برای سرمایهگذاری مجبور نیستید همیشه ریسک زیادی متحمل شوید. شما به عنوان یک سرمایهگذار، نمیتوانید امکان شکست را به طور کامل حذف کنید، اما میتوانید آن را به نفع خود مدیریت کنید.
چه تفاوتهایی میان سرمایه گذاری پر ریسک و کم ریسک وجود دارد؟
ریسک در تمام جنبههای زندگی انسان وجود دارد و عموما محاسبه آن، به دلیل تاثیر گرفتن از عوامل مختلف، کار آسانی نیست. برای سرمایهگذاران در بازار رمز ارزها شناخت ریسک و محاسبه آن مهارت بسیار مهمی است. در این مقاله درباره Risk و تفاوت میان سرمایه گذاری کم ریسک و سرمایهگذاری پر ریسک صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
سرمایه گذاری پر ریسک و کم ریسک چیست؟
قبل از پرداختن به تفاوتهای سرمایه گذاری پر ریسک و کم ریسک ، باید ابتدا با مفهوم Risk آشنا شویم. در نگاهی کلی، ریسک به معنی احتمال از دست دادن سرمایه است. تا اینجا هیچ بحثی در میان نیست؛ تقریبا همه ما میپذیریم که احتمال از دست دادن سرمایه وجود دارد. بحث اصلی بر سر نحوه اندازهگیری و میزان آن است.
مفهوم ریوارد یا بازده (وجه مثبت آن) نیز همواره در کنار ریسک به کار میرود. Reward به معنی احتمال کسب سود است. بازده و خطر یا ریسک همواره در کنار هم بوده و تقریبا نمیتوان شرایطی را در نظر گرفت که احتمال یکی از این دو صفر باشد. درصد احتمال وقوع هر یک از این دو متفاوت است و تمام کاری که ما انجام میدهیم، محاسبه و مقایسه این دو است.
سرمایه گذاری پر ریسک به سرمایه گذاری گفته میشود که نسبت ریسک به ریوارد آن “بالا” است و در مقابل، سرمایه گذاری کم ریسک یا کم خطر، به حالتی گفته میشود که میزان ریسک و بازده آن “پایین” است. کلمه “بالا” و “پایین”، مفاهیم نسبی بوده و تعریف ثابتی برای آن وجود ندارد.
اکنون که نسبت به دو کلمه ریسک و ریوارد شناخت پیدا کردیم، میتوانیم کمی دقیقتر در مورد آنها و کاربردشان در سرمایه گذاری صحبت کنیم. اما همین ابتدا یک برداشت غلط از سرمایهگذاری را مطرح میکنیم: بسیاری از سرمایهگذاران مبتدی تصور میکنند که به صورت کمی و عددی میتوانند میزان ریسک سرمایهگذاری خود را محاسبه کنند؛ اما در واقعیت اینطور نیست. محاسبه دقیق Risk امکانپذیر نیست. حتی روش یکسانی که مورد قبول همه باشد نیز برای محاسبه آن وجود ندارد.
در جوامع آکادمیک، بسیاری از صاحبنظران نوسانات بازار را ابزاری برای محاسبه خطر معرفی میکنند. با این تعریف، کمی از سردرگمی بیرون میآییم. مقدار نوسانات بازار برای همه ما قابل فهم است و به راحتی میتوانیم آن را اندازهگیری کنیم. برای مثال، نوسان بیت کوین به سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده این معناست که قیمت آن در یک روز چقدر تغییر میکند.
سرمایهگذاری پر خطر یا High-Risk به آن دسته از سرمایه گذاریهایی گفته میشود که درصد از دست دادن سرمایه در آن بالاست. مطابق تعریفی که در بالا اشاره شد، نوسان قیمت بیت کوین در یک روز بسیار بالاتر از نوسان قیمت طلا است؛ پس سرمایهگذاری در بیت کوین پر ریسک، و سرمایه گذاری در طلا، یک سرمایهگذاری کم خطر است.
حال بیایید بیت کوین را با دوج کوین مقایسه کنیم. نوسانات قیمت Dogecoin در یک روز، بسیار بالاتر از نوسانات روزانه بیتکوین است. پس BTC در مقایسه با DOGE یک سرمایهگذاری کم ریسک به حساب میآید. پس محاسبه سرمایه گذاری پر ریسک و کم ریسک کاملا نسبی است. میزان سود و زیان در این نوع سرمایه گذاریها بالاست؛ سرمایهگذاری کم خطر، دقیقا مفهومی مخالف آنچه در بالا گفتیم دارد. در این حالت، احتمال از دست دادن سرمایه کم است. به همین میزان، پتانسیل سود نیز پایین است. مثال میزنیم:
قیمت هر اونس طلای جهانی در ابتدای سال ۲۰۲۰ میلادی معادل ۱۵۰۰ دلار و قیمت آن در انتهای سال ۲۰۲۰، معادل ۱۹۰۰ دلار بوده است؛ پس بازده آن در یک سال ۲۶ درصد بوده است. اکنون قیمت Bitcoin در همین سال را محاسبه میکنیم؛ قیمت بیت کوین در ابتدای سال ۲۰۲۰ معادل ۷۲۰۰ دلار و در انتهای سال معادل ۲۹۰۰۰ دلار بوده، که بازدهی آن در این سال ۳۰۰ درصد بوده است. این مثال نشان میدهد که با سرمایه گذاری در بازار طلا یک سرمایه گذاری کم ریسک در مقایسه با بازار بیتکوین بوده است. اما برای نمایش تفاوت میان سرمایه گذاری پر ریسک و کم ریسک تعاریف دیگری وجود دارد که در ادامه از نگاهی دیگر آن را بررسی خواهیم کرد.
پرتفولیو یا سبد سرمایه گذاری
فارغ از بحث تغییرات قیمتی یک دارایی در بازه زمانی معین، داشتن یا نداشتن سبد سرمایهگذاری نیز میزان ریسک یک سرمایهگذار را تعیین میکند. حتما مثال سنتی که تمام تخممرغهای خود را در یک سبد قرار ندهید را شنیدهاید؛ این مثال نماینده یک ایده و تفکر سرمایهگذاری در بازارهای مالی است.
کلید واژه این ایده، ایجاد تنوع در سرمایهگذاری است. یکی از بهترین راهها برای کاهش ریسک سرمایهگذاری، حضور در بازارها و خرید داراییهای متنوع است؛ بازار سهام، بازار طلا، بازار اوراق قرضه، بازار ملک، بازار رمز ارزها، بازار فارکس از جمله بازارهای شناخته شده برای سرمایهگذاری هستند. در این ایده، شما باید تمام دارایی خود را میان این بازارها توزیع کرده و در همه یا بخشی از آنها سرمایهگذاری کنید.
همانطور که در مثال بالا، تفاوت میان بازار طلا و بیت کوین را نشان دادیم، اگر شما در هر دوی این بازارها فعالیت داشته باشید، در سبد سرمایه گذاری شما هم دارایی پر ریسک حضور دارد (بیتکوین) و هم طلا به عنوان سرمایه گذاری کم ریسک. در این صورت، شما به صورت کلی ریسک سرمایهگذاریهای خود را با ایجاد این سبد، تعدیل خواهید کرد.
عموما سرمایهگذاران حرفهای و موفق، ترجیح میدهند به جای آن که تمام سرمایه خود را در یک بازار درگیر کنند، با سرمایهگذاری در چند بازار، تنوع ایجاد کرده تا از مزایا و پتانسیلهای تمام بازارها استفاده کنند. در بخش بعدی، نگاهی دیگر به ریسک سرمایهگذاری را معرفی خواهیم کرد.
ریسک سرمایهگذاری در بازار رمز ارزها
به بازار ارزهای دیجیتال باز میگردیم. میخواهیم بدانیم در این بازار تفاوت میان سرمایهگذاری پر ریسک و کم ریسک چیست؟ در این بازار ارزهای دیجیتال بسیاری حضور دارند که هر یک به دنبال پیادهسازی ایدههای خود هستند و طرفداران و جامعه توسعهدهندگان خود را دارند. در راس این بازار رمز ارز Bitcoin را داریم که تقریبا تمام دنیا از طریق این ارز رمزنگاری شده با این بازار آشنا شدهاند.
