موقعیت مناسب طلا در میان بازارها

اشتباه نکنید؛ گرگ وال‌استریت هم تریدر نبود. او کارگزار سهام بود و از کمیسیون‌ها به ثروت رسید.

بهترین سرمایه گذاری در زمان تورم و برای 5 سال بعد چیست؟

در اقتصاد کشورمان با توجه به اینکه متغیرهای کلان اقتصادی مثل نرخ بهره و نرخ تورم مدام درگیر نوسانات می باشد، موضوع سرمایه‌گذاری اهیمت زیادی پیدا می کند. با توجه به تورم و کاهش ارزش پول ملی، پیدا کردن راهکاری مناسب جهت حفظ ارزش پول و دارایی نقد موقعیت مناسب طلا در میان بازارها موقعیت مناسب طلا در میان بازارها خود بسیار مهم است و سوال اصلی این است که چطور سرمایه هایمان را از کاهش ارزش ناشی از تورم روزافزون مصون کنیم؟ در واقع بهترین گزینه سرمایه گذاری در زمان تورم بالا چیست؟

تورم چیست؟

از نظر اقتصادی، تورم یا Inflation به افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در یک بازه زمانی مشخص گفته می‌شود. تورم را می‌توان افزایش بی‌رویه قیمت کالاها و خدمات بدون پشتوانه و بدون برنامه‌ریزی دانست که باعث کاهش قدرت خرید می‌شود و تعادل میان تقاضای محصولات با نقدینگی موجود برای خرید محصولات را بر هم می‌زند.

با وجود تورم ارزش پول ملی روز به روز کاهش می یابد و قدرت خرید خانوارها نسبت به قبل کاهش پیدا میکند. در صورتی که افراد پول و سرمایه خود را در جایی که نرخ بازدهی آن کمتر از نرخ تورم باشد سرمایه گذاری کنند، عملا از ثروت آنها به مرور زمان کاسته خواهد شد. بنابراین اطلاع داشتن از بازارهای بالقوه برای سرمایه گذاری و مقایسه آنها با یکدیگر و ترجیحات فردی شخص میتواند به تصمیم گیری بهتر برای سرمایه گذاری یاری دهنده باشد.

انواع گزینه های سرمایه گذاری

افراد می توانند در یکی از بازارهای مالی زیر جهت حفظ ارزش پول و دارایی خود در برابر تورم سرمایه‌گذاری کنند:

• بازار مسکن
• بانک
• ارز و دلار
• سکه و طلا
• بازار سهام و سرمایه

در ادامه سرمایه‌گذاری در هریک از این بازارهای را مورد بررسی قرار می دهیم تا بهترین سرمایه‌گذاری در زمان تورم مشخص گردد.

سرمایه‌گذاری در مسکن

در کشورمان به دلیل عوامل فرهنگی و اقتصادی، به سرمایه‌گذاری در مسکن اهمیت زیادی داده می شود و بعضی ها معتقدند بهترین سرمایه گذاری در دوران تورم سرمایه گذاری در بازار مسکن است چرا که مسکن هم کالایی مصرفی است و هم قیمت آن به مرور افزایش پیدا می کند، براین اساس بسیاری از مردم بهترین روش‌های سرمایه‌گذاری در ایران را خرید مسکن می دانند. اما همانطور که گفته شد هر یک از بازارهای مالی مزایا و معایب و همینطور ریسک مخصوص به‌خود را دارند.

مزیت سرمایه‌گذاری در مسکن در زمان تورم:

• ریسک نسبتا پایینی برای حفظ سرمایه دارد
• قابلیت استفاده دارد و همچنین می توان با اجاره دادن درآمدزایی کرد
• قیمت آن به مرور رشد می کند

معایب سرمایه‌گذاری در بازار مسکن:

• یک سرمایه‌گذاری بلندمدت بشمار می رود و سود موردنظر را در کوتاه‌مدت نمی دهد
• طبق مصوبه‌های جدید اگر خالی بماند باید بابتش مالیات پرداخت شود
• نقدشوندگی پایین بازار مسکن یکی دیگر از معایب سرمایه‌گذاری در این حوزه به شمار می رود
• همچنین فردی که قصد ورود به این بازار را دارد باید سرمایه زیادی داشته باشد. حال اینکه عموم مردم چنین پولی در دسترس ندارند.

در حال حاضر وضعیت ملک و خرید و فروش مسکن همگام با تورم در حال افزایش روزافزون است اما به دلیل ناتوانی خریداران در پرداخت قیمت مسکن، بازار ملک دچار رکود است. خانه‌دار شدن در حال حاضر کار ساده‌ای نیست زیرا حداقل بودجه لازم برای خرید خانه یک میلیارد تومان شده است و وام مسکن نیز حتی اگر بخواهیم مشکلات وام اوراق و اقساط نجومی آن را در نظر نگیریم درصد کمی از این پول را پوشش می دهد.

سرمایه‌گذاری در بانک

درصد بالایی از حجم سرمایه‌گذاری‌ها در ایران به سپرده بانکی برمی گردد. سرمایه‌گذاری در بانک به اینگونه است که پول به بانک سپرده می شود، به صورت ماهانه مبلغی به عنوان سود سپرده دریافت می شود. سرمایه‌گذاری در بانک از جمله سرمایه‌گذاری‌های بدون ریسک می باشد زیرا اصل سرمایه حفظ و مبلغی سود در هر ماه به آن تعلق می گیرد. بنابراین این روش برای افرادی که به شدت ریسک‌گریز هستند مناسب می باشد.

مزایای سرمایه‌گذاری در بانک‌:

• به لحاظ افق زمانی می توان سرمایه‌گذاری بلندمدت و کوتاه‌مدت داشت
• سرمایه‌گذاری بدون ریسک می باشد
• سودآوری آن تضمینی و قطعی است

معایب سرمایه‌گذاری در بانک:

• در سرمایه‌گذاری بلندمدت سپرده بانکی امکان انتقال سرمایه از یک بانک به بانک دیگر وجود ندارد و همینطور اگر فرد سرمایه‌گذار بخواهد پول خود را پیش از زمان سررسید برداشت کند با نرخ سکشت روبه‌رو می شود
• سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت از جمله منابع ارزان قیمت محسوب می شود
• در سپرده بانکی بلندمدت تا پنج سال امکان نقل و انتقال سرمایه به دیگر بازارهای وجود ندارد و این در حالی است که در شرایط اقتصاد تورمی و نوسانی ایران، بلوکه شدن پول در چنین حسابی ریسک بالایی دارد.
• در شرایط تورمی معمولا نرخ بهره بانکی بسیار پایین تر از نرخ تورم موجود است.

بنابراین در شرایط فعلی اقتصاد ایران که تورم دو رقمی و بیش از ۳۰ درصد است، بهره بانکی نمی تواند ارزش پول شما را در برابر تورم حفظ کند و این موجب ضرر شما می شود. بنابراین اگر به دنبال بهترین بازار سرمایه گذاری در زمان تورم هستید سرمایه گذاری در بانک به شما پیشنهاد نمی شود.

سرمایه‌گذاری در بازار ارز و دلار

بازار ارز همیشه علاقه‌مندان مخصوص به خود را داشته و دارد، همچنین می توان گفت یکی از اصلی‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری در ایران می باشد و به دلیل نوسانات قیمتی، بازار مطلوبی برای سرمایه گذاری در زمان تورم می باشد اما این بازار نیز مانند دیگر بازارها معایب خود را دارد که به شرح زیر است:

• کار کردن در این بازار با ریسک زیادی همراه است
• از شفافیت معاملات برخوردار نیست
• به نوعی فعالیت در یک بازار سیاه به‌حساب می آید
• یک سرمایه‌گذاری پایدار شناخته نمی شود
• به شدت متاثر از اتفاقات و تحولات داخلی و دنیا
• پیش‌بین نرخ ارز همواره با ابهام روبه‌رو می باشد

شاید بازار ارز و دلار یکی از بهترین انواع سرمایه گذاری در زمان تورم باشد اما به دلیل اینکه تاثیر منفی بر وضعیت زندگی افراد دیگر جامعه می گذارد توصیه نمی شود. خرید و فروش در بازار ارز باعث افزایش قیمت ها و کاهش قدرت خرید مردم می شود.

