تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام

تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / اخبار بورس / پیش بینی وضعیت بورس در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ با اثر ریسک های موجود

پیش بینی وضعیت بورس در نیمه دوم سال 1401 با اثر ریسک های موجود

پیمان مولوی، کارشناس بازار‏‏‏‏‏‏‌سرمایه وضعیت بورس تهران در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ را مورد بررسی قرار داد و به اعلام ریسک های فعلی بورس، توضیح داد: بورس ایران به دلیل داشتن ریسک زیاد، خالی از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران حرفه‌‌‌‌‌‌‌ای در شرایط فعلی است و بخشی از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌ گذاران فعال نیز در تلاش بر نگه‌‌‌‌‌‌‌ داری سرمایه‌‌‌‌‌‌‌ هستند. وی همچنین از واریز نقدینگی ۵۰۰ میلیارد تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام تومانی به بازار ۶ هزار هزار میلیارد تومانی انتقاد کرد و گفت: یا ۵۰۰‌ میلیارد‌تومان تاثیری بر این بازار خواهد داشت؟

به اعقتاد این کارشناس، در بررسی روند کنونی بازار نمی‌توان انتظار وقوع یک روند صعودی یک‌ساله را داشت، چراکه همچنان فعالان حرفه‌‌‌‌‌‌‌ای بازار از بازدهی ۶۵۷‌درصدی که طی سال‌های گذشته کسب‌شده، ‌اشباع هستند. به‌عبارت ساده‌تر نمی‌توان از بازار که جهش جدی قیمت‌ها در گذشته‌ای نزدیک را شاهد بوده، انتظار صعود قابل‌توجهی را داشت.

در واکاوی جعبه پاندورا در بازار‌‌‌‌‌‌‌های مالی

به گزارش سبدگردان هدف ، بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی در سراسر دنیا بر اساس ریسک‌های متعدد فعالیت می‌کنند. حال علاوه‌بر اینکه سایه ریسک‌های پیشین کماکان بر روی اقتصاد ایران وجود دارد، موضوع تورم و تاثیر این عامل بر فضای کلان اقتصادی نیز همچنان پابرجاست. در این میان بازار سرمایه کشور به دلیل اینکه بازاری پرریسک است، بنابراین اغلب سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذارانی که به‌طور حرفه‌‌‌‌‌‌‌ای در این بازار فعالیت می‌کنند، در شرایط فعلی در بورس حضور ندارند. در این میان بخشی از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران که در جریان دادوستد‌‌‌‌‌‌‌ها فعال هستند نیز تلاش بر نگه‌‌‌‌‌‌‌داری سرمایه‌‌‌‌‌‌‌ خود دارند.

وجود چنین شرایطی تحت‌تاثیر دو عامل بوده که نخستین عامل در این میان عامل جهانی است. فضای اقتصاد در دنیا به سمت کنترل تورم حرکت می‌کند که یقینا پیامد آن چیزی جز رکود برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران نخواهد بود. این سیاستی است که فدرال‌رزرو آمریکا به روشنی بیان کرده است.

عامل دیگر که مهم و به نوعی اثر‌‌‌‌‌‌‌گذار ارزیابی می‌شود به نبود خروجی مثبت از اقتصاد ایران بازمی‌گردد. در چنین حالتی با توجه به اینکه تورم هم می‌تواند به شکلی پایدار وجود داشته باشد، اما معامله‌گران بازار سرمایه به دلیل هراس از اینکه سرمایه‌‌‌‌‌‌‌ها در این بازار بلوکه‌شده و با نبود خریدار مواجه شوند، ناخودآگاه از گردونه معاملات کنار می‌‌‌‌‌‌‌کشند. این رفتار از سوی سهامداران از ابتدای سال‌ به‌وضوح نمایان است.

از طرفی شاهد اثرگذاری کشاکش حصول توافق با قدرت‌های جهانی یا شکست مذاکرات در بازار سهام هستیم. در چنین شرایطی بازار سرمایه به همین روند کج‌‌‌‌‌‌‌دار و مریز خود ادامه خواهد داد. برآیند موارد مطرح‌شده می‌تواند در قالب نوسان طی ۶‌ماهه آتی خود را نمایان کند اما واقعیت اینجاست، بازدهی که سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران به‌دنبال آن هستند کسب نخواهد شد.

بر این اساس می‌توان گفت که در بررسی روند کنونی بازار نمی‌توان انتظار وقوع یک روند صعودی یک‌ساله را داشت، چراکه همچنان فعالان حرفه‌‌‌‌‌‌‌ای بازار از بازدهی ۶۵۷‌درصدی که طی سال‌های گذشته کسب‌شده، ‌اشباع هستند. به‌عبارت ساده‌تر نمی‌توان از بازار که جهش جدی قیمت‌ها در گذشته‌ای نزدیک را شاهد بوده، انتظار صعود قابل‌توجهی را داشت.

در ترسیم چشم‌‌‌‌‌‌‌انداز بورس تا پایان سال‌ توجه به سیاست‌های انقباضی بانک‌های مرکزی اقتصادهای عمده جهان حائزاهمیت است.

حاصل این سیاست در محصولات صادراتی منفی است و تاثیر مثبتی هم بر کلیت بازار نخواهد داشت. در نقطه مقابل ممکن است تورم باعث ایجاد تحرک در بازار سهام شود و شاخص‌های سهامی را به سمت صعود هدایت کند. در چنین شرایطی با توجه به شرایط کنونی ارزش‌افزوده اقتصادی صفر خواهد بود. در این میان به‌نظر می‌رسد صنعتی همانند پتروشیمی از سایر گروه‌ها کم‌‌‌‌‌‌‌‌ریسک‌‌‌‌‌‌‌تر است، به‌شرطی که ریسک‌های تحریمی جدید‌‌‌‌‌‌‌تری وارد نشود.

گروهی نظیر معدن و صنایع معدنی از جذابیت خاصی برخوردار نیست، اما سود تقسیمی بالا و حاشیه سود مطلوب می‌تواند تا حدودی کمک‌‌‌‌‌‌‌کننده باشد، منتها با درک ریسک. به صنایع این‌چنینی باید از درگاه سود تقسیمی نگریست. اعتقادی به صنعت پالایشگاهی به دلیل اینکه حق‌‌‌‌‌‌‌العمل کار هستند نیز وجود ندارد.

رویداد پیش‌‌‌‌‌‌‌رو در ۶‌ماه دوم مرتبط با قطع گاز صنایع است. وقایع این‌چنینی توسط فعالان حرفه‌‌‌‌‌‌‌ای بازار سرمایه از پیش رصد شده است، به همین دلیل این قشر از معامله‌گران به برخی از حوزه‌‌‌‌‌‌‌ها وارد نمی‌شوند؛ چراکه از پیش اثرات منفی را ارزیابی کرده‌‌‌‌‌‌‌اند. همان‌طور که سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران در فصل بهار به کمبود برق تابستان توجه داشتند و استراتژی معامله‌‌‌‌‌‌‌گری خود را بر پایه این مهم پیاده‌‌‌‌‌‌‌سازی کردند، در حال‌حاضر هم کمبود گاز فصل زمستان را در محاسبات خود در‌نظر می‌گیرند.

