاریخ اعمال برابر با ۳۷۰۰ تومان باشد، شاهد حالت سوم خواهیم بود. چنین شرایطی هیچ سود و زیانی برای سرمایه‌گذار به همراه ندارد.

دقت کنید که در هر یک از سه حالت مذکور، سرمایه‌گذار باید مبلغ ۴۰ هزار تومان بابت خرید اوراق اختیار فروش تبعی پرداخت کند. البته این مبلغ در ازای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری ناچیز است.

چه سهم‌هایی اوراق اختیار فروش تبعی منتشر می کنند؟

شرکت‌هایی که سهام خود را در بازار بورس منتشر کرده‌اند، می‌توانند برای سهام خود، اوراق اختیار فروش تبعی منتشر کنند. در صورتی که شرکتی تصمیم بگیرد که این اوراق را برای سهام خود در نظر بگیرد، اطلاعیه‌ای در این زمینه منتشر می‌کند تا سهام‌داران و سرمایه‌گذاران از این مساله مطلع شوند. شرکت‌ها در اطلاعیه‌ای که در خصوص این قرارداد منتشر می‌کنند، روش استفاده و جزییات شرایط در نظر گرفته شده در این اوراق را نیز ذکر می‌کنند.

همانطور که گفته شد، شرکت‌ها با انتشار این اوراق، قیمت سهام خود را برای سهام‌داران بیمه می‌کنند و باید در نظر داشت که شرط استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی، دارا بودن تعداد سهامی معادل اوراق اختیار فروش و حفظ آن تا تاریخ سررسید این قرارداد است.

مزایای اوراق اختیار فروش تبعی

1. سهام‌داران عمده به منظور حمایت از سهام خود معمولا دارایی خود را افزایش می‌دهند. اما در روش استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی دیدگاه متفاوت است. در واقع استفاده از این اوراق منجر به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و پوشش ارزش سهام خواهد شد.
2. چنانچه شاهد افت قیمت سهام در اثر هیجانات منفی بازار باشیم، اوراق مذکور با ایجاد حاشیه امن، شرایط بسیار مساعدی برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند.
3. در صورت وجود چنین اوراقی، سهم با تقاضای بیشتری مواجه خواهد شد. همچنین این امر موجب اعتماد سهام‌داران و سرمایه‌گذاران خواهد شد.
4. به کمک این ابزار می‌توان مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری را به بهترین شیوه انجام داد. هم‌چنین در بدترین شرایط، نتیجه خرید چنین اوراقی پس گرفتن اصل سرمایه خواهد بود که در مقایسه با فروش سهام در قیمت پایین، خود می‌تواند به عنوان سود تلقی شود.

معایب اوراق اختیار فروش تبعی

• چنین اوراقی در بازار ثانویه جایی شیوه اجرای اختیار فروش تبعی در ایران ندارند.

بیشتر بخوانید

• تنها در صورتی می‌توان این اوراق را خریداری کرد که سهام پایه در پرتفوی موجود باشد. یعنی اگر سهام فولاد را در سبد خود نداشته باشید، نمی‌توانید اوراق اختیار فروش تبعی فولاد را خریداری کنید.
• سقف خرید نشان از محدودیت خرید اوراق اختیار فروش دارد. این امر نکته‌ای منفی تلقی می‌شود.
• تعهد ناشر پس از تاریخ اعمال از بین می‌رود.
• امکان دارد قبل از تاریخ اعمال، به کمک هیجانات مثبت و یا جلوگیری از انتشار اطلاعیه‌های منفی، تلاش‌هایی برای عدم کاهش قیمت سهم انجام شود.
• سهام‌دار تنها در صورتی می‌تواند سهام پایه را به فروش برساند که تعداد آن از تعداد اوراق تبعی بیشتر باشد. اما در صورتی که با فروش سهام، تعداد اوراق اختیار فروش از تعداد سهام باقی‌مانده در پرتفوی بیشتر باشد، اوراق اختیار فروش مازاد در انتهای روز ابطال خواهد شد.

جمع‌بندی

کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در هر یک از بازارهای مالی مساله مهمی است که توجه به آن منجر به مدیریت بهتر سرمایه خواهد شد. چنین امری در بازار بورس به کمک اوراق اختیار فروش تبعی قابل اجراست. شرکت‌ها با انتشار اوراق اختیار فروش تبعی، قیمت سهام خود را برای سهام‌داران بیمه می‌کنند. به این ترتیب، سهام‌دار اطمینان خاطر می‌باید که حتی در صورت کاهش قیمت سهام، ارزش دارایی‌اش از میزان مشخصی کمتر نخواهد شد.

شرکت‌ها با انتشار اطلاعیه، سهام‌داران و سرمایه‌گذاران را از انتشار اوراق فروش تبعی و جزییات این قرارداد مطلع می‌سازند. سهام‌داران برای استفاده از قرارداد اختیار فروش، باید به همان تعداد سهم شرکت را در سبد سهامشان داشته باشند و تا تاریخ سررسید قرارداد، این تعداد سهم را نگهداری کنند.