سرمایه‌گذاری در بازار طلا و سکه

در ایران سرمایه‌گذاری در طلا و سکه همواره مورد توجه عموم مردم، دولت و روش مناسب و قابل اعتمادی برای سرمایه‌گذاری بوده است و می توان گفت مأمن امن سرمایه‌گذاران در هنگام بحران‌های اقتصادی می باشد. افراد زیادی بر این باورند که طلا و سکه هیچ‌گاه ارزش خود را از دست نمی دهند بنابراین سرمایه‌گذاری در این حوزه همواره می تواند سودده باشد. از جمله مزیت‌های سرمایه‌گذاری در این بازار نبود محدودیت زمانی است درواقع در هر زمان می توان اقدام به خرید یا فروش کرد. اما عیب این بازار ریسک تقریبا زیاد آن است چرا که از دو فاکتور داخلی یعنی نرخ برابری دلار به ریال و فاکتور خارجی قیمت اونس جهانی تاثیرپذیر است.

مزایای سرمایه گذاری در بازار طلا و سکه:

• استهلاک ندارد.
• نقدشوندگی نسبتا خوبی دارد.
• هنگام خرید و فروش، هزینه بنگاهی یا کارگزاری چندانی ندارد (هزینه قابل اغماض است).

معایب سرمایه گذاری در بازار طلا و سکه:

موقعیت مناسب طلا در میان بازارها
• به نرخ دلار واکنش نشان می‌دهد.
• به قیمت جهانی طلا واکنش نشان می‌دهد.
• ریسک تقلب فروشنده در عیار و وزن دارد. (که سکه ریسک کمتری در این بخش دارد)

سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه

سرمایه‌گذاری در بازار سهام یکی دیگر از روش‌های سرمایه‌گذاری محسوب می شود. سرمایه‌گذاری در بورس یکی از مرسوم‌ترین روش­های سرمایه‌گذاری در دنیا و یکی از معقولانه ترین روش های سرمایه گذاری در دوران تورم است. شرکت‌‌های معتبر کشور در صنایع مختلف سهام خود را در بورس عرضه می کنند تا افراد مختلف که قصد سرمایه‌گذاری در این حوزه را دارند، سهامدار شرکت‌ها شوند .بورس ایران در سال ۹۸ و پنج ماه ابتدایی سال 99 رکورد‌های بی‌نظیر و بازدهی چشمگیری را در کارنامه خود به ثبت رساند و رشد خوب و بی‌سابقه‌ای داشت. در سال قبل دلایلی چون افزایش نرخ ارز، حمایت های دولت، عرضه اولیه های زیاد، واگذاری و فروش سهام دولتی در بازار، افزایش نرخ تورم و اوضاع بد کسب‌وکار در پی شیوع ویروس کرونا و … موجب هدایت و ورود نقدینگی بالایی به بازار سهام شد. از میانه های تابستان اما روند صعودی بورس تهران تغییر مسیر داد و به سمت سراشیبی رکود حرکت کرد و بسیاری از سرمایه گذاران نا امید از کسب بازدهی های نجومی، پول های خود را از این بازار خارج کردند. اما نکته ای که سهامداران تازه وارد از آن غافل ماندند و یک اصل مهم سرمایه گذاری در بازار سرمایه و بورس محسوب میشود، داشتن علم و اطلاعات کافی از بازار بورس و صنایع و شرکتهای فعال در آن است تا یک شخص بتواند به طور مستقیم در این بازار ورود کند. در غیر این صورت سرمایه گذاری در این بازار نیز همانطور که دیده شد با ریسک بسیار زیادی همراه است و میتواند سرمایه افراد را به خطر بیاندازد. برای این منظور به سهامداران توصیه میشود که به طور غیرمستقیم به سرمایه گذاری در این بازار اقدام کنند.

بنابراین می توان گفت که از مزایای سرمایه گذاری در بازار بورس در زمان تورم

• عدم نیاز به سرمایه زیاد و کلان. افراد می توانند با مبلغ ۵۰۰ هزار تومان فعالیت خود را در این بازار شروع کنند. البته باید توجه داشت که برای خرید عرضه‌های اولیه نقدینگی کمتری مورد نیاز است.
• نقدشوندگی بالا
• امنیت و شفافیت در سرمایه‌گذاری
• حفظ سرمایه در مقابل تورم
• کسب سود به دو طریق افزایش قیمت‌ها و در پی آن کسب سود و سود نقدی تقسیمی بین سهامداران که بعد از برگزاری مجمع به حساب سهامداران واریز می شود
• معافیت مالیاتی

اما اگر بخواهیم از بزرگترین عیب سرمایه گذاری در بازار بورس در زمان تورم صحبت کنیم باید به ریسک زیاد در صورت نزول شدید بازار اشاره کنیم که اخیرا شاهد آن بودیم. بنابراین برای منتفع شدن از این بازار و مصون ماندن از ریسک نوسانات این چنین بازار بورس توصیه میشود که سرمایه گذاری غیرمستقیم را انتخاب کنید و واحد های (یونیت های) صندوق های سرمایه گذاری را خریداری کنید. این کار امکان سرمایه گذاری با نرخی بیشتر از نرخ بهره بانکی و نزدیک به نرخ تورم را به سرمایه گذاران میدهد و علاوه بر آن، افراد از مزایای رشد بازار بورس نیز منتفع میشوند.

سخن آخر

تجربه ثابت کرده است که بازدهی بازار بورس عموما در بلند مدت بیشتر از نرخ تورم بوده است و درواقع یکی از ویژگی‌های مهم بازار بورس حفظ ارزش پول شما در برابر تورم می باشد وحتی بازدهی دارایی شما را از تورم جلو میندارد. بنابراین با در نظر گرفتن معایب و مزایای بازارهای مالی مختلف، می توان گفت سرمایه‌گذاری در بازار بورس با توجه به ویژگی‌هایی که دارد می تواند بهترین سرمایه‌گذاری در زمان تورم باشد زیرا علاوه براینکه پول شما را در برابر تورم بالا حفظ می کند باعث افزایش تورم نشده و برعکس محرک تولید و اشتغال زایی است. و با در نظر گرفتن شرایط حال حاضر بورس صندوق های سرمایه گذاری گزینه های بهتری به نظر میرسند چرا که حداقل نرخ بهره را که بیشتر از نرخ بهره بانکی است را تضمین میکند و در بعضی صندوق ها مانند صندوق های سهامی و مختلط در صورت کسب بازدهی بیشتر، این سود نیز بین سهامداران توزیع خواهد شد.

سارقان مسلح طلا فروشی سراوان به آخر خط رسیدند

گلدمگ: فرمانده انتظامی استان سیستان وبلوچستان از دستگیری 2 سارق مسلح طلا فروشی شهرستان سراوان، پس از 14 ماه فرار خبر داد.

حادثه 24/ سردار احمد طاهری در تشریح این خبر اظهار داشت: یازدهم دی ماه سال قبل ، 2 سارق مسلح با2 قبضه سلاح کلاش و با سر و صورتی پوشیده به وسیله یک دستگاه خودروی پژو پارس با پلاک مسروقه اقدام به سرقت 400 گرم طلا از یک طلافروشی در خیابان امام خمینی (ره) شهر سراوان کرده و به سرعت از محل متواری شدند.

وی افزود: با توجه به حساسیت موضوع، تیمی ویژه متشکل از کارآگاهان خبره اداره مبارزه با جرایم جنایی پلیس آگاهی استان و شهرستان سراوان، تلاش گسترده ای را برای شناسایی و دستگیری سارقان مسلح آغاز کردند.

فرمانده انتظامی استان سیستان و بلوچستان تصریح کرد: تلاش پلیس برای دستگیری سارقان ادامه داشت تا اینکه چند روز قبل 2 سارقی که به صورت مسلحانه اقدام به سرقت یک دستگاه خودروی پژو پارس در شهرستان نیکشهر کرده بودند با تلاش مأموران انتظامی آن شهرستان دستگیر شدند.