این بازار را از جنبههای مختلف میتوان دستهبندی کرد؛ رمز ارزهایی که شبکه بلاکچین خاص خود را دارند، کریپتوهایی که بر روی یک شبکه بلاک چین راهاندازی شدهاند، رمز ارزهایی که در حوزه بازی و گیمینگ فعالیت دارند، ارزهای دیجیتالی که در حوزه امور مالی جای گرفتهاند، ارزهای دیجیتالی که بستری برای پرداخت مالی الکترونیک هستند و غیره. فردی که قصد سرمایه گذاری در این بازار را دارد، حوزههای مختلفی را در پیش روی خود میبیند. به طور حتم ریسک سرمایهگذاری روی BTC با سرمایه گذاری روی یک پروژه جدید دیفای یکسان نیست؛ هر چند هر دوی آنها در بازار ارزهای دیجیتال حضور دارند. با ذکر این مثال قصد داریم تا نگاهی دیگر به سرمایهگذاری پر ریسک و کم ریسک را معرفی کنیم.
سرمایهگذاری در بازار رمز ارزها به دلیل ماهیت آن، یک سرمایهگذاری پر ریسک به حساب میآید. اما درون این بازار پر خطر، سرمایه گذاری بر روی بیت کوین در مقایسه با سرمایهگذاری روی یک توکن دیفای، ریسکهای متفاوتی دارند؛ بین این دو، بیت کوین یک سرمایهگذاری کم خطر و توکن Defi یک سرمایه گذاری پر خطر به حساب میآید.
همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، ریسک در سرمایه گذاری یک مفهوم نسبی است و برای تعیین آن باید بدانیم که چه داراییهایی را با هم مقایسه میکنیم و از تفاوت میان آن دو اطلاع داشته باشیم. پس اگر قصد سرمایهگذاری در بازار کریپتوکارنسیها را دارید، تفاوت میان داراییهای پر ریسک و کم ریسک را بدانید. منطقی نیست که تمام دارایی خود را بر روی داراییهای پر خطر سرمایهگذاری کنید.
در این مثال قصد داریم تا تغییرات قیمت BTC ،BNB و ETH را از ابتدای سال ۲۰۲۰ میلادی تا به امروز محاسبه کنیم.
در ابتدای سال ۲۰۲۰ میلادی، قیمت بیتکوین ۷۲۰۰ دلار، قیمت اتر ۱۳۰ دلار و قیمت بایننس کوین معادل ۱۴ دلار بوده و اکنون قیمت آنها به ترتیب، ۵۶۰۰۰، ۲۲۰۰ دلار و ۵۳۰ دلار است (در زمان نگارش مقاله). بازدهی آنها به ترتیب ۶۸۰ درصد، ۱۵۰۰ درصد و ۳۵۰۰ درصد بوده است.
همانطور که ملاحظه میکنید، قیمت Bitcoin تقریبا ۷ برابر، اتریوم ۱۵ برابر و بایننس کوین ۳۵ برابر شده است. فارغ از مقدار بازدهی، بیتکوین یک ارز شناخته شدهتر بوده و ریسک سرمایهگذاری در آن (در مقایسه با سایر رمز ارزها) کمتر است، اتریوم پروژهای به مراتب بزرگتر و قویتر از بایننس بوده و ریسک آن کمی بیشتر از BTC و کمتر از BNB است و در انتها، بایننس کوین هر چند به صرافی بزرگ Binance وابسته است، اما به هر حال یک پروژه متمرکز در بازار غیرمتمرکزهاست و طبیعتا پر ریسکتر است؛ اما همانطور که میبینید، بازدهی این سه کوین با یکدیگر بسیار متفاوت است. هر چه سرمایهگذاری پر ریسک تر باشد، پتانسیل سود و ضرر آن بالاتر خواهد بود و هر چه سرمایهگذاری کم خطرتر باشد، میزان سود و زیان کاهش خواهد یافت.
این تصمیم شماست که با توجه با خلق و خو و میزان پذیرش ریسک خود، کدام دارایی را برای سرمایه گذاری انتخاب میکنید.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم تا در مورد تفاوت سرمایه گذاری پر ریسک و کم ریسک مثالهایی را ارائه دهیم. به طور کلی ایجاد سبد سرمایهگذاری متشکل از داراییهای مختلف در بازارهای مختلف، ایده بهتری برای یک سرمایهگذاری بلندمدت است و این کار همواره در بلندمدت سوددهی خوبی داشته است. بازار رمز ارزها به دلیل ماهیت آن، جزو بازارهای پر ریسک دسته بندی میشود؛ اما در همین بازار نیز میتوان داراییها را بر اساس میزان ریسک به دسته پر خطر و کم خطر تقسیم کرد. همچنین میزان ریسک نیز کاملا نسبی است و به طور دقیق نمیتوان آن را محاسبه کرد. تجربیات خود را در رابطه با متنوع سازی سبد و میزان سود و زیانی که در بازار کریپتو داشتهاید، با ما در میان بگذارید.
10 بهترین صندوق درآمد ثابت برای سرمایه گذاری در آبان 1401
این روزها بحث سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری جذابیت زیادی برای علاقه مندان به حوزه سرمایهگذاری دارد. این نوع سرمایهگذاری به دلیل نقدشوندگی بالا، سود و بازده مناسب، امنیت سرمایهگذاری، عدم نیاز به دانش معامله گری در بازارهای مالی و . یکی از پرطرفدارترین روشهای سرمایهگذاری محسوب میشود. در تعریف صندوق سرمایهگذاری را میتوان نوعی نهاد مالی برشمرد که دارایی افراد را برای سرمایهگذاری در بازارهای مختلف جذب میکند و به تناسب سرمایه هر فرد سود مناسب پرداخت میکند. برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری باید ابتدا با انواع صندوقها و نحوه فعالیت هر کدام آشنا شده و سپس به یادگیری روش انجام معاملات بپردازید. پس با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.
معرفی 10 بهترین صندوق درآمد ثابت
صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت فارابی دوم
تخصیص سود روز شمار ۲۱ درصد و معاف از مالیات
اتصال حساب بانکی هر شخص به پینوست با قابلیت سرمایهگذاری خودکار
امکان تنظیم پسانداز دورهای
کسب سود روزشمار با اتصال دستگاه کارتخوان
نداشتن اپلیکشن موبایل
لیست درحال بروزرسانی میباشد.
کدام صندوق سرمایه گذاری مناسب است؟
برای این که بهترین صندوقهای سرمایهگذاری را بشناسید، در قدم اول باید بدانید که با توجه به ترکیب دارایی، صندوقها به انواع مختلفی تقسیم میشوند که اصلیترین آنها صندوق سرمایهگذاری در سهام، صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت و صندوق سرمایهگذاری مختلط هستند. در ادامه هر یک از این صندوقها را بررسی کرده تا در نهایت به نحوه انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری بپردازیم:
صندوق سرمایه گذاری در سهام
صندوقهایی که در این دسته قرار میگیرند، درصد زیادی از دارایی خود را در سهام سرمایهگذاری میکنند. از آنجایی که ریسک سرمایهگذاری در این صندوقها بالاتر است، سرمایهگذاری در آنها به افرادی توصیه میشود که ریسکپذیری بالایی دارند. در این صندوقها حداقل سود تضمین شده یا بازدهی بیشتر وجود ندارد.
صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
در صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت بیشتر داراییها روی اوراق مشارکت سرمایهگذاری میشوند. این صندوقها مناسب افرادی است که اهل ریسک نبوده و در قبال آن سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده انتظار سود تضمین شده دارند. علاوه بر سود تضمینی و ثابت، نباید از نقدشوندگی بالای این دسته غافل شد. واحدهای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت به نسبت دیگر صندوقها با سرعت بیشتری به پول نقد تبدیل میشوند.
صندوق سرمایه گذاری مختلط
شاید شما ترکیبی از دسته بندی صندوقهای معرفی شده را برای سرمایهگذاری ترجیح دهید. به عبارتی از نظر ریسک چیزی بین سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت و سهامی. در این صورت باید صندوقهای مختلط را انتخاب کنید. این صندوقها درصد بیشتری از دارایی خود را در سهام سرمایهگذاری کرده و مابقی آن را نیز به اوراق با درآمد ثابت ( اوراق مشارکت و سپردههای بانکی ) اختصاص میدهند.
اولین گام برای انتخاب یک حوزه سرمایه گذاری یا بازار مالی خوب، کشف روحیات و میزان ریسک پذیری سرمایهگذار است. در بازارهای مالی ریسک و بازده رابطهای مستقیم داشته و با ریسک بیشتر میتوانید انتظار بازدهی بیشتر از سرمایه خود را داشته باشید. البته این به معنی این نیست که انتظار شما حتما برآورده شده و به سود مورد نظر میرسید. نکته دیگر این است که اگر به دنبال درآمد ثابت هستید، از آنجایی که صندوقهای درآمد ثابت اغلب پرداخت سود ماهیانه دارند، باید به دنبال سرمایهگذاری در آنها باشید. اگر در این دسته از سرمایهگذاران قرار میگیرید، پیشنهاد میکنیم که به دنبال صندوقهای سهامی و مختلط نباشید.
