استیبل کوین جد در حال گذارندن آخرین مرحله حسابرسی
کوتی گروپ (COTI Group) استارت‌آپ حوزه فینتک (FinTech) و صادرکننده استیبل کوین الگوریتمی جِد (Djed) در شبکه کاردانو (Cardano / ADA)، به‌تازگی جزئیات مهمی را پیرامون وضعیت این پروژه با اعضای شبکه به اشتراک گذاشت.
استیبل کوین جد (DJED) چیست؟
26 سپتامبر 2021 (4 مهر 1400)، روز دوم همایش کاردانو، کمپانی بلاک چینی مسئول تحقیق و توسعه شبکه کاردانو یعنی IOG به‌همراه استارت‌آپ کوتی گروپ از استیبل کوین جد رونمایی کردند. جد یک استیبل کوین الگوریتمی (Algorithmic Stablecoin) با پشتوانه رمزارز مخصوص شبکه کاردانو است که توسط تیم کاردانو طراحی و از طریق کوتی گروپ توکن‌های آن صادر می‌شوند.
استیبل کوین جد با استفاده از قراردادهای هوشمند ثبات قیمتی خود را حفظ می‌کند و در امور مالی غیرمتمرکز یا همان دیفای (Decentralized Finance / DeFi) کاربرد دارد. این استیبل کوین رمزارزی پایه در ذخیره خود دارد و از طریق عملیات مینت (Mint) و سوزاندن (Burn) استیبل کوین و کوین‌های ذخیره فعالیت می‌کند.
در وایت‌پیپر (Whitepaper) این پروژه آمده که Djed یک پروتکل استیبل کوین الگوریتمی است که عملکردی شبیه به یک بانک خوداجرا دارد و استیبل کوین‌ها را در یک محدوده قیمتی که برای آن مشخص شده، خرید و فروش می‌کند. استیبل کوین جد پشتوانه ارز دیجیتال دارد، به این معنی که ذخیره این بانک متشکل از رمزارزی نوسان‌پذیر است.
هنگامی که یک کاربر قصد فروش استیبل کوین جد را داشته باشد، از این ذخیره برای خرید استیبل کوین از کاربر استفاده می‌شود و درآمدی که از معاملات این استیبل کوین به‌دست می‌آید، به ذخیره آن افزوده می‌شود. علاوه‌بر استیبل کوین جد، این بانک به معامله کوین‌های ذخیره نیز می‌پردازد تا سرمایه خود را تامین و نسبت ذخایر را تا حد زیادی افزایش دهد.
کمپانی IOG روز 26 سپتامبر 2021 (4 مهر 1400) در رابطه با استیبل کوین جد طی یک پست خبری در وب‌سایت رسمی خود عنوان کرد که جد با حفظ کوین‌های پایه در ذخیره خود به مینت و سوزاندن مجموعه‌ای از دیگر دارایی‌های ثابت و کوین‌های ذخیره می‌پردازد و جهت پرداخت کارمزد تراکنش‌ها در شبکه کاردانو طراحی شده است. این پروتکل کمک کرده تا هزینه تراکنش‌ها بیشتر قابل پیش‌بینی باشند و کاربران بتوانند از نوسانات و هزینه‌های گزاف کارمزدهای گس (Gas Fee) دوری کنند.
تیم کوتی معتقد است استیبل کوین جد اپلیکیشنی پرکاربرد بوده که کابران زیادی در دنیای رمزارزها جهت تنظیم پرداخت‌ها و کارمزدها از آن استفاده خواهند کرد. اکوسیستم این استیبل کوین طی سال‌های اخیر تکامل یافته و کاربران با استفاده از آن و بدون در نظر گرفتن موقعیت مکانی خود، تراکنش‌های روزمره و انتقال پول را بدون هیچ مشکلی انجام می‌دهند. با اضافه‌شدن Djed به بلاک چین کاردانو شیوه انجام تراکنش‌ها در آن به‌شدت بهبود پیدا خواهد کرد.
چارلز هاسکینسون، کمک بنیان‌گذار و مدیر عامل کمپانی IOG، نیز پیرامون این پروژه گفت: «استیبل کوین جد دنیای رمزارزها را دچار تحول خواهد کرد و با توجه به رشد چشم‌گیر این صنعت در سال‌های اخیر، مخاطبان جدیدی را به خود جلب می‌کند. جد تعهد ما به راستی‌آزمایی را نشان می‌دهد و راه‌کاری دقیق و قوی برای مقابله با نوسانات در بازار ارزهای دیجیتال است.»
تیم کوتی در روز همایش کاردانو پیرامون صدور استیبل کوین جد به‌عنوان استیبل کوین رسمی شبکه کاردانو و تحول‌آفرینی این پروژه بیان کرد Djed صرفاً یک استیبل کوین ساخته‌شده در شبکه کاردانو نیست و طوری طراحی شده که با تبدیل‌شدن به رمزارزی کامل، تمام کارمزدهای تراکنش‌های این شبکه از طریق آن پرداخت شوند.
واضح بودن هزینه تراکنش‌ها به‌جای نوسانات شدید کارمزدهای گس برای یک شبکه بلاک چین منطقی‌تر به‌نظر می‌رسد و جد نیز در راستای تحقق همین هدف قدم بر می‌دارد.
نقش کمپانی کوتی در این پروژه توسعه رابط کاربری سیستم و برقراری ارتباط بین کاربران با قراردادهای هوشمند است. همچنین کوتی برای مینت استیبل کوین جد و کوین‌های ذخیره آن جهت حفظ ثبات الگوریتم، با دیگر کمپانی‌ها و توسعه‌دهندگان مشارکت ایجاد خواهد کرد.
هزینه مینت و سوزاندن استیبل کوین جد و کوین‌های ذخیره آن از طریق رمزارز ADA پرداخت می‌شود و این هزینه به استخر سهام این پروتکل وارد می‌شود. هولدرهای کوین ذخیره هرکدام سهمی از این استخر داشته که در راستای حفظ ثبات قیمتی این استیبل کوین، برای آنها انگیزه مالی دارد.