اما در بررسی ‌سیاست‌های پولی اتخاذشده اینکه بتوان به نرخ بهره استاندارد و از پیش ‌‌‌‌‌‌‌تعیین‌شده رسید ‌که بتواند پیروی همه‌‌‌‌‌‌‌گیر داشته باشد، یقینا به سرانجام نخواهد رسید. بانک‌مرکزی همانند جعبه پاندوراست و در هر موقعیتی متحوای جدیدی ارائه می‌دهد. به‌عبارتی این نهاد، تصمیم‌گیرنده اصلی نیست و ذی‌نفعان از اثرگذاری بیشتری برخوردارند.

نکته حائزاهمیت این است که اتفاقا بانک مرکزی در ۴سال‌گذشته باید نرخ بهره را افزایشی می‌‌‌‌‌‌‌کرد و با این رویداد مانع ایجاد تورم در سطح جامعه می‌شد؛ اما عدم‌اتخاذ چنین سیاستی و در ادامه، مواجه‌شدن با شرایط کرونایی در دنیا توام با فشار ذی‌نفعان مسیر را ناهموار کرد. اگر در گذشته چنین موضوعی را پیاده‌‌‌‌‌‌‌سازی و به‌عبارتی کنترل می‌‌‌‌‌‌‌کرد، در حال‌حاضر اقتصاد در گرداب عدم‌اطمینان غوطه‌‌‌‌‌‌‌ور نبود. در شرایطی که مذاکرات پیرامون برنامه جامع اقدام‌مشترک با ابهام مواجه است، ریسک نرخ بهره وجود دارد و بازار‌‌‌‌‌‌‌های جهانی درگیر سیاست‌های انقباضی هستند، سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران فعال در بازار سهام باید به سمت سهام شرکت‌هایی که سود تقسیمی بیش از ۸۰‌درصد توام با حاشیه سود بیش از ۴۰‌درصد (به‌خصوص در حوزه صادراتی‌‌‌‌‌‌‌ها) دارند، حرکت کنند. افرادی که قصد فعالیت در بورس را دارند نیز می‌توانند حدود ۱۰‌درصد از پول را به آپشن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها اختصاص دهند.

برای افرادی که بورس منبع درآمد آنها نیست و فقط قصد سرمایه‌گذاری در این حوزه را دارند، دو روش فوق کافی است؛ در مقابل برای افرادی که بورس راه اصلی کسب درآمد آنهاست، توصیه نمی‌شود. به‌تازگی ۵۰۰‌میلیارد‌تومان به صندوق تثبیت بازار سرمایه تزریق شده است، درحالی‌که اندازه بورس ایران تقریبا ۶‌هزار‌هزار‌میلیارد‌تومان برآورد می‌شود. آیا ۵۰۰‌میلیارد‌تومان تاثیر چندانی بر این بازار خواهد داشت؟

به‌نظر می‌رسد سیاستگذاران در بازار سرمایه از جمله سازمان بورس و اوراق‌بهادار و سایرین نمی‌توانند اقدام خاصی انجام دهند؛ چراکه ریسک‌ها خارج از کنترل آنهاست.

ریسک‌های اقتصاد خارج از دسترس سازمان بورس است و این نهاد نمی‌تواند در اقتصاد دستوری، تحریم، تورم و… فعالیت چندانی داشته باشد. بررسی وضعیت بورس نیویورک حاکی از افت قیمت‌ها در این بازار است، حال رئیس بورس نزدک چه اقدامی می‌تواند انجام دهد؟ در بورس کشور شرایط فعلی بهترین زمان برای بهبود زیرساخت‌ها ارزیابی می‌شود تا در موقعیت بعدی، زمانی‌که بازار سهام با صعود همراه شد، دچار مشکل نشویم. در حال‌حاضر باید در حوزه قوانین و مقررات قانون‌‌‌‌‌‌‌زدایی، مجوززدایی صورت بگیرد. باید اجازه داد افراد توانمند و شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری فعالیت کنند تا بتوانند قشر بیشتری را جذب بازار سهام کنند./ دنیای اقتصاد

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.

مخمصه بورس

ریزش سنگین بورس در آخرین روز معاملاتی هفته جاری دوباره خبرساز شد و‌ چهارشنبه ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار سهام برای نوزدهمین روز متوالی منفی شد و 700 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد. در معاملات ‌چهارشنبه چهارم آبان‌، شاخص کل بورس پایتخت نسبت به روز کاری قبل 26‌هزار‌و 22 واحد ریزش کرد و به رقم یک‌میلیون‌و‌241‌هزار‌و 38 واحد رسید.

شرق: ریزش سنگین بورس در آخرین روز معاملاتی هفته جاری دوباره خبرساز شد و‌ چهارشنبه ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار سهام برای نوزدهمین روز متوالی منفی شد و 700 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد. در معاملات ‌چهارشنبه چهارم آبان‌، شاخص کل بورس پایتخت نسبت به روز کاری قبل 26‌هزار‌و 22 واحد ریزش کرد و به رقم یک‌میلیون‌و‌241‌هزار‌و 38 واحد رسید. به‌این‌ترتیب از نیمه کانال 1.2 میلیونی نیز پایین آمد. شاخص هم‌وزن بورس با افت هشت‌هزار‌و 310 واحدی در سطح 361‌هزار‌و 357 واحدی ایستاد. همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) 277 واحد پایین آمد و در سطح 17‌هزار‌و 210 واحد قرار گرفت. بیشترین خروج پول حقیقی به سهام وبملت (بانک ملت) اختصاص داشت که ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی آن 34 میلیارد تومان بود. پس از وبملت، نمادهای شپنا (شرکت پالایش نفت اصفهان) و فولاد (شرکت فولاد مبارکه) بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.

دولت سرعت گردش پول را می‌گیرد

عباسعلی حقانی‌نسب، کارشناس بازار سرمایه وضعیت فعلی بورس را در گفت‌وگو با «شرق» این‌گونه تحلیل می‌کند: متأسفانه به نظر می‌رسد به دلایل اقتصاد سیاسی، دولت شدیدا سعی دارد جریان سرعت نقدینگی را در بازارها کاهش دهد. درواقع به دلیل بی‌ثباتی‌های اخیر و تداوم جریان اعتراضات می‌خواهد کنترل کند تا جریان نقدینگی به سمت بازارهای مخربی مثل ارز نرود تا تورم مضاعف ایجاد نکند.

او ادامه می‌دهد: من اعتقاد دارم دولت در ‌حال گرفتن سرعت گردش پول است و از ابزار نرخ بهره هم استفاده کرده است. همین موجب شده روند خروج سرمایه در بازارهای دیگر که نقدشوندگی بالایی ندارند، کند شود و بازار سرمایه به‌عنوان تنها بازاری که امکان خروج سرمایه از آن هست، تنها گزینه باقی بماند. البته بازار سهام سهم زیادی از کل ثروت جامعه ندارد، سهمش کمتر از دو درصد از کل است، با‌این‌حال به دلیل شرایط نقدشوندگی بهتری که دارد در معرض خروج سرمایه قرار گرفته است.

حمایت از بازار با گفتار درمانی؟

به اعتقاد حقانی‌نسب دولت هیچ حمایت خاصی نکرده است و حداقل تلاش نکرد که اعتماد از‌دست‌رفته مردم را به آنان بازگرداند. او می‌گوید: امروز اوج این بی‌اعتمادی را شاهد بودیم و شاخص افت بسیار زیادی داشت. عملا با وجود اینکه قیمت سهام‌‌، در عین ارزندگی، بسیار کاهش پیدا کرده، ولی به دلیل جریان نقدشوندگی و عرضه و تقاضایشان می‌بینیم که دارایی‌هایشان را به فروش می‌گذارند و چون حمایتی هم صورت نمی‌گیرد، دارایی‌ها با قیمت پایین‌تری مبادله می‌شود.

