مقدمه ای بر بورس کالا و فرابورس

ساختار فرابورس ایران

نحوه انجام معاملات در بورس و فرابورس به همراه دستورالعمل و تخلفات

در این قسمت از مقاله می خواهیم درباره ی نحوه انجام معاملات در بورس که بسیار مهم است صحبت کنیم، برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای مطالب همراه ما باشید.

نحوه انجام معاملات در بورس کالا

نحوه انجام معاملات در بورس برای سهامداران بسیار مهم و حائز اهمیت است، به طوری که اگر روش معامله را ندانند ممکن است در این زمینه بسیار ضرر کنند. بنابراین کارشناسان توصیه کرده اند که افرادی که می خواهند در این زمینه فعالیت کنند، ابتدا باید دانش آن را داشته باشند.

خیلی افراد برایشان سوال پیش می آید که چگونه می توانند راه و روش فعالیت در بورس را یاد بگیرند؟ باید بگوییم که برای یادگیری بورس این افراد می توانند از کتاب ها و مقالات استفاده کنند. هم چنین می توانند در کلاس های بورس ثبت نام کنند، با شیوع ویروس کرونا این کلاس ها به صورت آنلاین نیز تشکیل می شود و هم چنین خیلی از سایت های داخلی و خارجی مطلب هایی درباره ی آموزش بورس گذاشته اند.

به هر حال توصیه ما این است که برای این که سرمایه خود را چند برابر کنید و در آن ضرر نکنید، ابتدا در این زمینه دانش خود را بالا ببرید. حال اگر بخواهیم درباره ی آموزش نحوه انجام معاملات در بورس کالا صحبت کنیم، می توانیم با کلاس های حضوری آن شروع کنیم. گفته شده است که بهترین کلاس های بورس در تهران واقع شده است، به همین علت خیلی از افراد برای ثبت نام و یادگیری بورس به تهران می آیند.

سایت شرکت مدیریت فناوری بورس

گاهی اوقات افراد می خواهند قیمت سهام های شرکت های مختلف را بررسی و مشاهده کنند برای این کار می توانند به سایت معتبر شرکت مدیریت فناوری بورس تهران مراجعه کنند. در این سایت تمامی اطلاعات و قیمت های سهام ها به طور کامل بیان شده است و افراد می توانند اطلاعات مورد نظر خود را پیدا کنند. هم چنین در این سایت امکان مشاهده معاملات انجام شده، جزییات بازار ها، اطلاعیه ‌ها و بسیاری از اطلاعات دیگر فراهم شده است و در اختیار کاربر قرار داده می شود اما به یاد داشته باشید که در این سایت معاملات انجام نمی شود.

خرید و فروش در بورس به صورت آنلاین نیز انجام می شود که کار با آن راحت و آسان است و بسیار مورد استقبال سهامداران قرار گرفته است.

نحوه انجام معاملات در بورس و فرابورس

معاملات سهام در بورس تهران اکثر مواقع در تالار های معاملاتی انجام می شود و این معاملات بیشتر از شنبه تا چهارشنبه و از ساعت 9 صبح تا 12 ظهر انجام می شود. بهتر است این را هم بدانید که معاملات سهام فقط از طریق سامانه معاملات بورس که یک سیستم کاملاً مکانیزه و استاندارد است، انجام می شود و کسانی که در بورس سهام دارند نمی توانند خارج از این سیستم به خرید و فروش بپردازند چرا که این کار غیر قانونی است. توجه داشته باشید که تمامی معاملات باید از طریق کارگزاران رسمی انجام شود تا از نظر قانونی مشکلی به وجود نیاید.

در حال حاضر علاوه بر تالار حافظ که تالار اصلی معاملات است، تالار های دیگری در تهران و هم چنین در شهر های دیگر تاسیس شده است تا سهامداران بتوانند در این تالار ها به معامله بپردازند. چرا که در زمان قبل تمام معاملات در تالار اصلی تهران انجام می شده است و این برای کسانی که خارج از تهران و در شهر دیگری بوده اند مشکل به شمار می رفته است.

نحوه انجام معاملات در نرم افزار ها و اپلیکیشن ها

در حقیقت شما زمانی که می خواهید یک معامله را انجام دهید باید در یک بستر مناسب ان را به انجام برسانید. وب سایت ها و اپلیکیشن های موجود در بازار نیز یکی از همان بستر هاست. ما با استفاده از این وب سایت ها و اپلیکیشن ها می توانیم در بورس نماد ها را رصد کرده و اقدام به خرید و فروش انان کنیم. در حقیقت هر دوی این مورد ها یک کار یکسان را برای ما انجام می دهند و کار انان این است که در هر زمان و هر مکان بتوانیم به پرتفوی خود دسترسی داشته باشیم.

اگر شما برای اولین بار است که به بازار بورس وارد می شوید و می خواهید نحوه انجام معاملات در بورس دا بدانید بهتر است که از وب سایت ها بهره کافی را ببرید زیرا این وب سایت ها از رابط کاربری اسانی بر خوردار است و شما عزیزان می توانید به هر بخشی که خواستید، به راحتی دست رسی داشته باشید. علاوه بر رابط کاربری اسان، وب سایت ها یک مزیت دیگری نیز دارند و یکی از این مزیت ها، سرعت خوب و هنگ نکردن آنان است.

در واقع شما عزیزان زمانی که برای معاملات خود از وب سایت ها استفاده می کنید، کیفیت و سرعت را با هم انتخاب کرده اید. با توجه به این که دنیای بورس دنیای ثانیه هاست و در یک ثانیه همه چیز عوض می شود، شما نباید از کورس معاملات جا بمانید. زیرا این کار فقط باعث می شود که نتوانید به درستی خرید و یا فروش خود را انجام دهید. همان طور که در بالا گفتیم کاربر نیز به راحتی می تواند با ان ارتباط برقرار کند.

وب سایت ها بخش های مختلف و گوناگونی دارند و شما می توانید با یک نگاه تشخیص دهید که کدام قسمت مربوط به شماست. در تمامی وب سایت ها و اپلیکیشن ها، چند بخش مهم و ثابت وجود دارد که در ادامه به معرفی ان ها می پردازیم. یکی از این بخش های مهم که در هر دوی این بستر ها به چشم می خورد، بخش سبد بان است. در واقع شما در بخش سبد بان می توانید سهام هایی که خریداری کرده اید را ببینید و نوسانات ان ها در هر لحظه رصد کنید.

این سبد مخصوص به شما می باشد و کاملا شخصی است. بخش دیگری که از اهمیت بالایی نیز برخوردار است این است که دیده بان هم می تواند معاملات شما را به گونه ای دیگر اسان کند. در واقع شما با استفاده از بخش دیده بان می توانید نماد هایی که در اینده قصد خرید ان ها را دارید در نظر بگیرید و در ان جا به صورت روزانه و یا لحظه ای تغییرات ان ها را ببینید.

زیرا زمانی که شما می خواهید سهمی را بخرید، قبل از ان باید تحلیل های خوبی در این زمینه انجام داده باشید تا بدانید در چه نقطه ای خرید به نفع شماست و یا اصلا این سهم سهم خوبی برای خرید هست یا خیر. زیرا بعضی از نماد ها زیان ده هستند و سود بسیار کمی را عائد سهام داران خود می کنند و حتی در مقابل سود های بانکی نیز حرفی برای گفتن ندارند. شما می توانید با تحلیل های روزانه این مورد را به خوبی تشخیص داده و بهترین خرید را برای خود به ثبت برسانید.

البته اگر بخواهیم در مورد بحث تحلیل های تکنیکال دقیق تر شویم باید بگوییم که شما نیاز دارید تا با یک خبره در این حوزه صحبت هایی داشته باشید و از تجربیات ان ها بهره مند شوید زیرا تحلیل های درست و بجا، نیازمند صرف زمان بسیار بوده و در غیر این صورت به دست نمی اید. اگر شما کسی را در این حوزه نمی شناسید که از ان کمک بگیرید، نوبت ان است که از ابزار های تحلیل بازار استفاده نمایید.