کوتی همچنین از چهار مشارکت جدید خود خبر داد: وینگ‌رایدرز (WingRiders)، بازارساز خودکار (AMM) و صرافی غیرمتمرکز (DEX) در بلاک چین کاردانو؛ جارا نتورک (JaraNetwork)، پورتال عمومی در انجام امور مالی؛ کاردانو وارییِرز (Cardano Warriors)، بازی چندنفره و گسترده به سبک نقش‌آفرینی در بلاک چین کاردانو؛ کوجیتو پروتکل (Cogito Protocol)، پلتفرم هوش مصنوعی غیرمتمرکز و چندشبکه‌ای و زیرمجموعه کمپانی “SingularityNET”.
تیم کوتی در مورد وضعیت فعلی پروژه استیبل کوین جد اظهار کرد پس از انجام تمام به‌روزرسانی‌ها، این سیستم یک اجرای آزمایشی جهت حصل اطمینان از عملکرد صحیح آن خواهد داشت و با تکمیل‌شدن اجرای آزمایشی، در شبکه آزمایشی عمومی (Public Testnet) راه‌اندازی خواهد شد. این تیم در حال حاضر منتظر دریافت آخرین نتایج حسابرسی (Audit) پروژه است که در صورت عدم بروز مشکل، استیبل کوین جد در شبکه اصلی (Mainnet) راه‌اندازی خواهد شد.
استیبل کوین الگوریتمی چیست؟
استیبل کوین الگوریتمی در پشتوانه خود دیگر دارایی‌های رمزنگاری‌شده را دارد که با استفاده از قراردادهای هوشمند قانون عرضه و تقاضا را پیاده‌سازی و ثبات قیمت خود را حفظ می‌کند.
استیبل کوین چیست؟
استیبل کوین‌ها (Stablecoins)، ارزهای دیجیتال باثبات یا ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت، یکی از نوآوری‌های جالب دنیای ارزهای دیجیتال هستند. می‌دانید که ویژگی بارز این ارزها، ثبات قیمت آنهاست. قیمت این ارزها در شرایط مختلف ثابت است و مانند سایر انواع ارزهای دیجیتال دچار نوسان نمی‌شود.
برخی از استیبل کوین‌های شناخته‌شده مانند تتر برای حفظ ثبات قیمت خود، از یک ارز فیات (پول رایج) مانند دلار آمریکا به‌عنوان پشتوانه استفاده می‌کنند. همین باعث شده که بسیاری گمان کنند همه استیبل کوین‌ها با پشتوانه ارزهای فیات تولید می‌شوند؛ در صورتی که ما اکنون استیبل کوین طلا هم داریم؛ ارز دیجیتالی که قیمت آن همیشه با قیمت جهانی طلا برابر است.
تاریخچه ساخت استیبل کوین
هریک از استیبل کوین‌ها تاریخچه خاص خود را دارند، اما باید بدانید که عمر این ارزها بسیار کوتاه است و تنها به قرن جدید محدود می‌شود. تتر، بزرگترین استیبل کوین کنونی، در سال ۲۰۱۴ با نام ریل کوین راه‌اندازی و بعدها با نام تتر به یک رمز ارز مشهور شد که در حال حاضر چهارمین رمز ارز باارزش جهان محسوب می‌شود. سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ را نیز می‌توان زمان اصلی ایجاد این کوین‌ها دانست. بسیاری از کوین‌های امروزی در این سال‌ها به عرصه مبادلات ارزی وارد شده‌اند. شاید بیراه نباشد اگر ادعا کنیم که هنوز بزرگترین و بهترین استیبل کوین جهان معرفی نشده است.
استیبل کوین با پشتوانه کریپتو
مشکل متمرکز بودن استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات، ایده‌ی ساخت نوع جدیدی از آنها را با عنوان «استیبل کوین با پشتوانه کریپتو» (Crypto-Collateralized Stablecoin) به وجود آورد. عملکرد این استیبل کوین مشابه نوع قبلی است با این تفاوت که پشتوانه‌ی آن به جای دارایی واقعی و ارز فیات، یک کریپتوکارنسی یا ارز دیجیتال دیگر است. به این ترتیب تمام سیستم می‌تواند روی یک بلاک چین قرارگرفته و به‌صورت غیرمتمرکز فعالیت کند.
اگر یک استیبل کوین با پشتوانه کریپتو با نسبت ۱:۱ با یک ارز دیجیتال مرتبط (یا Pegged) شود، دقیقاً به اندازه‌ی پشتوانه‌ی خود، نوسان خواهد داشت. پس برای جلوگیری از این اتفاق، این ارتباط به نسبت بیشتری مثل ۲:۱ یا ۳:۱ صورت می‌گیرد تا اگر پشتوانه‌ی کریپتویی دچار نوسان قیمت شدید شد، قیمت استیبل کوین مربوط به آن بتواند ثابت بماند. به همین علت به این نوع استیبل کوین، «Over Collateralized» هم گفته می‌شود. هرچه نوسانات ارز پشتوانه بیشتر باشد، باید از نسبت بزرگ‌تری برای ارتباط آن با استیبل استفاده شود تا ارزش استیبل کوین بهتر حفظ شود.
این سیستم به علت غیرمتمرکز بودن، دارای شفافیت لازم برای بررسی و رصد تراکنش‌ها و همچنین میزان موجودی پشتوانه است و هر کاربر به‌راحتی می‌تواند موارد گفته‌شده را بررسی کند. از طرف مقابل پیاده‌سازی این نوع استیبل کوین پیچیده‌تر بوده و کار با آنها همچنان در زمان نوسانات شدید قیمت با ریسک همراه است و می‌توان منجر به از دست رفتن وثیقه‌ها (یا در اصطلاح لیکوئيد شدن) در پلتفرم‌های وام‌دهی شود. «DAI» اولین استیبل کوین با پشتوانه‌ی کریپتو است که توسط پلتفرم وام‌دهی «MakerDAO» ایجاد شد. «sUSD» و «RSV» استیبل کوین‌های دیگری هستند که به ترتیب به شبکه‌های «Synthetix» و «Reserve Tokens» تعلق دارند.
