بورس اوراق بهادار چیست ؟
کاربر گرامی ،توجه داشته باشید ، مقالات موجود در وبسایت ، از بستر اینترنت و جستجو در سایت های اینترنتی ( بصورت خودکار) جمع آوری شده اند، لذا لطفا جهت یافتن منابع اصلی انتشار دهنده از موتورهای جستجو کمک بگیرید.
بورس اوراق بهادار چیست ؟
بورس اوراق بهادار یکی از انواع بورس است که در آن مورد معامله سهام شرکت ها و اوراق و اسناد مشارکت است .این معاملات در بازار بورس بر اساس قوانین و مقررات مصوب انجام می پذیرد. در این مقاله ابندا به معرفی بورس و انواع آن وسپس به تفصیل به معرفی بورس اوراق بهادار خواهیم پرداخت .
بازار بورس مانند همه بازارها مکانی برای خرید و فروش ، مبادله و معامله است با این تفاوت که کالا های مور معامله در بازار بورس با کالاهای مورد معامله در سایر بازارهای بورس تفاوت دارد . کالاهای مورد معامله در بازارهای بورس جهانی به دو دسته عمده تقسیم بندی می شوند . تقسیم بندی انواع کالا در بازار بورس به شرح زیر می باشد .
کالاهای واقعی : کالاهای واقعی به آن دسته از کالاها اطلاق می شود که از نظر فیزیکی قابل رویت هستند و یا به بیان دیگر وجود فیزیکی دارند . انواع ملک ف خانه ، آپارتمان ، طلا ، فلزات گرانبها و کلیه کالهای قابل رویت در زمره کالاهای واقعی قرار می گیرند .
کالاهای کاغذی : کالاهای کاغذی به آن دسته از کالا اطلاق می شود که وجود خارجی نداشته و از نظر فیزیکی قابل رویت نمی باشند . عدم وجود خارجی این دسته از کالاها به مفهوم ارزش کم آن ها نیست و کاملا برعکس برخی از این کالاها از ارزش بسیار بالایی برخوردار تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار هستند . از عمده ترین و باارزش ترین انواع کالاهای کاغذی می تواند به انواع اوراق بهادار، اوراق مشارکت و غیره اشاره کرد .
تاریخچه بورس
برای پیدایش کلمه بورس روایات مختلفی وجود دارد . روایت اول این که بورس کلمه ای است با ریشه فرانسوی مفهوم این کلیه کیف پول است که در گذر زمان برای بازارهای بورس نیز مورد استفاده قرار گرفته است .
و روایت دوم این که واژه بورس برگرفته از نام خانوادگی شخصی به نام واندر بورس است که تجار وصرافان شهربرای انجام داد و ستد و معاملات مورد نظر خود مقابل خانه او تجمع می کردند از آن پس به اماکنی که محل دادوستد بود بورس گفته می شد.
اولین بورس اوراق بهادار در سال 1460 میلادی و در شهر آنورس بلژیک تشکیل شد . این شهر از نظر موقعیت تجاری بسیار پر رونق بود و برای تاسیس اولین بازار بورس گزینه بسیار مناسبی محسوب می شد . پس از آن دومین مرکز بورس دنیا در اوایل قرن 17 میلادی در شهر آمستردام تشکیل شد که این شهر هم از نظر موقعیت اقتصادی گزینه بسیار خوبی برای راه اندازی بازار بورس محسوب می شد .
آشنایی با انواع بورس
بازار بورس با توجه به انواع مختلف کالاهایی که در آن مورد معامله قرار می گیرد به انواع مختلفی تقسیم بندی می شود . تقسیم بندی بازارهای بورس به صورت زیر می باشد :
بازار بورس کالاهای واقعی اولین نوع بازار بورس است . در بازار بورس کالاهای واقعی خرید فروش انواع کالاهای واقعی ارزشمند و پر مصرف انجام می شود . کالاهای مورد معاله دراین بازار عبارتند از انواع فلزات گرانبها اعم از طلا ، نقره و غیره ، نفت ، گندم و بسیاری از انواع کالاهای پر مصرف و قیمتی دیگر .
دومین نوع بازار بورس در طبقه بندی بازارهای بورس بازار بورس ارز می باشد . بازار بورس ارز همان طور که از نامش نیز بر می آید بازاری بورسی است که انجام معاملات و خرید و فروش ارز یا همان وجه رایج کشورهای مختلف دنیا در آن جریان دارد . بازارهای بورس ارز در همه جای دنیا در زمره فعال ترین ، پر رونق ترین و پر منفعت ترین بازارهای بورس دنیا به شمار می روند از پرطرفدارترین بازارهای بورس هستند اما درکشور ایران به دلیل برخی مشکلات و خاص اوضاع اقتصادی بازار بورس ارز وجود ندارد .