اما شاید با خود بگویید که منظور از ابزار تحلیل بازار بورس چیست؟ در حقیقت برای این منظور ابزار هایی به بازار امد که به شما کمک می کنند روند بازار را بهتر درک کنید و نقاط خرید و فروش صحیح را نیز تا حدی برایتان اشکار می سازند. یکی از این ابزار ها در این حوزه اندیکاتور های مختلف می باشند که می تواند با گرفتن اطلاعات موجود از ما، پردازش های مورد نظر را بر روی ان ها انجام داده و در نهایت نتیجه درستی را به ما بر گردانند.

اندیکاتور ها از دو نوع ساده و پیشرفته هستند که کاربرد هر یک از ان ها در این جا خدمتتان عرض می کنیم. اندیکاتور های ساده بیش تر مناسب افراد مبتدی است و کسانی که به تازگی وارد بازار های مالی شده اند و اطلاعات خاصی از ان ندارند می توانند از این نوع استفاده کنند و از نتایج خوب ان بهره مند شوند. این اندیکاتور های ساده در عین راحت بودن کار با ان ها، دارای دقت بالایی نیز می باشند و صرفا به این دلیل که در دسته اسان و ساده قرار می گیرند، دلیل نمی شود که از رتبه پایینی نسبت به دیگر اندیکاتور ها برخوردار باشند.

نوع پیشرفته تر ان ها بیش تر مناسب افرادی است که می خواهند چندین فاکتور مختلف را با هم بررسی کنند و نیاز مند این هستند که از این اندیکاتور ها استفاده نمایند. اندیکاتور های پیشرفته انواع مختلفی دارند و هر کدام از ان ها نیز کار مخصوص به خود را انجام می دهند و این به شما بستگی دارد که با توجه به نیاز خود کدام یک از ان ها را بر می گزینید. هر کدام از ان ها می توانند در حوزه مربوط به خود بسیار قدرت مند ظاهر شوند.

نحوه انجام معاملات در بورس اگاه

نحوه انجام معامله در بورس به این صورت است که ابتدا باید کد سهامداری را از طریق یکی از کارگزاران دریافت کنید. پس از دریافت کد شما به عنوان عضوی از سهامدار در شرکت بورس پذیرفته شده اید و می توانید خرید و فروش را شروع کنید. روش معامله به این گونه است که یک شخصی کالا ی مورد نظر خود را در زمان معینی برای فروش عرضه می کند و در ابتدا یک قیمت به عنوان پایه گفته می شود، سپس کالا به خریداری که قیمت بیشتری نسبت به بقیه خریداران گفته است تعلق می گیرد.

نحوه انجام معامله در بورس انرژی به این گونه است که ابتدا باید کد سهامداری را از طریق یکی از کارگزاران دریافت کنید. بعد از دریافت کد شما به عنوان عضوی از سهامدار در شرکت بورس پذیرفته شده اید و می توانید خرید و فروش را شروع کنید. روش معامله به این گونه است که یک شخصی سهام مورد نظر خود را در زمان معینی برای فروش عرضه می کند و در ابتدا یک قیمت به عنوان پایه گفته می شود، سپس کالا به خریداری که قیمت بیشتری نسبت به بقیه خریداران گفته است تعلق می گیرد.

روش انجام معاملات در بورس انرژی

آموزش انجام معاملات در بورس به این گونه است که افرادی که تمایل به یادگیری آن دارند می توانند از روش های مختلف مانند ثبت نام در کلاس های بورس و یا می توانند از کتاب ها و مقالات استفاده کنند. اما توصیه مسئولین در این زمینه این است افرادی که می خواهند به طور حرفه ای آموزش انجام معاملات در بورس را یاد بگیرند، در کلاس های بورس ثبت نام کنند. کلاس های معتبر بورس توسط افرادی تدریس می شود که بسیار در زمینه بورس تجربه و مهارت دارند و نکات بسیار مهمی را در این کلاس های بیان می کنند که یک نوع ترفند به شمار می رود و افراد معمولی از دانستن آن ها بی خبر هستند.

پس در نهایت می توان این گونه گفت کسانی که می خواهند به طور حرفه در بازار بورس فعالیت کنند بهتر است که در کلاس های آن ثبت نام کنند و کسانی که می خواهند در حد جزئی بورس را یاد بگیرند می توانند از کتاب ها و مقالات استفاده کنند.

در این کلاس ها دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس به طور کامل بیان می شود و در کنار آن ها، نکات بسیار مهمی نیز گفته می شود. هم چنین پی دی اف هایی در سایت ها قرار دارد که دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس را به طور کامل در آن نوشته شده است و کسانی به هر دلیلی نمی خواهند در کلاس ها شرکت کنند، می توانند از این پی دی اف ها استفاده کنند. همچنین تیم ایران بورس به شما پیشنهاد می کند مقاله آموزش معاملات الگوریتمی در بورس را مطالعه کنید.

ماده 19 مكرر دستورالعمل اجرايي نحوه انجام معاملات در بورس

در برخی از سایت ها دستورالعمل نحوه انجام معاملات در بورس به طور کامل گذاشته شده است تا افرادی که نمی خواهند در کلاس های آن شرکت کنند ولی به این مطالب نیاز دارند این پی دی اف ها را دانلود کنند.
دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران در اجرای موارد 4، 5، 6، 8، 13، 15، 16، 18، 22، 23، 24 و 26 آیین ‌نامه معاملات در شرکت بورس اوراق بهادار تهران به تصویب هیات ‌‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید. دستورالعمل نحوه انجام معاملات در بورس و فرابورس به طور کامل در آیین نامه ی معاملات در شرکت بورس به تصویب رسیده است.

هم چنین دستورالعمل اجرايي نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران در آیین نامه ی معاملات در شرکت بورس به تصویب رسیده است. این آیین نامه به صورت پی دی اف در سایت ها قرار داده شده است تا کسانی که می خواهند با این آیین نامه و قوانینش آشنا شوند، آن را دانلود کرده و مطالعه کنند. در این آیین نامه تمام قوانینی که باید اجرا شود به طور کامل گفته شده است تا کسانی که می خواند در این زمینه فعالیت کنند با این قوانین آشنایی داشته باشند.

ماده 18 دستورالعمل نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار

در راستای اجرای قوانین بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، آیین نامه ای درسال 1384 به تصویب رسیده است و با استفاده از آن به تخلفات رسیدگی می شود. در این آیین نامه تکالیف، وظایف و اختیارات تمامی مسئولین و مدیران ذکر شده است، با تصویب این آیین نامه تمامی فعالیت ها بر اساس قانون انجام می شود و دارای نظم بیشتر می باشد.

این قوانین و دستورالعمل در 20 ماده و یک تبصره به پیشنهاد هیات مدیره سازمان اوراق بهادار در سال 1387 به تصویب شورای عالی بورس و اوراق بهادار رسید و تمامی افراد باید طبق این آیین نامه عمل کنند.

سوالات متداول درباره ی نحوه انجام معاملات در بورس

1. چگونه افراد می توانند نحوه انجام معاملات در بورس را یاد بگیرند؟

بت نام در کلاس های بورس و یا می توانند از کتاب ها و مقالات استفاده کنند. اما توصیه مسئولین در این زمینه این است افرادی که می خواهند به طور حرفه ای آموزش انجام معاملات در بورس را یاد بگیرند، در کلاس های بورس ثبت نام کنند.

معاملات سهام در بورس تهران اکثر مواقع در تالار اصلی و یا در تالار های معاملاتی انجام می شود و این معاملات بیشتر از شنبه تا چهارشنبه و از ساعت 9 صبح تا 12 ظهر انجام می شود.

تا به وسیله ی ای آیین نامه تکالیف، وظایف و اختیارات تمامی مسئولین و مدیران تعیین شود، با تصویب این مقدمه ای بر بورس کالا و فرابورس آیین نامه تمامی فعالیت ها بر اساس قانون انجام می شود و دارای نظم بیشتر می باشد.