استیبل کوین بدون پشتوانه یا الگوریتمی
«استیبل کوین بدون پشتوانه» (Non-Collateralized Stablecoin) آخرین نوع استیبل کوین است که در سیستم آن چیزی به نام پشتوانه وجود ندارد. پس چطور کار می‌کند؟ این نوع استیبل کوین براساس مفهوم «عرضه و تقاضا» یعنی همان کاری که بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف مدت‌هاست برای تنظیم ارزش پول ملی خود انجام می‌دهند، کار می‌کند. بانک‌های مرکزی در صورت کاهش ارزش پول، میزان عرضه و نقدینگی را کاهش می‌دهند و در زمان‌هایی که ارزش پول افزایش یابد، با افزایش عرضه باعث برگشت قیمت به محدوده‌ی مورد نظرشان می‌شوند. استیبل کوین بدون پشتوانه نیز با استفاده از قراردادهای هوشمند روی بلاک چین، قیمت را براساس تغییر در میزان سکه‌های در گردش کنترل می‌کند. این روش توسط الگوریتم‌های خودکار انجام می‌شود و به همین دلیل به آنها «استیبل کوین الگوریتمی» (Algorithmic Stablecoin) هم گفته می‌شود.
الگوریتمی که در این استیبل کوین‌ها استفاده می‌شود، در مواقعی که تقاضای زیادی برای خرید وجود داشته باشد، با تولید کوین‌های جدید، میزان عرضه را افزایش می‌دهد تا قیمت بالا نرود و برعکس، در زمان عرضه‌ی زیاد، با سوزاندن مقداری از کوین‌ها، مجموع سکه‌های در گردش را کاهش می‌دهد و باعث تنظیم قیمت استیبل کوین می‌شود.
مزیت استیبل کوین الگوریتمی عدم نیاز به پشتوانه و عدم وابستگی به دیگر ارزهای دیجیتال است. این استیبل کوین‌ها به‌طور کامل غیرمتمرکز هستند و در زمانی که ارزهای فیات و یا کریپتوکارنسی‌ها دچار بحران شوند، می‌توانند بدون تأثیرگرفتن، به کار خود ادامه دهند.
استیبل کوین‌های الگوریتمی هنوز مقبولیت زیادی پیدا نکرده‌اند و با همه‌ی مزیت‌هایی که دارند، همچنان پدیده‌ای تازه و پرریسک به شمار می‌آیند. اگر کوچک‌ترین مشکلی در کد برنامه‌ی آنها ایجاد شود، ممکن است تمام شبکه از بین رفته و قیمت کوین‌ها به صفر برسد و از آنجایی که هیچ پشتوانه‌ای وجود ندارد، ضررهای جبران‌ناپذیری به کاربرها وارد می‌شود. از معروف‌ترین استیبل کوین‌های الگوریتمی می‌توان به Ampleforth» (AMPL) ،«DefiDollar» (USDC)» و Empty Set Dollar» (ESD)» اشاره کرد.
مزایا و معایب استیبل کوین
مزایا
- ثابت بودن قیمت استیبل کوین‌های رایج و داشتن پشتوانه‌ی دلاری باعث می‌شود کاربرها به‌راحتی به آنها اعتماد و از آنها استفاده کنند.
- خیلی از صرافی‌ها، تنها از استیبل کوین الگوریتمی چیست؟ واحدهای پولی خاصی پشتیبانی می‌کنند و در بیشتر مواقع، امکان معامله‌ی ارزهای دیجیتال با پول فیات وجود ندارد. با کمک استیبل کوین‌ها می‌توان پول خود را در قالب ارز دیجیتال بین تمام صرافی‌ها جابه‌جا یا در انواع معاملات شرکت کرد.
- با کمک استیبل کوین‌ها می‌توان تا حد زیادی از نوسانات بازار در امان ماند و همچنین محاسبات در انجام معاملات ساده‌تر می‌شود.
معایب
- اطمینان از ذخیره‌ی پشتوانه‌ی استیبل کوین (مخصوصاً نوع اول) کار ساده‌ای نیست. برای مثال در مورد تتر سال‌ها این نقد وجود داشت که این کمپانی پشتوانه‌ی کافی به اندازه‌های سکه‌های در گردش ندارد. (البته اخیراً شفاف‌سازی‌هایی در این زمینه صورت گرفت که باعث کاهش نگرانی‌ها شد.)
- قیمت استیبل کوین‌ها در معنای واقعی کلمه ثابت نیست و درصد خیلی کمی نوسان دارد.
کاربردهای استیبل کوین‌ها
اگرچه استیبل کوین‌ها هم از نظر فناوری و عملکرد و هم از نظر حجم بازار، هنوز فرصت زیادی برای پیشرفت دارند، اما در حال حاضر نیز امکان استفاده از آنها در دنیای واقعی وجود دارد.
- بهبود استیبل کوین الگوریتمی چیست؟ عملکرد صرافی‌های ارز دیجیتال
در حال حاضر به دلیل سخت‌گیری‌ها در حوزه قانون‌گذاری، تعداد محدودی از صرافی‌های ارز دیجیتال از ارزهای فیات پشتیبانی می‌کنند. استفاده از ارز دیجیتال باثبات به صرافی‌ها کمک می‌کند که این مشکل را حل کنند و امکان استفاده از جفت ارزهای کریپتو- فیات را در اختیار کاربران قرار دهند که کار را برای تریدرها و سرمایه‌گذاران تازه‌کار، به‌مراتب آسان‌تر خواهد کرد.
- استفاده روزمره
می‌توان از استیبل کوین ها مانند ارزهای فیات رایج در دادوستدهای روزمره استفاده کرد. با این تفاوت که استیبل کوین ها از مزیت‌های ارزهای دیجیتال نیز بهره‌مند هستند. ممکن است در آینده نزدیک بتوانیم برای پرداخت هزینه شام در رستوران، از تلفن همراه خود استفاده کرده و ارز دیجیتال پرداخت کنیم، دقیقاً مانند آنچه که طرفداران ارزهای دیجیتال در رویای خود می‌بینند.
- محافظت از سرمایه در برابر سقوط ارزش ارز ملی
در صورت افت شدید ارزش پول ملی در یک کشور، شهروندان می‌توانند با تبدیل ارز ملی به یک ارز دیجیتال، از ارزش دارایی خود محافظت کنند. اما با توجه به اینکه ارزهای دیجیتال نوسانات بالایی دارند، بهترین گزینه برای حفظ ثبات، خرید استیبل کوین‌هاست.