سومین نوع بازار بورس در تقسیم بندی بازارهای بورس بازار بورس اوراق بهادار می باشد .در بازار بورس اوراق بهادار خرید و فروش انواع کالاهای کاغذی از قبیل اوراق مشارکت ، اوراق و اسناد سهام و غیره اتفاق می افتد .
آشنایی با بورس اوراق بهادار
بورس اوراق بهادار نوع سوم بازار بورس است که در آن معاملات کالاهای کاغذی ازقبیل سهام شرکت های مختلف ، اوراق مشارکت و غیره انجام می شود . کلیه معاملات انجام شده در بازار های بورس با رعایت قوانین و ضوابط مصوبه انجام می شود. بورس اوراق بهادار یک بازار رسمی ، معتبر با حمایت و پشتیبانی قانونی برای جذب سرمایه گذار و شراکت در اجرای پروژه های مختلف است . از آنجا که بازار بورس از اعتبار قانونی بسیاری برخوردار است هر دوطرف معامله یعنی هم سازمان ها ، شرکت های و ارگان هایی که به دنبال شریک و سرمایه گذار می گردند و هم افرادی که تمایل به سرمایه گذاری و شراکت دارند با خیا ل آسوده در این بازار به انجام معامله می پردازند .
دلایل تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار پیدایش بازار بورس اوراق بهادار
در طول تاریخ همیه تاجران و سرمایه گذاران به دلایل زیادی تمایل به شراکت در کار داشته اند . دلیل اول کمبود سرمایه اولیه آن ها برای اجرای پروژه های بزرگ بود دلیل دوم این که همیشه تجار و سرمایه گذاران به دنبال شریکی برای ضرر و زیان های وارده بوده اند مه به طبع در روند سود دهی کار نیز شریک خواهند بود .
این روند شراکت و سرمایه گذاری اولیه در گذر زمان منجر به ایجاد بازارهای بورس اوراق بها دار شد .
نخستین کمپانی که در دنیا از این روش استفاده کرد و این روش را در تاریخ تجارت دنیا به ثبت رسانید کمپانی هند شرقی بود.
آشنایی با ارکان بورس
بازار های بورس در سراسر دنیا بر چهار اصل یا چهار رکن اساسی پایه گذاری شده اند . این چهار اصل یا رکن عبارتند از 1) شورای بورس که مسئولیت نظارت بر اجرای مقررات و و قوانین مصوبه را بر عهده دارد .
2) هیات پذیرش اوراق بورس که مسئولیت تصمیم گیری در مورد پذیرش یا عدم پذیرش اوراق بها دار در بورس بورس را بر عهده دارد .
3) سازمان کارگزاران بورس و دبیر کل که مسئولیت تامین تسهیلات مورد نیاز به منظور خرید و فروش اوراق بهادار و نظارت ر روند انجام معاملات را بر عهده دارد .
4) هیات داوری که وظیفه رسیدگی و قضاوت در مورد اختلافات به وجود آمده میان فروشندگان و خریداران را بر عهده دارد.
دوره های آموزش بورس
بازار های بورس یکی از عرصه های بسیار فعال ، پر رونق ، رو به رشد و پر منفعت در اقتصاد جهان به شمارمی روند و هر ساله بسیاری از سرمایه گذاران و تجار به واسطه فعالیت ها و سرمایه گذاری های مستمر خود در این حوزه به موفقیت های اقتصادی چشمگیر بسیاری نائل می شود .
آنچه در این میان بسیار حائز اهمیت است نیاز به آشنایی کامل با روند سرمایه گذاری در این بازار است . با توجه به این که بازار بورس بازاری پر نوسان و بسیار ریسکی است ورود به این عرصه تنها به افرادی که از تخصص و تبحر کافی برخوردار هستند و در عین حال از قدرت ریسک پذیری بسیار بالا و روحیه سرمایه گذاری برخوردار هستند توصیه می شود .
با توجه به رونق بازار بورس در سال های اخیر بسیاری از افرادی که تمایل به سرمایه گذاری در این حوزه دارند با شرکت در دوره های آموزشی بورس و یا به واسطه استفاده از مشاوره کارشناسان بورس و متخصصان بورس برای سرمایه گذاری در این حوزه اقدام کرده اند .
دوره های آموزش بورس فراگیران را برای ورود به بازارهای بورس داخلی و خارجی آماده می سازد . در ادامه بهبرخی از مهم ترین عناوین و سرفصل های آموزشی دوره بورس اشاره خواهیم کرد .