سردار طاهری بیان داشت: با توجه به شیوه و شگرد متهمان دستگیر شده و اطلاعاتی که از سارقان مسلح طلا فروشی در دست بود، مشخص شد این افراد همان سارقان طلا فروشی شهرستان سراوان هستند.

این مقام ارشد انتظامی در استان سیستان و بلوچستان عنوان کرد: متهمان دستگیر شده پس از انتقال به پلیس آگاهی شهرستان سراوان و رو به رو شدن با ادله و مستندات پلیس به بزه ارتکابی خود اعتراف کردند.

وی در ادامه افزود: متهمان که در مسیر خاش –سراوان در امر قاچاق سوخت فعالیت داشتند، چند روز قبل از سرقت، با حضور در محل طلا فروشی و بررسی دقیق محل، نقشه سرقت را کشیده و در یک موقعیت مناسب با سرقت یک جفت پلاک و نصب آن بر روی خودروی پژو پارس خود، اقدام به سرقت مسلحانه از طلا فروشی مذکور کرده بودند.

فرمانده انتظامی استان سیستان و بلوچستان با اشاره به کشف 2 قبضه سلاح کلاش و 120 فشنگ جنگی در بازرسی از مخفیگاه سارقان در یکی از روستاهای شهرستان خاش بیان داشت: در تحقیقات تکمیلی پلیس مشخص شد که سارقان طلاجات مسروقه را به یک مالخر ساکن در شهرستان خاش فروخته اند که در عملیات ضربتی پلیس، این مالخر نیز دستگیر شد.

وی در پایان با تاکید بر اقدامات هوشمندانه و مقتدرانه پلیس در کشف جرایم، خاطر نشان کرد: سلب آسایش و امنیت شهروندان، خط قرمز پلیس است و همکاران من بدون چشم‌پوشی با تمامی افرادی که به هر نحو، زمینه ناامنی روانی و اجتماعی را فراهم کنند مقتدرانه برخورد خواهند کرد.

در میان گذاشتن یک حقیقت؛ هیچ‌ کس با سود معامله و ترید ثروتمند نمی‌شود!

این روزها که بازارهای مالی به رونق فراوانی رسیده‌اند و وضعیت اقتصادی دنیا به سمت خوبی پیش نمی‌رود، تعداد زیادی از مردم تلاش می‌کنند به معامله‌گر بازارهای مالی تبدیل شوند تا بتوانند به درآمد دلخواه خود برسند. با این حال، نیکلاس گوک (Niklas Göke)، نویسنده مطرح اقتصادی در مدیوم، در مقاله تازه خود استدلال می‌کند که معامله‌گری نمی‌تواند افراد را به ثروت برساند. متن کامل مقاله نیکلاس گوک را در ادامه می‌خوانید.

«هرگز نفروشید»؛ این توصیه‌ای است که کارتر توماس (Carter Thomas) آرزو می‌کند کاش ۲۰ سال زودتر به آن عمل می‌کرد.

کارتر در سال ۲۰۰۳ همه پولی را که از شغل تابستانی خود به‌عنوان یک غریق نجات به دست آورده بود روی سهام شرکت اپل سرمایه‌گذاری کرد. کل سرمایه او در آن دوره ۱۸ هزار دلار بود؛ یک تصمیم هوشمندانه.

اینکه کارتر [مانند اغلب معامله‌گران] دو ماه بعد همه سرمایه خود را صرف هزینه‌های غیرضروری یا خرید کالاهای لوکس کند، تصمیمی هوشمندانه به نظر نمی‌رسید. پس از تجزیه سهام (تقسیم سهام به تعداد بیشتری سهم) و افزایش قیمت، ارزش سهام کارتر امروزه بیش از ۱۰ میلیون دلار است.

با نگاهی به این تجربه، کارتر یک درس ساده اما عمیق آموخته است که اغلب افراد شبیه او که می‌خواهند ثروتی برای خود ایجاد کنند، آن را نادیده می‌گیرند. او می‌گوید:

اگر من ثروت کلانی به دست نیاورده‌ام تنها دلیلش این است که دارایی‌هایم را به فروش رسانده‌ام. دلیل این موضوع هرگز این نیست که من چیزهای مناسبی نخریده‌ام. من همیشه چیزهایی مناسب در زمان مناسب خریده‌ام، اما هرگز آنها را به‌اندازه کافی نگه نداشته‌ام.

نمی‌توانم خودم را با کارتر توماس مقایسه کنم، ام من هم بارها چنین اشتباهاتی را مرتکب شده‌ام، بنابراین صرفاً می‌خواهم برای خودم یک موضوع را یادآوری کنم:

شما با سود معامله ثروتمند نمی‌شوید. با داشتن دارایی‌های ارزشمند ثروتمند می‌شوید.

سلب مسئولیت: من مشاور مالی نیستم. این یک مشاوره و توصیه مالی نیست.

ساده است: دارایی خوب بخرید، نفروشید!

در اینجا ساده‌ترین الگوی ثروت دومرحله‌ای که من می‌شناسم، ارائه شده است:

۱. باید دارایی‌هایی بخرید که فکر می‌کنید دارای ارزش بالایی هستند.

۲. نباید آنها را بفروشید.

همه تصور می‌کنند انتخاب دارایی‌های مناسب، قسمت سخت ماجراست، اما در واقع فشار روانی ناشی از مبارزه مداوم با رضایت فوری است که توانایی ما و پتانسیل مالی را محدود می‌کند.

از منظر تاریخی تقریباً همه بازارها رو به بالا حرکت می‌کنند. به ۱۰، ۲۰ و یا ۳۰ سال پیش برگردید و به قیمت‌ها نگاه کنید. بازار سهام: رو به بالا. املاک و مستغلات: رو به بالا. کالا و اجناس: رو به بالا. ارز دیجیتال: رو به بالا. سرمایه خطرپذیر: رو به بالا. حتی قیمت کارت‌های بازی پوکمون گو نیز روندی صعودی داشته‌اند.

همه چیز به‌طور مداوم بالا می‌رود، زیرا پول سیستمی مصنوعی است که انسان آن را ایجاد کرده و کنترل می‌کند و می‌دانیم که انسان موجودی جایزالخطاست. هر یک از ما با خودکنترلی درگیر هستیم و بشر به‌طور کلی با این موضوع دست‌وپنجه نرم می‌کند. پول یک آزمایش مارشمالو (marshmallow experiment) غول‌پیکر برای بشریت است. دکمه «چاپ پول بیشتر» یک زنگ قرمز بزرگ است و اگر شما چنین زنگی را به دست افرادی دهید که خودکنترلی اندکی داشته باشند، واقعاً چقدر می‌توانید انتظار داشته باشید که قبل از فشردن زنگ خودشان را کنترل کنند؟

قیمت‌ها چیزی بیشتر از اعدادی نیستند که ما در کنار نام کالاها می‌نویسیم و سپس می‌گوییم «اگر تورم در طول سال ۲% افزایش پیدا کند، خوب است»؛ زیرا اقتصاد را هم بشر اختراع کرده است. ما پول بیشتری چاپ می‌کنیم و به تبع آن همه اعداد بالا می‌روند. آیا قیمت‌ها کار دیگری جز بالا رفتن می‌توانند انجام دهند؟

تنها در این سالِ استثنایی فدرال رزرو ایالات‌متحده نزدیک به ۵ تریلیون دلار چاپ کرده است. به ازای هر ۴ دلاری که در آغاز سال ۲۰۲۰ وجود داشت، اکنون دلار دیگری در گردش است. آیا می‌دانید این موضوع به چه معناست؟ این یعنی اعداد باید بالا بروند.