ساعات معامله در بازارهای مختلف بورس

احسان والیان

• اشتراک‌گذاری

اگر از یک معامله‌گر باتجربه بپرسید که چه ساعتی برای انجام معاملات در بازه‌های ساعت کاری بورس مناسب است به احتمال بسیار زیاد یک ساعت آخر یعنی 10:30 تا 12:30 را به شما پیشنهاد می‌دهد. بر اساس آن‌چه که تجربه شده باید گفت زمانی بورس شکل جدی‌تری از معاملات را به نمایش می‌گذارد که هم حقیقی‌ها وارد معاملات شده باشند و هم حقوقی‌ها

تماشای فیلم‌های لرد مآبانه انگلیسی پر از صحنه‌هایی است که ارباب یک خانه بزرگ در ساعتی از روز یا خوشحال از معاملات پر سود و یا دلخور و خسته از بده و بستان‌های سهام که ضرر به همراه داشته‌اند، به خانه برمی‌گردد و از اوضاع و احوال بورس می‌گوید.

این ارباب سر یک ساعتی می‌رود و سر ساعتی مشخص برمی‌گردد. همه ما می‌دانیم که کار بازار بورس در ساعاتی مشخص از روز انجام می‌شود. اما به دلیل تنوع بورس‌های مختلف، این ساعات کاری هم متنوع هستند؛ بنابراین به عنوان کسی که می‌خواهد در این بازار بزرگ فعالیت داشته باشد باید از ساعات کاری بازار بورس باخبر باشیم و روزهای تعطیل و فعال آن و حتی ساعاتی که بهترین معاملات در آن انجام می‌شود را بشناسیم.

حتی ممکن است ساعات کار این بازار تغییر کند که آن هم بر مبنای ساعتی مشخص انجام می‌شود. قصد داریم در این فرصت به شناخت زوایا و ابعاد مختلف ساعت کاری بورس بپردازیم.

ساعت کار بازار بورس ایران

می‌توان گفت دانستن ساعت کار بورس ایران را باید به قسمت‌های مختلف تقسیم کرد. همان‌طور که اشاره کردیم بورس از قسمت‌های مختلف تشیکل شده است. ساعات کار بورس ایران به دو بخش پیش گشایش و ساعت اجرا یا انجام معاملات تقسیم می‌شود. گرچه می‌توان ساعت کار بورس و انجام معاملات را هم بر اساس رفتار معامله‌گران دسته‌بندی کرد که البته به این بخش به طور جداگانه می‌پردازیم.

پیش گشایش، 8:45 تا 9

برای عده‌ای از معامله‌گران بازار بورس که نتایج ساعات ظهر و آخرین دقایق برای‌‎شان بیش‌‎تر اهمیت دارد سخت است که ساعت 8 صبح رایانه یا گوشی هوشمند خود را روشن کنند و پای پرتفوهای خود حاضر شوند تا ثبت معامله کنند. اما زمانی که خبر از خرید یک سهم حساب شده باشد هر معامله‌گری از خواب صبح می‌زند و تمام تمرکز را برای ثبت خرید یا فروش در همین دقایق پیش گشایش به کار می‌گیرد. جالب است بدانیم که بسیاری از افراد فکر می‌کنند این ساعت جزو ساعت کاری بورس به حساب نمی‌آید. این فاصله زمانی هر چند کوتاه برای سفارش‌گیری و ثبت و یا حذف سفارش بسیار مهم است. اما گفتنی است که تنها ثبت در این دقایق انجام می‌شود و نه معامله.

نکته؛ از سال 1400 به بعد تغییراتی در ساعت پیش گشایش صورت گرفت؛ فاصله زمانی این ساعت تا قبل از این سال از ساعت 8:30 صبح تا 9 بود که با کم شدن 15 دقیقه از ساعت 8:45 تا 9 را در بر گرفت.

ساعت 9 تا 10:30 صبح (بر اساس رفتار معامله‌گران)

ساعات کار بورس که در آن می‌توان به انجام معاملات پرداخت از ساعت 9 صبح شروع می‌شود تا 12:30 ظهر. اما دلیل پرداختن ما به ساعت کار بورس از 9 تا 10:30 به دلیل رفتارهای معامله‌گران است. گاهی در این یک ساعت و نیم می‌توان نتایج معاملات را به حساب سوگیری‌های گله‌ای و هیجانات بازار گذاشت. از طرف دیگر، بررسی کندل‌ها و تحلیل تکنیکال هم در تصمیم‌گیری‌هایی که در این بازه صورت می‌گیرد تاثیر زیادی دارد. به این معنی که نمادهای بورسی که از لحاظ تحلیل تکنیکال یا بنیادی وضعیت خوبی دارند، با حجم بالای خرید و فروش مواجه می‌شوند و به همین دلیل هم خرید و فروششان دیدنی است. البته که باید این ساعت را ساعت خواب و بیدار بورس دانست. چراکه معاملات هنوز روی چرخ‌دنده‌های اصلی خود قرار نگرفته‌اند.

نکته؛ این‌طور که شواهد نشان می‌دهد تا ساعت 10:30 صبح افراد و نهادهای حقوقی فعال در بورس وارد بازار نشده‌اند و حضور جدی معامله‌گرها مربوط به قسمت دوم ساعت کاری بورس می‌شود.

معاملات جدی تر، 10:30 تا 12:30

اگر از یک معامله‌گر باتجربه بپرسید که چه ساعتی برای انجام معاملات در بازه‌های ساعت کاری بورس مناسب است به احتمال بسیار زیاد یک ساعت آخر یعنی 10:30 تا 12:30 را به شما پیشنهاد می‌دهد. بر اساس آن‌چه که تجربه شده باید گفت زمانی بورس شکل جدی‌تری از معاملات را به نمایش می‌گذارد که هم حقیقی‌ها وارد معاملات شده باشند و هم حقوقی‌ها. البته گفتنی است که مهم‌ترین عاملی که این ساعت را جدی‌تر از دقایق دیگر ساعت کار بورس می‌کند مشخص شدن قیمت به‌روزشده ارزهای جهانی مانند یورو و دلار و همچنین فلزات در سطح جهان است. در برخی موارد هم گزارش‌های شرکت‌ها تاثیر مهمی روی قیمت آنها می‌گذارد. قیمت موارد نامبرده از ساعت 10 صبح به وقت ایران تعیین می‌شود. معامله‌گرانی که دیدی گسترده‌تر دارند، این ساعت را برای انجام معاملات خود انتخاب می‌کنند.

زمان معاملات تالارهای بورس کالای ایران

از قراردادهای نسیه گرفته تا قرارداد سلف، آتی و سلف استاندارد در بورس کالای ایران انجام می‌شوند. دسته بندی‌های ساعات معامله در بازارهای مختلف بورس شامل حال تالارهای بورس کالای ایران هم می‌شود که به توضیح هر کدام خواهیم پرداخت؛

· تالار کشاورزی؛ گندم خوراکی تا ذرت دانه‌ای و دیگر محصولات که در حوزه مزرعه و کشاورزی قرار می‌گیرد در رینگ معاملاتی این تالار قرار دارد. ساعت معاملاتی بورس در تالار کشاورزی از ساعت 13 شروع می‌شود.

· تالار پتروشیمی؛ محصولات شیمیایی و پلیمری و دیگر محصولات به دست آمده در صنعت پتروشیمی مانند گریدهای PET در تالار پتروشیمی بورس کالا معامله می‌شوند. فعالیت در این تالار از 12:30 بعد از ظهر، از شنبه تا چهارشنبه آغاز می‌شود.

· تالار فرآورده‌های نفتی؛ محصولاتی که از دل پالایشگاه‌ها به دست می‎آیند در این تالار معامله می‌شوند. لوبکات، گوگرد کلوخه و گرانوله از انواع محصولات معروف این تالار در بورس کالا است. ساعت معاملاتی فرآورده‌های نفتی در تالار مربوطه‌اش از ساعت 12 ظهر روز چهارشنبه آغاز می‌شود.