آشنایی با مفهوم بورس و تاریخچه آن در جهان و ایران
آشنایی با مزايا و معایب سرمایه گذاری دربازارهای بورس
آشنایی با مفاهيم پايه اي در بازار بورس
آشنایی با مفهوم سهم و انواع سهام اعم از سهام عام و سهام خاص
آشنایی با انواع بورس و مولفه ای اصلی آن
آشنایی با تالاربورس
آشنایی با تکنیک های مورد نیاز كارگزاران بورس
آشنایی با شرح وظایف شرکت های کارگزاری
آشنایی با فهرست رسمي بورس
آشنایی با مزاياي بورس اوراق بهادار
آشنایی با دلایل سرمایه گذاری در بورس
آشنایی با تفاوت شركتهاي سهامي عام و خاص
آشنایی با شركت هاي سرمايه گذاري
آشنایی با مفاهیم صورتحساب و سرمایه
آشنایی با مفهوم سال مالي به
آشنایی با صورتحساب سود و زيان
آشنایی با نمادهای معاملاتي باز و بسته
آشنایی با مفهوم سهام غير فعال
اشنایی با مفهوم شاخص بورس و شاخص قیمت
آشنایی با شاخص بازده نقدي ، شاخص صنعت ، شاخص شرکت
آشنایی با روشهاي كسب درآمد از بورس
آشنایی با قوانین بین المللی بازار بورس
آشنایی با معيارهای رتبهبندی شرکتهای کارگزاری بورس کالا
آشنایی با اركان بازاربورس اوراق بهادار
آشنایی با جرايم و مجازات ها
آشنایی با محدودیت های بورس
آشنایی با اندیکاتور وانواع اندیکاتور
یکی از معتبر ترین مراکز آموزشی که با اخذ کلیه مجوزهای مور نیاز از سوی سازمان ها و مراکز ذیصلاح اقدام به برگزاری دوره های آموزشی بورس . ارائه گواهینامه بورس کرده است مرکز آموزش مجازی پارس است .
مرکز آموزش مجازی پارس با ارائه دوره های آموزشی بورس به صورت کاملا غیر حضوری و در قالب آموزش های آنلاین و بسته های آموزشی بورس شرایط آشنایی با بازار بورس را برای متقاضیان و علاقه مندان با هر شرایطی و هر میزان مشغله کاری فراهم نموده است ، از این رو فراگیران می توانند با صرف کمترین زمان ، انرژی و هزینه در این دوره های آموزش شرکت کرده و از مزایای آن بهره مند گردند .
فراگیران با شرکت در دوره های آموزشی بورس مرکز آموزش مجازی پارس علاوه بر کسب دانش ، تخصص ، توانایی ، مهارت و قابلیت های مورد نیاز برای ورود به این عرصه در پایان دوره موفق به دریافت مدرک بورس معتبر مورد تائید سازمان فنی و حرفه ای کشور نیز خواهند شد . علاوه بر کسب قابلیت های مورد نیاز برای سرمایه گذاری در بازار بورس می توانندبه عنوان تحلیل گر بورس ، کارشناس بورس و یا مشاور بورس مشغول به کار شوند .
تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
برای درک بهتر تفاوت میان بورس و فرابورس ابتدا بهتر است که این دو موضوع را بصورت جداگانه تعریف نماییم.
همه ما تا حدی با بورس آشنایی داریم بخصوص این روزها که مردم به سرمایه گذاری در بورس و حمایت از اقتصاد کشور روی آورند، اما با این وجود بسیاری از ما نمیدانیم که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
به گزارش «نبض بورس»؛ به نقل از جوان همه ما تا حدی با بورس آشنایی داریم بخصوص این روزها که مردم به سرمایه گذاری در بورس و حمایت از اقتصاد کشور روی آورده اند، اما با این وجود بسیاری از ما نمیدانیم که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
در سالهای اخیر و با توجه به وضعیت اقتصادی کشور یکی از بهترین روشهای کسب سود سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار است. اما در کنار بازار بورس، بازار دیگری با شرایط متفاوتتر به نام فرابورس وجود دارد.
بطور خلاصه شرکتهایی که شرایط پذیرش در بورس اوراق بهادار را ندارند در این بازار به معامله سهام میپردازند که از نظر عمل فرق چندانی ندارند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد فرق بورس و فرابورس این مقاله رو مطالعه کنید.
فرق بین بورس و فرابورس در چیست؟
برای درک بهتر تفاوت میان بورس و فرابورس ابتدا بهتر است که این دو موضوع را بصورت جداگانه تعریف نماییم.
بورس چیست؟
در علم اقتصاد، بورس به بازاری گفته میشود که قیمتگذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام میشود و در یک طبقهبندی کلی شامل بورس کالا و اوراق بهادار است.
فرابورس چیست؟
و، اما بازار فرابورس، داد و ستد خارج از بورس یا به اصطلاح فرابورس (OTC) به طور مستقیم بین دو طرف بدون هیچ گونه نظارتی از جانب یک نهاد مشخص مانند بورس انجام میگیرد. فرابورس در مقابل داد و ستد بورسی است که در بازارهای سازمان یافته رخ میدهد قرار دارد.
شرکت فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور، بورس اوراق و بورس کالا، با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد، از مزایای فرابورس این است که ورود به بازارهای فرابورس از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و شامل بازارهای متنوعی میباشد.