اگر چاپ پول قیمت‌ها را به‌صورت یکنواخت تغییر می‌داد، امسال ۲۵٪ به قیمت همه چیزهایی که با دلار اندازه‌گیری می‌شوند، افزوده می‌شد. از آنجا که این اتفاق رخ نمی‌دهد برخی حوزه‌ها (جایی که پول‌های تازه چاپ‌شده ابتدا جریان می‌یابد) افزایش بیشتری را تجربه می‌کنند. بازار سهام، اوراق قرضه، رهن و وام معمولاً جزو حوزه‌هایی هستند که این افزایش را بیشتر تجربه می‌کنند. نهایتاً پول همواره راه خودش را به بازارهای جدیدتر، حاشیه‌ای‌تر و کمتر قانون‌گذاری‌شده نظیر تأمین مالی جمعی، ارز دیجیتال و همچنین کارت‌های پوکمون پیدا می‌کند.

نکته‌ای که وجود دارد این است که چه به نمودار ۱۰۰ ساله بازار سهام، چه به نمودار ۵۰ ساله املاک و مستغلات و چه به نمودار ۳۰ ساله بازار طلا نگاه کنید، اعداد همواره بالا می‌روند. حتی اگر یک میمون بدون فکر تعدادی سهام (یا سایر دارایی‌ها) را از کلاهی به‌صورت کاملاً تصادفی بردارد باز هم در یک دوره زمانی چندین دهه‌ای عملکرد خوبی از خود به نمایش خواهد گذاشت.

با این حال و علی‌رغم اینکه ما اختلاف یک درصدی به لحاظ کروموزومی با میمون‌ها داریم، معمولاً در این قرعه‌کشی که همه می‌توانند در آن برنده شوند، موفق نمی‌شویم. دلیل آن هم یک چیز است: ما دارایی‌های‌ خود را خیلی زود موقعیت مناسب طلا در میان بازارها می‌فروشیم.

یک سرمایه‌گذار با گذشت زمان درآمد کسب می‌کند. او کاری ارزشمندتر از این نمی‌تواند انجام دهد و در اغلب مواقع کار درستی است.

چرا می‌فروشیم؟

چرا هیچ کاری نکردن سخت است و نمی‌توان از این فرصت استفاده کرد؟ چرا نمی‌توانیم اجازه دهیم که بازار از دارایی‌های ما مراقبت کند؟ دو دلیل وجود دارد: طمع و ترس.

طمع سرمایه‌گذار زمانی است که شما چیزی را خریده‌اید که به آن اعتقاد دارید ولی خیلی زود آن را می‌فروشید، زیرا فکر می‌کنید باهوش‌تر از بازار هستید و یا تفکر کوته‌بینانه بر شما سایه افکنده است.

من در سال ۲۰۱۷ چین ‌لینک (Chainlink) را به قیمت ۰٫۰۹ دلار خریدم. می‌دانستم که این ارز دیجیتال و شبکه آن چه ‌کاری قرار است انجام دهد. فکر کردم چیز خوبی است و می‌خواستم آن را نگه دارم. چند هفته بعد تسلیم شدم و کاری که همه به من گفتند را انجام دادم: سود کسب کردم. هر واحد ‌لینک را به قیمت ۰٫۵۵ دلار فروختم. بیش از حد خوشحال بودم. ظرف چند هفته شش برابر سود کرده بودم. چطور می‌توانستم عملکرد بهتری از این داشته باشم؟ امروزه مأموریت چین ‌لینک در حال تحقق است. قیمت لینک در زمان نوشتن این مقاله حدود ۱۵ دلار بوده و به اوج قیمتی خود ۲۰ دلار نیز رسیده است. من ۱۰۰ هزار دلار را به‌راحتی از دست دادم. در واقع من تحت‌تأثیر تفکر کوته‌بینانه قرار گرفتم.

ترس سرمایه‌گذار هنگامی رخ می‌دهد که شما چیزی را می‌خرید که به آن اعتقادی ندارید. فقط خریدید چون می‌ترسید سودی را که دیگران به دست می‌آورند از دست بدهید. در این شرایط شما یک بمب ساعتی هستید که بر روی یک بمب ساعتی نشسته‌اید. سؤالی که به وجود می‌آید این است: کدام یک زودتر منفجر خواهد شد؟

وقتی ۱۸ ساله بودم، سهام سه شرکتی را که در یک مجله توصیه شده بود به قیمت ۴۰۰ یورو خریدم. من صرفاً تصویر مبهمی از کاری که شرکت‌ها انجام می‌دادند داشتم و هرگز این اطلاعات را بررسی نکرده بودم. سهم‌هایی که خریده بودم ۲۵ درصد ضرر داد. برای یک جوان ۱۸ ساله ۱۰۰ یورو پول زیادی بود. پس از ماه‌ها انتظار و عذاب، در نهایت همه سهامم را با ۵۰ یورو ضرر فروختم، اما هزینه روحی آن بسیار بیشتر بود. نه‌تنها پولم را بلکه انرژی و آرامشم را هم از دست دادم. در یک سرمایه‌گذاری بد ورود کرده بودم و امیدوار بودم که ضررهایم جبران شود.

تریدر شدن

اشتباه نکنید؛ گرگ وال‌استریت هم تریدر نبود. او کارگزار سهام بود و از کمیسیون‌ها به ثروت رسید.

طمع و ترس شما را از یک سرمایه‌گذار به یک تریدر تبدیل می‌کند. تریدر شدن حرفه‌ای است که اگر مفهوم آن را بدانید احتمالاً نمی‌خواهید در آن فعالیت داشته باشید و قطعاً کاری است که شما نمی‌توانید با ترس و طمع در آن به موفقیت برسید.

اما تریدر شدن خیلی راحت به نظر می‌رسد. این‌طور نیست؟

همه می‌خواهند تریدر شوند. معامله‌گری باحال است. جذابیت دارد. باعث می‌شود احساس زنده‌بودن کنید. همچنین یک روش سریع برای از بین بردن بهره‌وری، سلامت روانی و همچنین ویران‌کردن سبد سرمایه‌گذاری‌تان برای رسیدن به یک بازدهی مناسب است.

اگر مردم می‌دانستند که «تریدر بودن» شغلی مانند سایر شغل‌هاست، شغلی که صرفاً اگر به‌طور مداوم کسب سود کنید، می‌شود بر روی آن حساب کرد، ممکن بود تصورشان از این حرفه تغییر پیدا کند. اما اغلب فکر می‌کنند می‌توان با نشستن روی سنگ توالت بعد از ناهار و فکرکردن در مورد آن می‌توانند در این حوزه مسلط شوند.

وقتی شما یک تریدر باشید، حقوق شما از خرید در قیمت پایین و فروش در قیمت بالا حاصل می‌شود. متوجه هستید؟ اگر معامله موفقی نداشته باشید، پولی برای غذا خوردن ندارید. این یک شرط برای یک تریدر تمام‌وقت واقعی است. اگر یکی از آنها نیستید خوش‌شانس هستید!

خوش‌شانس هستید که حقوق شما با خرید در قیمت پایین و فروش در قیمت بالا به دست نمی‌آید. پس چرا به‌دنبال کار دوم هستید؟ به‌ویژه چیزی که در آن مهارتی ندارید. بنابراین فقط بخرید و برای همیشه نگه دارید. از پولتان برای ذخیره چیزهای باارزش‌تر استفاده کنید.

هنگامی‌که شما دارایی‌ای را می‌خرید که به آن اعتقاد دارید، دیگر پرسیدن این سؤال که چه زمانی آن را بفروشم بی‌معناست. به‌صورت پیش‌فرض پاسخ این سؤال هرگز است. در واقع تا زمانی که شرایط به‌طور بنیادین تغییر پیدا نکند، پاسخ شما نیز نباید تغییر کند.

فرض کنیم شما آمازون را دوست دارید. وقتی ‌که سهام آمازون را خریدید، جف بزوس برای شما کار می‌کند؛ نه به‌صورت خیالی بلکه به معنای واقعی کلمه این اتفاق رخ می‌دهد. اگر جف بزوس در کار خود موفق بود، ارزش سبد دارایی شما نیز بالا خواهد رفت. به مدت ۲۰ سال این مرد ثابت کرده که می‌داند چه کاری دارد انجام می‌دهد. چرا باید چنین گزینه‌ای را از فهرست خود حذف کنید؟ آیا جف بزوس را اخراج می‌کنید؟ نه، اما شما سهام آمازون خود را می‌فروشید و این دقیقاً به معنای اخراج جف بزوس است.