چگونه باید در صندوق ها سرمایه گذاری کرد؟
تا به این جا در خصوص انواع صندوقها صحبت کردیم. اما چگونه میتوان واحدهای صندوق را معامله کرد؟ صندوقها علاوه بر تنوع دارایی از نظر قابلیت معامله نیز به دو دسته صندوق قابل معامله در بورس و صندوق صدور و ابطالی تقسیم میشوند که هر کدام نحوه سرمایهگذاری متفاوتی دارند.
سرمایه گذاری در صندوقی که مبتنی بر صدور و ابطال است، خارج از بورس انجام میشود. در این شرایط شخص سرمایهگذار باید بعد از یافتن صندوق مناسب و مراجعه به سایت رسمی آن بر اساس دستورالعمل سرمایهگذاری که مختص آن صندوق است، برای سرمایهگذاری اقدام کند. در گذشته نیاز به مراجعه حضوری برای صدور و ابطال واحدهای صندوق بود. اما امروزه اغلب صندوقها تمامی خدمات مربوطه، از جمله صدور و ابطال واحدها را به شکل غیرحضوری انجام میدهند.
برای سرمایهگذاری در صندوقهای قابل معامله، باید در ساعت انجام معاملات بازار به سایت کارگزاری مراجعه کنید. بنابراین در قدم اول باید کد بورسی داشته تا با انتخاب یک کارگزاری تایید شده توسط سازمان بورس، امکان استفاده از پنل معاملاتی آن برایتان فراهم باشد. مانند خرید سهام شرکتها در بورس با جست و جوی نماد صندوق میتوانید اقدام به خرید و فروش واحدهای صندوق کنید. واحدهای صندوق درآمد ثابت از نوع قابل معامله در بورس یا ETF میتواند به راحتیِ معاملات سهام، در سامانه معاملات آنلاین کارگزاری خرید و فروش شود. صندوق ETFعلاوه بر خرید و فروش سریع در بورس مزایای دیگری نیز دارد. هزینه کارمزد کم، سرمایه کم برای سرمایهگذاری، شفافیت مالی و معافیت مالیاتی از جمله مزایای اصلی صندوقهای قابل معامله در بورس محسوب میشوند.
بهترین صندوق سرمایه گذاری را چطور انتخاب کنیم؟
صندوقهای سرمایهگذاری با اسامی مختلفی فعالیت میکنند. برای انتخاب بهترین آنها باید به موارد مختلفی توجه کنید. بازدهی صندوق، ضامن نقدشوندگی، حداقل تعداد واحدهای سرمایهگذاری، داراییهای تحت مدیریت صندوق و… در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری تاثیر دارد. در ادامه برخی از ویژگیهایی که باید برای انتخاب صندوق در نظر بگیرید را بررسی کردهایم. در نهایت میتوانید با توجه به روحیات سرمایهگذاری، میزان ریسکپذیری، مقدار سرمایه و دیگر موارد مورد انتظار خود، بهترین صندوق را انتخاب کنید.
سابقه عملکرد صندوق
عملکرد صندوق در طول مدت فعالیت آن، برای انتخاب کمک زیادی به شما خواهد کرد. این اطلاعات و سوابق را میتوانید در وب سایت رسمی هر صندوق بررسی کنید. بررسی بازده سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده میتواند در نگاه اجمالی عملکرد صندوق را به خوبی نمایش دهد. برای این که نگاهی عادلانه به عملکردها داشته باشید، در نگاه به سوابق صندوق باید فراز و فرودهای اقتصادی را نیز مد نظر قرار داده و بازده کسب شده را به تناسب آن در نظر بگیرید.
دارایی تحت مدیریت صندوق
میزان دارایی تحت مدیریت (AUM) ، نشان از اعتماد تعداد بیشتری از سرمایهگذاران به صندوق است. این مورد نیز یکی از معیارهای مهم برای بررسی بهترین صندوق سرمایه گذاری محسوب میشود. البته باید در نظر داشته باشید که هر چه میزان دارایی تحت مدیریت صندوق بیشتر باشد، مدیریت آن تخصصیتر شده و به مراتب سختتر خواهد بود. در این شرایط تیم مجرب و کاربلد میتوانند به طور مناسبی داراییهای موجود در صندوق را مدیریت کنند.
ضریب بتا
ضریب بتا یکی دیگر از موارد با اهمیت در تعیین قدرت صندوق سرمایه گذاری است. این ضریب میزان تغییر ارزش داراییهای صندوق را نسبت به بازار نشان میدهد. با ضریب بتا امکان محاسبه ریسک صندوق ایجاد شده و درست به همین دلیل فاکتور مهمی برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری محسوب میشود.
ضریب آلفا
ضریب آلفا نیز با نشان دادن مقدار بازدهی مازاد یک صندوق نسبت به شاخص بازار، مانند ضریب بتا در تعیین ارزش سرمایهگذاری یک صندوق کاربرد دارد. ضریب آلفا تحت عنوان بازده فعال نیز شناخته میشود.
سپرده گذاری بانک بهتر است یا صندوق سرمایه گذاری؟
شاید در نگاه اول سرمایهگذاری در صندوقها، به خصوص صندوق درآمد ثابت، مشابه با سرمایه گذاری در بانک به نظر برسد. با وجود این که بانک و صندوقهای سرمایه گذاری درآمد ثابت سود پرداختی نزدیک به هم دارند، اما تفاوتهایی بین این دو مکان برای سرمایهگذاری وجود دارد که صندوقها را بین علاقهمندان به حوزه سرمایهگذاری محبوبتر ساخته است.
درصد سودِ بیشتر در بانک برای حسابهای بلندمدتی تعریف شده است. بنابراین اگر سرمایهگذار به هر دلیلی قبل از موعد تعیین شده قصد برداشت سرمایه خود را داشته باشد، قوانین سپرده بلندمدت را شکسته و سود خود را از دست خواهد داد. در صندوق درآمد ثابت این امکان وجود دارد که در زمان نیاز با فروش واحدهای صندوق به سرعت بتوان به وجه نقد دسترسی پیدا کرد.
از دیگر مزایای صندوقهای درآمد ثابت شفافیت مالی است. این صندوقها به طور شفاف میزان سود یا نوسان موجود را به نمایش درآورده و عملکرد خود را به صورت هفتگی و وضعیت مالی را به صورت ماهانه و دورهای در وبسایت خود برای آگاهی سرمایهگذاران انتشار میدهند. علاوه بر این، نظارت لحظهای مدیران صندوق و کارشناسان سازمان بورس و اوراق برای ارزیابی و تحلیل اتفاقات صندوق وجود دارد که این به نوبه خود امنیت سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده سرمایهگذاری را افزایش میدهد.
سخن پایانی
صندوقهای سرمایه گذاری این روزها طرفداران زیادی پیدا کردهاند. تنوع بالا در ترکیب دارایی، هزینه کارمزد کم، سرمایه کم برای سرمایهگذاری، شفافیت مالی و . از جمله مزایای انتخاب این روش برای سرمایهگذاری است. انواع مختلف این صندوقها امکان سرمایهگذاری برای افراد مختلف را فراهم میکند. سرمایه گذاری در صندوقها برای سرمایهگذار دردسر کمتری دارد. به عبارتی از آن جا که یادگیری مهارتها و تکنیکهای معاملهگری در بازارهای مالی نیاز به صرف زمان دارد، صندوقهای سرمایهگذاری میتوانند بهترین انتخاب برای سرمایهگذاران باشند. البته در این راه باید با توجه به روحیات سرمایهگذاری و سطح ریسک پذیری خود نسبت به انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری اقدام کنید.
سوالات متداول
مزایای صندوق سرمایه گذاری چیست؟
سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری نیاز به دانش تخصص نداشته و با این حال میتواند درآمد ثابتی برای سرمایهگذار ایجاد کند. امنیت بالای سرمایهگذاری در این صندوقها با نظارت سازمان بورس تضمین شده و این مسئله به کاهش ریسک سرمایهگذاری منجر میشود. شاید برای تقسیم دارایی و کنترل ریسک دچار مشکل شوید؛ اما این صندوقها با تقسیم داراییها در قسمتهای مختلف موجب کنترل ریسک میشوند. علاوه بر این صندوقهای سرمایهگذاری تنوع بسیار زیادی دارند و هر فرد میتواند با توجه به اولویتهای خود گزینه مناسب خود را انتخاب کند.
تقسیم سود در صندوق درآمد ثابت چگونه است؟
هر روز معاملاتی سود به دست آمده از معاملات به واحدهای سرمایهگذاری اضافه شده و طبق امیدنامه هر صندوق، در زمان مشخص قابل برداشت است. اما در اغلب صندوقها در کنار این سود، سود مرکب هم وجود دارد که سرمایهگذار میتواند در صورت عدم برداشت سود به دست آمده، در دوره بعدی سوددهی، سود اصل سرمایه به اضافه سود دوره قبل که روی هم انباشته شده است را دریافت کند.