7 تفاوت بین بورس و فرابورس
- اولین تفاوت بورس و فرابورس این است که بازار فرابورس مکان فیزیکی خاصی ندارد که معامله گران مانند بورس گرد هم آیند.
- از دیگر تفاوتهای میان بورس و فرابورس این است که قوانین وضع شده در فرابورس انعطاف پذیر و معمولاً ناشی از توافق طرفین میباشد، ولی در بورس استانداردها و قوانین خاصی وجود دارد.
- سومین تفاوت بورس و فرابورس در این است که در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین میگردد مزایایی از قبیل کاهش ریسک و شفافیت قیمتها وجود ندارد.
- تفاوت دیگر بورس و فرابورس این است که ساعات کار فرابورس نسبت به بورس از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است. در فرابورس سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات 24 ساعته را امکان پذیر کرده که، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمدهای محسوب شده.
- پنجمین فرق میان بورس و فرابورس این است که فرابورس دارای پنج بازار: اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه است. ولی بورس دارای دو بازار: اول و دوم است.
- یکی از تفاوتهای بازار بورس در مقابل بازار فرابورس، شفافیت قیمتها و کاهش ریسک آن میباشد، اما در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین میگردد، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد؛
- آخرین تفاوت بین بورس و فرابورس این است که تفاوت در فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس وجود دارد.
در واقع ورود شرکتها به بازار سرمایه همواره نشاندهنده رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور میباشد. شرکتهایی که سهامشان در بازارهای مالی مورد داد و ستد قرار میگیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند؛ بنابراین ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکتها محسوب میشود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمدهای از شرکتهای سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکتها از مزایای بازار سرمایه محروم بودهاند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.
در نتیجه فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس، ولی با شرایط پذیرش و معامله سادهتر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد.
مهمترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه میباشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریعتر به بازار را دارند.
فرق بورس و فرابورس به زبان ساده در واقع این است که رویههای پذیرش شرکتها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکتها با احراز حداقل شرایط و در سریعترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.
نقش و اهمیت بازار اوراق بهادار و کالایی هنوز شناخته نشده است
برخی نمایندگان مجلس از ابتدای ماه جاری در حال بررسی مصوبهای هستند تا بورس کالا را از زیرنظر وزارت اقتصاد خارج و به وزارت صنعت، معدن و تجارت منتقل کنند؛ که البته این اقدام مجلسنشینان مخالفتهای زیادی را در بر داشته است. در خصوص احتمال ارجاع بورس کالا به وزارت صمت باید گفت که حاکمیت به اهمیت بازار اوراق بهادار و کالایی پی نبرده است. در بعضی از بازارهای پیشرفته دنیا مانند ژاپن و امریکا بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا که ماهیت آن کاملا با بورس کالای ایران فرق دارد، زیرنظر مقام ناظری به غیر از ناظر اوراق بهادار است. به عنوان نمونه بازار کالاها در ژاپن زیرنظر وزارت تجارت است و در امریکا نیز مقام ناظر بازارهای کالایی یک نهاد دیگر به غیر از ssd است و در آنجا sfdc بازارهای کالایی را رصد و قانون وضع میکند. اما بازار کالایی ما عمدتا معاملات کالاهای فیزیکی که منجر به تحویل فیزیکی میشود، شناخته میشود و حجم بیشتری از معاملات فیزیکی و حجم کمتری از معاملات اوراق بهادار است. منظور از اوراق بهادار یعنی اوراق بهادار مشتق از کالا و اوراق بهاداری که دارایی پایه آن یک کالای مهم باشد. تجربه ما نشان میدهد که تضعیف بورس کالا در دولتهای مختلف وجود داشته است. به ویژه در دو دهه گذشته همواره وزارت صمت و سازمان گمرک و بعضی از مقامات دیگر به تنظیمکننده بازار کالایی مدام دستور میدادند که بورس کالا را از ماهیت اصلی که حراج قیمتی باشد خارج و بورس کالا را به محلی برای توزیع کالاهای اساسی تبدیل کند. به عبارت دیگر در بورس کالا باید قیمتهای مصوب مبنای معاملات قرار داده میشد، که در این صورت بورس کالا ماهیت بورسی خود را از دست میداد. در حال حاضر این ترس وجود دارد که خارج کردن نظارت و کنترل بورس کالا از زیرنظر سازمان بورس و شورای عالی بورس و دادن آن به وزارت صمت موجب شود تا ماهیت بورس کالا را از بازار مبتنی بر حراج و رقابت خارج کند و بورس کالا تبدیل به مکانی برای توزیع کالاها با قیمتهای مصوب شود. حال ممکن است که الفاظ قانون فرق داشته باشد، مانند کنترل زنجیره تامین فولاد یا لفظ بهبود تامین زنجیره کالاهای فولادی و . اما رفتار دولتهای مختلف و رفتار مسوولان خارج از بازار سرمایه نشان داده است که علاقهای به مکانیزم حراج و کشف قیمت در بورس کالا ندارد و بلکه دولت علاقه دارد کالاها در بورس کالا با قیمتگذاری که خودشان عنوان میکنند، معامله و توزیع شود. در کالاهایی همچون کالاهای پتروشیمی این موضوعات فراوان یافت میشود و همچنین در کالاهایی همچون سنگ آهن، فولاد، سیمان، قیر و. نیز زیاد دیده شده است، حاکمیت هنوز فلسفه وجودی بورسهای بازار اوراق بهادار و کالایی و اقتصاد مبتنی بر بازارهای مالی را درک نکرده است و هنوز خیلی از مسوولان در دهه 60 گیر افتادهاند و به دنبال این هستند که برای کالاها حواله صادر کنند و حوالهها را به قیمتی که دولت اعلام میکند به کسانی که مایل هستند بدهند و بین آنها توزیع کنند. بنابراین کسانی که اهمیت بازار اوراق بهادار و کالایی را متوجه میشوند، نگران خروج بورس کالا از ساختار فعلی هستند.