کمبود یک ذهنیت باعث می‌شود که ما همانند یک تریدر رفتار کنیم، آن هم در حالی که هیچ مهارتی برای موفقیت در آن نداریم. ما خودمان را گول می‌زنیم و در یک تلاش واهی موقعیت (پوزیشن معاملاتی) خود را تغییر می‌دهیم تا «هزینه فرصت» خود را مدیریت کنیم. ما نگران نحوه سرمایه‌گذاری ۵۰۰ دلار بعدی هستیم.

در عوض ما (سرمایه‌گذاران) فقط نیازمند این هستیم که درآمد بیشتری کسب کرده و آنچه را که به آن اعتقاد داریم بخریم. ما نیاز به قدرت شلیک بیشتری داریم. [برخلاف تریدرها که مسائل زیادی دارند] تنها مسئله برای ما این است: نیاز به پول بیشتری داریم تا بتوانیم دارایی‌های بیشتری بخریم و برای همیشه آن را نگه داریم.

اگر شما به سرمایه‌گذاری‌تان در زمانی که آن را انجام می‌دهید، اعتقاد داشته باشید، دیگر نیازی به اقدامات عجیب‌وغریب نیست. تنها یک نیاز برای خرید بیشتر وجود دارد و بهترین راه برای رسیدن به این هدف، کسب درآمد بیشتر از شغلی است که در آن مهارت دارید تا اینکه بخواهید به‌صورت پاره‌وقت و ضعیف معامله کنید.

یک تریدر نباشد. بلکه یک سرمایه‌گذار باشید و سپس سعی کنید تا می‌توانید در کار خود درآمدزایی کنید تا بتوانید هر چه بیشتر سرمایه‌گذاری کنید.

ثروتمند شدن

ثروتمند شدن به‌معنای خوابیدن مثل یک نوزاد است. ثروتمند شدن به‌معنای داشتن چیزهایی است که در طول زندگی‌تان و تا آخر عمر با شما همراه باشد. تنها راه برای این کار مالکیت دارایی‌های ارزشمند برای همیشه است.

تمدن این کار را از آنچه فکر می‌کنیم آسان‌تر کرده است؛ زیرا از نظر تاریخی، در بلندمدت اعداد همواره بالا می‌روند. این سیستم برای ما ایجاد شده و نه بر علیه ما. در نتیجه ما فقط به این دلیل که در جلوی راه خودمان قرار گرفته‌ایم در سرمایه‌گذاری موفق نمی‌شویم.

روانشناسی انسان و نه توانایی او عامل موفقیت مالی ماست. ما با تأدیب نفس، حرص، ترس و یک حس ناخوشایند از پتانسیل درآمدی‌مان مبارزه می‌کنیم. حتی اگر بدانیم هیچ اقدامی نکردن، بهترین اقدام برای یک سرمایه‌گذار است، اما هنوز عمل به آن را تقریباً غیرممکن می‌دانیم.

کارتر تیز مجبور شد این درس را به‌سختی بیاموزد، اما این کار را کرد و اکنون او به این توصیه‌ها کاملاً توجه می‌کند:

من با بسیاری از افراد بالای ۵۰، ۶۰ و ۷۰ سال صحبت کرده‌ام، همه آنها یک‌چیز می‌گفتند: مهم‌ترین چیز داشتن دارایی است. اگر می‌خواهید ثروت داشته باشید، فقط باید دارایی‌های بیشتری داشته باشید. این تنها چیزی است که اهمیت دارد.

شما با کسب سود معامله ثروتمند نمی‌شوید، با داشتن چیزهای ارزشمند ثروتمند می‌شوید. هر چیزی که در مسیرتان قرار گرفت را خریداری نکنید. چیزهایی بخرید که می‌خواهید برای همیشه آن‌ها را نگه دارید و سپس ذهنتان را مدیریت کنید تا واقعاً این کار را انجام دهید.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری پلی میان بورس و سکه

حضور در بازاری مبتنی بر شفافیت توام با ریسک‌پذیری موقعیت مناسب طلا در میان بازارها ناچیز یکی از استراتژی‌های اصلی سرمایه‌گذاران برای فعالیت در بازار‌‌های مالی کشور محسوب می‌شود.

گروه بورس| مسعود کریمی|

حضور در بازاری مبتنی بر شفافیت توام با ریسک‌پذیری ناچیز یکی از استراتژی‌های اصلی سرمایه‌گذاران برای فعالیت در بازار‌‌های مالی کشور محسوب می‌شود. بر این اساس، با توجه به این موضوع که گفته می‌شود برای حضور در روند معاملاتی بازار سهام کشور باید صاحبان سرمایه از دانش و اطلاعات کافی برخوردار باشند، غیرمنطقی نیست. چرا‌که در غیر این صورت سرمایه‌گذار بر خلاف سایر‌ بازار‌های موازی بورس با زیانی غیر قابل تصور مواجه خواهد شد. در همین راستا مشاهده می‌شود که به واسطه تاسیس و راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری همچنین مدیریت صحیح پرتفوی این صندوق‌ها، سایر افرادی که به نوعی از اطلاعات کافی، تحلیل‌های بنیادی و تکنیکالی سهام در بورس برخوردار نیستند می‌توانند اقدام به خرید یونیت‌‌های سرمایه‌‌گذاری بدون هیچ سقفی کنند. در همین حال، با نگاهی به لیست صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشاهده می‌شود که صندوق‌هایی با پشتوانه طلا در این لیست توانسته‌اند بازدهی بیشتری را نسبت به سایر صندوق‌ها طی یک سال اخیر برای سرمایه‌گذاران خود به ارمغان بیاورند. بر این اساس با توجه به تنوع ابزار‌های معاملاتی در بازار سرمایه و به نوعی حذف برخی ریسک‌ها از جمله هزینه نگه‌داری و امنیت سرمایه به واسطه ورود به صندوق، برخی از سرمایه‌گذاران اقدام به خرید واحد‌های سرمایه‌گذاری از این طریق می‌کنند که این عامل می‌تواند در کنار حمایت از بخش مولد اقتصادی، سرمایه‌گذاران را از رشد و رونق سایر بازار‌ها از جمله طلا و سکه برخوردار سازد.

تسهیل دسترسی به بازار طلا

در همین رابطه، یکی از کارشناسان بازار سرمایه معتقد است که در حال حاضر 4 صندوق فعال مبتنی بر طلا در بازار سرمایه کشور وجود دارند. این در حالی است که صندوق‌های دیگری هم با چنین سازوکاری تا‌کنون موافقت اوصولی را کسب کرده‌اند اما متاسفانه پذیره‌نویسی نشده‌اند. احمد امینی در خصوص وظایف صندوق‌های با پشتوانه طلا نیز گفت: این صندوق‌ها ابزار‌هایی جایگزین در راستای ورود به بازار طلای کشور محسوب می‌شوند. بر این اساس، به جای اینکه سرمایه‌گذار به صورت مستقیم اقدام به خرید سکه از صرافی‌ها کند مشاهده می‌شود که سکه در انبار خزانه‌ها نگه‌داری می‌شود و صندوق با خرید معادل قبض انبار در نهایت اقدام به عرضه اوراق به مردم می‌کند. وی با اشاره به مزیت‌های اینگونه از صندوق‌ها بیان کرد: خرید حجم قابل توجه سکه و نگه‌داری آن در انبار‌ها نسبت به افرادی که اقدام به خرید سکه به صورت خرد از صرافی‌ها می‌کنند اصولا قیمت مناسب‌تری را در پی خواهد داشت. وی افزود: از سویی تسهیل دسترسی به بازار طلا و حذف ریسک سرقت سکه نیز از دیگر مزایای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های مبتنی بر طلا محسوب خواهد شد.