· تالار صنعتی بورس؛ ساعت کار بورس در تالار صنعتی بورس زمان مشخص خود را دارد. از فولاد گرفته تا سنگ آهن و مس و آلومنیوم در این تالار از شنبه تا چهارشنبه از ساعت 11 صبح معامله می‌شوند.

· گواهی سپرده کالایی؛ معاملات مربوط به گواهی سپرده کالایی سکه تمام بهار آزادی که شامل تحویل یک روزه می‌شوند را در برنامه ساعت معاملاتی 11:30 تا 12 ظهر گذاشته‌اند.

· تالارهای فرعی؛ معامله محصولات قابل عرضه در بازار فرعی که مربوط به اموال غیرمنقول است در این تالارها معامله می‌شوند.

· قراردادهای مشتقه؛ معاملات قراردادهای مشتقه هم در میان ساعت کار بورس جایگاه خود را دارند. قرارداد‌هایی که شامل انواع آتی و اختیار معامله می‌شوند در بورس کالا از ساعت 10 تا 15، از روز شنبه تا چهارشنبه انجام می‌شوند.

ساعت معاملاتی فرابورس

زمانی که حرف از ساعت کار بورس و جزئیات ساعات معامله بازارهای مختلف بورس به میان می‌آید، نمی‌توان نام فرابورس را فراموش کرد. فرابورس بازاری مشابه بورس اوراق بهادار تهران است که با شرایطی متفاوت و البته آسان‌تر ورود شرکت‌ها را به خود سریع‌تر می‎‌کند. فرابورس دارای بازارهای اول و دوم و سوم است که هر کدام‌شان شرایط پذیرش مختلفی دارند. گفتنی است که بازار پایه و ابزار نوین مالی نیز در فرابورس فعال هستند. ساعت معامله فرابورس از 8:45 دقیقه تا 9 صبح مربوط به پیش گشایش و از ساعت 9 تا 15 مربوط به انجام معاملات است.

آیا بورس پنج شنبه تعطیل است؟

گفتنی است که ساعت کار بورس ایران از شنبه تا چهارشنبه است و روزهای پنجشنبه فعالیتی در این بازار وجود ندارد. بورس در روزهای پنجشنبه، جمعه و تعطیلات رسمی فعالیتی ندارد و دوباره بازگشایی معاملات بعد از پایان هر هفته از شنبه هفته بعد شروع می‌شود.

بهترین ساعت معامله در بازار بورس چه زمانی است؟

بر اساس اهداف معامله‌گرها می‌توان گفت که بهترین ساعت معامله در ساعت کاری بورس متنوع است. عده‌ای از معامله‌گران که از قبل اهداف معاملاتی خود را مشخص کرده‌اند بهترین ساعت معامله در بورس را همان زمان پیش گشایش می‎دانند. به عنوان مثال اگر پذیره نویسی و عرضه اولیه در کار باشد، معامله‌گر بهتر است تمام تمرکز خود را برای ساعت 8:45 تا 9 صبح قرار دهد. اما عده‌ای دیگر از معامله‌گران هم هستند که با صبر منتظر قسمت دوم ساعت معاملاتی بورس می‌مانند و زمانی شروع به فعالیت می‌کنند که هیجانات بازار از بین رفته است و ارقام ارزها در بازار آزاد مشخص شده است.

ساعت کار بورس در بعد از ظهر چگونه است؟

همان‌طور که اشاره کردیم ساعات کار بورس از ساعت پیش گشایش 8:45 صبح تا ساعت کاری 12:30 ظهر است. گفتنی است که ساعت کار بورس در بعد از ظهر بنا به تشخص مدیر ناظر بازار ممکن است در روزهایی تمدید شود. در صورتی که مدیر ناظر ساعتی را برای تمدید ساعات معاملات در بعد از ظهر اعمال نکند پس بورس هم در ساعت مشخص شده یعنی 12:30 بسته می‌شود.

تغییر ساعت کار بازار بورس؟

ممکن است سازمان بورس اوراق بهادار بنا به دلایلی اقدام به اجرای تبصره‎های جدید کند که به دنبال آن‌ها ساعت کار بورس هم تغییر می‌کند. این اتفاق افتاده است که انجام معاملات بورس در بازه زمانی یک سال برحسب دستورات اعمال شده، چندین بار تغییر کرده است.

تالار کشاورزی، تالار پتروشیمی، تالار فرآورده‌های نفتی، تالار صنعتی بورس، گواهی سپرده کالایی، تالارهای فرعی و قراردادهای مشتقه

ساعت معامله فرابورس از 8:45 دقیقه تا 9 صبح مربوط به پیش گشایش و از ساعت 9 تا 15 مربوط به انجام معاملات است.

افزایش فساد‌ با واگذاری بورس کالا به وزارت صمت

به گزارش الفباخبر ،زمزمه‌های واگذاری بورس کالا به وزارت صمت افزایش پیدا کرده است. اما اگر این واگذاری انجام شود، بورس کالا شفافیت خود را از دست داده و به فساد را افزایش می‌دهد.

بیشتر بخوانید:

عرضه فولاد، خاک روی، بیلت و اسلب مسی و شمش طلا در بورس کالا

دو نهاد در صف عرضه املاک خود در بورس کالا هستند

اخبار خوش خودرویی از زبان وزیر صمت در جلسه شورای عالی بورس

حمید علما، کارشناس بازارسرمایه در گفتگو با تجارت‌نیوز گفت: ورود مجموعه وزارت صمت به عنوان بازوی سیاست‌گذار تولید کشور به ارکان بورس کالا از یک‌سو در تضاد با وظایف حاکمیتی سازمان است و از طرف دیگر سبب ایجاد رانت می‌شود.

وی در خصوص تاثیرات طرح واگذاری بورس کالا به وزارت صمت، اظهار کرد: در سال ۱۳۸۴ به منظور تفکیک نظارت از اجرا و رفع فساد‌های مالی از بازارسرمایه قانون بازاراوراق بهادار به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید که در راستای آن سازمان به عنوان نهاد نظارتی بازارسرمایه تشکیل شد و بورس کالا، بورس تهران و فرابورس ایران به عنوان نهادهای اجرایی تاسیس مقدمه ای بر بورس کالا و فرابورس شدند.

علما گفت: در واقع فلسفه اجرای قانون بازار اوراق بهادار تفکیک نظارت از اجرا بود و این بستر سازی سبب شد تا پس از تصویب قانون مذکور، بازارسرمایه به شکوفایی برسد به نحوی که گردش مالی این بازار قبل و بعد تصویب قانون به صورت حقیقی نمی‌توان مقایسه کرد.

رانت بورس افزایش می‌یابد؟

این کارشناس بازارسرمایه افزود: حال ورود مجموعه وزارت صمت به عنوان بازوی سیاست‌گذار تولید کشور به ارکان بورس کالا از یک‌سو در تضاد با وظایف حاکمیتی تعریف شده برای سازمان بورس در قانون بازار اوراق بهادار است و ازطرفی دیگر سبب ایجاد رانت و افزایش دلالان می‌شود.

علما بیان کرد: وزارت صمت طی این سال‌ها همواره درصدد ورود و اعمال نفوذ به مجموعه بورس کالا از طرق مختلف از جمله سامانه بهین یاب بوده و همواره به طور غیرقانونی در فرآیندهای اجرایی بورس کالا دخالت کرده است.

او گفت: ضعف‌های این وزارتخانه در سیاست‌گذاری تولید کشور و صدور مجوزهای افراطی در صنعت فولاد یا سیمان در سال‌های گذشته بر همگان مشهود بوده؛ این وزارتخانه سنتی نه تنها توانایی سیاست‌گذاری در بخش تولید را نداشته بلکه با الزامات مدیریت مجموعه پیشرفته‌ای چون این بازار کالایی فاصله بسیار دارد.