تفاوت بورس با فرابورس
یک کارشناس بازار سرمایه در رابطه با تفاوت بورس و فرابورس توضیحاتی ارائه کرده است.
_ باشگاه خبرنگاران نوشت: مهدی قلی پور در پاسخ به این سوال که چه فرقی بین بورس و و فرابورس بازار پایه وجود دارد؟ اظهار کرد: بازارهای تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار که خود شرکتهای مستقل سهامی هستند، به ترتیب قدمت، شرکت بورس، بورس کالا، فرابورس و بورس انرژی هستند که اوراق بهادار شامل سهام، حق تقدم، اوراق مشارکت، اوراق صکوک، امتیاز تسهیلات مسکن، اوراق مشتقه و واحدهای صندوقهای قابل معامله در بورس و فرابورس معامله میشوند.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: البته در فرابورس علاوه بر موارد فوق، امکان معاملات داراییهای فکری شرکتهای کوچک و متوسط sme نیز وجود دارد. بورس کالا شامل معاملات محصولات فیزیکی فلزی، معدنی، کشاورزی و پتروشیمی، ابزارهای مالی کالا محور مثل اوراق سلف و سپرده کالایی و ابزارهای مشتقه وابسته به کالاها، بازار املاک ومستغلات وبازار صندوقهای قابل معامله کالایی است و در بورس انرژی عمدتا نفت و میعانات و گاز و زغالسنگ و برخی فراوردههای پالایشگاهها مثل نفت کوره و برق، اوراق تامین مالی و مشتقه وابسته به آنها معامله میشود.
وی در ادامه افزود: اوراق بهادار در بورس و فرابورس معامله میشوند و تفاوت اصلی آنها در الزامات پذیرش ناشران (شرکتها) در تابلوهای معاملاتی است؛ البته بازار فرابورس تابلوهای منحصر به فردی برای sme ها، قراردادهای تامین مالی جمعی و دارایی فکری نیز دارد، هر چند در هر دو بازار مهمترین داراییهایی که معامله میشوند سهام، حق تقدم، ابزارهای بدهی و واحدهای صندوقهای سرمایه گذاری و به صورت محدود ابزارهای مشتقه است که البته سهم اوراق مشتقه اختیار فروش تبعی در معاملات در حال افزایش است.
قلی پور در ادامه بیان کرد: همه ناشران پذیرفته شده در بورس، این قابلیت را داشتهاند که در فرابورس هم پذیرفته شوند، چرا که تمام الزامات فرابورس را برای پذیرش میتوانستند رعایت کنند، ولی عکس مسئله درست نیست، چرا که الزامات پذیرش شرکتها در بورس از فرابورس سختگیرانهتر است. هر چند ممکن است یک شرکت فرابورسی هم باشد که قابلیت پذیرش در بورس را هم داشته، ولی برای تمام شرکتهای فرابورسی این قابلیت وجود ندارد.
این کارشناس در ادامه درباره میزان ریسک این بازارها گفت: برای سهام، وضعیت و تاریخچه سودآوری شرکت، عمر شرکت و تعداد صورتهای مالی حسابرسی شده در سابقه فعالیت شرکت، میزان سرمایه ثبتی شرکت، حداقل تعداد سهامداران و درصد سهام شناور، مدت تصدی مدیران شرکت، وجود یا عدم وجود زیان انباشته و نوع گزارش حسابرس در قابلیت پذیرش شرکتهای سهامی عام در بازار بورس و فرابورس اثر گذار است. خود بورس بازار اول (شامل تابلوی اصلی و فرعی) و بازار دوم دارد و فرابورس هم بازار اول، دوم، پایه و سوم را دارد. از فرابورس به بورس و از بازار پایه به بازار اول در فرابورس و از بازار دوم به بازار اول بورس، شرایط پذیرش سهام شرکتها سختگیرانهتر میشود.