این کارشناس می‌افزاید: آنچه عملا اتفاق می‌افتاده این است که 300 هزار میلیارد تومان از منابع شرکت‌هایی که سهامشان در ‌حال افت است، در سپرده‌های بانکی ذخیره شده است. روزانه از پنج‌ هزار میلیارد تومان فروش این شرکت‌ها هزارو 500 میلیارد تومانش سود است، با‌این‌حال حتی بخش کوچکی از منابع حاصل از این فروش‌ها را نمی‌آورند در بازار سرمایه تا هم از سهام‌های دیگر حمایت کنند، هم از سهام خودشان. این نشان می‌دهد که هیچ حمایتی از بازار سرمایه نیست و بازار صرفا گفتار‌درمانی می‌شود.

جای خالی مالیات بر عایدی سرمایه

به اعتقاد حقانی‌نسب، یکی از نشانه‌های دیگر عدم حمایت از بازار سرمایه این است که با وجود سابقه فعالیت بیش از نیم‌قرن فعالیت‌های سوداگرانه در کالاهای مصرفی اعم از زمین، مسکن، خودرو و ارز، این فعالیت‌ها همچنان معاف از مالیات هستند، در‌حالی‌که حوزه‌های تولید در‌ حال پرداخت مالیات هستند. او توضیح می‌دهد: نماینده‌های مجلس طرح مالیات بر عایدی سرمایه را مسکوت گذاشتند و پس از سال‌ها با وجود تصویب کلیات آن، جزئیاتش را به صحن علنی نیاورده و تصویب نکردند. درحالی‌که دولت می‌تواند از محل مالیات بر عایدی ثروتمندان که یک درصد جامعه هم بیشتر نیستند، تأمین مالی شود. اینها ثروتمندان سوداگر تورم‌ساز هستند که عموما هم در ساختار سیاسی نقش دارند و مالیات‌گرفتن از آنها جذابیت بازارهای تولیدی مثل بازار سرمایه را افزایش می‌دهد. بنابراین تصویب‌نشدن طرح به خوبی نشان می‌دهد دولت و مجلس در‌ حال حمایت از بورس نیستند.

شرایط بی‌اعتمادی ادامه دارد

این کارشناس در پاسخ به این سؤال که با توجه به تداوم خروج سرمایه تکلیف صندوق‌های بزرگ چیست؟ عنوان می‌کند: صندوق‌های بزرگی مثل صندوق‌های بازنشستگی همان‌طور‌ که قبلا سهامدار عمده بودند و از سود عملیات شرکت‌ها سود کسب می‌کردند، الان هم می‌کنند. اتفاقا همه بحث ما همین است که صندوق‌های بزرگ با وجود کاهش ارزش دارایی‌هایشان در بازار سرمایه، چون درآمدشان بیشتر متکی به سود شرکت‌هاست‌ و سود شرکت‌ها هم همچنان زیاد است، تأثیری نمی‌پذیرند و برای همین هم بی‌تفاوت هستند. اکنون اکثرا سهامداران خرد و سهامداران عدالت در ‌حال ضربه‌دیدن هستند.

او در‌ نهایت بیان می‌کند که اگر دولت و مجلس بخواهند به رفتارشان در ماه‌های آتی ادامه بدهند و اقدامی عملی در راستای حمایت ساختاری از بازار سرمایه نداشته باشند، چشم‌انداز بازار مثبت نیست، اما اگر دولت جدی وارد میدان شود و دو کار انجام دهد، یکی تصویب مالیات بر عایدی ثروتمندان سوداگر کالاهای مصرفی و دیگری هم کنترل خلق نقدینگی و کاهش نرخ بهره، بازار سرمایه شرایط خوبی پیدا می‌کند.

حقانی‌نسب تأکید دارد «تا زمانی که این دو اقدام صورت نگیرد، شرایط بی‌اعتمادی در بازار ما وجود خواهد داشت».

نقش ریسک سیستماتیک

شهیر محمدنیا، دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز در پاسخ به این سؤال خروج سرمایه بیشتر در میان کدام گروه شدت گرفته است؟ به «شرق» می‌گوید: خروج سرمایه هم از سوی حقوقی‌ها و هم از سوی سرمایه‌داران خرد در‌ حال انجام است. دلیل آن هم مشخص است؛ هیچ بارقه امیدی در بازار وجود ندارد. در شرایط فعلی که ریسک سیستماتیک در بازارها نقش‌آفرین است، لازم است برخلاف حالت متداول که تحلیل‌ها از پایین به بالاست، تحلیلی از بالا به پایین داشته باشیم.

از نگاه محمدنیا بر اساس همین نوع تحلیل هیچ روزنه امیدی برای سهامداران وجود ندارد؛ چه حقیقی‌ها و چه حقوقی‌ها. او توضیح می‌دهد: اگر از منظر جهانی نگاه کنیم، جهان با یک ابرتورم و چالشی جهانی از این منظر مواجه است. تمام بانک‌های مرکزی از فدرال‌رزرو گرفته تا بانک مرکزی اروپا سیاست‌های انبساطی در پیش گرفته‌اند و همین جهان را به سمت رکود برده است. حالا قیمت کامودیتی‌ها هم در ابهام فرو رفته و این یعنی کاهش؛ اتفاقا برای کامودیتی‌ها و به تبع کاهش قیمت آنها؛ بازار ما هم حدود 70 درصد کامودیتی‌محور است. بنابراین رکود جهانی در سودسازی شرکت‌هایمان مؤثر است.

از نظر این تحلیلگر، سوی دیگر ماجرای این روزهای بورس برای ما ریسک سیستماتیک برجام است. «حالا دیگر تمام امیدها مبنی بر اینکه این دولت بتواند توافقی را احیا کند از دست رفته و آمریکا هم مرتب اعلام می‌کند که برجام را از دستور کار خارج کرده است. درواقع درحالی‌که بازار مدت طولانی امید داشت تا با احیای برجام جانی دوباره بگیرد، حالا دیگر نمی‌تواند پرتفویی برجام‌محور هم بچیند».

محمدنیا سومین علت وضعیت فعلی را مواجهه با ناآرامی در داخل می‌داند: «عدم ثبات موجب شده که ترس ایجاد شود و سهامداران خرد با احتیاط سرمایه‌شان را خارج کنند».

شرط خروج از بحران

او می‌گوید: با یک تحلیل از بالا به پایین و درنظرگرفتن وضعیت کلان هیچ علتی ندارد که بخواهیم از این وضعیت خارج شویم مگر اینکه یا برجام احیا شود یا اقتصاد جهانی بهبود پیدا کند‌ که هر دو را بعید می‌دانم. تنها روزنه ریز امیدی که آن‌هم به نفع کسی نیست، این است که بر اثر یک ابر‌تورم ارزش پول ملی به‌شدت افت کند. ممکن است که در پی برخی فشارها با افزایش نرخ دلار مواجه شویم و این قدری تأثیرگذار باشد؛ هرچند ‌در مدت اخیر در‌حالی‌که بسیاری از مخارج شرکت‌های ما با دلار آزاد محاسبه می‌شود، بازار سهام به افزایش قیمت دلار آزاد در این مدت هیچ واکنشی نشان نداد. او در ‌نهایت نیز تأکید می‌کند: یکی از چالش‌هایی که این روزها با آن مواجه هستیم، خروج سرمایه زیاد از طریق حقوقی‌های خیلی بزرگ و شرکت‌های شاخص بود. این شرکت‌ها پیش از این هم با بحران مواجه بودند و وضعیت فعلی قطعا شرایط بدشان را تشدید می‌کند.