- پرداخت‌ها و حواله‌های بین‌المللی
از استیبل کوین‌ها می‌توان به‌راحتی برای پرداخت‌ها و حواله‌های برون‌مرزی استفاده کرد؛ بی‌آنکه نیاز باشد ارزهای دیجیتال را مرتباً به یکدیگر تبدیل کرده و بخش قابل‌توجی از مبلغ را به‌عنوان کارمزد صرف کنیم. این ایده، می‌تواند بسیاری از استارت‌آپ‌ها و شرکت‌ها را در خریدوفروش‌های بین‌المللی یاری کند. همچنین میلیون‌ها نفر از کارگران مهاجر و خانواده‌هایشان در سراسر جهان می‌توانند در کمترین زمان و با کمترین هزینه، پول‌های خود را انتقال دهند.
- آسان‌سازی پرداخت‌های همتا به همتا و قراردادهای هوشمند
دنیای آینده، پر از قراردادهای هوشمندی است که خدمات سنتی امروز مانند بانک‌داری، بیمه، وام‌دهی، اجاره و پرداخت حقوق را به‌صورت اتوماتیک و بدون نیاز به تأیید نهاد ثالث انجام می‌دهند. در چنین شرایطی، استیبل‌کوین‌ها به‌دلیل ثبات ارزششان، نقش مهمی را در پرداخت‌های همتابه‌همتا و هوشمند ایفا خواهند کرد.
جمع بندی کلی:
در این مقاله تلاش کردیم مرور کوتاه و در عین حال جامعی به استیبل کوین‌ها و انواع آنها داشته باشیم. همان طور که در این مقاله مطالعه کردید، استیبل کوین‌ها ارزهای دیجیتالی هستند که برخی از ویژگی‌های ذاتی ارزهای دیجیتال را به‌همراه ندارند.
استیبل کوین‌ها از نوسان قیمت رنج نمی‌برند و ماهیت نیمه‌‌متمرکز آنها باعث می‌شود که تا حدی از ذات حقیقی ارزهای دیجیتال دور شوند؛ اما نمی‌توان مزایای وجود آنها را در دنیای ارزهای دیجیتال انکار کرد. این ارزهای باثبات باعث شده‌اند بخشی از امنیت و اطمینان خاطری که در دنیای ارزهای فیات (به‌واسطه ثبات قیمتشان) وجود داشت، به دنیای ارزهای دیجیتال هم وارد شود.
در بین همه انواع استیبل کوین‌ها، استیبل کوین‌های الگوریتمی تنها نوع غیرمتمرکز هستند که بدون نیاز به هیچ پشتوانه‌ای و تنها با تکیه بر الگوریتم‌های خاص خود کار می‌کنند. با این حال که محبوبیت این استیبل کوین‌ها هنوز به‌اندازه انواع متمرکزی مانند تتر نیست، اما با گذر زمان و افزایش محبوبیت آنها در بین افراد جامعه، می‌توان مشکل متمرکزبودن را هم حل کرد و از استیبل کوین‌هایی استفاده کرد که در عین حفظ ثبات قیمت، اصل تمرکززدایی را هم رعایت می‌کنند.
استیبل کوین الگوریتمی
تا کنون در مجله فرادرس، مقالات و آموزش‌های متنوعی را در موضوع «استیبل کوین الگوریتمی» منتشر کرده ایم. در ادامه برخی از این مقالات مرتبط با این موضوع لیست شده اند. برای مطالعه هر مقاله، لطفا روی عنوان آن کلیک کنید.
«استیبل کوین» یا «ارز دیجیتال با ارزش ثابت» به رمزارزی گفته می‌شود که قیمت آن نسبت به یک دارایی دیگر ثابت است و می‌توان از…
با دریافت اپلیکیشن فرادرس از گوگل پلی، می‌توانید تمامی امکانات سایت را روی موبایل خود نیز داشته باشید.
سازمان‌های پیشرو و هدفمند با آموزش‌های سازمانی فرادرس، فرصت رشد و ارتقای مهارت را برای استیبل کوین الگوریتمی چیست؟ کارکنان خود فراهم ساخته‌اند.
با فرادرس
آموزش‌های ویدئویی فرادرس
همراه شوید
سازمان علمی و آموزشی «فرادرس» (Faradars) از قدیمی‌ترین وب‌سایت‌های یادگیری آنلاین است که توانسته طی بیش از ده سال فعالیت خود بالغ بر ۱۲۰۰۰ ساعت آموزش ویدیویی در قالب فراتر از ۲۰۰۰ عنوان علمی، مهارتی و کاربردی را منتشر کند و به بزرگترین پلتفرم آموزشی ایران مبدل شود. فرادرس با پایبندی به شعار «دانش در دسترس همه، همیشه و همه جا» با همکاری بیش از ۱۸۰۰ مدرس برجسته در زمینه‌های علمی گوناگون از جمله آمار و داده‌کاوی، هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی، طراحی و گرافیک کامپیوتری، آموزش‌های دانشگاهی و تخصصی، آموزش نرم‌افزارهای گوناگون، دروس رسمی دبیرستان و پیش دانشگاهی، آموزش‌های دانش‌آموزی و نوجوانان، آموزش زبان‌های خارجی، مهندسی برق، الکترونیک و رباتیک، مهندسی کنترل، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی معماری و مهندسی عمران توانسته بستری را فراهم کند تا افراد با شرایط مختلف زمانی، مکانی و جسمانی بتوانند با بهره‌گیری از آموزش‌های با کیفیت، به روز و مهارت‌محور همواره به یادگیری بپردازند. شما هم با پیوستن به جمع بزرگ و بالغ بر ۶۰۰ هزار نفری دانشجویان و دانش‌آموزان فرادرس و با بهره‌گیری از آموزش‌های آن، می‌توانید تجربه‌ای متفاوت از علم و مهارت‌آموزی داشته باشید. مشاهده بیشتر
هر گونه بهره‌گیری از مطالب مجله فرادرس به معنی پذیرش شرایط استفاده از آن بوده و کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب، تنها با کسب مجوز مکتوب امکان پذیر است.
© فرادرس ۱۴۰۱
استیبل کوین چیست؟
استیبل کوین‌ها (Stablecoins)، ارزهای دیجیتال باثبات یا ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت، یکی از نوآوری‌های جالب دنیای ارزهای دیجیتال هستند. می‌دانید که ویژگی بارز این ارزها، ثبات قیمت آنهاست. قیمت این ارزها در شرایط مختلف ثابت است و مانند سایر انواع ارزهای دیجیتال دچار نوسان نمی‌شود.