حذف محدودیت خرید

به گفته این تحلیلگر بازار سرمایه در حال حاضر قیمت سکه در محدوده 3 میلیون و 500 هزار تومان نوسان دارد. از سویی هر واحد طلا در صندوق بین یک هزار تومان تا 2 هزار تومان قیمت‌گذاری می‌شوند، بر این اساس هر مبلغ خردی به راحتی می‌تواند در معرض خرید این محصول قرار بگیرد. احمد امینی در خصوص میزان سقف خرید واحد‌های سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها گفت: میزان مجازی برای خرید در صندوق‌های با پشتوانه طلا تعریف نشده است و تمام افراد می‌توانند بدون هیچ محدودیتی و با هر میزان سرمایه اقدام به خرید کنند.

قوانین و مقررات

این کارشناس بازار سرمایه درباره قوانین و مقررات حاکم در روند معاملاتی صندوق‌ها نیز ابراز داشت: حداکثر 10 درصد صندوق می‌تواند از اوراق درآمد ثابت سپرده بانکی تشکیل شود. این در حالی است که حداقل 70 درصد باید به صورت گواهی سکه در صندوق، دارایی وجود داشته باشد. از طرفی، 20 درصد باقی‌ مانده می‌تواند به صورت اوراق مشتقه یا گواهی سکه به صورت مجدد سرمایه‌گذاری صورت بپذیرد. وی درباره نقش صندوق‌های مبتنی بر طلا در عدم خروج نقدینگی از بازار سرمایه عنوان کرد: این دست از صندوق‌ها ابزاری مناسب در جهت تنوع‌سازی در بازار سهام به شمار می‌روند. بر این اساس، در صورتی که مدیر صندوق تصمیم به متنوع کردن دارایی‌های خود با توجه به این موضوع که این تغییرات همبستگی کمی با شاخص سهام داشته باشد را بگیرد به راحتی چنین عملیاتی قابل انجام خواهد بود. از طرفی، مدیر صندوق به جای اینکه درگیر خرید فیزیکی سکه در بازار شود می‌تواند با خرید یونیت‌ها سبد سرمایه‌گذاری خود را متنوع کند. به گفته وی، ارزش هر یونیت برابر است با کل ارزش دارایی صندوق منهای بدهی‌ها که در نهایت بر تعداد واحد‌های صادرشده تقسیم می‌شود.

نقدشوندگی در روز‌های ملتهب بازار

احمد امینی در خصوص میزان استقبال از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا بیان کرد: یکی از صندوق‌های موجود در بازار سرمایه که از 16 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در خرداد ماه سال گذشته شروع به فعالیت کرد، اکنون رقم 103 میلیارد تومانی را به خود اختصاص داده است. این تحلیلگر بازار سرمایه حفظ نقدشوندگی و مدیریت مناسب را از مزیت‌‌های اصلی در موفقیت اینگونه از صندوق‌ها در بازار سرمایه مطرح کرد. وی گفت: انعکاس واقعی بازدهی سکه برای قشر سرمایه‌گذار و نقدشوندگی بالا در روز‌‌های ملتهب بازار که امکان ورود و خروج در لحظه را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند از دیگر مزیت‌های صندوق به‌شمار می‌رود. امینی تصریح کرد: تمام صرافی‌های کشور یا بازار‌هایی که خرید و فروش‌ سکه به صورت فیزیکی در جریان است به محض تشدید نوسانات قیمتی معاملات قطع می‌شود که این امر از نکات منفی سرمایه‌گذاری در این بازار‌ها محسوب می‌شود. این کارشناس بازار سرمایه این موضوع که بازارگردان بتواند نوسانات 7 الی 8 درصدی را در معاملات روزانه به نوعی مدیریت کند و افراد با هر مبلغی بتوانند اقدام به ورود یا خروج کنند را هم از دیگر مزیت صندوق‌های مبتنی بر طلا دانست. به گفته وی در برخی مواقع مشاهده می‌شود که حقوقی‌ها در معاملات روزانه بازار سرمایه، 10 میلیاد تومان معادل 10درصد اندازه صندوق وارد یا از صندوق خارج کرده‌اند که این عملیات با موفقیت همراه بوده است.

بازار ارز ، بورس ، طلا یا مسکن ،‌ کدام در 6 سال اخیر سودده‌تر بوده است؟

نوسانات شدید اقتصادی در کشور ما که پس از اعمال تحریم‌ها صورت گرفت، تورم بسیار زیادی را بر همه کالاها وارد کرد و یکباره تمام محصولات و خدمات را گران کرد. این امر که این نوسانات و تورم ناشی از آن چه تاثیرات منفی در کل اقتصاد و معیشت خانواده‌ها گذاشته برکسی پوشیده نیست؛ اما سوالی که شاید برای همه پیش آمده باشد این است که این اتفاقات در کدام حوز‌ه‌ها تاثیر بیشتری گذاشته و قبل از آغاز این افزایش قیمت‌ها، سرمایه‌گذاری در کدام بازارها سوددهی بیشتری داشت؟ سرمایه‌گذاری در بازار ارز یا بازار طلا ؟ بازار بورس یا بازار مسکن یا سپرده‌گذاری در بانک ؟ در این مقاله به این سوالات پاسخ می‌دهیم.

ابتدا لازم است بدانید سرمایه‌گذاری در اکثرحوزه‌ها تنها باعث از بین نرفتن ارزش سرمایه شده و می‌توان گفت تنها برخی از تاجران سود کرده و مابقی در بهترین حالت، سرمایه خود را حفظ کردند. در غیر اینصورت به دلیل اینکه تمام مخارج و هزینه‌ها افزایش یافته کلمه سود برای این فرآیند صحیح نیست. با این رویکرد بازارهایی مثل بازار طلا، بازار مسکن، بازار ارز و همینطور سپرده‌گذاری در بانک که این حداقل بازدهی مالی را برای مردم به همراه می‌آورد را به مرور بررسی می‌کنیم تا ببینیم سرمایه‌گذاری در کدام بازارها تا چه میزان سود بیشتری را با ریسک کمتر برای‌سرمایه‌گذاران به همراه آورده است .

سپرده‌گذاری در بانک

در کشور ما سپرده‌گذاری در بانک به دلیل سود بالا و فرهنگ نادرستی که در بحث سرمایه‌گذاری به خصوص در بین خانواده‌های نسل 60 و 70 نهادینه شده، توجیه ورود سایر بازارهای موازی را همچون طلا، سکه و مسکن با مشکل مواجه کرده و از سوی دیگر، ایمن بودن و راحت بودن روند دریافت و پرداخت‌ها در بانک، سرمایه‌های مردم را به سمت سپرده‌گذاری در بانک سوق داده است. اما سپرده‌گذاری در بانک به خصوص در این بازه زمانی که ارزش پول همواره رو به کاهش است، صحیح نیست.

به زبان ساده، هنگامی که بانک به طور مثال 24 درصد سود پرداخت می‌کند و تورم بالای 200 درصد در برخی از کالاها روی می‌دهد به راحتی می‌توان میزان ضرر را محاسبه کرد. از سوی دیگر، میزان ارزش پول سپرده‌گذار از ابتدای دوره سرمایه‌گذاری‌اش تا بعد از اعمال ‌تحریم‌ها کاهش محسوسی داشته، چرا که هم ارزش پول پایین آمده و همه قیمت کالا بالا رفته است.

از سوی دیگر، عملکرد ضعیف نظام بانکی در ارائه تسهیلات و مدیریت منابع،‌ بانک‌ها را با انباشت بدهی مواجه کرده است. همچنین خبرهایی مبنی بر کاهش سود بانکی در رسانه‌ها در حال مخابره شدن است که در این صورت بسیاری از مردم سرمایه خود را از بانک خارج می‌کنند و به سمت بازارهایی مثل بازار ارز و طلا می‌روند.

از این رو سپرده‌گذاری در بانک در مقایسه با سرمایه‌گذاری در بازارهای دیگر مثل بازار ارز یا طلا دیگر نمی‌تواند جذابیت خاصی داشته باشد. در نتیجه می‌توان گفت کسانی که سپرده‌گذاری در بانک را انتخاب کردند، اولین متضرران این وضعیت رکودی شده‌اند.

