قیمت پایانی سهم چیست؟ | عوامل تأثیر گذار بر قیمت سهام
قیمت پایانی سهم چیست؟ اگر این سؤالی است که ذهنتان را مشغول کرده، بهتر است این نوشته را تا انتها بخوانید. برای اینکه کاملا و به درستی متوجه مفهوم قیمت پایانی سهم شوید، و همچنین بتوانید پاسخ سایر سوالات خود را در مورد سهام، بورس و … بگیرید، لازم است ابتدا توضیحات مختصری در مورد بورس، سهام، چگونگی قیمت سهام، چگونگی خرید و فروش سهام و …. داده شود.
این روزها بیشتر از همیشه صحبت از بورس، سهام، خرید و فروش سهام، سرمایه گذاری در بورس و …. شنیده می شود. سوالات زیادی در ذهن افرادی که می خواهند در این زمینه وارد شوند و سرمایه گذاری کنند، وجود دارد. برخی از این سوالات عبارتاند از:
- چگونه در بازار بورس سرمایه گذاری کنیم؟
- قیمت خرید و فروش سهام چگونه محاسبه می شود؟
- قیمت پایانی سهم چیست؟
- در کدام سهام سرمایه گذاری کنیم؟
- محاسبه قیمت روز سهم چگونه است؟
- و ….
پاسخ این سوالات به مقدار زیادی، شما را در مسیر درست سرمایه گذاری قرار خواهد داد. تا چند سال پیش کسانی که سرمایه ای داشتند، آن را در بانک ها ذخیره می کردند و به سودهای کمی که بانک ها به صورت سالانه یا ماهانه برای سرمایه های کوتاه مدت و بلند مدت در نظر گرفته اند، قانع بودند. یا اینکه با سرمایه خود، طلا و ملک می خریدند تا برای آینده پس اندازی داشته باشند. برخی نیز سعی می کردند با سرمایه خود، کسب و کار تازه ای را راه اندازی کنند و به نوعی کار آفرینی کنند. اما این روزها سرمایه گذاری در بورس ارتباط حجم معاملات با قیمت پایانی و سهام جای خود را در میان افراد جامعه باز کرده است. از نظر اقتصادی نیز، شواهد نشان می دهند که در طولانی مدت، سرمایه گذاری در سهام، نتیجه مثبت بیشتری دارد و سود بیشتر را ایجاد می کند. هرچند هنوز نیز خیلی از افراد ابهامات و سوالات زیادی در این زمینه دارند. البته لازم است بدانید که بازار فارکس نیز، ارتباط حجم معاملات با قیمت پایانی جایی است که سرمایه گذاری را با دریافت سودهای زیادی همراه می کند. در واقع بازار فارکس، بزرگترین بازار مالی دنیا می باشد. بازار فارکس مخفف کلمه Foreign exchange یا تبادل ارز خارجی هست که به صورت Forex نوشته می شود. از جمله دارایی های کارگزاری های فارکس می توانیم به سهام های امریکا، شاخص های بورس، ارزهای دیجیتال، نفت، طلا و …. اشاره کنیم. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه باید مقاله ها و ویدیوهای آموزش فارکس و آموزش بورس را دنبال کنید.
سهام چیست؟
در یک توضیح مختصر و به زبان ساده می توان گفت که، سهام یک شرکت به معنای، اوراق بهاداری است که دارنده آن، بر مبنای سهام خود، شریک بخشی از دارایی ها و سود آن شرکت خواهد شد. هر واحد سهام، یک سهم نامیده می شود. برخی از شرکت ها و کارخانه ها، برای به دست آوردن سرمایه ای که برای انجام فعالیت های اقتصادی خود به آن نیاز دارند، بخشی از سهام شرکت یا کارخانه خود را می فروشند. افرادی که سهام های عرضه شده را می خرند، سهام دار هستند و با توجه به میزان سهمی که خریده اند، می توانند سود خود را از شرکت بخواهند.