برخی از استیبل کوین‌های شناخته‌شده مانند تتر برای حفظ ثبات قیمت خود، از یک ارز فیات (پول رایج) مانند دلار آمریکا به‌عنوان پشتوانه استفاده می‌کنند. همین باعث شده که بسیاری گمان کنند همه استیبل کوین‌ها با پشتوانه ارزهای فیات تولید می‌شوند؛ در صورتی که ما اکنون استیبل کوین طلا هم داریم؛ ارز دیجیتالی که قیمت آن همیشه با قیمت جهانی طلا برابر است.
تاریخچه ساخت استیبل کوین
هریک از استیبل کوین‌ها تاریخچه خاص خود را دارند، اما باید بدانید که عمر این ارزها بسیار کوتاه است و تنها به قرن جدید محدود می‌شود. تتر، بزرگترین استیبل کوین کنونی، در سال ۲۰۱۴ با نام ریل کوین راه‌اندازی و بعدها با نام تتر به یک رمز ارز مشهور شد که در حال حاضر چهارمین رمز ارز باارزش جهان محسوب می‌شود. سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ را نیز می‌توان زمان اصلی ایجاد این کوین‌ها دانست. بسیاری از کوین‌های امروزی در این سال‌ها به عرصه مبادلات ارزی وارد شده‌اند. شاید بیراه نباشد اگر ادعا کنیم که هنوز بزرگترین و بهترین استیبل کوین جهان معرفی نشده است.
استیبل کوین با پشتوانه کریپتو
مشکل متمرکز بودن استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات، ایده‌ی ساخت نوع جدیدی از آنها را با عنوان «استیبل کوین با پشتوانه کریپتو» (Crypto-Collateralized Stablecoin) به وجود آورد. عملکرد این استیبل کوین مشابه نوع قبلی است با این تفاوت که پشتوانه‌ی آن به جای دارایی واقعی و ارز فیات، یک کریپتوکارنسی یا ارز دیجیتال دیگر است. به این ترتیب تمام سیستم می‌تواند روی یک بلاک چین قرارگرفته و به‌صورت غیرمتمرکز فعالیت کند.
اگر یک استیبل کوین با پشتوانه کریپتو با نسبت ۱:۱ با یک ارز دیجیتال مرتبط (یا Pegged) شود، دقیقاً به اندازه‌ی پشتوانه‌ی خود، نوسان خواهد داشت. پس برای جلوگیری از این اتفاق، این ارتباط به نسبت بیشتری مثل ۲:۱ یا ۳:۱ صورت می‌گیرد تا اگر پشتوانه‌ی کریپتویی دچار نوسان قیمت شدید شد، قیمت استیبل کوین مربوط به آن بتواند ثابت بماند. به همین علت به این نوع استیبل کوین، «Over Collateralized» هم گفته می‌شود. هرچه نوسانات ارز پشتوانه بیشتر باشد، باید از نسبت بزرگ‌تری برای ارتباط آن با استیبل استفاده شود تا ارزش استیبل کوین بهتر حفظ شود.
این سیستم به علت غیرمتمرکز بودن، دارای شفافیت لازم برای بررسی و رصد تراکنش‌ها و همچنین میزان موجودی پشتوانه است و هر کاربر به‌راحتی می‌تواند موارد گفته‌شده را بررسی کند. از طرف مقابل پیاده‌سازی این نوع استیبل کوین پیچیده‌تر بوده و کار با آنها همچنان در زمان نوسانات شدید قیمت با ریسک همراه است و می‌توان منجر به از دست رفتن وثیقه‌ها (یا در اصطلاح لیکوئيد شدن) در پلتفرم‌های وام‌دهی شود. «DAI» اولین استیبل کوین با پشتوانه‌ی کریپتو است که توسط پلتفرم وام‌دهی «MakerDAO» ایجاد شد. «sUSD» و «RSV» استیبل کوین‌های دیگری هستند که به ترتیب به شبکه‌های «Synthetix» و «Reserve Tokens» تعلق دارند.
استیبل کوین بدون پشتوانه یا الگوریتمی
«استیبل کوین بدون پشتوانه» (Non-Collateralized Stablecoin) آخرین نوع استیبل کوین است که در سیستم آن چیزی به نام پشتوانه وجود ندارد. پس چطور کار می‌کند؟ این نوع استیبل کوین براساس مفهوم «عرضه و تقاضا» یعنی همان کاری که بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف مدت‌هاست برای تنظیم ارزش پول ملی خود انجام می‌دهند، کار می‌کند. بانک‌های مرکزی در صورت کاهش ارزش پول، میزان عرضه و نقدینگی را کاهش می‌دهند و در زمان‌هایی که ارزش پول افزایش یابد، با افزایش عرضه باعث برگشت قیمت به محدوده‌ی مورد نظرشان می‌شوند. استیبل کوین بدون پشتوانه نیز با استفاده از استیبل کوین الگوریتمی چیست؟ قراردادهای هوشمند روی بلاک چین، قیمت را براساس تغییر در میزان سکه‌های در گردش کنترل می‌کند. این روش توسط الگوریتم‌های خودکار انجام می‌شود و به همین دلیل به آنها «استیبل کوین الگوریتمی» (Algorithmic Stablecoin) هم گفته می‌شود.
الگوریتمی که در این استیبل کوین‌ها استفاده می‌شود، در مواقعی که تقاضای زیادی برای خرید وجود داشته باشد، استیبل کوین الگوریتمی چیست؟ با تولید کوین‌های جدید، میزان عرضه را افزایش می‌دهد تا قیمت بالا نرود و برعکس، در زمان عرضه‌ی زیاد، با سوزاندن مقداری از کوین‌ها، مجموع سکه‌های در گردش را کاهش می‌دهد و باعث تنظیم قیمت استیبل کوین می‌شود.
مزیت استیبل کوین الگوریتمی عدم نیاز به پشتوانه و عدم وابستگی به دیگر ارزهای دیجیتال است. این استیبل کوین الگوریتمی چیست؟ استیبل کوین‌ها به‌طور کامل غیرمتمرکز هستند و در زمانی که ارزهای فیات و یا کریپتوکارنسی‌ها دچار بحران شوند، می‌توانند بدون تأثیرگرفتن، به کار خود ادامه دهند.