او در ادامه بیان کرد: بنابراین شرکتهای بورسی بزرگتر، در زمان پذیرش سودآورتر از شرکتهای فرابورسی هستند هر چند ممکن است یک شرکت فرابورسی هم بزرگ و سودآور باشد؛ بنابراین قاعدتا ریسک شرکتی که در بازار پایه فرابورس پذیرش شده بیشتر از بازار دوم و آن هم بیشتر از بازار اول فرابورس و همه آنها هم بیشتر از بازار دوم بورس و بازار اول است.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: از نظر معاملاتی تفاوت خاصی برای سرمایه گذاران وجود ندارد، البته بعضا از نظر دامنه نوسان، حجم مبنا، لزوم تایید ناظر بازار به ویژه در بازار پایه فرابورس تفاوتهایی در شرایط معاملات وجود دارد. همچنین حساسیت و تایید سازمان بورس در اطلاعات مالی شرکتها از بازار پایه فرابورس به تابلو اصلی بورس بیشتر میشود، یعنی در بازار پایه سازمان اطلاعات منتشره شرکت را بررسی و تایید نمیکند، در حالی که در بازار اول بورس حداکثر حساسیت بر کیفیت و کمیت گزارشهای منتشره شرکتها وجود دارد.
قلی پور در پاسخ به این سوال که آیا شرکتهایی که از بورس اخراج شدند و یا نتوانستند پذیرش بگیرند در فرابورس پذیرش میشوند؟ بیان کرد: بر اساس مفاد ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه، معاملات سهام شرکتهای سهامی عام ثبت شده نزد سازمان بورس، باید در بازار سرمایه صورت گیرند، بنابراین اخراج کامل نماد شرکتی از بازار سرمایه مقدور نیست فقط از تابلوی معتبرتر به تابلو با اعتبار کمتر منتقل میشوند تا جایی که به بازار پایه برسند، جایی که شرکتها فقط ثبت شده و پذیرش نمیشوند و صرفا معاملات سهام شان در این بازار بدون هیچ مسئولیتی برای سازمان از نظر تایید یا عدم تایید گزارشهای مالی انجام میشود. تاکید میکنم که ممکن است شرکت معتبری هم در بازار پایه باشد و علاقهای به پذیرش در تابلوهای معتبرتر را نداشته باشد، ولی معمولا این شرکتها یا سودآوری ندارند یا طرحهایشان به بهره برداری نرسیده است.
این کارشناس درباره دسته بندی و دامنه نوسانات بازار پایه فرابورس گفت: بازار پایه فرابورس بر اساس دستورالعمل ابلاغی سازمان بورس در شهریور ۱۳۹۸ رنگ بندی شد و بازار پایه به سه تابلو زرد، نارنجی و قرمز طبقه بندی شد. تابلوی زرد برای شرکتها با حداقل تخلفات ناشر در ارائه و افشا اطلاعات مالی و صورتهای مالی حسابرس شده است.
او در پایان تصریح کرد: تابلو قرمز هم برای شرکتهایی است که در آستانه حکم دادگاه مبنی بر ورشکستگی یا تصمیم مجمع به انحلال شرکت قرار دارند یا عدم ارائه اطلاعات برای بیش از ۳ سال داشتهاند و تابلوی نارنجی بین شرایط این دو تابلوی زرد و قرمز محدودیتهای معاملاتی هر تابلو هم از نظر دامنه نوسان و تایید معاملات توسط ناظر بازار متفاوت است. به عنوان مثال دامنه نوسان در روز عادی در تابلوی زرد مثبت منفی ۳ درصد، نارنجی ۲ درصد و قرمز یک درصد است.تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار
تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار
بورس، بازاری است که در آن اوراق بهادار خرید و فروش می شوند و افراد سعی می کنند تا از طریق خرید سهام ارزشمند، فروش سهام کم ارزش تر، نوسانگیری و دیگر کارها به سود مناسبی دست یابند. مهم ترین چیزی که در بورس معامله می شود سهام شرکت ها است. بورس ایران نیز سالیان بسیاری است که تاسیس شده است. در این مقاله ما می خواهیم تفاوت بورس ایران با دنیا را برای شما بازگو کنیم.
تاریخچه بورس ایران
کارهای اولیه برای تشکیل بورس در ایران، در سال 1315 و در زمان رضاخان پهلوی شروع شد. شخصی به نام ران لوترفلد که بلژیکی بود و برای دربار پهلوی کار می کرد، اساسنامه داخلی بورس در ایران را تهیه کرد و آن را به افراد دولتی در ایران نشان داد. از آنجایی که در آن زمان، جنگ جهانی دوم در جریان بود و مشکلات دیگری هم وجود داشت این موضوع فراموش شد و به تاخیر افتاد.