چگونه به اطلاعات و سوابق صندوقها دسترسی پیدا کنیم؟
از مهمترین نکات برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری مقایسه عملکرد صندوقهای مختلف با یکدیگر است. خوشبختانه این امکان فراهم بوده و با مراجعه به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران یا سایت فیپیران میتوان به اطلاعات صندوقهای مختلف دسترسی پیدا کرد. البته اطلاعات و سوابق هر صندوق را میتوان در کنار اطلاعات اصلی آن در سایت رسمی هر صندوق مشاهده کرد.
در کدام صندوق سرمایه گذاری کنیم؟
صندوقهای سرمایه گذاری انواع مختلفی دارند. صندوق با درآمد ثابت که بیشتر دارایی خود را در اوراق با درآمد ثابت سرمایهگذاری کرده و به همین دلیل ریسک کمتری را به سرمایهگذار تحمیل میکند. این صندوق دارای سود ثابت است. صندوق سهامی درصد بالایی از ترکیب دارایی خود را به سهام موجود در بازار بورس تخصیص داده و به همین دلیل بیشترین ریسک را به سرمایهگذاران تحمیل میکند. در نهایت صندوق مختلط که دارای ریسک و بازدهی متوسطی بوده و برای سرمایهگذارانی مناسب است که روحیات سرمایهگذاری خود را چیزی بین صندوق درآمد ثابت و صندوق سهامی میبینند.
بازدهی صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت چقدر است؟
محبوبیت در انتخاب، از میان تمام صندوقهای سرمایه گذاری به صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت تعلق میگیرد. این محبوبیت به دلیل میزان ریسک پایین، بازدهی بیشتر و شرایط سرمایهگذاری آسانتر حتی نسبت به سپردههای بانکی است. سرمایه گذاران میتوانند با انتخاب صندوق درآمد ثابت با شباهت بسیار نزدیک به امنیت سرمایه گذاری در بانک، واحدهای سرمایه گذاری را خریداری کنند. برای سرمایه گذاری کم ریسک میتوانید با خیال راحت روی این نوع صندوق حساب باز کنید. این نوع صندوقهای سرمایه گذاری در مقابل صندوقهای سرمایه گذاری سهامی و مختلط در کشور از سود کمتری برخوردار هستند. سود یا بازدهی صندوق درآمد ثابت میزان مشخصی نداشته و بسته به صندوق انتخابی شما میتواند متفاوت باشد.
سرمایهگذاری بدون ریسک: راهنمای قدمبهقدم و کاربردی
در واقع برخی از بزرگان سرمایهگذاری از ریسک دوری میکنند و حاضر نیستند بخش زیادی از سرمایه خود را برای کسب سود به خطر بیندازند.
از برخی جهات، سرمایهگذاری در بازارهای کمریسک عاقلانه است.
زیرا سرمایه، اصلیترین ابزار سرمایهگذار است و وقتی اصل آن از بین برود سرمایهگذار مانند باغبان بدون بیل خواهد بود.
برخی بازارها ذاتا پرریسک هستند حتی اگر در آنها کاملا حرفهای باشید. مانند ارزهای دیجیتال که ریسک بسیار بالایی دارند. زیرا قانونمندی خاصی در بازار ارزهای دیجیتال حاکم نیست و ارزهای دیجیتال دارای پشتوانه خاصی نیستند.
فارکس نیز از جمله بازارهای پریسک است.
ریسک، در واقع امکان شکست در سرمایهگذاری است.
برای سرمایهگذاری مجبور نیستید همیشه ریسک زیادی متحمل شوید. شما به عنوان یک سرمایهگذار، نمیتوانید امکان شکست را به طور کامل حذف کنید، اما میتوانید آن را به نفع خود مدیریت کنید.
میتوان با محاسبهی ریسک در هنگام سرمایهگذاری، به جای آن که سرمایهی خود را ازدست بدهید، از منافع حاصل از سرمایهگذاری بهرهمند شوید.
میزان ریسک حتی در یک دسته از سرمایهگذاریها، میتواند با توجه به روشهای که شخص در پیش میگیرد متفاوت باشد.
به طور کلی، سرمایهگذاریهایی که بازده بالقوهی بیشتری دارند، ریسک بالاتری هم دارند. برای مثال، سرمایهگذاری مستقیم در سهام (از طریق مراجعه به کارگزاری و خرید سهم) در مقایسه با سرمایهگذاری در صندوق سرمایهگذاری مشترک، ریسک بیشتری دارد.
اما وجود این ریسک نباید باعث شود که سرمایه گذاری را کاملا کنار بگذارید.
به دلیل اینکه یک نکته ظریف در مدیریت پول شما وجود دارد و آن ارزی واقعی پول است.
فرض کنید امروز یک کیلو سیب به قیمت 3000 تومان معامله میشود انتهای سال هر کیلو سیب سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده 4000 تومان است و پول شما در بانک پس از یک سال به 3500 تومان رسیده است آیا اینکه پول شما از 3000 به 3500 تومان رسیده سود کردهاید؟
در ظاهر بله اما در مقایسه با قیمت سیب یا ارزش واقعی پول خیر.
چراکه شما ابتدای سال با 3000 تومان میتوانستید یک کیلو سیب بخرید اما در پایان سال شما با 3000 تومان مقدار سیب کمتری میتوانید بخرید.
پس عملا پول شما آب رفته است یا قدرت خرید خود را از دست داده است.
اگر سرمایهگذاری سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده نکنید، ارزش پول شما از بین میرود.
سرمایهگذاری با ریسک کم
برای خیلی از سرمایه گذاران سه نصیحت مهم وجود دارد: اول ضرر نکنید، دوم ضرر نکنید و سوم ضرر نکنید.
این یک نصیحت خوب است و نشان میدهد شخص ابتدا باید از اصل سرمایه خود اطمینان حاصل کند سپس به سمت افزایش میزان سود و دارایی خود برود. پس اینجاست که اهمیت سرمایهگذاری بدون ریسک برای ما آشکار میشود.
در این راهنما از بورسینس قصد قصد داریم سرمایهگذاریهای کمریسکی معرفی کنیم که افراد ریسکگریز عاشق ان هستند.
سرمایهگذاری با سود ثابت (Fixed- Income Investment) چیست؟
هرگونه سرمایهگذاری در نوعی از اوراق بهادار که تا سررسید نهایی سود (بهره) ثابت پرداخت کند، مانند اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه شهرداریها، سهام ممتاز و مستمری ثابتی که شرکتهای بیمه به بیمهگذاران پرداخت میکنند، سرمایهگذاری با سود ثابت نامیده میشود.
معمولا برای افراد با سرمایه کم و یا خیلی زیاد، روش شناخته شده برای سرمایه گذاری بدون ریسک سپرده بانکی یا اوراق مشارکت است.
این امر اگرچه روشی کند است اما در اکثر مواقع برای پول های کم یا خیلی زیاد میتواند یک گزینه باشد.
در ادامه راههای دیگر سرمایهگذاری بدون ریسک یا با ریسک کم را میخوانید.
روش اول: صندوقهای سرمایهگذاری
برخی از صندوقهای سرمایهگذاری نمونهای از سرمایهگذاری بدون ریسک هستند.
اما آیا همیشه برای ریسک کم باید در صندوقها سرمایهگذاری کرد؟ این موضوع بستگی به نوع صندوق دارد.
ابتدا بیایید با صندوقها آشنا شویم.
چند نوع صندوق اصلی در ایران وجود دارد:
صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت
ویژگی این صندوقها در این است که مبالغ سرمایهگذاری شده در آن سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده فقط در اوراق بهادار با درآمد ثابت شامل اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق بهادار رهنی و گواهیهای سپرده منتشرشده توسط بانکها و مؤسسات مالی دارای مجوز از سوی بانک مرکزی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری میشود.
این نوع صندوق میتواند نرخ ریسک و البته سود کمتری نسبت به سایر صندوقها داشته باشد. صندوقهای معرفیشده در بخش صندوق سرمایهگذاری رده همگی با درآمد ثابت و با ضمانت نقدشوندگی توسط بانکها هستند.
صندوقهای با درآمد ثابت گاهی اوقات درآمد ثابت را به حساب سرمایهگذار واریز میکنند و گاهی نیز پرداخت سود ندارند و سرمایهگذار با افزایش ارزش واحدهای صندوق، سود میکند (در زمان فروش واحد).
صندوق سرمایه گذاری در سهام
ریسک این صندوقها صفر نیست.