ریسک و بازده در بورس

اطلاعات مفید در مورد ریسک و بازده بورس که باید بدانید

موضوعات بسیار مهمی که همواره مورد توجه سرمایه گذاران به هنگام فعالیت در بازار سهام بوده، وجود نا اطمینانی و به تبع ریسک موجود در آن می باشد. به نحوی که در اغلب موارد میان بازده انتظاری و بازده واقعی تفاوت وجود دارد.
وجود ریسک و نااطمینانی در بازار سهام می تواند بر بازدهی سهام و گسترش بازار بورس، آثار منفی داشته باشد. امروزه سرمایه گذاران برای انتخاب سرمایه گذاری، دامنه وسیعی دارند، تصمیم گیری ها روز به روز پیچیده تر و ریسکی تر می شود و هر سرمایه گذاری من جمله سهامداران می دانند نتایج این سرمایه گذاری ها می تواند تاثیرات پر اهمیتی بر زندگی ایشان بگذارد.
سهام عادی به نسبت اوراق قرضه ها و پس انداز، از بازده بالایی برخوردار بوده است اما باید به این نکته هم توجه داشت که بازده بالا به همان نسبت دارای ریسک بالا است.
بنابراین رابطه میان ریسک و بازده سرمایه گذاری و تعیین روابطی که میان این دو وجود دارد از اهمیت خاصی برخوردار است.
لذا با توجه به اهمیت بالای مفاهیم ریسک و بازده به بررسی این مباحث می پردازیم….

بازده بورس

هدف سرمایه گذاران حداکثر کردن بازده مورد انتظار است. گر چه آنها در نظر دارند ریسک اولیه را کاهش دهند. بازده در فرایند سرمایه گذاری نیروی محرکی است که ایجاد انگیزه می کند و در واقع پاداشی برای سرمایه گذاران محسوب میشود.

بازده تحقق یافته در مقابل بازده مورد انتظار:

تعیین تفاوت میان بازده تحقق یافته و بازده مورد انتظار، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا این دو موضوع در مسائل و مباحث سرمایه گذاری به طور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه برای درک بهتر، به توضیح هر کدام می پردازیم!…

بازده تحقق یافته:

بازده تحقق یافته، بازده ای است که واقع شده و یا بازدهی که کسب شده. در حقیقت بازده تحقق یافته، به بازده ای میگویند که به وقوع پیوسته و واقع شده است.

مثال:
ارزش یک سرمایه گذاری ۱۰۰ میلیون ریالی در تاریخ اول اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۸، با نرخ بهره ۱۰%، در یک سال بعد ۱۵۰ میلیون ریال شده است.
بازده تحقق یافته(واقعی) سالانه برابر است با:

بازده مورد انتظار:

بازده مورد انتظار، بازده تخمینی یک دارایی است که سرمایه گذاران انتظار دارند در یک دوره آینده بدست آورند.
این بازده با عدم اطمینان همراه است و احتمال دارد برآورده شود و یا برآورده نشود. سرمایه گذاران برای کسب بازده مورد انتظار بایستی یک نوع دارایی را خریداری کرده و توجه داشته باشند که این بازده ممکن است تحقق نیابد‌.

پیشنهاد : برای شروع بازار بورس باید این نکات را بدانید.

ریسک بورس

ریسک عبارتست از میزان اختلاف میان بازده واقعی سرمایه گذاری و بازده مورد انتظار سرمایه گذاری. تصمیماتی که افراد می گیرند با توجه به میزان دانش و اطلاعات آنها در وضعیت تصمیم گیری به سه دسته تقسیم می شود:

• تصمیم گیری در شرایط اطمینان
• عدم اطمینان
• و ریسک

انجمن رویال سوسایتی، ریسک را اینگونه تعریف میکند:
ریسک عبارت است از احتمال رخداد یک رویداد مضر، که در طی یک دوره زمانی معین یا ناشی از یک چالش مشخص به رخداد می پیوندد.

انواع ریسک:

ریسک از جهت منابع به دو دسته تقسیم می شود.

• ریسک های مالی،
• ریسک های غیر مالی

ریسک های مالی به طور مستقیم بر سودآوری شرکت ها اثر می گذارد. در حالیکه ریسک های غیر مالی با تاثیر بر ریسک های مالی، سودآوری شرکت ها را تهدید می کند‌.

انواع ریسک های مالی:

• ریسک نوسان نرخ بهره: زمانی که سرمایه گذار پول خود را در اوراق قرضه سرمایه گذاری می کند، می پذیرد که بهره ثابتی را در یک زمان مشخص دریافت کند. حال اگر نرخ بهره افزایش پیدا کند، قیمت این اوراق کاهش پیدا می کند و سرمایه گذار در صورت فروش آن اوراق قبل از سررسید، متحمل زیان می شود. به این ریسک که بازده سرمایه گذار را تحت تاثیر قرار می دهد، ریسک نوسان نرخ بهره می گویند.
• ریسک نرخ ارز: ریسکی است که به واسطه تغییر در نرخ ارز به وجود می آید. کلیه شرکت هایی که با کشورهای دارای واحد پولی متفاوت ارتباط معاملاتی دارند، در معرض ریسک نرخ ارز هستند.
• ریسک تورمی: این ریسک ناشی از کاهش قدرت خرید وجوه سرمایه گذاری پدید می آید، که تمامی اوراق بهادار را تحت تاثیر قرار می دهد. این ریسک با نوسان نرخ بهره رابطه مستقیم دارد.
• ریسک نقدینگی: این ریسک به واسطه عدم اطمینان در خصوص خرید و فروش اوراق بهادار به وجود می آید. به عبارت دیگر، آن دسته از سرمایه گذاری ها که خرید و فروششان به آسانی صورت می گیرد و هزینه مبادلات آن کم است، از نقدینگی بالایی برخوردار هستند‌. بر این اساس ریسک نقدینگی اوراق خزانه خیلی کم و یا صفر است اما ریسک نقدینگی سهام مربوط به بازارهای خارج از بورس بیشتر.
• ریسک اعتباری: هنگامی این ریسک اتفاق می افتد که وام گیرنده به علت عدم توان یا تمایل، به تعهداتش در مقابل وام دهنده در تاریخ سررسید، عمل نکند
• ریسک بازار بورس : این ریسک نوسانات قیمت سهام را به نسبت جو بازار سهام نشان می دهد و میتواند ناشی از عوامل متعددی، چون جنگ، رکود و … باشد‌.
• ریسک سرمایه گذاری مجدد: این ریسک مربوط به دارایی های مالی است که بیش از یک جریان نقدی دارند.بازدهی اینگونه سرمایه گذاری ها به نحوه سرمایه گذاری مجدد جریان های نقدی که در طول سرمایه گذاری دریافت می شود، بستگی دارد‌.
• ریسک مرتبط با درجه اهرم مالی: این ریسک ناشی از بکارگیری بدهی در شرکت است. هر چه شرکت در ساختار سرمایه خود از بدهی استفاده کند، درجه اهرم مالی آن و در نتیجه ریسک مالی، افزایش می یابد

انواع ریسک های غیر مالی:

• ریسک مدیریت: ریسک ناشی از تصمیمات نادرست مدیران اجرایی شرکتها و موسسات است‌.
• ریسک سیاسی: ریسک ناشی از شرایط و تحولات سیاسی مانند: شورش، جنگ، تغییرات سیاسی دولتها و … میباشد که پیامدهایش بر فعالین اقتصادی و تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام روابط موجود در بازار اثر می گذارد.
• ریسک صنعت: نوسانات بازدهی سرمایه گذاری است، که بر اثر اتفاقات یا وقایع خاص و یا تغییرات در صنعت خاص، محتمل است.(هر چه درجه اهرم عملیاتی بیشتر باشد، ریسک صنعت نیز بیشتر می شود.)
• ریسک قوانین و مقررات: ریسکی است که به علت تغییرات در قوانین و مقررات در یک جامعه بوجود می آید.
• ریسک کشور: سرمایه گذارانی که در کشورهای دیگر سرمایه گذاری می کنند باید به ثبات آن کشور، از ابعاد سیاسی و اقتصادی توجه لازم داشته باشند. ریسک کشور ریسک مهمی است که امروزه سرمایه گذاران با آن مواجه هستند.
• ریسک نیروی انسانی: زمانی که یک شرکت کارکنانی را که دارای مهارت خاصی هستند، از دست بدهد، برتری های خود را نیز از دست خواهد داد. به ریسک از دست دادن این افراد ریسک نیروی انسانی می گویند.

انواع ریسک از نظر میزان تاثیر:

ریسک سیستماتیک(اجتناب ناپذیر):

ریسک های سیستماتیک ریسک هایی هستند که تاثیرشان بر کلیه اوراق بهادار است. این ریسک ها بر اساس عواملی چون: ریسک تورم، ریسک نرخ بهره و تا حدودی ریسک بازار بوجود می آید.

ریسک غیر سیستماتیک(قابل اجتناب):

ربسک های غیر سیستماتیک ریسک هایی هستند که تنها بر یک یا چند ورقه اوراق بهادار خاص اثر میگذارند‌. ریسک های نقدینگی، نکول و مدیریت جزو این دسته از ریسک ها می باشند.

اشتراک این مطلب

https://exirise.com/wp-content/uploads/2020/04/fit-300x195-1.jpg 195 300 ExConvHs3574Izp https://exirise.com/wp-content/uploads/2022/05/Name-Gold.png ExConvHs3574Izp 2020-04-18 18:23:45 2020-09-15 16:38:12 ریسک و بازده در بورس

دیدگاه خود را ثبت کنید

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

جستجو در محتوای وب سایت :

1401.08.07 💢 با ابلاغ بسته ۱۰ بندی حمایت فوری از بازار سرمایه؛ اصل سهام و سود ۲۰ درصدی ۹۶ درصد از حقیقی‌ها بیمه شد در بسته ۱۰ بندی حمایت فوری از بازار سرمایه مصوباتی از جمله بیمه شدن اصل و سود سهام مردم در یک سال آینده تا واریز شدن منابع جهت حمایت از سهام […]

1401.08.04 📊 #پایش_بازار ☑️ تعداد کل نماد: 740 🟢 تعداد مثبت: 73 (%10) 🔴 تعداد منفی: 667 (%90) 🔼 تعداد صف خرید: 24 (%3) 🔽 تعداد ️صف فروش: 206 (%28) 🟩تعداد نماد اختلاف مثبت: 154 🟥تعداد نماد اختلاف منفی: 586 ⬆️ارزش خرید حقوقی ها: 1,032 میلیارد ⬇️ارزش فروش حقوقی ها: 340 میلیارد 🔼ارزش خرید حقوقی […]

1401.07.26 ✅ #دانا بازگشایی با بیش از ۹۰ درصد رشد از زمان تحلیل و بعد از اعمال افزایش سرمایه ، دقت و رعایت حد ضرر 📊 #پایش_بازار ☑️ تعداد کل نماد: 736 🟢 تعداد مثبت: 346 (%47) 🔴 تعداد منفی: 390 (%53) 🔼 تعداد صف خرید: 65 (%9) 🔽 تعداد 🟩تعداد نماد اختلاف مثبت: 342 […]

1401.07.20 ✅ #دانا حجم معاملات حدود ۳۰ میلیون سهم در آستانه صف خرید با رشد ۸۰ درصد بعد از افزایش سرمایه دقت به رعایت حد ضرر 1401.07.19 ✅ #دانا افزایش حجم معاملات تا ۴۷ میلیون سهم و رشد بیش از ۷۵ درصد رعایت حد ضرر ✅ #غپینو ادامه روند مثبت در آستانه صف خرید ✅ #دلقما […]

1401.07.12 ✅ #ملت با افزایش حجم ۱۳ میلیون در محدوده مثبت ۳ درصد 📊 #پایش_بازار ☑️ تعداد کل نماد: 737 🟢 تعداد مثبت: 259 (%35) 🔴 تعداد منفی: 478 (%65) 🔼 تعداد صف خرید: 53 (%7) 🔽 تعداد 🟩تعداد نماد اختلاف مثبت: 389 🟥تعداد نماد اختلاف منفی: 348 ⬆️ارزش خرید حقوقی ها: 455 میلیارد ⬇️ارزش […]

1401.07.06 ✅ #غگرجی حفظ حمایت و صف خرید نماد ✅ #دحاوی مجدد صف خرید در محدوده ۸۰۰ تومان دقت به تحلیل و رعایت استراتژی معاملاتی ✅ #غپینو افزایش ۴۲ میلیون حجم معاملات در سقف روزانه 📊 #پایش_بازار ☑️ تعداد کل نماد: 738 🟢 تعداد مثبت: 501 (%68) 🔴 تعداد منفی: 237 (%32) 🔼 تعداد صف […]

1401.06.30 ✅ #دحاوی رشد حدود ۴۰ درصدی نماد از زمان تحلیل ، دقت به رعایت حدضرر و پایبندی به استراتژی معاملاتی ✅ #قاسم نوسان مثبت در محدوده ۵۰۰ تومان رعایت حدضرر بعد از رشد ۸۰ درصدی 📊 #پایش_بازار ☑️ تعداد کل نماد: 736 🟢 تعداد مثبت: 158 (%21) 🔴 تعداد منفی: 578 (%79) 🔼 تعداد […]

دسترسی سریع

اخبار و آموزش ها :

(49) (128)

گروه مشاوره و سرمایه گذاری پایا سرمایه اکسیر در سال ۱۳۹۶ با هدف ایجاد تحولی مناسب، در راستای ارائه خدمات نوین و استاندارد در حوزه معاملات بورس اوراق بهادار و انرژی تاسیس گردیده و همواره توسعه کمی و کیفی فعالیت هایش را سرلوحه برنامه های مشتری مداری خود قرار داده است.
شماره ثبت ۵۹۶۱۰۷

آدرس و اطلاعات تماس :

نمادهای اعتماد الکترونیکی :

به دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا و حفظ سلامتی شما که بیش از هرچیزی برای ما اهمیت دارد تا اتمام دوره قرنطینه از ارائه خدمات بصورت حضوری معذور هستیم و کلیه خدمات کاملا مجازی ارائه خواهد شد . با اپراتور شرکت و در صفحه اصلی سایت قسمت چت انلاین با ما در ارتباط باشید.