این کارشناس بازارسرمایه در پایان تاکید کرد: نفوذ به مدیریت مجموعه این بازار کالایی ساز و کار قانونی خرید سهام مدیریتی را دارد. همچنین در قانون تجارت تعریف شده به همین خاطر هرگونه دخل و تصرف به غیراز امر مذکور تضییع مالکیت سهامداران است که با قانون تجارت و موازین شرع ما در تضاد است.

تفاوت‌ بورس با فرابورس و مزایای سرمایه‌گذاری در آنها

امروزه با توجه به شرایط اقتصادی کشور، یکی از بهترین راه های کسب سود از سرمایه‌های سرگردان و پس اندازهای شخصی، سرمایه گذاری در بورس است. البته بازار دیگری به نام فرابورس نیز در کنار بورس با شرایط کمی متفاوت تر وجود دارد که در مجموع این دو بازار بدنه اصلی بازار سرمایه را تشکیل می‌دهند. در فرابورس معمولا شرکت‌هایی سهام خود را برای معامله در این بازار در اختیار عموم قرار می دهند که شرایط ورود به بازار بورس اوراق بهادار را ندارند. در این مقاله قصد داریم به طور کامل به این دو بازار پرداخته و تفاوت‌های بین آن دو را بازگو کنیم. سعی می‍کنیم ضمن بیان تفاوت‌ها، مزایای سرمایه گذاری در هر یک از آنها را نیز بیان کنیم.

بازار بورس چیست؟

اصطلاحا به بازاری که در آن قیمت گذاری و خرید و فروش کالا و یا اوراق بهادار انجام می شود، بورس می‌گویند. در این بازار، انواع مختلفی از دارایی از جمله دارایی‌های مالی و واقعی خرید و فروش می شوند. بورسی که اصطلاحا دارایی‌های کاغذی (دارایی‌های مالی) در آن معامله می شود، بورس اوراق بهادار نامیده می‌شود.

همچنین به بازاری که در آن دارایی‌های فیزیکی (دارایی های واقعی) خرید و فروش می‌شود، بورس کالا گفته می‌شود. بورس اوراق بهادار یک بازار سرمایه است که به طور رسمی سهام شرکت‌ها، اوراق قرضه دولتی و مؤسسات معتبر خصوصی با شرایط و قوانین خاصی خرید و فروش می شود. در این بازار، قیمت هر سهم بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود. سرمایه گذاران می‌توانند با سرمایه خود (چه کم و چه زیاد) وارد بورس شوند و بر روی سهام شرکت‌های حاضر در این بازار سرمایه گذاری کند.

بازار فرابورس چیست؟

هرگونه معامله خارج از بورس را اصطلاحا فرابورس (OTC= Over The Counter) می گویند. معاملات خرید و فروش در این بازار به صورت مستقیم و بدون نظارت هرگونه نهادی مانند بورس بین دو طرف قرارداد انجام می گیرد. در صورتی که معاملات در بازار بورس در یک چهارچوب سازمان یافته انجام می گیرد.

بازار فرابورس برای اولین بار فعالیت خود را در سال 1387 زیر نظر سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد. همان طور که گفته شد، شرایط پذیرش و معاملات در این بازار نسبت به بازار بورس راحت تر بوده تا بتواند به عنوان مهره کمک کننده ای برای اقتصاد کشور باشد.

از جمله وظایف مهم این بازار سازماندهی و پذیرش بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بازار بورس را ندارند و یا می خواهند سریعاً وارد این بازار شوند. فرابورس شامل پنج دسته بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه است.

بازار سهام در فرابورس جز بازارهای اول، دوم و پایه هستند. شرکت‌هایی که شرایط لازم را داشته باشند می‌توانند سهام خود را در بازارهای اول و دوم معامله کنند و شرکت‌هایی که فاقد این شرایط باشند در بازار پایه معاملات سهام خود را انجام می دهند.

شرکت هایی سهامی عام که بر اساس ضوابط بتوانند شرایط لازم را دریافت کنند، می توانند در بازار اول معاملات سهام خود را انجام دهند. در بازار دوم هم مانند بازار اول، شرکت های سهامی عام معامله انجام می دهند. تفاوت این دو در آن است که در بازار دوم شرایط پذیرش راحت تر و منعطف تر از بازار اول است. شرکت های سهامی عام که نتوانستند شرایط لازم برای نقل و انتقال سهام خود در این دو بازار و بازار بورس را به دست آورند، می توانند در بازار پایه فرابورس اقدام به معامله نمایند.

توجه داشته باشید که در بازار فرابورس همچون بازار بورس، تمامی معاملات از طریق کارگزاری‌ها انجام می‌شود.

بازار بورس و فرابورس چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟

بازار بورس و فرابورس با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. در این بخش به تفاوت های این دو بازار می پردازیم.

8 تفاوت بورس با فرابورس

تفاوت مقدمه ای بر بورس کالا و فرابورس اول بورس با فرابورس: ساعات کاری فرابورس نسبت به بورس انعطاف بیشتری دارد.

تفاوت دوم: حد نوسان مجاز در یک روز در بازار فرابورس 5% و در بازار بورس 4% است. البته این دامنه نوسان گاها تغییر میکند و بسته به سیاست‌های مدیران و قانون گذاران هر چند وقت یک بار مورد بازبینی و تغییر قرار می‌گیرد.

تفاوت سوم: بازار فرابورس بر خلاف بورس، مکانی برای مراجعه حضوری ندارد.

تفاوت چهارم: قانون و مقررات فرابورس منعطف تر و با توافق طرفین قرارداد است. اما در بورس قوانین مشخص و خاصی وجود دارد.

تفاوت پنجم: در فرابورس امکان ثبت سفارشات 24 ساعته توسط شرایط الکترونیکی فراهم شده است که مزیت بزرگی در برابر بورس به حساب می آید.

تفاوت ششم: در بازار فرابورس به دلیل اینکه قوانین با توافق طرفین صورت می گیرد، معاملات معمولا با کاهش ریسک و شفافیت در قیمت ها همراه هستند.

تفاوت هفتم: بازار بورس به دو دسته بازار اول و دوم تقسیم می شود. چنانچه شرکتی در بازار اول شرایط قابل قبولی نداشته باشد به بازار دوم منتقل می شود. بالعکس، اگر شرکتی در بازار دوم عملکرد خوبی داشته باشد به بازار اول خواهد رفت و اگر عملکرد قابل قبولی نداشته باشد از بورس خارج خواهد شد. در مقابل، بازار فرابورس همان طور که پیش‌تر گفته شد، دارای 5 بازار (بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه) است.

تفاوت هشتم: آخرین تفاوت این دو بازار، تفاوت در پذیرش شرکت‌ها است. پذیرش شرکت‌ها در بازار بورس به دلیل داشتن شرایط و مقررات خاص نسبت به بازار فرابورس مشکل تر است. بازار فرابورس به دلیل شرایط راحت تر این امکان را فراهم کرده تا شرکت های کوچک تر هم بتوانند سهام خود را وارد بازار سرمایه کنند.

10 مزیت پذیرش شرکت‌ها در فرابورس

بر اساس قوانین، تمامی مزایای بازار بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت های پذیرش شده در فرابورس نیز وجود دارد. از جمله این مزایا عبارتند از:

تسهیل تامین مالی

هدف اصلی بازارهای اوراق بهادار، جمع آوری و سودهی پس اندازهای افراد به سمت بازار سرمایه به منظور به اجرا درآوردن طرح های بزرگ اقتصادی است. در این صورت شرکت ها در شرایط بهتری می توانند از طریق بازار سرمایه از مزایای تامین منابع ارزان قیمت بهره‌مند شوند. علاوه بر این، انتشار اوراق مشارکت و انتشارگواهی سپرده سرمایه‌گذاری عام و خاص هم می تواند باعث افزایش سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بازار فرابورس شود. در ادامه به این راهکار خواهیم پرداخت.