استیبل کوین‌های الگوریتمی هنوز مقبولیت زیادی پیدا نکرده‌اند و با همه‌ی مزیت‌هایی که دارند، همچنان پدیده‌ای تازه و پرریسک به شمار می‌آیند. اگر کوچک‌ترین مشکلی در کد برنامه‌ی آنها ایجاد شود، ممکن است تمام شبکه از بین رفته و قیمت کوین‌ها به صفر برسد و از آنجایی که هیچ پشتوانه‌ای وجود ندارد، ضررهای جبران‌ناپذیری به کاربرها وارد می‌شود. از معروف‌ترین استیبل کوین‌های الگوریتمی می‌توان به Ampleforth» (AMPL) ،«DefiDollar» (USDC)» و Empty Set Dollar» (ESD)» اشاره کرد.
مزایا و معایب استیبل کوین
مزایا
- ثابت بودن قیمت استیبل کوین‌های رایج و داشتن پشتوانه‌ی دلاری باعث می‌شود کاربرها به‌راحتی به آنها اعتماد و از آنها استفاده کنند.
- خیلی از صرافی‌ها، تنها از واحدهای پولی خاصی پشتیبانی می‌کنند و در بیشتر مواقع، امکان معامله‌ی ارزهای دیجیتال با پول فیات وجود ندارد. با کمک استیبل کوین‌ها می‌توان پول خود را در قالب ارز دیجیتال بین تمام صرافی‌ها جابه‌جا یا در انواع معاملات شرکت کرد.
- با کمک استیبل کوین‌ها می‌توان تا حد زیادی از نوسانات بازار در امان ماند و همچنین محاسبات در انجام معاملات ساده‌تر می‌شود.
معایب
- اطمینان از ذخیره‌ی پشتوانه‌ی استیبل کوین (مخصوصاً نوع اول) کار ساده‌ای نیست. برای مثال در مورد تتر سال‌ها این نقد وجود داشت که این کمپانی پشتوانه‌ی کافی به اندازه‌های سکه‌های در گردش ندارد. (البته اخیراً شفاف‌سازی‌هایی در این زمینه صورت گرفت که باعث کاهش نگرانی‌ها شد.)
- قیمت استیبل کوین‌ها در معنای واقعی کلمه ثابت نیست و درصد خیلی کمی نوسان دارد.
کاربردهای استیبل کوین‌ها
اگرچه استیبل کوین‌ها هم از نظر فناوری و عملکرد و هم از نظر حجم بازار، هنوز فرصت زیادی برای پیشرفت دارند، اما در حال حاضر نیز امکان استفاده از آنها در دنیای واقعی وجود دارد.
- بهبود عملکرد صرافی‌های ارز دیجیتال
در حال حاضر به دلیل سخت‌گیری‌ها در حوزه قانون‌گذاری، تعداد محدودی از صرافی‌های ارز دیجیتال از ارزهای فیات پشتیبانی می‌کنند. استفاده از ارز دیجیتال باثبات به صرافی‌ها کمک می‌کند که این مشکل را حل کنند و امکان استفاده از جفت ارزهای کریپتو- فیات را در اختیار کاربران قرار دهند که کار را برای تریدرها و سرمایه‌گذاران تازه‌کار، به‌مراتب آسان‌تر خواهد کرد.
- استفاده روزمره
می‌توان از استیبل کوین ها مانند ارزهای فیات رایج در دادوستدهای روزمره استفاده کرد. با این تفاوت که استیبل کوین ها از مزیت‌های ارزهای دیجیتال نیز بهره‌مند هستند. ممکن است در آینده نزدیک بتوانیم برای پرداخت هزینه شام در رستوران، از تلفن همراه خود استفاده کرده و ارز دیجیتال پرداخت کنیم، دقیقاً مانند آنچه که طرفداران ارزهای دیجیتال در رویای خود می‌بینند.
- محافظت از سرمایه در برابر سقوط ارزش ارز ملی
در صورت افت شدید ارزش پول ملی در یک کشور، شهروندان می‌توانند با تبدیل ارز ملی به یک ارز دیجیتال، از ارزش دارایی خود محافظت کنند. اما با توجه به اینکه ارزهای دیجیتال نوسانات بالایی دارند، بهترین گزینه برای حفظ ثبات، خرید استیبل کوین‌هاست.
- پرداخت‌ها و حواله‌های بین‌المللی
از استیبل کوین‌ها می‌توان به‌راحتی برای پرداخت‌ها و حواله‌های برون‌مرزی استفاده کرد؛ بی‌آنکه نیاز باشد ارزهای دیجیتال را مرتباً به یکدیگر تبدیل کرده و بخش قابل‌توجی از مبلغ را به‌عنوان کارمزد صرف کنیم. این ایده، می‌تواند بسیاری از استارت‌آپ‌ها و شرکت‌ها را در خریدوفروش‌های بین‌المللی یاری کند. همچنین میلیون‌ها نفر از کارگران مهاجر و خانواده‌هایشان در سراسر جهان می‌توانند در کمترین زمان و با کمترین هزینه، پول‌های خود را انتقال دهند.
- آسان‌سازی پرداخت‌های همتا به همتا و قراردادهای هوشمند
دنیای آینده، پر از قراردادهای هوشمندی است که خدمات سنتی امروز مانند بانک‌داری، بیمه، وام‌دهی، اجاره و پرداخت حقوق را به‌صورت اتوماتیک و بدون نیاز به تأیید نهاد ثالث انجام می‌دهند. در چنین شرایطی، استیبل‌کوین‌ها به‌دلیل ثبات ارزششان، نقش مهمی را در پرداخت‌های همتابه‌همتا و هوشمند ایفا خواهند کرد.
جمع بندی کلی:
در این مقاله تلاش کردیم مرور کوتاه و در عین حال جامعی به استیبل کوین‌ها و انواع آنها داشته باشیم. همان طور که در این مقاله مطالعه کردید، استیبل کوین‌ها ارزهای دیجیتالی هستند که برخی از ویژگی‌های ذاتی ارزهای دیجیتال را به‌همراه ندارند.
استیبل کوین‌ها از نوسان قیمت رنج نمی‌برند و ماهیت نیمه‌‌متمرکز آنها باعث می‌شود که تا حدی از ذات حقیقی ارزهای دیجیتال دور شوند؛ اما نمی‌توان مزایای وجود آنها را در دنیای ارزهای دیجیتال انکار کرد. این ارزهای باثبات باعث شده‌اند بخشی از امنیت و اطمینان خاطری که در دنیای ارزهای فیات (به‌واسطه ثبات قیمتشان) وجود داشت، به دنیای ارزهای دیجیتال هم وارد شود.