در سال تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار 1341 ، سرانجام یک کمیسیون در وزارت بازرگانی تشکیل شد و توافق های اولیه برای تاسیس بورس صورت گرفت و متن آن تنظیم گردید. در زمستان همان سال، هیئتی از بروکسل برای راه اندازی بورس به ایران آمدند و سر انجام پس از چهار سال بالا و پایین شدن، قانون تاسیس بورس در مجلس تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار تصویب گردید. پس از آن ، قانون تصویب شده برای اجرا شدن از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ گردید.
سرانجام در 15 بهمن ماه سال 1346 و حدود یک سال پس از ابلاغ آن، این بازار مالی با انجام معاملاتی چند بر روی سهام بانک توسعه صنعت و معدن به طور رسمی کار خود را آغاز نمود.
مسیر بورس
بورس ایران پس از شروع فعالیت خود سالهای پر فراز و نشیبی را گذراند. در هر دولت بعد از انقلاب برای بورس اتفاقاتی افتاد اما بازار بورس هم چنان به رشد خود ادامه داد تا این که بالاخره توانست در سال قبل به شاخص 1 میلیون واحدی دست یابد.
جالب است بدانید که در اوایل کار فعالیت بورس، سهام و اطلاعات مورد نیاز را روی یک تخته می نوشتند و آن را در تالار اصلی و در جایی مرتفع قرار می دهند تا همگان بتوانند مشاهده کنند. حالا اما دیگر بورس ایران، دارای سیستم معاملات آنلاین است و افراد با داشتن کد بورسی یا معاملاتی می توانند به راحتی به خرید و فروش سهام یا دیگر اوراق بپردازند.
تفاوت بورس ایران با دنیا
اما شاید سوال خیلی ها این باشد که آیا بازار بورس ایران با دیگر بازارها در جهان تفاوت دارد یا خیر؟ در جواب این سوال باید گفت که بله، تفاوت هایی بین بورس ایران با دنیا وجود دارد. در زیر به این تفاوت ها پرداخته ایم.
1.دامنه نوسان:
همان طور که خودتان می دانید، اساس بورس بر بالا و پایین شدن قیمت ها می باشد. برای مثال شما یک سهم را می خرید و می بینید که در عرض یک ماه، قیمت آن 20 درصد زیاد می شود یا 20 درصد کم می شود.
در ایران دامنه نوسان قیمت، 5 درصد می باشد. این یعنی نهایتا در یک روز شما حداکثر 5 درصد سود یا 5 درصد ضرر خواهید کرد. برخلاف بورس ایران، بورس جهانی دارای چنین قانونی نیست. دامنه نوسان در بازار بورس دنیا محدودیتی برای نوسان قیمت ندارد. این یعنی ممکن است فردی در بازار بورس جهانی در یک روز 20 درصد با سهم خود سود کند و یا ممکن است در عرض یک روز 20 درصد ضرر کند.
برای مثال می توان گفت که چند مدت قبل، فقط در عرض یک روز قیمت سهم آمازون(فروشگاه اینترنتی) 13 درصد بالا رفت. بالا رفتن قیمت این سهم به دلیل رونق گرفتن خرید اینترنتی در زمان کرونا بود.
نمی توان با اطمینان گفت که کدام قانون بهتر است: ایران یا دنیا. این که بورس ایران در یک روز بیش از 5 درصد بالا و پایین نمی شود باعث جلوگیری از ضرر زیاد افراد می شود اما از آن سو جلوی رشد سریع شرکت های سودده را هم خواهد گرفت.
2.عدم ارتباط با بازارهای جهانی:
در ایران به دلیل وجود تحریم های سنگین ، ارتباطی با دیگر بازارهای بورس در جهان وجود ندارد. برای مثال شما در بورس ایران نمی توانید سهم های بین المللی را خریداری کنید اما در بورس های دیگر کشورها شما قادر خواهید بود سهم های دیگر کشورها را به راحتی خریداری کنید.
بازار بورس ایران در دیگر بازارهای بین المللی تنیده نشده است و برای همین است که بحران ها و نوسانات بزرگ در بازار های جهانی نمی تواند بر بازار ما تاثیر بگذارد. این مسئله هم فواید و مضرات خودش را دارد.
3.شاخص نقدینگی پایین تر:
بازار بورس ایران، دارای نقدینگی پایین تری نسبت به دیگر بازارهای جهانی می شود و برای همین است که در آن معاملات خرد بیشتری انجام می شود و معامله گران خرد بیشتری نیز در آن حضور دارند. در بورسهای جهانی، معاملات انجام شده دارای نقدینگی های بسیار بیشتر هستند .