افزایش نقدشوندگی بازار سهام

تا قبل از راه اندازی فرابورس، تنها شرکت هایی که در بازار بورس پذیرفته شده بودند این امکان را داشتند که سهام خود را در محیطی شفاف و رقابتی معامله کنند. شرکت‌هایی که توانایی اخذ پذیرش از بازار بورس را نداشتند از این امکان به دور بودند. اما در حال حاضر، با وجود بازار فرابورس شرکت های کوچک تر هم می توانند با شرایط آسان تر در فرابورس پذیرفته شده و در این بازار به رقابت بپردازند.

نقل و انتقال سریع و آسان سهام

در حال حاضر نقل و انتقال سهام شرکت هایی که خارج از بورس هستند، دارای پروسه اداری وقت گیر هستند. وقت زیادی برای عملی کردن این پروسه صرف می شود و مراحل اداری هم پیچیده و زمان بر است. امروزه با روی کار آمدن فرابورس، شرکت ها راحت تر وارد این بازار می شوند و بالطبع نقل و انتقالات هم راحت و سریع تر انجام می شود.

اطلاع‌رسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایه‌گذاران

پس از آن که شرکت‌ها در فرابورس پذیرفته شدند، طی یک فرایند قانونی و مراجع رسمی ایجاد شده، اطلاعات این شرکت ها اعلام می شود. یکی از نتایج این اطلاعات، شفافیت هرچه بیشتر عملکرد مدیران این شرکت ها است. همچنین گزارش های مالی دوره ای که تحت نظر حسابرسان مورد تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه می شود. سهامداران و سایر سرمایه گذاران می توانند به این اطلاعات دسترسی داشته باشند.

افزایش اعتبار شرکت‌های بورسی و فرابورسی

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه مقدمه ای بر بورس کالا و فرابورس ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

از آن جا که بازار سرمایه و فرابورس در بین افراد جامعه شناخته شده هستند، چنانچه شرکتی وارد این بازارها شود، افراد زیادی از مصرف کنندگان با تولید کنندگان کالا و خدمات شرکت‌ها آشنا می شوند. این امر موجب افزایش مخاطبان آن شرکت‌ها خواهد شد.

امکان خروج از فرابورس با فرایندی ساده

چنانچه سهامداران بزرگ شرکتی تصمیم به خروج شرکت از فرابورس بگیرند، این فرایند با پشت سر گذاشتن چند مرحله امکان پذیر بوده و حتی شرکت می تواند به سهامی خاص تبدیل شود.

اخذ ساده‌ی وام‌های بانکی از طریق وثیقه گذاری سهام

وثیقه گذاری سهام و دریافت تسهیلات روی سهام شرکت‌ها پس از آن که در فرابورس پذیرفته شدند، امکان پذیر خواهد بود. به دلیل اینکه وقتی سهام شرکتی در فرابورس پذیرش می شود، مراجع رسمی بر روی معاملاتی که شرکت ها انجام می دهند نظارت دارند. همچنین در شرایط عادلانه ای قیمت سهام بسته به عرضه و تقاضا تعیین می شود. در نتیجه سیستم های بانکی شرایط راحت تری برای وثیقه گرفتن سهام شرکت ها اعمال می کنند. زیرا امکان معامله سهامی که از طریق وثیقه گذاری در دست بانک است وجود ندارد و ارزش گذاری بر روی این سهام از طریق مرجع رسمی فرابورس انجام می شود.

صدور اوراق مشارکت و گواهی سپرده در فرابورس پذیره‌نویسی و انتشار آن‌ها

انجام معامله دست دوم اوراق و همچنین سرمایه گذاری خاص و عام در فرابورس انجام می شود.

شفافیت قیمت سهام و اعتبار آن در معاملات فرابورس

با توجه به شفافیت فرایند عرضه و تقاضا و نظارت بر آن، قیمت سهام شرکت ها در فرابورس، نشاندهنده وضعیت مالی شرکت ها است. قیمت سهام می تواند مبنای همه معاملاتی باشد که شرکت ها و یا سهامداران انجام می دهند. همچنین در مبحث وثیقه گذاری سهام و اعتباردهی به شرکت ها هم از اهمیت خاصی برخوردار است.

معافیت از مالیات در شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس

شرکت هایی که در فرابورس ایران پذیرش شده اند، از مزایای مالیاتی چشمگیری برخوردار خواهند بود. مقدار آن با توجه به لایحه ای که از جانب دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه شده تا 10% تخفیف در مالیات خواهد بود.

سرمایه‌گذاری در فرابورس چه جاذبه‌هایی برای سرمایه گذاران دارد؟

با توجه به مزایای گفته شده، سرمایه گذاری در این بازار می تواند برای سرمایه گذاران جذاب باشد. در این بخش به چند دلیل این جذابیت اشاره می کنیم:

1- حق خرید سهام جدید: هنگام عرضه سهام جدید در شرکت سرمایه گذاری شده، اولویت خرید سهام با سرمایه گذاران قبلی خواهد بود.

2- حق رای و اعمال مدیریت: با توجه به مقدار سهم سرمایه گذاران در شرکت، در مجامع عمومی حق اظهار رای دارند.

3- سود سهام: به سه عامل مدیریت شرکت، اوضاع اقتصادی کشور و میزان تقاضا بستگی دارد.

4- تنوع سرمایه گذاری: با توجه به تعداد اوراق بهادار ارائه شده توسط فرابورس، سرمایه گذاران می توانند سهام متنوعی خریداری کرده و از ریسک و زیان های احتمالی تاحدی در امان باشند.

5- افزایش قیمت سهام: سرمایه گذاری در سهام، از کاهش ارزش پول و قدرت خرید کالا جلوگیری می کند. همچنین با توجه به امکان مدیریت در شرکت، ارزش سهام افزایش می یابد.

6- اطمینان از محل سرمایه گذاری: برای ورود به فرابورس، شرکت ها باید تمامی شرایطی که فرابورس تعریف کرده را رعایت کنند. همچنین شرکتی که مدیریت ضعیف و ساختار مالی مناسبی نذاشته باشد، در فرابورس جایگاهی ندارد.

7- معافیت مالیاتی: همانطور که پیش‌تر گفته شد، شرکت های پذیرش شده در فرابورس با توجه به لایحه تصویب شده از 10% مالیات معاف بوده و این ار باعث سود بیشتر سهامداران خواهد شد.

مزیت‌های ورود به فرابورس برای سهامداران چیست؟

در این میان مزیت‌هایی برای سهامداران نیز وجود دارد. از جمله این مزیت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شفافیت و اعتبار قیمت سهام بواسطه مبادله در فرابورس
• کاهش مالیات نقل و انتقال سهام آنها

سرمایه گذاری در بورس بهتر است یا فرابورس؟

همانطور که گفته شد، شرکت هایی که شرایط لازم برای پذیرش در بورس را ندارند، می توانند در فرابورس پذیرش شوند. این به دلیل آن است که شرایط پذیرش در فرابورس آسان تر و راحت تر از پذیرش در بورس است. با این حال براساس مقررات، تمامی مزایا در این دو بازار سرمایه تعریف شده است. در نتیجه این دو بازار تفاوت‌های چندانی با یکدیگر ندارند.

تقریبا میتوان گفت سرمایه گذاری در بورس و فرابورس در حال حاضر به لحاظ اجرایی و ریسک، شرایط مشابهی دارد.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ی سرمایه گذاری در بورس چگونه است را مطالعه کنید.

آیا برای سرمایه گذاری در فرابورس به کد معاملاتی جدیدی نیاز است؟

در پاسخ به این سوال باید گفت خیر. شما با مراجعه به کارگزاری یک کد بورسی دریافت می کنید تا بتوانید در بازارهای سرمایه معامله انجام دهید. شما با این کد بورسی می توانید در هر دو بازار سرمایه بورس و فرابورس به خرید و فروش سهام بپردازید. اگر از چگونگی دریافت کد بورسی اطلاع ندارید، پیشنهاد می شود مقاله چگونگی دریافت کد بورسی را نیز مطالعه نمایید.