در همین رابطه بخوانید:

بازار طلا

اما انتخاب دوم برای خانواده‌ها که سرمایه‌گذاری بدون ریسک را به سود بیشتر ترجیح می‌دهند، بازار طلا است. فارغ از این که در دوران رکودی قرار داریم و مولفه‌های سیاسی و اقتصاد کلان در کشور‌ ما در موقعیت مناسب طلا در میان بازارها نوسانات قیمت در بازار طلا تاثیر بسزایی دارد، همیشه سرمایه‌گذاری در بازار طلا در بلندمدت سودده بوده است. از این رو می‌توان بازار طلا را در مقایسه با سود بانکی برنده دانست.

اما با بررسی نوسانات قیمتی در بازار طلا و نگاهی به نمودار ارزش طلا از سال 92 تا امروز تفاوت این دو به صورت کامل مشخص می‌شود. قیمت سکه از سال 92 که در محدوده قیمتی یک میلیون و 60 هزار تومان بود، در سال 97 به 3 میلیون و 400 هزار تومان رسید و تا امروز که اولین روز زمستان 98 را پشت سر می‌گذاریم، هرسکه با قیمت 4 میلیون و 520 هزار تومان در بازار طلا به فروش می‌رسد.

از این رو، اگر در سال 92، 10سکه را به قیمت 10 میلیون و 600 هزار تومان خریداری می‌کردید، امروز به قیمت 45 میلیون تومان به فروش می‌رساندید. در نتیجه سرمایه‌گذاری در بازار طلا نسبت به بانک دارای توجیه بیشتری است.

بازار سرمایه

اما یکی از جذاب‌ترین بازارهای مالی در دنیا و کشور ما بازار سرمایه یا همان بازار بورس است. بازاری که می‌توان گفت در بین خانواده‌های ایرانی به پر ریسک‌ترین مدل سرمایه‌گذاری شناخته می‌شود. اما با نگاهی به روند شاخص بورس از سال 92 تا امروز می‌توان این برداشت را داشت که ریسک زیادی متحمل این بازار نبوده و بورس به عنوان یکی از پربازده‌ترین بازارهای مالی در این سال‌ها بوده است.

باید مدنظر داشت که بخش عمده‌ای از موفقیت بازار سرمایه معطوف به فعالیت شرکت‌ها و اقتصاد کلان می‌شود. زیرا شرکت‌هایی در بازار بورس پذیرفته شده و به نقطه‌ای از بلوغ رسیده‌اند که بتوانند به عنوان سهامی‌عام در بورس پذیرفته شوند و سهام آن‌ها را با هدف کسب سود در بورس عرضه کنند.

از سوی دیگر شفافیت بالای ارائه صورت‌های مالی شرکت‌ها، آگاهی مردم را نسبت به فعالیت‌های این بازار بیشتر کرده است و به همین علت، راحت‌تر می‌توان اعتماد مردم را برای ورود به این بخش جلب کرد. همچنین حضور شرکت‌های سرمایه‌گذاری در بازار بورس که سود تضمینی ارائه می‌دهند و سهامداران را در سودهای شناور نیز شریک می‌کند،‌ این ریسک را کاهش داده و اعتماد مردم برای ورود به این بخش افزایش داشته است.

از این رو می‌توان با امنیت خاطر بیشتری نسبت به گذشته به این بازار پویا نگاه کرد. چرا که شاخص بورس از سال 92 تا امروز تغییرات بسیاری داشته و از کانال 38 هزار واحد به 95 هزار واحد در ابتدای سال 97 رسیده و آخرین فصل سال 98 را با رکورد 356 هزار واحدی شروع کرده است. با محاسبه این تغییرات می‌توان میزان سودی که از سال 92 برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس رخ می‌دهد را متوجه شد.

نگاهی به شاخص‌های بازار بورس در 6 سال گذشته می‌تواند نمای کلی از وضعیت این بازار را به ما ارائه دهد.

در همین رابطه بخوانید:

بازار ارز

بازار دیگری که در کشور ما با حواشی بسیاری همراه بوده بازار ارز است. ابتدای سال 92 که آغاز این دوره رکودی بود، فعالان بازار ارز به طرق مختلف خرید و فروش می‌کردند. صرافی‌ها و دلالان ارزی در مناطق مختلف از این وضعیت سودهای زیادی کسب کردند. اما آیا بازار ارز برای سرمایه‌گذاری خانواده‌ها مناسب است یا ورود به سایر بازارها با توجیه بیشتری همراه بود؟

گفتنی است نرخ ارز در اوایل دهه 90 در کانال 1000 تومان قرار داشت و دو سال بعد هر دلار در بازار ارز با نرخ 3 هزار تومان به فروش می‌رسید، که این خود شوک عجیبی به بازار تحمیل کرد. اما این ابتدای راه صعود بازار ارز به قله صعودی بود و روند رشد آن به طور بی‌سابقه‌ای از بازارهای موازی خود پیشی گرفت. به طوری که سال 95 نرخ دلار تا 3600 تومان پیش رفت و به کلی اقتصاد را به شوک فرو برد.

اما این نیز آغاز انقلاب کاسبان ارز در مقاطع مختلف بود. به طوری که همهمه‌ای در بین مردم ایجاد شد که چگونه می‌توان بازارهای کلان اقتصادی را کنترل کرد و دولت برای کنترل آن چه رویکردهایی در نظر دارد؟ اما این آغاز راه بود و بلافاصله اتفاقات بین‌المللی در کنار واکنش‌های هیجانی در برخورد با این افزایش‌ها باعث شد تا بازار ارز و دلار در سراشیبی افزایش قیمت‌ها با سرعت زیادی حرکت کند و به طور افسار گسیخته‌ای قیمت ارز افزایش یافت و در کانال 12 تا 15 هزار تومان در نوسان بود.

بازار مسکن «جایی سرمایه‌گذاری کن که باد زیرش نره»

یکی از بخش‌هایی که از گذشته مورد توجه بسیاری از ایرانیان بوده مسکن است. به طوری که بسیاری از بزرگترها آینده روشن را در گرو خرید مسکن می‌دانستند، این مثال را که «جایی سرمایه‌گذاری کن که باد زیرش نره» را به این معنی که زمین و یا خانه بخرید و برای خرید خودرو و کالاهای دیگر هزینه نکنید، به کار می‌بردند. در نتیجه بهترین سرمایه‌گذاری برای آنها خرید خانه بود. در واقع تا حدودی درست می‌گفتند. تورم این چنینی که در کشور رخ داد، توان خرید خانه را از جوانان گرفت و خرید خانه به امری بسیار سخت تبدیل شد. اما در چند سال اخیر بازار مسکن چه وضعیتی داشته؟

طبق اطلاعات معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی ارزش افزوده فعالیت‌های بخش مسکن و ساختمان از سال ۹۲ روند نزولی داشته و از ۷.۸ درصد در سال ۹۲، به ۵.۱ درصد در سال ۹۶ رسیده است. این گزارش نشان می‌دهد که طی سه ماهه اول سال ۹۶ نسبت به سه ماهه اول سال ۹۷ تغییر چشمگیر نداشته و معادل ۵.۶ هزار میلیارد تومان بوده است.

تولید متناسب با تقاضا

تحولاتی که سمت تقاضای مسکن روی می‌دهد، یکی از عوامل تاثیرگذار در این بخش است. بر اساس نتایج سرشماری سال ۸۵، تعداد ۱۵ میلیون و ۸۵۹ هزار واحد مسکونی دارای سکونت در کشور وجود داشته است، که در سرشماری سال ۹۵ به موقعیت مناسب طلا در میان بازارها ۲۲ میلیون و ۸۲۵ هزار واحد مسکونی رسیده است. به عبارت دیگر تعداد واحدهای مسکونی در دهه ۸5 تا ۹۵ حدود ۷ میلیون واحد افزایش یافته ‌است.