قیمت پایانی سهم چیست و چگونه محاسبه می شود؟
قیمت پایانی سهم، به معنای میانگین قیمت هایی است که آن سهم در طول همان روز، با آن قیمت ها خرید و فروش شده است. یکی از موضوعات مهمی که بر روی قیمت پایانی سهم تأثیر می گذارد، حجم مبنا می باشد. حجم مبنا، یکی از ابزارهایی است که از آن برای حفظ آرامش در معاملات سهم استفاده می شود. اندازه گیری حجم مبنا، توسط سامانه معاملات انجام می شود و جلوی نوسان های کاذب سهم های موجود در بازار بورس را می گیرد. در واقع، حجم مبنا، قیمت پایانی سهم بورس در تهران را از نمادهای مورد معامله در فرابورس متمایز می کند. در واقع حجم مبنا در فرا بورس، برای تمامی نمادها، عدد یک در نظر گرفته شده است. به این ترتیب قیمت پایانی سهم، در هر یک از نمادهای فرابورسی، همان میانگین قیمت های داد و ستد شده در طول آن روز می باشد.
تأثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی سهم چیست؟
در صورتی می توان گفت که قیمت پایانی سهم، برابر با میانگین قیمت هایی است که آن سهم، در طول آن روز خرید و فروش شده که، حجم معاملات انجام شده آن سهم درآن روز، حداقل به اندازه حجم مبنا باشد. در این صورت ( برابری حجم مبنا با حجم معاملات انجام شده آن سهم)، سامانه معاملاتی بورس، قیمت پایانی سهم را، همان میانگین قیمت داد و ستدهای انجام شده ثبت می کند. اما در صورتی که حجم مبنا از حجم معاملات سهم، بیشتر باشد، قیمت پایانی سهم ثبت شده توسط سامانه معاملات، از میانگین قیمت معاملات کمتر خواهد بود و البته بالعکس.برای روشن تر شدن مطلب و چگونگی محاسبه قیمت پایانی سهم، مثالی عددی مطرح می کنیم . تصور کنید که در ابتدای امروز، قیمت یک سهم از شرکتی خاص، 200 تومان بوده است. در طول روز داد و ستدهایی انجام می شود. میانگین قیمت این خرید و فروش ها اگر 206 تومان باشد. یعنی که میانگین قیمت سهم در پایان امروز، رشد سه درصدی داشته است و شش تومان بیشتر شده است. حالا در صورتی سامانه معاملاتی بورس، 206 تومان را به عنوان قیمت پایانی سهم به ثبت می رساند که تعداد معاملاتی که در سهام آن شرکت در طی امروز انجام شده است برابر با حجم مبنا باشد. حالا حالتی را در نظر بگیرید که، در طی امروز، تعداد سهام داد و ستد شده این شرکت به اندازه یک دوم حجم مبنا باشد. میزان افزایش سهم نیز نصف می شود. یعنی در این صورت افزایش سهم را نصف شش تومان ( یعنی سه تومان ) در نظر می گیریم و قیمت پایانی سهم ثبت شده 203 تومان می شود.
قیمت پایه سهم در ابتدای روز و رابطه آن با قیمت پایانی سهم چیست؟
قیمت پایه یک سهم، قیمتی است که با آن قیمت، معاملات و خرید و فروش آن سهم در طول یک روز شروع می شود. در واقع قیمت پایه همان قیمت پایانی سهم است که در پایان روز قبل توسط سازمان معاملات بورس ثبت شده است. همان طور که توضیح داده شد، به علت استفاده از ابزاری به نام حجم مبنا، این امکان وجود دارد که قیمت پایانی سهم ثبت شده با قیمت آخرین معامله انجام شده در آن سهم، متفاوت باشد.
علت استفاده از قیمت پایانی سهم چیست؟
همان طور که توضیح داده شد، قیمت آخرین معامله انجام شده در سهام یک شرکت در طی یک روز ممکن است با قیمت پایانی آن سهم که توسط سازمان معاملات بورس ثبت شده است متفاوت باشد. گاهی این موضوع تفاوت قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله برای سهام دارانی که اطلاعات کمتری از نحوه محاسبه قیمت های یک سهم دارند، تعجب آور وغیر قابل درک می باشد. اما این تفاوت قیمت اصلا عجیب و دور از ذهن نیست.علت این تفاوت نیز استفاده از حجم مبنا می باشد. شاید برای شما این سوال پیش آماده باشد که اصلا علت استفاده از قیمت پایانی سهم چیست؟ و چرا قیمت آخرین معامله انجام شده را به عنوان قیمت پایه آن سهم در ابتدای روز بعد اعلام نمی کنند. پاسخ این است که قیمت آخرین معامله انجام شده در یک سهم، اغلب نوسان بسیار زیادی دارد. اما باید توجه کرد که قیمت آخرین معامله انجام شده اهمیت زیادی برای سفارش گذاری در بورس دارد. به این ترتیب که شخص میتواند قیمت سفارش خود را مساوی یا نزدیک به قیمت آخرین معامله انجام شده آن سهم وارد کند. در این صورت احتمال کامل شدن سفارش و انجام سریع معامله افزایش می یابد.