برای کسب اطلاعات درباره شرکت بورس و فرابورس به سایت فرابورس و سایت بورس مراجعه کنید.

بنابراین تفاوت بورس با فرابورس بیشتر به مسائلی برمی‌گردد که برای یک معامله‌گر چندان اهمیتی نخواهد داشت. مفاهیم پایه‌ای بورس بسیار گسترده و مهم هستند. اگر به تازگی به بازار سرمایه ورود کرده‌اید، پیشنهاد میکنیم مباحث آموزش بورس (به خصوص مفاهیم پایه) را به صورت منسجم در یک پکیج جامع اموزش بورس دریافت کنید. برای این منظور به لینک زیر مراجعه کنید.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

مقدمه ای بر بورس کالا و فرابورس

سرمایه گذاری در بازار بورس ایران – قسمت سوم

در این اپیزود به چندین ابزار سرمایه گذاری در بازار بورس می پردازد و سپس مراحل انتخاب یک سهم را از دید اقتصاد کلان نشان می دهد. در گروه صنعت در این اپیزود به عنوان گروههای با چشم انداز مثبت ، دو گروه معرفی شده است که شرکتهای این دو گروه می توانند رشد چشمگیری در بلند مدت داشته باشند.

اپیزود هشتم

۲۲ دقیقه

آشنایی با ارکان بازار سرمایه

مطالب تکمیلی اپیزود هشتم سرمایه گذاری برای همه توسط علی فراهانی و حسین فراهانی تهیه شده است.

ارکان بازار سرمایه

منظور از ارکان بازار سرمایه، نهادهای اصلی هستند که هر یک طبق شرح وظایف خود، امور مختلف مرتبط با بازار سرمایه را رسیدگی می‌کنند. در بازار سرمایه‌ ایران، این نهاد ها عبارتند از شورای عالی بورس و اوراق بهادار، سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس کالای ایران و بورس انرژی ایران، شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، و هم‌چنین شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار. همچنین برخی از نهادهای مالی دیگر نیز جزء ارکان بازار سرمایه محسوب می‌شوند که در ادامه شرح داده خواهد شد. شکل زیر در یک نمای کلی ساختار بازار سرمایه را نمایش می‌دهد.

ساختار بازار سرمایه

شورای عالی بورس و اوراق بهادار

این شورا، بالاترین جایگاه نظارتی بر بازار سرمایه را داراست و وظیفه‌ی راهبری، تعیین خط مشی‌ها و سیاست‌های کلان بازار در چارچوب سیاست‌های کلی کشور بر عهده‌ی این شوراست. همچنین اتخاذ تدابیر لازم برای ساماندهی و توسعه بازار اوراق بهادار از وظایف شورای عالی بورس است. لازم به ذکر است که این شورا، یک نهاد مقررات‌گذار است که به‌واسطه‌ی صدور دستورالعمل‌ها می‌تواند نقش تنظیم‌گری داشته باشد.

اعضای شورای عالی بورس و اوراق بهادار عبارتند از:

• وزیر امور اقتصادی و دارایی به‌عنوان ریاست شورا
• وزیر بازرگانی
• رئیس‌کل بانک مرکزی
• رؤسای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران
• رئیس اتاق تعاون
• رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به‌عنوان دبیر شورا و سخنگوی سازمان
• دادستان کل کشور یا معاون وی
• یک نفر نماینده از طرف کانون‌ها
• سه نفر خبره مالی منحصراً از بخش خصوصی با مشورت تشکل‌های حرفه‌ای بازار اوراق بهادار
• یک نفر خبره منحصراً از بخش خصوصی به پیشنهاد وزیر ذی‌ربط

سازمان بورس و اوراق بهادار

سازمان بورس و اوراق بهادار، یک نهاد نظارتی است که زیر نظر شورای عالی بورس فعالیت می‌کند و نظارت بر فعالیت‌های بورس‌ها را عهده‌دار است. پس از بازنگری در قانون بازار اوراق بهادار در سال ۱۳۸۴، به‌نوعی وظیفه‌ی اجرا و نظارت تفکیک شدند و وظیفه‌ی سازمان بورس اوراق بهادار از نوع نظارتی است. نظارت بر انواع مختلف اوراق بهادار و بورس‌های فعال در کشور، صدور مجوز نهادهای مالی و نظارت بر عملکرد همه‌ی فعالان بازار از منظر معاملاتی، شفافیت و کارایی از جمله وظایف این سازمان می‌باشد. این سازمان یک مؤسسه عمومی غیردولتی دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل است که از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق‌پذیرش شرکت‌ها در بورس‌ها و دیگر درآمدها اداره می‌شود.

ساختار بورس ایران

همان طور که نمودار فوق مشخص است، ۴ بورس فعال کشور که زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند عبارتند از بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس کالای ایران و بورس انرژی ایران.

بورس اوراق بهادار تهران

طبق قانون بازار اوراق بهادار مصوب سال ۱۳۸۴، بورس اوراق بهادار تهران از سازمان عمومی غیر انتفاعی تبدیل به یک شرکت سهامی عام انتفاعی شد. این شرکت عملیات اجرایی را بر عهده دارد. بورس اوراق بهادار تهران به نام پایتخت است اما معاملات و فعالیت‌های مربوط به آن در سراسر کشور امکان‌پذیر است. شرکت‌ها اگر استاندارها و معیارهایی که در قوانین بورس اوراق بهادار تهران معین است را داشته باشند، می‌توانند در بورس تهران پذیرفته شوند و سهام خود را عرضه کنند. در حال حاضر بیش از ۳۳۰ شرکت در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده‌اند. این معیارها و استاندارد ها باید سال به سال تحت نظر قرار بگیرند که این مساله تحت عنوان تداوم پذیرش بررسی می‌شود و ممکن است برخی شرکت‌ها در صورت نقض این استانداردها از بورس تهران اخراج شوند. بورس اوراق بهادار تهران در ۲۲ تالار منطقه ای در استان‌های گوناگون کشور نیز فعالیت می‌کند که بعد از تسهیل معاملات برخط در کشور، بیشتر فعالیت این تالارها در حوزه‌ی فرهنگسازی و بازرسی است. پذیرش و معاملات اوراق بهادار در بورس تهران در قالب سه بازار نقد سهام (بازار اول و بازار دوم) و صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF)، بازار اوراق بدهی (اوراق مشارکت، گواهی سپرده و انواع صکوک) و بازار مشتقه (قرارداد آتی، اوراق تبعی و اختیار معامله) انجام می‌شود. زمان انجام معاملات در بورس تهران، از شنبه تا چهارشنبه‌ی هر هفته به جز روزهای تعطیل رسمی، از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر است. لازم به ذکر است که از ساعت ۸:۳۰ صبح تا ۹ زمان پیش‌گشایش بازار است یعنی سفارشات ثبت می‌شوند اما معامله ای صورت نمی‌گیرد. خرید و فروش اوراق بهادار مستلزم حضور سهامداران در تالارها نیست و سهامداران می‌توانند با دریافت مجوز معاملات برخط از شرکت‌های کارگزاری، از طریق اینترنت خرید و فروش اوراق بهادار را انجام دهند.