زیرا بخش بزرگی از سرمایه این صندوقها در سهام شرکتها سرمایهگذاری میشود.
این نوع از صندوقها حداقل 70% از دارایی های خود را در سهام سرمایه گذاری میکنند و 30% باقی مانده را به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی و یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری میکنند.
سرمایه گذاری در سهام بورسی سبب می شود که ریسک این صندوقها نسبت به دیگر صندوقهای سرمایه گذاری بیشتر باشد.
در واقع سرمایهگذاری در این صندوقها به نوعی سرمایهگذاری در اوراق بورسی است با این تفاوت که به دلیل اینکه صندوق بر روی اوراق با درآمد ثابت نیز سرمایه گذاری کرده است، به نوعی ریسک سرمایه گذاری تعدیل می شود.
تفاوت آن با خرید سهام بصورت معمول در این است که اگر شما یک دلال یا کارگزار حرفه ای بورس نباشید فعالیت حرفه ای در سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده بورس را باید به این نوع صندوق های سرمایه گذاری محول کنید. البته این صندوق ها غالبا ضامن نقد شوندگی دارند و شما می توانید پول خود را دریافت نمایید.
صندوق سرمایه گذاری مختلط
این نوع صندوق ها از لحاظ پرتفوی / سبد سرمایهگذاری حداکثر 60% از دارایی خود را در سهام و حداقل 40% از آن را در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت یا سپرده بانکی سرمایهگذاری میکنند.
این صندوقهای سرمایه گذاری به دلیل نوع پرتفوی و سرمایهگذاریشان از منظر ریسک بین دو نوع صندوق فوق الذکر قرار میگیرند.
این صندوقها به دلیل اینکه بیش از نیمی از داراییهایشان روی سهام سرمایهگذاری شده است، سود تضمین شده ندارند اما معمولا ضامن نقد شوندگی دارند.
صندوقهای سرمایهگذاری بازارگردانی
صندوقهای سرمایهگذاری بازارگردانی، وظیفه بازارگردانی سهام شرکتها را طبق تعهدات مشخص شده در امید نامه صندوق بر عهده دارند. این نوع صندوقها، در بلندمدت، کمک شایانی به دوری از نوسانات تند و تیز در سهام میکنند.
هدف بازارگردان این است که همواره سهام را متعادل نگه دارد و صف خرید و فروش را از بین برده و قیمت سهام را به سوی ارزش ذاتی سوق دهد که این ارزش ذاتی بر مبنای تنظیم عایدات آتی سهام شرکت به دست میآید.
بنابراین صندوق بازارگردانی از صفهای خرید و فروش بی مورد و معامله نشدن سهم در این مواقع جلوگیری و به روان شدن معاملات، افزایش نقدشوندگی و جلوگیری از دستکاری قیمت سهام به دست برخی سودجویان بازار کمک میکند.
صندوقهای سرمایهگذاری جسورانه
صندوقهای سرمایهگذاری جسورانه در واقع صندوقهای سرمایهگذاری هستند که پول سرمایه گذارانی که به دنبال داشتن سهام در کسبوکارهای نوپا (استارت آپها) و کسبوکارهای کوچک و متوسط هستند و پتانسیل رشد بالایی دارند را با ایجاد پرتفوی مدیریت میکنند. این نوع از سرمایهگذاریها، سرمایهگذاریهایی با بازده و ریسک بالا محسوب میشوند.
صندوقهای سرمایهگذاری طلا
صندوقهای سرمایهگذاری طلا از بازارهای سرمایهگذاری جدید در ایران است که مردم میتوانند بدون خرید طلا در آن سرمایهگذاری کنند.
در کدام صندوق سرمایهگذاری کنیم؟
صندوقهای با درآمد ثابت، کمریسکترین نوع صندوق به حساب میآیند زیرا مانند بانک، یک سود ثابت و تضمین شده ارائه میدهند.
صندوقهای مختلط، ریسک بیشتری دارند.
بنابراین اگر به دنبال حداقل ریسک هستید، صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت را انتخاب کنید.
قدم اول – انتخاب صندوق
با مراجعه به سایت fipiran.com از منوی صندوقها، در زیر منوی مقایسه صندوقها، روی نوع صندوق موردنظرتان کلیک کنید و لیست آنها را همراه بازدهیشان مشاهده کنید.
صندوقهایی که در بلندمدت سوددهی خوبی داشتهاند معمولا برای سرمایهگذاری مناسبتر هستند.
قدم دوم – سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری مشترک
- مراجعه حضوری به یکی از صندوقها
- ارائه مدارک هویتی (اصل شناسنامه و کارت ملی) / معرفینامه یا وکالتنامه رسمی
- تکمیل فرم پذیرهنویسی (این فرم تنها مربوط به زمان شروع به کار صندوق است) یا فرم درخواست صدور واحد سرمایهگذاری
- واریز مبلغ مورد نظر تعداد واحدهای خریداری شده به شماره حساب بانکی صندوق و ارائه فیش واریز به نماینده مدیر در صندوق
- دریافت رسید درخواست صدور واحدهای سرمایهگذاری از نماینده مدیر
- دریافت اعلامیه صدور و گواهی سرمایهگذاری حداکثر تا پایان دو روز کاری در محل ارائه درخواست
- پرداخت مابهالتفاوت مبلغ واحدهای صادر شده و کل مبلغ واریزی متقاضی به حساب ایشان
روش دوم: اوراق مشارکت و سایر اوراق با درآمد ثابت
اوراق مشارکت، اوراق بهادار با نام یا بینامی با سود ثابت هستند که به موجب قانون یا مجوز بانک مرکزی به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین و برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز دولتی و غیردولتی منتشر میشود و به سرمایهگذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرحهای یاد شده را دارند از طریق عرضه عمومی واگذار میگردد.
انواع اوراق مشارکت
اوراق مشارکت میتواند یک روش با ریسک پایین برای سرمایهگذاری باشد.
اوراق مشارکت بورسی: اوراقی که قابل معامله در بازار بورس و فرابورس هستند. اوراق مشارکت بورسی ممکن است:
به کسر: اوراقی که به قیمت کمتر از قیمت اسمی آن توسط سرمایهگذار خریداری میشود و سود سرمایهگذار برابر خواهد بود با مابه التفاوت قیمت خریداری شده با قیمت اسمی اوراق در سررسید آن. این اوراق یک سرمایهگذاری کوتاه مدت به شمار میآید.
قابل تعویض با سهام: اوراقی که منتشرکننده آن شرکتهای سهامی عام هستند و در سررسید نهایی با سهام سایر شرکتهای پذیرفته شده در سازمان بورس و اوراق بهادار تعویض میشوند.
قابل تبدیل به سهام: اوراقی که منتشرکننده آن شرکتهای سهامی عام هستند و در سررسید نهایی یا در زمان تحقق افزایش سرمایه به سهام شرکتهای موضوع طرح اوراق مشارکت، تبدیل میگردد.
اوراق مشارکت غیر بورسی: اوراقی که صرفاً با تایید بانک مرکزی حمهوری اسلامی ایران منتشر میشود و قابل معامله در شعب بانکهای عامل (بازار پولی) است.
زمان مناسب و تحلیل مورد نیاز برای خرید و فروش اوراق مشارکت
اوراق مشارکت دارای سود ثابت علی الحساب است، بنابراین معمولا به عنوان ابزاری برای کاهش ریسک سبد سهام در بازاهای ریسکی در نظر گرفته میشود و سرمایهگذارن با توجه به ریسک پذیری و شرایط موجود بر بازار بخشی از سرمایه خود را به خرید اوراق مشارکت اختصاص میدهند. با توجه به ثابت بودن سود اوراق مشارکت، این اوراق بر خلاف سهام های ریسکی موجود در بازار که نیازمند تحلیل های فاندامنتالی و تکنیکالی هستند به تحلیل خاصی نیاز ندارد و فقط توجه به چند نکته برای انتخاب اوراق با بازدهی بیشتر برای سرمایهگذار کافی است.
نکات قابل تامل در خرید اوراق مشارکت
- سود اعلامی اوراق مشارکت برای دوره یکساله معمولاً بین ۲۰ تا ۲۲ درصد است. هرچه درصد سود بیشتر باشد، خرید اوراق آن جذابتر است.
- سررسید پرداخت سود یک ماهه یا سه ماهه است. هرچه دورههای پرداخت سود کوتاهتر باشد، برای سرمایهگذار از جذابیت بیشتری برخوردار خواهد بود.
- در بعضی موارد بدلیل کمبود نقدینگی و رقابت برای جذب منابع با بانکها برخی از ناشران اوراق علاوه برسود اعلامی، سود ۳ درصدی برای یکسال را بر روی تابلو معاملاتی تضمین میکنند.