ریسک سیاسی چیست و چه تاثیری بر بورس دارد؟

گاهی پیش می‌آید که رشد یک بازار ناشی از تصمیمات یک کشور باشد. ممکن است همین تصمیمات، بازار دیگری را تضعیف کند. همچنین برخی مواقع ممکن است یک رویداد منجر به روند نزولی یا صعودی بازارها شود. در نتیجه با وقوع هر اتفاقی در یک بازار، می‌توان بازتاب آن را در سایر بازارها ملاحظه کرد.

گاهی پیش می‌آید که رشد یک بازار ناشی از تصمیمات یک کشور باشد. ممکن است همین تصمیمات، بازار دیگری را تضعیف کند. همچنین برخی مواقع ممکن است یک رویداد منجر به روند نزولی یا صعودی بازارها شود. در نتیجه با وقوع هر اتفاقی در یک بازار، می‌توان بازتاب آن را در سایر بازارها ملاحظه کرد. در این مطلب کوشیده‌ایم انواع ریسک را مورد مطالعه قرار دهیم و سپس تاثیرات ریسک سیاسی را در بازارهای داخلی و خارجی بررسی کنیم.

چرا بازارها تحت تاثیر ریسک سیاسی و سایر ریسک‌ها قرار می‌گیرند؟

برای اینکه موضوع این بحث بهتر برایتان جا بیفتد، مطلب را با ارائه‌ی یک مثال ادامه می‌دهیم. فرض کنید نرخ بهره در یک کشور افزایش پیدا می‌کند. در نتیجه افراد تمایل بیشتری به تهیه‌ی ارز آن کشور و سرمایه‌گذاری نشان می‌دهند. این اتفاق منجر به خروج سرمایه از بازارهای دیگر و تزریق آن به بازار ارز خواهد شد. اگر افراد زیادی اقدام به خروج سرمایه از بازارها کنند و این عمل توسط قشر وسیعی از مردم صورت گیرد، سایر بازارهای مالی با روند نزولی مواجه خواهند شد. اما در سوی دیگر بازار ارز رونقی چشم‌گیر را به خود خواهد دید.

در مثالی که ارائه کردیم یک تصمیم اقتصادی منجر به وقوع چنین اتفاقی شد. اما ممکن است این روند نزولی و یا صعودی، ناشی از تصمیمات سیاسی باشد. پس ریسک سیاسی نیز می‌تواند همواره در کمین بازار بورس باشد. هر چند میزان اثرگذاری رویدادهای مختلف بر هر بازار، به عمق آن بازار هم وابسته است.

همچنین بخوانید: یک روش برای کاهش ریسک در بورس

اگر تغییرات دلار در کشور ایران را در نظر بگیریم اثر آن را بر بازار بورس درمی‌یابیم. به این ترتیب در مدتی که قیمت دلار روند صعودی دارد، خروج مقداری سرمایه را از بورس شاهد هستیم. نتیجه‌ی این امر نزولی شدن روند بازار بورس است. چنین اتفاقی نشان‌دهنده‌ی عمق کم بورس ایران است. سرعت حرکت نزولی و صعودی بازار با عمق آن نسبتی معکوس دارد. یعنی بازاری عمق بیشتری دارد که سرعت نزول و یا صعود در آن کمتر باشد. در ادامه‌ انواع ریسک در بازار سرمایه و اثر ریسک سیاسی در این بازارها را بررسی خواهیم کرد.

انواع ریسک در بازار سرمایه

به طور کلی ریسک در بازارهای مالی شامل دو دسته‌ی سیستماتیک و غیرسیستماتیک است. ریسک‌های سیستماتیک دربردارنده‌ی موارد کلی هستند و قابل حذف نیستند. این ریسک‌ها اجتناب‌ناپذیرند و نمی‌توان به کمک تحلیل و پیش‌بینی آن‌ها را از بین برد. تنها شیوه‌ی معقول و مرسوم در مواجهه با چنین ریسک‌هایی، سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف است. هر چند این اقدام نیز منجر به کاهش ریسک سیستماتیک نخواهد شد؛ بلکه تنها مدیریت آسان‌تر دارایی را (با در نظر گرفتن ریسک) در پی دارد. با این تعریف درمی‌یابیم که ریسک‌ سیاسی دردسته‌ی ریسک‌های سیستماتیک قرار می‌گیرد.

این طور در نظر بگیرید که جنگی در یک کشور رخ می‌دهد. رویدادی مانند جنگ از نوع ریسک‌های سیستماتیک به شمار می‌رود. چنین واقعه‌ای تاثیر منفی بر بازارهای کشورهای درگیر جنگ خواهد داشت. فارغ از این که افراد در کدام یک از بازارهای مالی سرمایه‌گذاری کرده‌اند، اثر منفی جنگ بر دارایی آن‌ها نیز نمایان خواهد شد. اما در نظر بگیرید که فرد دارایی خود را در بازارهای مختلفی نظیر بورس، طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کرده باشد. به این صورت هنگام وقوع رویدادی غیرمنتظره مانند جنگ، راحت‌تر می‌تواند بخشی از دارایی خود را نقد کند.

از دیگر ریسک‌های سیستماتیک می‌توان به وقایع اقتصادی و سیاسی، تورم و تحریم اشاره کرد. در مقابل، ریسک‌های غیرسیستماتیک قابل پیش‌بینی و کنترل و اصطلاحا حذف‌شدنی هستند. رویدادها و اتفاقات درون‌سازمانی یک مجموعه و یا شرکت که سقوط سهام آن شرکت را در پی دارد، ریسک‌هایی غیرسیستماتیک هستند. در کل ریسک‌های مربوط به یک صنعت یا سهام خاص و مواردی از این دست، در دسته‌ ریسک‌های غیرسیستماتیک قرار می‌گیرند. این ریسک‌ها با پیگیری اخبار سهام و بر اساس تحلیل‌ها، قابل پیش‌بینی و مدیریت هستند. فردی که چنین توانایی و مهارتی را برای مدیریت این قبیل ریسک‌ها نداشته باشد، یک فرد مبتدی در بازارهای مالی است.

اثرات ریسک سیاسی بر بازارهای جهانی بورس

تغییرات سیاسی که ممکن است بهبود شرایط یک کشور را در پی داشته باشد به مرور زمان اتفاق می‌افتد. اگر این تغییرات به سرعت رخ دهد، پای ریسک سیاسی به میان می‌آید. تغییرات تدریجی تاثیر فراوانی در مسائل اقتصادی دارند اما چون به مرور رخ می‌دهند، قابل پیش‌بینی هستند. به همین جهت نمی‌توان چنین تغییراتی را ریسک نامید.

تصمیمات ناگهانی دولت‌ها، دخالت دولت در امور اقتصادی و‌ وقایع ناخواسته سیاسی در زمره ریسک سیاسی قرار می‌گیرد. این ریسک‌های ناخواسته و غیرقابل پیش‌بینی را ریسک‌های حاکمیتی نیز می‌نامند.

در بازارهای مالی جهان، زمانی که سرمایه‌گذاران قصد سرمایه‌گذاری در بازارهای خارجی را دارند، به برخی مسائل توجه می‌کنند. آن‌ها در مسیر سرمایه‌گذاری رتبه کشور و درجه شفافیت اطلاعاتی و قوانین حاکم بر آن کشور را مدنظر قرار می‌دهند. هرچه قوانین یک کشور قابل‌درک‌تر و روان‌تر باشد و فساد مالی نیز در آن کمتر باشد، آن کشور می‌تواند از نظر سرمایه‌گذاری برای معامله‌گران خارجی جذاب‌تر باشد.