فرابورس ایران

فرابورس ایران در سال ۱۳۸۸ تاسیس شد و بازاری است برای شرکت‌هایی که شرایط پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران را ندارند. شرایط پذیرش در فرابورس، ساده‌تر از شرایط پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران است. همچنین شرکت‌هایی با سرمایه‌های کمتر می‌توانند در فرابورس پذیرش و معامله شوند. فرابورس ایران متشکل از ۹ بازار با کارکرد و مقررات جداگانه است که ۶ بازار آن در نمودار زیر آمده است:

ساختار فرابورس ایران

در بازار پایه، امکان معاملات سهام در سه تابلو مجزا به نام‌های زرد، نارجی و قرمز وجود دارد. طبقه بندی شرکت ها در این تابلوها بر اساس میزان شفافیت اطلاعاتی و نقدشوندگی است. بازار سوم و بازارهای پایه نارجی و قرمز، مربوط به اوراق بهادار شرکت‌های درج شده اما پذیرفته نشده در بازارهای اصلی بورس‌ها هستند. شکل زیر نمای کاملتری از ساختار مربوط به بازارهای فرابورس ایران را نمایش می‌دهد. البته نام بازار پایه‌های الف، ب و ج تغییر کرده است و همان‌طور که در نمودار قبلی نمایش داده شده، اکنون به اسامی زرد، نارنجی و قرمز شناخته می‌شوند.

ساختار بازار فرابورس ایران

بورس کالای ایران

بورس کالا، بازار منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالای خود را عرضه می‌کنند و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می‌شود. در بورس کالا معمولاً کالاهای خام و فرآوری نشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج، زعفران و… دادوستد می‌شوند. یکی از مزایای بورس کالا، حضور نهادهای نظارتی و تنظیم‌کننده بازار است که تمامی تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و تجار کالا با حضور این نهادها، از مزایای قوانین و مقررات حاکم بر بورس برخوردار می‌شوند. در ایران، بورس فلزات در شهریور ۱۳۸۲ (نخستین بورس کالایی در ایران) و بورس کالای کشاورزی در شهریور ۱۳۸۳ آغاز به فعالیت کردند. بر مبنای قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران و با تصویب شورای عالی بورس، شرکت بورس کالای ایران در آذر ۱۳۸۵ با درهم آمیختن بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی تشکیل شد و پس از پذیره‌نویسی و برگزاری مجمع عمومی، از مهر ۱۳۸۶ کار خود را زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز کرد. گفتنی است ارکان شرکت بورس کالای ایران هم اکنون شامل «مجمع عمومی»، «هیئت مدیره»، «مدیرعامل»، «بازرس/حسابرس» می‌شود. همه داد و ستدها در بورس کالا در قالب قراردادهای استاندارد انجام می‌گیرد. به طور کلی، قراردادهای «نقدی»، «سلف»، «نسیه»، «آتی» ،«اختیار معامله» ، «صلح» و «معاوضه» برای داد و ستد هر کالا وجود دارد.

بورس انرژی ایران

در خردادماه ۱۳۹۰ در شورای عالی بورس و اوراق بهادار، تصمیم بر راه‌اندازی بورس انرژی گرفته شد. بورس انرژی چهارمین بورس فعال کشور است و در زمینه‌ی عرضه برق، محصولات نفت و مشتقات نفتی، گاز طبیعی، زغال‌سنگ و سایر حامل‌های انرژی فعالیت دارد. پس از طی روندهای اجرایی مربوط، نخستین معاملات این بورس روی کالاهای برق، قطران و زغال‌سنگ در اسفندماه سال ۱۳۹۱ انجام شد. توضیحات زیر درباره‌ی بورس انرژی ایران برگرفته از سایت رسمی این نهاد می‌باشد:

در بورس انرژی ایران نیز مشابه سایر بورس‏ها، تعداد زیادی خریدار و فروشنده حضور داشته که با انجام داد و ستد در فضایی رقابتی، دستیابی به قیمت‎های تعادلی حامل‏های انرژی را میسّر می‏سازند.

بورس انرژی ایران دارای سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی می‏باشد. در بازار فیزیکی، کالاهای پذیرفته شده در بورس و در بازار مشتقه، اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای پذیرفته شده در بورس مورد معامله قرار می‏گیرند. کالاهای تک محموله‏ای و خارج از گونه نیز در بازار فرعی قابلیت معامله دارند. بازار فیزیکی خود شامل سه تابلوی برق، نفت و گاز و تابلوی سایر حامل‌های انرژی و بازار مشتقه شامل سه تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله می‏باشد. همچنین هر یک از تابلوها دارای دو رینگ داخلی و بین‏المللی هستند. در بازار فیزیکی معاملات در قالب قراردادهای نقدی، نسیه، سلف، کشف پریمیوم انجام می‎پذیرند و قراردادهای آتی، اختیار معامله و سلف موازی استاندارد و … نیز قابلیت معامله در بازار مشتقه را دارا می‎باشند. بر این اساس کلیه حامل‏های انرژی در صورت داشتن سابقه فعالیت قابل اتکاء عرضه‏کننده در بازار کالای مورد پذیرش، امکان کشف عادلانه قیمت با توجه به میزان عرضه کالا توسط متقاضی و عدم شمول محدودیت‏های قیمت‏گذاری قانونی و انحصار در عرضه یا تقاضا، همچنین ارائه تعهدات مصرح در دستورالعمل پذیرش توسط متقاضی با تصویب هیات پذیرش یا کمیته عرضه بورس انرژی به عنوان کالای اصلی یا مشابه امکان معامله در بورس انرژی را دارند.

در بورس انرژی ایران معاملات در بازار فیزیکی بسته به تعداد عرضه‏کنندگان در یک نماد معاملاتی و شرایط عرضه به سه روش حراج حضوری، معاملات تمام الکترونیکی و عرضه‌ی یکجا انجام می‏پذیرد. معاملات در بازار مشتقه نیز به صورت تمام الکترونیکی انجام می‏پذیرد.

نهادهای مالی مرتبط

نهادهای مالی که وظایفی مانند تسهیل ورود افراد مختلف به بازار سرمایه، ارائه خدمات مالی به انواع بازیگران مختلف بازار سرمایه و …. را به عهده دارند نیز، از ارکان بازار سرمایه محسوب می‌شوند. شرکت‌های تامین سرمایه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، شرکت‌های مدیریت دارایی (سبدگردان)، شرکت‌های کارگزاری، شرکت‌های پردازش اطلاعات مالی، شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری از جمله نهادهای مالی مرتبط هستند که همگی تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار فعالیت می‌کنند.

از شرکت‌های دیگری که ساختار بازار سرمایه حضور دارند و در حقیقت شرکت‌های تابعه‌ی سازمان بورس و اوراق بهادار قلمداد می‌شوند می‌توان به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس، کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه اشاره نمود که به عنوان آخرین بخش این مقاله، شرح مختصری از فعالیت برخی از این شرکت‌ها را ذکر می‌کنیم:

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه: این شرکت که در دی‌ماه ۱۳۸۴ تاسیس شد، وظیفه‌ی آماده‌سازی و مدیریت زیرساخت‌های پیش و پس از معاملات (مانند نقل و انتقال پول بین سرمایه‌گذاران هنگامی که معاملاتی صورت می‌گیرد و همچنین نقل و انتقال اوراق بهادار) را به عهده دارد که همه‌ی این وظایف به صورت الکترونیکی طبق مقررات انجام می‌گیرد. همچنین آخرین اطلاعات تمام سهامداران و دارندگان اوراق بهادار نیز نزد این شرکت ثبت و نگهداری و بررسی می‌شود. پرداخت‌های دوره‌ای انواعی از اوراق مثل اوراق مشارکت نیز با عاملیت این شرکت صورت می‌پذیرد و به نوعی می‌توان این شرکت را پل ارتباطی میان بازار سرمایه و شبکه بانکی کشور نیز دانست.

شرکت مدیریت فناوری بورس تهران: این شرکت به عنوان یکی از شرکت‌های تحت نظارت مستقیم سازمان بورس و اوراق بهادار برای ارائه‌ی خدمات معاملات رایانه‌ای (معاملات الکترونیکی) به بازار سرمایه فعالیت می‌کند. مواردی مانند مدیریت سیستم معاملات، محاسبه‌ی شاخص‌های مختلف بازارها و انتشار آخرین اطلاعات مربوط به معاملات به صورت لحظه‌ای از مسئولیت‌های این شرکت هستند.