در بین همه انواع استیبل کوین‌ها، استیبل کوین‌های الگوریتمی تنها نوع غیرمتمرکز هستند که بدون نیاز به هیچ پشتوانه‌ای و تنها با تکیه بر الگوریتم‌های خاص خود کار می‌کنند. با این حال که محبوبیت این استیبل کوین‌ها هنوز به‌اندازه انواع متمرکزی مانند تتر نیست، اما با گذر زمان و افزایش محبوبیت آنها در بین افراد جامعه، می‌توان مشکل متمرکزبودن را هم حل کرد و از استیبل کوین‌هایی استفاده کرد که در عین حفظ ثبات قیمت، اصل تمرکززدایی را هم رعایت می‌کنند.
استیبل‌کوین الگوریتمی چیست؟ بررسی دلایل سقوط ترا
با پیشرفت فناوری بلاکچین، مدل‌های متنوعی از استیبل‌کوین‌ها پدید آمده‌اند. اگر چه استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه مانند تتر ارزش بازار بالاتری دارند. با این حال چندین استیبل‌کوین الگوریتمی نیز در سال‌های اخیر ظهور کرده‌اند و هر کدام امیدوارند که رقیبی قدرتمند برای استیبل‌کوین‌های موجود باشند. با این حال با شکست پروژه‌ی لونا و سقوط استیبل کوین ترا یواسدی (UST) به عنوان بزرگترین استیبل‌کوین الگوریتمی، در مورد این دارایی‌ها نگاهی بدبینانه به وجود آمده است.
در این مقاله از چشم بورس ابتدا در مورد چیستی استیبل‌کوین‌های الگوریتمی صحبت خواهیم کرد. سپس در مورد شکست پروژه‌ی لونا سخن خواهیم گفت و در نهایت اینکه آینده‌ی استیبل‌کوین الگوریتمی چه خواهد شد؟ آیا این بدبینی در مورد آنها واقعی است یا در اثر هیجانات بازار است.
استیبل‌کوین الگوریتمی چیست؟
استیبل‌کوین الگوریتمی چیست؟
هدف از طراحی استیبل‌کوین‌ها ثبات قیمت در برابر یک دارایی خارجی مانند دلار است. مثلا تتر به عنوان یک استیبل‌کوین به دنبال حفظ ارزش به اندازه‌ی یک دلار است. تتر یک استیبل‌کوین پشتوانه‌ای است. به عبارت دیگر، شرکتی که مالکیت آن را دارد مدعی است که به ازای انتشار هر تتر یک دلار ذخیره دارد. این ذخیره می‌تواند ارز فیات، سهام و… باشد.
در نقطه‌ی مقابل استیبل‌کوین الگوریتمی برای دستیابی به ثبات قیمت از یک الگوریتم استفاده می‌کند. به زبان ساده و نه چندان دقیق، در صورت افزایش قیمت این الگوریتم به صورت خودکار سکه‌های بیشتری منتشر می‌کند و بالعکس با کاهش قیمت تعدادی از سکه‌ها را از بازار جمع‌آوری می‌کند. هدف از این کار ثابت نگه داشت قیمت است.
استیبل‌کوین الگوریتمی بر خلاف نمونه‌های سنتی، غیرمتمرکز است و بدون دخالت خارجی کار می‌کند. استیبل‌کوین‌های متمرکز مانند تتر در خارج از شبکه‌ی بلاکچین نظارت و مدیریت می‌شوند و از شبکه‌ی بلاکچین فقط برای تراکنش‌ها استفاده می‌کنند. غیرمتمرکزسازی استیبل‌کوین‌ها ایده‌ای بلندپروازانه است و اکوسیستم بلاکچین استیبل کوین الگوریتمی چیست؟ را از جهان خارج بی‌نیاز خواهد کرد. با این وجود در عمل این کار چندان ساده نیست.
ظهور استیبل‌کوین الگوریتمی
تمرکززدایی هدف اصلی ارزهای دیجیتال است. با این وجود تقریبا تمام استیبل‌کوین‌های بزرگ متکی به سازمان‌های متمرکزی هستند که ذخایز بزرگی از ارزهای فیات دارند. برخی معتقدند این یک ریسک سیستماتیک در حوزه‌ی رمزارزهاست، زیرا استیبل‌کوین‌ها نیمی از حجم معاملات ارز دیجیتال را به خود اختصاص داده‌اند. برای ایجاد یک سیستم کاملا غیرمتمرکز به نوع جدیدی از استیبل‌کوین‌ها نیاز داریم که کاملا غیرمتمرکز باشند.
استیبل‌کوین الگوریتمی مزایای زیادی دارد. اولین مزیت غیرمتمرکز بودن آن است. به شرکت‌های متمرکز وابسته نیستند و احتمال دستکاری و مسدود کردن آنها بسیار پایین است. همچنین راه‌اندازی راحت‌تر و مقیاس‌‌پذیری بالاتری دارند. کافی است یک ایده‌ی مناسب و سرمایه داشته باشید تا در چند روز یک استیبل‌کوین الگوریتمی را پیاده کنید. علاوه بر این موارد به دلیل اینکه از صفر تا صد روی بلاکچین اجرا می‌شوند، شفافیت بیشتری دارند.
با این حال تا پیش از موفقیت ترا یواسدی (UST) به این نوع استیبل‌کوین‌ها توجه چندانی نمی‌شد. پس از موفقیت UST بود که تعداد و حجم معاملات آنها روز به روز افزایش یافت. اما همانطور که می‌دانید ترا به یک سرنوشت تراژیک گرفتار شد. در بخش‌های بعد بیشتر در این مورد صحبت خواهیم کرد.
سقوط استیبل‌کوین الگوریتمی
استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه از یک دارایی با ثبات برای حفظ نسبت 1:1 استفاده می‌کنند، ولی در استیبل‌کوین‌های الگوریتمی این‌گونه نیست. آنها از یک مکانیسم برای ثبات قیمت استفاده می‌کنند و مستقیما توسط یک دارایی باثبات پشتیبانی نمی‌شوند. اگر چه این مکانیسم در بعضی موارد خوب عمل می‌کند، با این حال می‌تواند مانند یک بمب ساعتی باشد.