کدام کشور‌ها برای سرمایه‌گذاری مناسب نیستند؟

در نقطه مقابل کشورهایی وجود دارند که برای سرمایه‌گذاری مطلوب نیستند. این کشورها نمی‌توانند سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را به بازارهای مالی خود جذب کنند. دلایل این امر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• احتمال وقوع انقلاب یا سایر تحولات حکومتی
• محدودیت تبدیل پول در قوانین آن کشور
• تحریم‌ و مشکلات و موانع بر سر راه واردات
• سلب مالکیت دولت از املاک
• اقدامات مرتبط با کوچک شدن یا حذف بخش خصوصی

کشورهایی که از ثبات سیاسی و ثبات اقتصادی کمی برخوردارند، برای سرمایه‌گذاری مناسب نیستند. این کشورها در جذب سرمایه‌گذاران (چه خارجی و چه داخلی) عاجزند. سرمایه‌گذاران داخلی این کشورها دارایی‌های خود را در بازارهای خارجی سرمایه‌گذاری می‌کنند. در پی این اتفاق، ارزش اوراق بهادار در آن کشور افت می‌کند. پس از آن سیر نزولی اتفاق می‌افتد و شاهد ریسک سیاسی خواهیم بود.

بیمه‌نامه ریسک سیاسی

برخی شرکت‌های بین‌المللی اوضاع سیاسی و اقتصادی کشورها را تجزیه‌وتحلیل می‌کنند. آن‌ها بر اساس ارزیابی‌های خود کشورها را رتبه‌بندی می‌کند. مجله معروف یورومانی (Euromoney) این رتبه‌بندی را دو بار در سال منتشر می‌کند. این مجله این اطلاعات را با تکیه بر دانش مدیران ارشد اتحادیه‌های صنفی بازارهای اروپایی و بیمه‌گران ریسک سیاسی جمع‌آوری می‌کند. این رده‌بندی از چندین منظر صورت می‌گیرد. اعتبار بین‌المللی کشورها، پیشینه سیاسی و تامین مالی تجاری و حسن سابقه از جمله فاکتورهایی هستند که این رتبه‌بندی با توجه به آن‌ها انجام می‌شود.

کشورهایی که در این رده‌بندی در رتبه‌های بالا قرار دارند، بیمه‌نامه‌هایی برای مدیریت ریسک سیاسی دارند. یکی از شرکت‌های معروف در این زمینه، شرکت سهامی سرمایه‌گذاری خصوصی خارجی اوپیک (OPIC) است. فعالیت این شرکت در ایالات متحده آمریکا است و اغلب سرمایه‌گذاری‌های خارجی انجام شده در این کشور را تحت پوشش بیمه‌ای قرار می‌دهد.

همچنین بخوانید: بعد از ضرر بزرگ در بورس چه باید کرد؟

سرمایه‌گذاران خارجی در کشورهای دیگر نیز بیمه می‌شوند. سه نهاد مرتبط با این امر در سه کشور انگلستان، آلمان و کانادا عبارتند از:

• سازمان تضمین اعتبار صادرات (ECGD) در انگلستان
• نهاد هرمس (Hermes) در آلمان
• شورای توسعه صادرات کانادا (EDC)

اما در کشورهای آسیایی خبری از چنین نهادهایی نیست و اصلا بیمه‌نامه ریسک سیاسی وجود ندارد. البته کشورهایی مانند ژاپن و کره جنوبی که اقتصاد قوی‌تری دارند، چنین کاری را از طریق اوراق تضمین برای سرمایه‌گذاران انجام می‌دهند.

اثرات ریسک سیاسی بر بازار بورس ایران

ایران اکنون در برهه‌ای از زمان قرار دارد که تحریم‌های فراوانی علیه آن صورت گرفته است. به همین دلیل بازارهای مالی در ایران شرایط متزلزلی دارند. هر رویدادی می‌تواند منجر به نوسان بازار بورس شود. عده‌ای این میزان اثرپذیری را به دلیل عمق کم بازار ایران می‌دانند. اما متخصصان تحلیل بنیادی عقیده‌ای دیگر دارند. این تحلیل‌گران با دید بلندمدت و نگاهی عمیق به مسائل می‌نگرند. آن‌ها چنین نوساناتی را زودگذر می‌دانند. به عقیده آن‌ها به رغم اثرگذاری ریسک‌های سیستماتیک بر بازار، ارزش ذاتی سهام در طی زمان نمایان خواهد شد.

همچنین بخوانید: چرا پی‌درپی ضرر می‌کنیم؟

البته نوسانات زودگذر مسئله‌ای است که به کرات شاهد آن بوده‌ایم. افزایش قیمت دلار یکی از بهترین مثال‌هاست. هنگام افزایش قیمت دلار، برخی افراد مخصوصا سفته‌بازان برای مدت کوتاهی از بازار بورس خارج می‌شوند. آن‌ها با این سرمایه به خرید و فروش دلار می‌پردازند و از نوسان‌گیری کسب سود می‌کنند. در طی این مدت بازار بورس روندی نزولی را تجربه می‌کند.

کارشناسان چنین شرایطی را سطحی و زودگذر می‌دانند. پس از گذشت زمان، تثبیت قیمت دلار تاثیر خود را بر قیمت کالاهای دیگر می‌گذارد. در نتیجه شاهد سیر صعودی قیمت در تمام صنایع خواهیم بود. در پی این امر احتمالا سود شرکت‌ها نیز زیاد می‌شود و بازارهای مالی نظیر بازار بورس مثبت می‌شوند. هر چند ممکن است در این مسیر شاهد نوسان باشیم اما نهایتا ثبات نسبی بر بازار حکم‌فرما خواهد شد. کارشناسان این شرایط با ثبات را با دید طولانی‌مدت و عمیق خود پیش‌بینی می‌کنند.

روان‌شناسی رفتار سهام‌داران در بورس ایران حاکی از آن است که رویدادهای سیاسی تصمیمات دو گروه را تحت تاثیر قرار می‌دهد:

1. نوسان‌گیران
2. افراد غیر حرفه‌ای که بر اساس احساسات و شایعات معامله می‌کنند

سرمایه‌گذاری افراد خارجی در ایران

دو نکته مثبت و منفی در خصوص سرمایه‌گذاری افراد خارجی در ایران وجود دارد. موسسه کردندو (Credendo) در سال 2019 ایران را در دسته پرریسک‌ترین مناطق برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرد. طبق این رده‌بندی، ایران در جایگاه هفتم مناطق پرریسک دنیا برای سرمایه‌گذاری قرار گرفت. در این رده‌بندی هیچ کشور دیگری پس از ایران در رتبه هشتم قرار نگرفته است. این موضوع اثری بسیار منفی در جذب سرمایه‌گذاران خارجی دارد.

از سوی دیگر افراد خارجی برای سرمایه‌گذاری در ایران، معمولا به سراغ ماشین‌آلات و تجهیزات تولیدی می‌روند. چرا که این ادوات به آسانی به پول نقد تبدیل نمی‌شوند. به همین دلیل خروج سرمایه خارجی‌ از بازار ایران امر دشواری خواهد بود.

در این میان تحمیل تحریم‌های بانکی علیه ایران، شرایط نقل‌وانتقال ارز را در سطوح بین‌المللی با مشکل مواجه کرده است. هر چند این امر نکته‌ای منفی است اما تا حدودی مانع خروج سرمایه خواهد شد و می‌توان آن را نکته‌ای مثبت تلقی کرد.