- سود حاصل از اوراق مشارکت، برای سرمایهگذار معاف از پرداخت مالیات است و این جذابیت دیگری برای سرمایهگذاری در اوراق مشارکت به حساب میآید.
- علیرغم اینکه اوراق مشارکت بازدهی تضمین شده دارند ولی ریسکی را متوجه سرمایهگذار نمیکند.
نحوه خرید اوراق مشارکت بدون ریسک
برای خرید و فروش اوراق مشارکت خارج از بورس، لازم است سرمایهگذار با مدارک شناسایی (شناسنامه و کارت ملی) به یکی از شعب بانکهای عامل مراجعه نماید و نسبت به خرید یا فروش اوراق مورد نظر اقدام نماید
در مورد معامله اوراق مشارکت بورسی، هر فردی که دارای کد معاملاتی آنلاین باشد، میتواند از طریق سامانه معاملاتی آنلاین یا ثبت سفارش اینترنتی اقدام به خرید نماد اوراق مشارکت کند.
این اوراق بسته به بازاری که در آن منتشر میشوند ممکن است در سامانه آنلاین قابلیت معامله داشته باشد چنانچه اوراق در بازار پایه فرابورس عرضه شود، خرید و فروش آن از طریق ثبت سفارش اینترنتی میسر خواهد بود. در صورتیکه فرد کد سهامداری و کاربر غیر آنلاین باشد به صورت حضوری درخواست خرید یا فروش خود را به کارگزاری اعلام نماید.
پس از دریافت کد سهامداری میتوانید با مشخصاتی که توسط کارگزاری برای شما ارسال میشود، وارد سایت کارگزاری شوید و سفارش خرید را ثبت کنید.
اگر سرمایهگذاری من وضعیت قابل قبولی نداشت، چه کار میتوانم بکنم؟
توجه داشته باشید که پیروی از یک برنامهی سرمایهگذاریِ غیرقابل انعطاف و ثابت در یک دورهی زمانی طولانی، همواره برای شما سودآور نخواهد بود.
در برخی موارد، درصورت رضایتبخش نبودن عملکرد سرمایهگذاری، لازم است برنامهی سرمایهگذاری خود را تغییر دهید. البته به خاطر داشته باشید که هنگام تغییر برنامه، لازم است اصول اولیهی سرمایهگذاری را رعایت کنید.
اگر تجربه سرمایهگذاری در اوراق مشارکت و صندوقها را دارید در بخش دیدگاه بنویسید تا سایرین از تجربهتان بهره بگیرند.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
تفاوت سرمایه گذاری کم ریسک در مقابل سرمایه گذاری پرخطر چیست؟
سرمایهگذاری با ریسک پایین در مقابل سرمایهگذاری با ریسک بالا
ریسک برای سرمایهگذاری کاملاً اساسی است. هیچ بحثی در مورد بازده یا عملکرد بدون حداقل اشاره به ریسک موجود، معنادار نیست. اما مشکل سرمایهگذاران جدید این است که بفهمند ریسک واقعاً کجاست و چه تفاوتهایی بین ریسک کم و ریسک بالا وجود دارد.
با توجه به این که ریسک اساسی برای سرمایهگذاریها چقدر است بسیاری از سرمایهگذاران جدید تصور میکنند که این یک ایده کاملاً تعریف شده و قابل اندازهگیری است اما متاسفانه اینطور نیست. اگرچه ممکن است عجیب به نظر برسد اما هنوز توافق واقعی در مورد معنای «ریسک» یا نحوه اندازهگیری آن وجود ندارد.
تا حدی این کاملا منطقی است که دانشگاهیان اغلب سعی کردهاند از نوسانات بهعنوان نمایندهای برای ریسک استفاده کنند. نوسانات اندازهگیری این است که یک عدد معین چقدر میتواند در طول زمان تغییر کند. هرچه دامنه احتمالات بیشتر باشد احتمال بد بودن برخی از آن احتمالات نیز بیشتر میشود. بهتر از آن اندازهگیری نوسانات نسبتاً آسان است.
متأسفانه نوسانات به عنوان معیاری برای ریسک ناقص است. در حالی که درست است که سهام یا اوراق قرضه با نوسان بیشتر مالک را در معرض طیف وسیعتری از نتایج احتمالی قرار میدهد، لزوماً بر احتمال آن نتایج تأثیر نمیگذارد. از بسیاری جهات نوسانات بیشتر شبیه تلاطمی است که یک مسافر در هواپیما تجربه می کند. شاید ناخوشآیند باشد، اما واقعاً ارتباط زیادی با احتمال سقوط ندارد.
یک راه بهتر برای فکر کردن به ریسک، این است که احتمال از دست دادن دائمی ارزش یا عملکرد یک دارایی کمتر از حد انتظار است. اگر سرمایهگذار دارایی را با انتظار 10 درصد بازدهی بخرد احتمال این که بازدهی کمتر از 10 درصد باشد، ریسک آن سرمایهگذاری محسوب میشود. معنای این نیز این است که عملکرد ضعیف نسبت به یک شاخص لزوماً ریسک نیست. اگر سرمایهگذار داراییای را با این انتظار بخرد که 7 درصد بازده داشته باشد و بعد بازدهی آن 8 درصد باشد، این واقعیت که S&P 500 دارای 10 درصد بازده داشته باشد تا حد زیادی بیربط است.
سرمایهگذاری با ریسک بالا
سرمایهگذاری پرریسک سرمایهای است که درصد زیادی از باختن سرمایه یا عملکرد ضعیف در آن وجود دارد یا احتمال ضرر نسبتاً زیادی در آن وجود دارد. اولین مورد شهودی است اگر ذهنی باشد: اگر به شما گفته شود احتمال 50/50 وجود دارد که سرمایه شما بازده مورد انتظار شما را به دست آورد ممکن است آن را کاملاً خطرناک بدانید. اگر به شما گفته شود که 95 درصد احتمال دارد که سرمایهگذاری بازده مورد انتظار شما را به دست نیاورد تقریباً همه موافقند که این یک ریسک است.
با این حال نیمه دوم همان چیزی است که بسیاری از سرمایهگذاران از در نظر گرفتن آن غافل هستند. برای نشان دادن آن به عنوان مثال تصادفات اتومبیل و هواپیما را در نظر بگیرید. یک تجزیه و تحلیل شورای ملی ایمنی در سال 2019 اعلام کرد که احتمال مرگ یک فرد در طول عمر به هر علت غیرعمدی از شانس یک در 30 در سال 2004 به یک در 25 افزایش یافته است .
با این حال احتمال مرگ در تصادف اتومبیل تنها یک در 107 است در حالی که احتمال مرگ پس از برخورد صاعقه بسیار ناچیز و یک در 138849 است. معنای این امر برای سرمایهگذاران این است که آنها باید هم احتمال و هم میزان نتایج بد را در نظر بگیرند.
سرمایهگذاری کمریسک
طبیعتاً در سرمایهگذاری با ریسک پایین چه از نظر میزان سرمایهگذاری و چه از نظر اهمیت سرمایهگذاری برای پرتفوی خطر کمتری وجود دارد. همچنین چه از نظر بازده بالقوه و چه از نظر سود بالقوه بیشتر سود کمتری وجود دارد.
سرمایهگذاری کمریسک نه تنها به معنای محافظت در برابر احتمال هرگونه ضرر است بلکه به معنای اطمینان از این است که هیچ یک از زیان های احتمالی ویرانگر نخواهد بود.
اگر سرمایهگذاران این مفهوم را بپذیرند که ریسک سرمایهگذاری با از دست دادن سرمایه و یا عملکرد پایین نسبت به انتظارات مشخص میشود، تعریف سرمایهگذاریهای کمریسک و پرریسک را به طور قابلتوجهی آسانتر میکند.
اجازه دهید چند مثال را در نظر بگیریم تا تفاوت بین سرمایهگذاریهای پرریسک و کمریسک را بیشتر نشان دهیم.
سهام بیوتکنولوژی بسیار خطرناک است. اکثریت قریب به اتفاق درمانهای آزمایشی جدید با شکست مواجه خواهند شد و جای تعجب نیست که اکثر سهام بیوتکنولوژی نیز در نهایت شکست خواهند خورد. بنابراین هم درصد بالایی از عملکرد ضعیف بالفعل (بیشتر شکست خواهند داشت) و هم مقدار زیادی از عملکرد ضعیف بالقوه وجود دارد.
در مقایسه، اوراق قرضه خزانهداری ایالات متحده مشخصات ریسک بسیار متفاوتی را ارائه میدهد. تقریباً هیچ شانسی وجود ندارد که سرمایهگذار دارای اوراق قرضه خزانهداری نتواند سود و اصل پرداخت های اعلام شده را دریافت کند. حتی اگر تأخیر در پرداخت وجود داشته باشد (که در تاریخ ایالات متحده بسیار نادر است)، سرمایهگذاران احتمالاً بخش بزرگی از سرمایهگذاری را جبران میکنند.