4.تنوع کمتر سهام و اوراق بهادار:
در ایران تنوع سهام و اوراق بهادار کم تر از دیگر بازارهای جهانی است. در بازارهای بورس جهانی، برای موضوعات خاص اوراق بهادار گوناگونی وجود دارد که می توان آنها را معامله کرد. در بورس سایر کشورهای دنیا، شما شاهد صدها نوع اوراق بهادار، سهام بی نام، ممتاز و اقسام اوراق قرضه دولتی و غیردولتی هستید که معامله گران آنها را خرید و فروش می کنند اما در ایران از این چیزها خبری نیست. بورس ایران را می توان تک محصولی نامید و مهم ترین محصول آن هم سهام شرکت ها می باشد.
برای مثال در بورس نیویورک، اوراق بهادار تازه ای را برای ایجاد پویایی بیشتر در بازار مسکن (به نام ریتس) ایجاد کردند. این اوراق توانست باعث رونق و رواج بیشتر بازار مسکن برای مدتی شود. این در حالی است که در بازار مسکن ایران، رکود بسیار بیشتری وجود دارد اما هیچ راه حلی برای آن در بورس ایجاد نمی شود. جالب است که خود بورس کالا هم متاثر از این رکود است و برای همین معامله خاصی در این بازار روی میلگرد و شمش انجام نمی شود.
بورس ایران برای خارج شدن از این وضعیت تک محصولی باید از تجربه های دیگر بازارها مانند بازارهای مالزی، ترکیه و دیگر کشورها استفاده کند.
5.وجود شرکت های خصوصی کمتر:
در ایران اگر خوب مشاهده کنید، خواهید دید که اکثر شرکت های بورسی دولتی هستند و این واقعا خطرناک است. این باعث می شود تا با عملکرد بد اقتصادی دولت، بازار بورس هم بریزد و از آنجا دولت می تواند در بورس دستکاری کند و این دقیقا همان اتفاقی است که افتاده است و ما داریم می بینیم که چگونه یکباره شاخص در عرض چند ماه از 2 میلیون به 1 میلیون و 200 هزار واحد رسیده است.
در بورس های دیگر کشورها اما شرکت های خصوصی بسیار فعال تر هستند و دولت فقط بر بورس نظارت داد. بسیاری از سهام مطرح دنیا در حال حاضر، شرکت های خصوصی هستند و این در حالی است که در ایران، سهامداران همه به دنبال خرید سهام دولتی هستند تا از این طریق سود بیشتری کسب کنند. این مسئله واقعا می تواند دارای عواقب بدی باشد و باید برای آن فکری کرد. یک راه حل این است که فعالیت بخش خصوصی در بورس بیشتر شود و اصلاحات دیگری در قوانین بورس صورت پذیرد.
نتیجه گیری
بازار بورس ایران، این روزها حال خوشی ندارد و افراد زیادی در حال مشاهده از دست دادن سرمایه خود هستند. بورس ما با دیگر بورس ها در دنیا تفاوت دارد اما این دلیل خوبی برای این وضعیت اسفناک نیست.
از موارد تفاوت بورس ایران با دنیا می توان به دامنه نوسان 5 درصدی در بورس ایران، تنوع محصول کمتر برای معامله گری، عدم ارتباطات با بورس های دیگر کشورها، نقدینگی کمتر، وجود شرکت های خصوصی کمتر و تسلط تقریبا کامل دولت بر بورس نام برد. از میان این موارد شاید فقط مورد اول دارای فوایدی برای سهامداران باشد وگرنه دیگر موارد، نقطه ضعف محسوب می شوند و باید آنها را اصلاح کرد.
سهمیران
بورس، بازاری است که باید با آگاهی و تجربه در آن قدم برداشت. مخصوصا بورس ایران که نوسانات آن بیشتر است و خیلی اوقات اتفاقاتی در آن می افتد که اصلا قابل پیش بینی نبود.
آموزش دیدن، آن هم به شکل درست می تواند باعث سود افراد در بورس شود و آنها را به معامله گرانی متبحر تبدیل کند. یادتان باشد که علم بنیان و اساس موفقیت برای هر کاری است.
یکی از مجموعه های موفقی که سالیان طولانی است در زمینه آموزش بورس فعالیت دارد، مجموعه سهمیران می باشد. این مجموعه یکی از شعبه های کارگزاری حافظ است. کارگزاری حافظ از برترین کارگزاری های کشور است که عده زیادی از طریق آن در بورس به خرید و فروش می پردازند.
با آموزش های سهمیران شما به خوبی می توانید بفهمید که چرا بورس ایران در چنین جایگاهی ایستاده است و مفهوم سرمایه گذاری در آن را به خوبی درک می کنید. شما با دوره های آموزشی سهمیران، قدم به قدم رشد خواهید کرد و پس از مدت زمانی نه چندان طولانی به معامله گری ماهر و مدیر در این بازار پرتلاطم بدل خواهید شد و قادر خواهید بود بیشترین سود را از این بازار کسب کنید.
دیدگاه شما