عموما استیبل‌کوین‌های الگوریتمی برای حفظ ثبات از آربیتراژ استفاده استیبل کوین الگوریتمی چیست؟ می‌کند و متکی به یک توکن ثانویه هستند. به عنوان مثال ترا با توکن لونا (LUNA) ثبات قیمت را حفظ می‌کند. اگر توکن ثانویه همانند لونا با فشار فروش قوی مواجه شود، کل سیستم سقوط خواهد کرد مانند اتفاقی که برای UST افتاد.
با اینکه ایده‌ای جذاب وجود دارد، اما بسیاری از استیبل‌کوین‌های الگوریتمی در برابر بازارهای به شدت نزولی و یا دستکاری عمدی آسیب‌پذیر هستند. هر دو اتفاق می‌توانند استیبل‌کوین را تضعیف کنند و یا حتی به طور کامل از بین ببرد.
علت ریزش ترا یواسدی (UST)
علت ریزش ترا یواسدی (UST)
ترا یواسدی یا به اختصار UST یک استیبل‌کوین الگوریتمی است که برای حفظ ثبات از آربیتراژ استفاده می‌کند. از طریق کیف پول Terra Station کاربران می‌توانند 1 واحد UST را با مقداری توکن لونا (به ارزش یک دلار) معاوضه کنند. از نظر تئوری حتی اگر UST زیر یک دلار باشد کاربران با تبدیل آن می‌توانند به اندازه یک دلار لونا دریافت کنند. البته این فقط تئوری است!
کل مکانیسم به این شکل است که با کاهش ارزش UST به زیر یک دلار، مقداری UST برای تولید لونا سوزانده می‌شود و با کاهش عرضه UST قیمت آن به یک دلار نزدیک خواهد شد. بالعکس با افزایش ارزش ترا به بیش از 1 دلار، مقداری لونا سوزانده شده و به جای آن UST ضرب می‌شود تا با افزایش عرضه قیمت آن متعادل شود.
در اصلاحات کوچک به راحتی می‌توان قیمت ترا را ثابت نگه داشت. اما اگر یک فشار فروش قوی ایجاد شود باید مقدار زیادی لونا تولید شود. تریدرها که از این مکانیسم آگاه هستند شروع به فروش لونا می‌کنند و با افت ارزش لونا باز هم مقدار بیشتری لونا تولید خواهد شد. این چرخه آن قدر ادامه پیدا خواهد کرد که کل سیستم از هم فرو خواهد پاشید.
برای رفع این نگرانی یک سازمان به نام بنیاد لونا 3.5 میلیارد دلار دارایی‌های مختلف مانند بیت‌کوین و آواکس را به عنوان ذخیره در اختیار داشت. با این وجود این دارایی‌ها برای متوقف کردن بحران کافی نبود. در می 2022 لونا از 80 دلار به صفر نزدیک شد و ارز UST کاملا فرو پاشید. مکانیسم آربیتراژ دیگر کارایی نداشت و امکان مبادله UST با لونا غیرممکن شد.
در زمان نگارش این مقاله ترا USD کمتر از یک سنت ارزش دارد و این یک فاجعه تمام عیار است. این اتفاقات همانند یک طوفان بود و کار به جایی رسید که حتی تتر را نیز تحت تاثیر قرار داد. در حال حاضر یک سوال اساسی وجود دارد؛ سرنوشت استیبل‌کوین‌های الگوریتمی به کجا خواهد رسید و آیا نگه‌داشتن آنها همچنان منطقی است؟
آینده‌ی استیبل‌کوین الگوریتمی
آینده‌ی استیبل‌کوین الگوریتمی
اگرچه ترا بزرگترین استیبل‌کوین الگوریتمی بود، اما تنها یک پروژه از چندین پروژه‌ی مشابه است. این پروژه‌ها همگی در تلاش هستند که یک استیبل‌کوین غیرمتمرکز و باثبات را اجرا کنند.
نوترینو یواسدی (USDN) یک استیبل‌کوین الگوریتمی نسبتا موفق است که از توکن WAVES به عنوان پشتوانه استفاده می‌کند. همانند ترا یواسدی کاربران باید توکن‌های WAVES را قفل کنند. برای کاهش ریسک ارزش توکن‌های قفل شده بسیار بیشتر از میزان نوترینو در گردش است. موارد ناموفقی نیز وجود دارند مانند AMPL، که هر چیزی بوده‌اند غیر از استیبل‌کوین! توکن AMPL قیمت‌های عجیبی را تجربه کرده‌است از 30 سنت تا 4 دلار!
سقوط لونا و شکست پروژه‌ی ترا یواسدی یک هشدار بزرگ برای این اکوسیستم است. پیامدهای این اتفاق قابل‌توجه خواهد بود. در درجه‌ی اول باید قانون‌گذاری بهتر و نظارت دقیق‌تری در این حوزه وجود داشته باشد. اگرچه هدف غیرمتمرکز بودن است، اما این امر همیشه به نفع ارزهای دیجیتال نخواهد بود.
به هر حال، آینده‌ی استیبل‌کوین الگوریتمی هنوز هم کاملا تیره و تار نیست. خیلی زود است که انتظار مرگ استیبل‌کوین‌های غیرمتمرکز را داشته باشیم. هر چند ترا یک زخم عمیق است که تا مدت‌ها بهبود نخواهد یافت. ورود ترون با ارز USDD می‌تواند کمی چشم‌انداز را روشن کند، اما همچنان توصیه‌ی ما احتیاط بسیار زیاد و تا حد امکان دوری از استیبل‌کوین‌ها الگوریتمی است، لااقل تا زمانی که چشم‌انداز مثبتی نمایان شود.
سوالات متداول
بر خلاف استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه مانند تتر، این نوع استیبل‌کوین‌ها مستقیما توسط دارایی باثبات مانند ارز فیات پشتیبانی نمی‌شوند. استیبل‌کوین‌های الگوریتمی کاملا غیرمتمرکز هستند و از یک الگوریتم برای حفظ ثبات قیمت استفاده می‌کنند.
هر چند نمونه‌های موفقی مانند USDN و DAI وجود دارد، اما نمونه‌های شکست خورده نیز کم نیستند. بهتر است تا زمانی که این نوع ارزها کاملا تثبیت نشده‌اند، از خرید استیبل‌کوین‌های الگوریتمی خودداری کنید.
دیدگاه شما