ملاحظات خاص
همیشه این خطر وجود دارد که یک شرکت فردی شکست بخورد. شرکتهایی مانند «ایستمن کوداک» (Eastman Kodak) و «وولورتز» (Woolworths) نمونههای معروفی از داستانهای موفقیتآمیز یکشبه هستند که در نهایت از بین رفتند. علاوه بر این، نوسانات بازار هم همیشه وجود دارد.
اگر یک سرمایهگذار تمام پول خود را در یک سهام نگه دارد، احتمال وقوع یک رویداد بد ممکن است هنوز نسبتاً کم باشد؛ اما شدت احتمالی آن بسیار زیاد است. پورتفویی متشکل از 10 سهام از این قبیل داشته باشید و نه تنها ریسک عملکرد ضعیف پرتفوی کاهش مییابد، بلکه میزان ظرر بالقوه پرتفوی کلی نیز کاهش مییابد.
سرمایهگذاران باید تمایل داشته باشند که ریسک را به روشهای جامع و انعطافپذیر ببینند. به عنوان مثال، تنوعبخشی قسمت مهمی از ریسک است. داشتن سبد سرمایهگذاریهایی که همگی ریسک پایینی دارند اما همه دارای ریسک یکسانی هستند میتواند بسیار خطرناک باشد. به عنوان مثال در حالی که احتمال سقوط یک هواپیما بسیار نادر است، بسیاری از خطوط هوایی بزرگ هنوز هم سقوط را تجربه میکنند (یا خواهند داشت). نگهداری سبد اوراق قرضه خزانهداری کمریسک ممکن است سرمایهگذاری با ریسک بسیار پایین به نظر برسد اما همه آنها ریسک های یکسانی دارند. وقوع یک رویداد با احتمال بسیار کم ویرانگر خواهد بود.
سرمایهگذاران همچنین باید عواملی مانند افق زمانی، بازده مورد انتظار و دانش را در هنگام فکر کردن به ریسک در نظر بگیرند. در مجموع هر چه سرمایهگذار بیشتر منتظر بماند احتمال دستیابی سرمایهگذار به بازده مورد انتظار بیشتر میشود. مطمئناً بین ریسک و بازده همبستگی وجود دارد و سرمایهگذارانی که انتظار بازدهی کلان دارند باید ریسک بسیار بزرگتری در عملکرد ضعیف را بپذیرند. دانش همچنین مهم است، نه تنها در شناسایی سرمایهگذاریهایی که به احتمال زیاد به بازده مورد انتظار خود (یا بهتر) دست مییابند بلکه همچنین در شناسایی نادرست احتمال و بزرگی آنچه میتواند اشتباه باشد.
آیا صندوق های سرمایه گذاری مطمئن هستند؟
سرمایه گذاری، فعالیتی حساس است و بدون دانش و تجربه نتیجه خوبی نخواهد داشت. این فعالیت، میتواند آنقدر پر ریسک باشد که سرمایهگذار حس کند تنها یکقدم تا از دست دادن سرمایهاش فاصله دارد. از طرف دیگر میتواند آنقدر بدون ریسک باشد که با گذاشتن سرمایه در بانک تفاوتی نداشته باشد. بهتر است، سرمایه گذاری حد تعادلی بین ریسک و سود را حفظ کند و به پاس تحمل ریسک، سودی هم دریافت کند. با شنیدن کلمه ریسک احتمالاً حس ترس و یا حس ناخوشایندی به شما دست میدهد درحالیکه تعریف علمی ریسک این بار احساسی را ندارد. وقتی میگوییم یک سهم نسبت به دیگری ریسک بیشتری دارد، یعنی احتمال سود بیشتر دارد. درعینحال احتمال ضرر بیشتر نیز دارد.
در خصوص صندوق سرمایه گذاری نیز این مفهوم وجود دارد؛ اما درجات آن در انواع مختلف صندوقها، متفاوت است. یکی از مواردی که میتواند ابهامات ذهن شمارا نسبت به صندوق برطرف کند، دانستن تفاوت بین سازمان ناظر بانک و صندوق است. بانکها زیر نظر بانک مرکزی فعالیت میکنند. درحالیکه صندوقها تحت نظارت سازمان بورس قرار داشته و جزء موسسههای بازار مالی محسوب میشوند. عملکرد صندوقها از سوی سازمان بورس کاملاً تحت نظارت است و سازمان صندوقها را مکلف کرده تا هرماه گزارشهای مالی داراییهای خود را ارائه بدهند. این گزارشها شامل خریدوفروش داراییها است. این اطلاعات را میتوانید در سامانه کدال با جستجوی نام هر صندوق مشاهده کنید.
سرمایه گذاری کم ریسک با صندوق های سرمایه گذاری
در بین انواع صندوق های سرمایه گذاری دو صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت و صندوق سرمایهگذاری مختلط، نسبت به بقیه صندوقها ریسک کمتری دارند. به این دلیل که درصد زیادی از داراییهای خود را در اوراق با درآمد ثابت (اوراق مشارکت) که پشتوانه آنها دولت هستند، سرمایهگذاری میکنند. در کنار این سرمایهگذاری، درصدی از داراییهای خود را هم در بورس سرمایهگذاری میکنند که باعث میشود سود بیشتری نسبت به سرمایهگذاری کامل در اوراق مشارکت دولتی داشته باشند؛ بنابراین سرمایهگذاری در این دو صندوق میتواند حد وسط و تناسبی معقول بین ریسک و بازدهی باشد. از طرفی کسانی که به سرمایهگذاری در بازار طلا علاقه دارند و آن را سرمایهگذاری کم ریسک و با بازدهی مناسبی میدانند، میتوانند در صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر طلا سرمایهگذاری کنند.
سرمایهگذاری در این صندوقها مزیتهایی دارد که خرید طلای فیزیکی ندارد؛ مثلاً نیاز به پول زیادی نیست و سرمایهگذار دغدغه نگهداری طلای فیزیکی را هم ندارد، درحالیکه بازدهی آن همان بازدهی طلای فیزیکی است. همچنین کسانی که علاقه به سرمایهگذاری در بورس دارند ولی تخصص و وقت مدیریت سبد سهام خود را ندارند، میتوانند از صندوق سرمایهگذاری سهامی استفاده کنند، چراکه تخصص مدیر صندوق در مدیریت داراییها و سرمایهگذاریهای صندوق، مقداری از ریسک سرمایه گذاری در بورس را کم میکند. به همین دلیل است که سرمایهگذاری در صندوق های سرمایه گذاری حتی در ریسکیترین نوع آن، ریسک کمتری نسبت به سرمایهگذاری مستقیم در بازار بورس دارد.
رتبهبندی صندوق های سرمایه گذاری بر مبنای میزان ریسک سرمایهگذاری (از کم ریسک به پر ریسک) به شرح زیر است:
در بین انواع صندوق های سرمایه گذاری صندوق درآمد ثابت (Fixed Income) کم ریسک ترین نوع است و به همین دلیل سود مورد انتظار کمتری هم دارد، بهطورمعمول سود صندوقهای درآمد ثابت با سود سپردههای بانکی مقایسه میشود و این صندوقها اغلب سود بیشتری نسبت به سپردههای بانکی عاید سرمایهگذار میکنند.
صندوقهای مختلط، نوع دیگری از صندوق های سرمایه گذاری هستند که ریسک و بازدهی متوسط و معقولی دارند؛ یعنی نه ریسک آنها بهاندازه صندوق سهامی زیاد است و نه بازدهی آنها بهاندازه صندوقهای درآمد ثابت کم است. درواقع از لحاظ ریسک و بازده این نوع صندوق بین صندوق درآمد ثابت و سهامی قرار میگیرد.
صندوقهای سهامی و شاخصی، به این دلیل که درصد زیادی از سرمایه خود را (در بعضی موارد تا ۹۵ درصد) در بازار بورس سرمایهگذاری میکنند و با توجه به طبیعت نوسانی بازار سهام ریسک بیشتری نسبت به سایر صندوقها دارند. البته بااینوجود همچنان، این نوع صندوقها در مقایسه با سایر بازارهای مالی ریسک کمتری داشته و در بین انواع صندوقها دارای بیشترین محبوبیت هستند.
درنهایت پر ریسک ترین نوع صندوقها، صندوقهای جسورانه یا خطرپذیر هستند. دلیل ریسک زیاد این صندوقها این است که دارایی خود را به امید سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده سود، در کسبوکارهای جدید و نوپا سرمایهگذاری میکنند.