با احتساب تعداد ۲۴ میلیون و ۱۹۶هزار خانوار درکشور، سال ۹۵ کسری بیش از یک میلیون و هفتصد هزارواحد مسکونی وجود داشته و به همین علت است که تراکم خانوار در واحد مسکونی به رغم بهبود در سال‌های گذشته، همچنان بالاتر از یک و در سال ۹۵، برای کل کشور حدود ۱.۰۶ بوده است. به عبارت دیگر در سال ۹۵ در ۱۰۰ واحد مسکونی، ۱۰۶ خانوار سکونت داشته‌اند.

اما این اتفاقات چه تاثیری در بازار مسکن گذاشت؟ بسیاری از کارشناسان، ‌رکود در معاملات مسکن را پیش‌بینی کرده و معتقد بودند در ساخت‌و‌ساز اتفاق زیادی روی نمی‌دهد و دلیل آن را بومی بودن مصالح‌ ساختمانی و نیروی انسانی عنوان کردند. اما این امر که کاهش معاملات و خرید و فروش در تولید مسکن تاثیر مستقیم دارد برکسی پوشیده نیست و نمی‌توان از آن غافل بود.

بنابراین ارزش‌ افزوده فعالیت‌های بخش مسکن و ساختمان از سال ۹۲ روند نزولی به خود گرفتند. به طوری که از سال ۹۳ رشد منفی ۰.۴ درصد رخ داد. روند نزولی نرخ رشد ارزش‌ افزوده با فاصله بسیار زیادی در سال ۹۴ به منفی ۱۷.۱ درصد رسیده است و از سال ۹۵ ارزش افزوده بخش و ساختمان روند رو به بهبودی را آغاز کرده است، اگرچه این روند همچنان منفی است اما از ۱۷.۱ درصد در سال ۹۴ به منفی ۱۳.۱ درصد در سال ۹۵ رسید که این روند در سال ۹۶ با افزایش انتظار بهبود فضای اقتصادی رشد مثبت ۱.۳ درصدی را تجربه کرد.

تحولات جمعیتی بخش مسکن

تحولات تقاضای مسکن یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در به رونق رسیدن مسکن است و آگاهی از میزان آن می‌تواند در سیاست گذاری نقش مهمی ایفا کند. از سوی دیگر شناسایی خانه‌های خالی نیز ارزش افزوده‌های بسیاری برای سیاستگذاران جهت اعمال محرکات مالیاتی، با هدف روانه کردن این واحدها به بازار به همراه دارد. در این راستا و براساس نتایج سرشماری سال ۸۵ تعداد ۱۵ میلیون و ۸۵۹ هزار واحد مسکونی در تصرف در کشور وجود داشته است که در سرشماری سال ۹۵ به ۲۲ میلیون و ۸۲۵ هزار واحد مسکونی رسیده است.

گفتنی است، تعداد واحدهای مسکونی در 10 ساله ۸۵ تا ۹۵ حدود ۷ میلیون افزایش داشته است. با احتساب تعداد ۲۴ میلیون و ۱۹۶ هزار خانوار در کل کشور در سال ۹۵، کسری بیش از یک میلیون و هفتصد هزار واحد مسکونی وجود داشته و به همین علت است که تراکم خانوار در واحدمسکونی به رغم بهبود در سال‌های گذشته همچنان بالاتر از یک و در سال ۹۵، برای کل کشور حدود ۱.۰۶ بوده است. به عبارت دیگر در سال ۹۵ در ۱۰۰ واحد مسکونی، ۱۰۶ خانوار سکونت داشته‌اند.

در همین رابطه بخوانید:

متغیرهای مهم اقتصادی و تاثیرات آن بر بخش مسکن

نقش قیمت وام مسکن در نوسانات قیمتی

لازم به ذکر است، طی دهه‌های اخیر همواره شاهد افزایش درصد مستاجران و کاهش درصد مالکیت در بازار مسکن تهران بوده‌ایم، به گونه‌ای که سهم مسکن ملکی از ۷۶.۴ در سال ۷۱ به ۶۴.۳ درصد در سال ۹۵ کاهش و در مقابل، سهم خانه استیجاری در همین فاصله زمانی از ۱۴.۵ درصد به ۲۶.۲ درصد رسیده است.

در عین حال درصد مستاجران مناطق شهری با نرخ رشد بیشتری نسبت به کل‌ کشور افزایش یافته که این اتفاق عمدتا به دلیل رشد جمعیت شهری ناشی از تشکیل خانوارهای جدید و مهاجرت از روستا به شهر بوده است. همچنین بروز تورم درسال‌های متمادی، کاهش قدرت خرید خانوار و کاهش توان تامین مسکن ملکی را به دنبال داشته که این موضوع بیانگر افزایش شکاف طبقاتی ایجاد شده در سال‌های اخیر است.

گزارش معاونت مسکن و ساختمان، بیانگر تحولات تولید مسکن است که نشان می‌دهد تعداد واحدهای مسکونی تکمیل شده درکل کشور در دوره مورد بررسی، روند سینوسی داشته است. این روند در استان تهران با دامنه تغییرات کوتاه‌تری قابل مشاهده است. علت اساسی این امر از دیدگاه معاونت مسکن و ساختمان را می‌توان در نوسانات اقتصاد کلان، جذابیت بازارمسکن در جذب سرمایه‌ها و سودآوری این بازار جستجو کرد.

بر اساس نمودار، با افزایش سود انتظاری بازار مسکن در پی انتظارات تورمی، تعداد ساختمان‌های تکمیل شده در سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵ روند افزایشی داشته است.

سهم تسهیلات پرداختی به بخش مسکن از ۱۷ درصد در سال ۹۰ به ۹.۱ درصد در پایان سال ۹۵ و ۸.۵ درصد در شش ماهه اول سال ۹۷ رسید. در سال‌های گذشته، همواره بالاترین سهم تسهیلات متعلق به بخش بازرگانی و خدمات، و کمترین سهم تسهیلات پرداختی متعلق به بخش‌های کشاورزی، مسکن و ساختمان بوده است. این امر با توجه به بانک محور بودن تامین مالی مسکن در کشور، دستیابی به مسکن را برای خانوارهای ایرانی، محدود می‌کند.

متوسط قیمت فروش و اجاره یک مترمربع آپارتمان در شهر تهران (۹۸)

بر اساس اطلاعات سامانه کیلید، بیشترین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در مناطق یک، سه و شش تهران رقم خورده و همچنین متوسط قیمت در کل تهران در حدود هر مترمربع ۱۱.۴ میلیون تومان است که از قیمت مسکن در این سه منطقه کمتر است.

با توجه به میزان تقاضا، توان خرید مردم و سایر مولفه‌ها، افزایش قیمت مسکن بیش از 2 الی 3 درصد روی نخواهد داد. البته این ثبات نسبی در قیمت‌ها تا روزی اتفاق می‌افتد که هزینه ساخت و مصالح ساختمانی افزایش زیادی نداشته‌ باشند و بعد از آن به طورحتم افزایش قیمتی در این بازار را شاهد خواهیم بود. در این بازه زمانی طبق برآورد کارشناسان در انتهای آذر ماه 98‌ حداقل هزینه ساخت یک مترمربع واحد مسکونی در تهران 2 میلیون و 200 هزار تومان اعلام شده است که پس از اعلام افزایش نرخ سوخت و هزینه‌های جانبی، تا متری 3 میلیون تومان نیز می‌رسد.

در نتیجه می‌توان بدون در نظر گرفتن مولفه‌های مختلف،‌ سرمایه‌گذاری در تمام بازارهای فوق‌الذکر را سودده دانست و دلار را پیشرو در افزایش قیمت عنوان کرد. اما باید مدنظر داشت،‌ فعالانی که به صورت تخصصی در بازارهایی همچون بورس به نوسان‌گیری پرداختند،‌ یا توانستند از نوسانات بازار ارز استفاده بیشتری کنند، منافع مالی بیشتری کسب کرده و سرمایه خود را همسو با تورم افزایش دادند.