تاثیر ریسک سیاسی بر بورس در یک نگاه

سرمایه‌گذاری در هیچ یک از بازارهای مالی بدون ریسک نخواهد بود. این نکته‌ای است که باید همیشه آویزه‌ی گوش سهام‌داران و سرمایه‌گذاران باشد. حتی وجود ضمانت‌نامه‌ها و بیمه‌نامه‌هایی برای پوشش ریسک سیاسی نیز در این میان منجر به عدم وجود ریسک نخواهد شد. این گمان که سرمایه‌گذاری در کشورهای خارجی بدون ریسک است، از پایه و اساس اشتباه است.

گفتیم که ریسک سیاسی از انواع ریسک‌های سیستماتیک به شمار می‌رود؛ یعنی ریسکی که اجتناب‌ناپذیر است. در این میان سرمایه‌گذاری در چند بازار مختلف و پرهیز از رفتارهای هیجانی می‌تواند اقدام صحیحی باشد. مدیریت ریسک مهارت و دانشی است که در پی ارتقای دانش مالی، یادگیری روش‌های تحلیلی (مانند تحلیل تکنیکال و بنیادی) و هم‌چنین برگزیدن استراتژی معاملاتی صحیح به دست می‌آید.

نمی‌توان به دلیل وجود ریسک، فعالیت‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مالی را متوقف کرد. چرا که چشم‌پوشی از سود سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی امری منطقی نیست. بهتر است مهارت‌های سرمایه‌گذاری را در خود تقویت کنیم و با کسب دانش مالی به فعالیت‌ خود در بازار بورس و سایر بازارها ادامه دهیم.

خلأ ریسک اعتباری به رشد بورس آسیب می‌زند

مدیرعامل جدید شرکت بورس اوراق بهادار تهران ضمن تاکید بر اینکه نقدشوندگی و شفافیت را در بازار سرمایه افزایش می‌دهد، وعده داد با افزایش تامین مالی از طریق بورس به صنعتگران کمک کند.

علی صحرایی در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص برنامه مدیریتی خود در بورس تهران گفت: نگاه‌مان در اجرای برنامه‌ها کلان است. باید توجه کرد که ۷۳ درصد از تامین مالی در ایران از طریق بازار پول و بخش کمتری از طریق بازار سرمایه انجام می‌شود. در حالی که در دنیا این نسبت نصف - نصف است. در نتیجه بازار سرمایه ایران برای آنکه به استانداردهای جهانی نزدیک شود، به ناچار باید بزرگ‌تر شود.

وی افزود: اعتقاد دارم این بازار باید با نگاه تامین مالی صنعت بزرگ شود و توسعه یابد. البته با توجه به آنکه طبیعتا منابع موجود در اقتصاد محدود است، باید اولویت‌ها را تشخیص دهیم. در نتیجه باید کمک کنیم منابع از طریق ابزارهای مالی جدید به بازار سرمایه هدایت شود. برای دستیابی به این هدف باید اولویت‌ها را از نظر سودآوری و کسب منافع برای اقتصاد ایران در نظر بگیریم. در یک نگاه کلان‌نگر و کلی‌تر، آماده‌ایم تا ضریب نفوذ بازار سرمایه را افزایش دهیم و سرمایه‌گذاران بیشتری را اعم از خرد و کلان، حقیقی و حقوقی به بازارسرمایه جذب کنیم.

وی همچنین در خصوص جذب نقدینگی بیشتر به سمت بازار سرمایه اظهار کرد: طبق آخرین آمارهای رسمی، حجم نقدینگی در اقتصاد ایران به مرز ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده این حجم از نقدینگی، در صورت عدم مدیریت، به هر بازاری منتقل شود بر فضای کسب وکار و بطورکل بر فضای اقتصاد ایران آثار نامطلوبی برجای می‌گذارد. همچنان که در طول ماه‌های گذشته حتما مشاهده کرده‌اید که این نقدینگی در بازارهای سکه، ارز و دیگر بازارها چه تاثیر مخربی برجای گذاشت.

وی افزود: تامین مالی و گسترش اشتغال از جمله مهم‌ترین اثرات ورود نقدینگی به بازار سهام است. جذب و هدایت نقدینگی به بورس از چند جهت می‌تواند برای اقتصاد ایران حایز اهمیت باشد. ورود نقدینگی به بورس ضمن آنکه می‌تواند اثر مخرب نقدینگی را در اقتصاد خنثی کند، آثار تورمی هم به دنبال نخواهد داشت و حتی می‌تواند به تامین مالی پروژه‌ها، صنعتگران و بازرگانان هم کمک ‌کند. همان‌طور که گفتم کمک به تامین مالی و تسهیل فرایندهای آن از جمله برنامه‌های اصلی بورس تهران در دوره جدید است.

صحرایی همچنین به برنامه‌های آتی بورس تهران برای افزایش شفافیت اشاره کرد و گفت: چنانکه می‌دانید دولت در اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ موظف است بنگاه‌های در اختیار خود را به بخش خصوصی واگذار کند. آمارهای سازمان خصوصی‌سازی نشان می‌دهد نقش بورس در اجرای این سیاست، بسیار پررنگ و حایز اهمیت بوده است، اما اعتقاد داریم واگذاری سهام پایان کار ما نیست. باید از این پس به مردم و سرمایه‌گذاران کمک کنیم بتوانند به نحو احسن و به شکل درست و قانونمند بر منافع خود و سبد دارایی‌هایشان نظارت داشته باشند.

برای تحقق این هدف در نظر داریم با اجرای دقیق مکانیزم‌های حاکمیت شرکتی به همه سرمایه‌گذاران کمک کنیم، نمایندگان واقعی خود را انتخاب کنند و مکانیزم مجامع شرکت‌ها و مقررات قانونِ تجارت می‌تواند به این روند کمک کند.

این مقام مسوولی بازار سرمایه خاطرنشان کرد: ایران جزو ۲۰ اقتصاد برتر جهان است. اخیرا در کنفرانس رتبه‌بندی اعلام شد ایران تنها کشوری است که با وجود قرار داشتن در جمع اقتصادهای برتر جهان، ریتینگ ندارد و رتبه‌ اعتباری ناشر در آن مشخص نیست، در نتیجه سرمایه‌گذاران هیچ مکانیزمی برای تفاوت قائل شدن بین شرکت‌ها از منظر ریسک اعتباری در اختیار ندارند. این خلأ باید برطرف شود.

صحرایی همچنین در تشریح برنامه‌های افزایش عمق بازار گفت: آماده‌ایم سهام شرکت‌هایی را که از قابلیت جذب سرمایه و توسعه برخوردارند، وارد بازار سرمایه کنیم، زیرا معتقدیم هدایت منابع و نقدینگی به سوی بازار سرمایه موجب گسترش اقتصاد و کمک به رفاه مردم و گره‌گشایی از کار دولت می‌شود. دولت می‌تواند از طریق واگذاری تصدی‌گری و بنگاه‌ها، کوچک و چابک شود و بر سیاست‌گذاری‌ها نظارت کند.

وی افزود: دولت نمی‌تواند تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام بنگاه‌داری کند و این امر را به مردم واگذار کند. برای این منظور، بورس بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری و جذب نقدینگی است. طبق برنامه‌هایی که به تایید هیات‌مدیره بورس هم رسیده در نظر داریم شرکت‌های بیشتری را وارد بازار سهام کنیم. در حال حاضر مجموع ارزش بازار بورس تهران و فرابورس به حدود ۸۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده، اما کافی نیست و اندازه بازار باید از آنچه هست بزرگ‌تر شود.