صندوق با درآمد ثابت
صندوقها انواع مختلفی دارند. برخی از صندوقها با درآمد ثابت هستند. ویژگی این صندوقها در این است که مبالغ سرمایهگذاری شده در آن فقط در اوراق بهادار با درآمد ثابت شامل اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق بهادار رهنی و گواهیهای سپرده منتشرشده توسط بانکها و مؤسسات مالی دارای مجوز از سوی بانک مرکزی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری میشود. این نوع صندوق میتواند نرخ ریسک و البته سود کمتری نسبت به سایر صندوقها داشته باشد. صندوقهای معرفیشده در بخش صندوق سرمایهگذاری رده همگی با درآمد ثابت و با ضمانت نقد شوندگی توسط بانکها هستند. برای انتخاب بهترین صندوق درآمد ثابت باید موارد زیر را بررسی کنید:
- سایز صندوق
- نوسان سود صندوق در گذشته
- عملکرد این صندوق نسبت به سایر صندوقهای درآمد ثابت در چند ماه گذشته.
سایز صندوق
صندوق با سایز کوچک قدرت مانور و انعطافپذیری بیشتری دارد. هرچه دارایی صندوق بیشتر باشد، ناچار است سرمایه را بین داراییهای بیشتری تقسیم کند و این برای مدیریت صندوق کار دشوارتری است. ولی صندوق کوچک بهراحتی میتواند بین داراییها و سهام مختلف مانور دهد و بهراحتی سود بالایی بسازد. به همین دلیل، صندوقهای پربازده غالباً کوچک هستند و سقف آنها پر است.
نوسان سود صندوق در چند ماه گذشته
مؤلفه مهم دیگر در بررسی عملکرد تیم مدیریت صندوق، بررسی میزان پایداری و نوسان سود در ماههای گذشته است. بررسی سود یکماهه، اطلاعات مفیدی به ما نمیدهد، زیرا ممکن است در یک ماه اخیر، بازار شرایط مساعدی داشته و به عملکرد مطلوب صندوق منتج شده است. بهتر است این مقایسه را در مقیاس بزرگتر و حداقل سهماهه انجام دهید. با این بررسی درمییابیم که نوسان سود بعضی صندوقها بیشتر و برخی دیگر کمتر است. نوسان در سودآوری صندوقها به دو دلیل عمده است:
- درصدی که صندوق در سهام سرمایهگذاری کرده است.
- میزان ریسک سبد سهامی صندوق
به دلیل اینکه بخشی از سبد صندوقهای درآمد ثابت (بین ۵ تا ۲۰ درصد طبق دستورالعمل سازمان بورس) در بورس سرمایهگذاری میشود، بخش اصلی نوسان سود صندوقها مربوط به سبد بورسی آن است؛ زیرا بخش اوراق درآمد ثابت صندوق نوسان چندانی ندارد و با روند ملایم رشد میکند. پس میتوان نتیجه گرفت که یکی از دلایل صندوقی که نوسان سود زیادی دارد، درصد بالاتر سهام در سبد بورسی صندوق هست که این فرضیه را میتوان با بررسی سبد صندوق تائید کرد. سبد صندوقها هرماه بهصورت شفاف منتشر میشود که به چه درصدی در کدام داراییها سرمایهگذاری کرده است. هرچقدر یک صندوق درصد بالاتری را به سهام اختصاص بدهد، یعنی سبد این صندوق در کل ریسکیتر هست نسبت به صندوقی که درصد کمتری در سهام سرمایهگذاری کرده است.
میزان ریسک سبد سهامی صندوق
در بین دو صندوق که درصد یکسانی را در سبد سهامی سرمایهگذاری کردهاند هم تفاوت سود زیادی میتواند وجود داشته باشد. دلیل این تفاوت به استراتژی سرمایهگذاری صندوق و مفهوم ریسک برمیگردد. تعدادی از صندوقها، سبد سهامی خود را در سهمهای با ریسک بالا سرمایهگذاری میکنند، درنتیجه با اصلاح بازار بیشتر افت کرده و با صعود بازار بیشتر رشد خواهند کرد. در نقطه مقابل، برخی صندوقها ، در سبد کم ریسک سهام سرمایهگذاری میکنند. برای همین تحت تأثیر نوسانات بازار قرار نمیگیرند.
عملکرد کدام صندوق در نهایت بهتر خواهد بود؟
برای انتخاب بین صندوقهای درآمد ثابت باید تصمیم بگیرید که سود مطمئن بدون نوسان زیاد را ترجیح میدهید یا اینکه در صندوقی با احتمال سود بالا و درعینحال ریسک بالاتر میخواهید سرمایهگذاری کنید. هرچقدر بازه سرمایهگذاری شما کوتاهمدتتر شود، سرمایهگذاری در صندوقهای با نوسان بسیار کم گزینه بهتری است. برای بازه میانمدت و بلندمدت، که نوسانات اقتصاد و بازار بیشتر است، صندوق درآمد ثابت با درصد بیشتر سهام بهتر است.
عملکرد صندوق نسبت به سایر صندوق های درآمد ثابت
برای تصمیمگیری درست بهتر است چند صندوق را در دوره زمانی مشخص بررسی کنید. ازآنجاییکه این کار زمانبر است، بهتر است بازده صندوقها را با نرخ بازده بازار صندوقها بسنجید؛ یعنی اگر متوسط بازدهی تمام صندوقهای درآمد ثابت فعال در بازار را بازده بازار بنامیم. در این صورت اگر بازده صندوق بالاتر از بازار باشد یعنی این صندوق از متوسط بازار بهتر عمل کرده است.
مقایسه و انتخاب بهترین صندوق مختلط و سهامی
بازار صندوقهای مختلط و سهامی نسبت به صندوقهای درآمد ثابت بسیار کوچکتر است. تمام معیارهای انتخاب صندوق درامد ثابت برای صندوقهای مختلط و سهامی نیز به کار میرود. ولی برای این صندوقها یک معیار متفاوت است. در صندوقهای درآمد ثابت از معیار مقایسه بازدهی صندوق نسبت به بازده بازار درآمد ثابت استفاده میشود. درحالیکه در صندوقهای مختلط و سهامی، معیار شاخص کل است و بازدهی صندوقها با شاخص کل بازار سنجیده میشود. معمولاً همه صندوقهای مختلط و سهامی در وبسایت خود نمودار مقایسه بازدهی صندوق خود را نسبت به شاخص کل قرار میدهند.
سرمایهگذاری در صندوق مطمئن تر است یا بورس؟
با توجه به اینکه صندوق سرمایهگذاری مشترک درسبدی بسیار متنوع از سهام و سایر انواع اوراق بهادار سرمایهگذاری میکند، ریسک سرمایهگذاری نیز کاهش مییابد؛ بنابراین میتوان گفت ریسک سرمایهگذاری در صندوق سرمایهگذاری مشترک از ریسک سرمایهگذاری مستقیم در بورس کمتر است.
آیا ماهیت همه صندوق های سرمایهگذاری مشترک یکسان است؟
خیر، صندوق های سرمایه گذاری مشترک اهداف سرمایهگذاری مختلف و بنابراین، ریسکهای متفاوتی دارند. شما بهعنوان یک سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده سرمایهگذار، باید صندوق سرمایهگذاریای را انتخاب کنید که با ریسک مدنظر شما، تطابق داشته باشد. لازم به ذکر است که ریسک سرمایهگذاری در صندوقها در کل کم است؛ زیرا حتی پر ریسک ترین صندوقها تحت نظارت سازمان بورس هستند و سازمان لیست سهمهایی که صندوقها حق دارند در آن سرمایهگذاری کنند را منتشر و ابلاغ میکند. بنابراین صندوقها نمیتوانند ریسک زیادی را متحمل شده و در هر دارایی سرمایهگذاری کنند. درنتیجه ریسک ورشکستگی یا صفر شدن سرمایه در صندوقها بسیار کم است. تنها ریسک ممکن در صندوقهای ریسکی، سود نکردن یا از دست دادن درصدی از سرمایه است. نگرانی که غالب افراد در مورد صندوقها دارند، ترس از کلاهبرداری است. ولی صندوقها جای مطمئنی برای سرمایهگذاری هستند و تنها معیاری که میتواند عملیات صندوق را تحتالشعاع قرار دهد، ریسک صندوق و سیاست سرمایهگذاری صندوق است. وقتی شما در یک صندوق سهامی سرمایهگذاری میکنید، ریسک بازار را نیز به جان میخرید؛ زیرا شما ترکیبی از سهام شرکتها را در قالب صندوق خریداری میکنید؛ بنابراین افتوخیز بازار صندوق شمارا نیز متأثر میکند.
دیدگاه شما