یک مقاله کاربردی دیگر نیز مطالعه کنید: دلیل کاهش قیمت سهام چیست؟
عوامل تأثیر گذار بر قیمت سهام چیست؟
برای اینکه بتوانید خرید و فروش درستی در بازار معاملات سهام و بورس اوراق بهادار داشته باشید باید قبل از ورود به این بازار سرمایه گذاری، اطلاعاتی در مورد عوامل موثر بر قیمت سهام و هم چنین عوامل موثر و مهم در بازار بورس اوراق بهادار داشته باشید. برخی از عواملی که بر قیمت سهام اثر می گذارند عبارتاند از:
- وضعیت اقتصادی و سیاسی
- تحولات فناوری
- میزان عرضه و تقاضا برای محصولات
- میزان سودآوری شرکت و ثبات آن
- بودجه سالیانه کشور
- میزان سهام در دست مردم (سهام شناور)
- نسبت قیمت به درآمد سهم (P/E)
- نحوه قیمتگذاری محصولات
- سیاست های کلان پولی، مالی و ارزی
- قابلیت نقدشوندگی سهام
- رقابتی یا انحصاری بودن صنعت
- نرخ تورم
- طرحهای توسعه شرکت
- حجم سرمایهگذاری در صنعت
- قوانین و مقررات
- وضعیت داراییها و بدهیهای شرکت
- وضعیت صنایع مرتبط
- ترکیب سهامداران شرکت
میانگین وزنی و ارتباط آن با قیمت پایانی سهم چیست؟
میانگین وزنی قیمت سهم در طول یک روز معاملاتی نیز بر تعیین ارتباط حجم معاملات با قیمت پایانی قیمت پایانی سهم، تأثیر گذار خواهد بود. میانگین وزنی، نوعی از میانگین های متحرک است. در این شیوه، هر مقدار قبل از میانگینگیری به یک وزن تخصیص داده میشود، . این وزن است که اهمیت نسبی هر مقدار را تعیین میکند. اکثر سرمایهگذاران چندین موقعیت سهام را در طی سالها بررسی میکنند. از آن جایی که قیمت سهام بهطور روزانه تغییر میکند. با توجه به همین دلایل پیگیری مبانی تغییرات قیمتی سهام در طول چندین سال مشکل خواهد بود. در یک توضیح خیلی اختصاری، اگر یک سرمایهگذار بخواهد مقدار میانگین وزنی را برای قیمت یک سهام حساب کند، محاساتی که انجام می دهد به این ترتیب خواهد بود که، تعداد دفعات خرید سهام را ضرب در قیمت آن می کند، و سپس پاسخ های به دست آمده را باهم جمع می کند، و بعد باید مقدار نهایی را بر کل تعداد معاملات انجام شده، تقسیم کند. از ابزار میانگین وزنی در موارد مختلفی مانند، حساب داری و ارزیابی موجودی، قیمت خرید سهام، بازده سبد سهام و …استفاده می شود. برای مثال در مورد حسابداری موجودی، برای نوسانات قیمت کالاها، مقدار میانگین وزنی موجودی حساب میشود، به عنوان مثال برای روشهای LIFO و FIFO با توجه به زمان محاسبات، وزنهای بیشتری تخصیص داده خواهد شد. در زمان ارزیابی شرکتها نیز، سرمایهگذاران به منظور تشخیص صحت قیمتگذاری سهام، از میانگین وزنی هزینه سرمایه به منظور تخفیف جریان نقدی شرکت استفاده می کنند. برای روشن تر شدن پاسخ این سوال که، تأثیر میانگین وزنی بر تعیین قیمت پایانی سهم چیست؟ مثالی را با هم مرور می کنیم. مثلا در صورتی که نود درصد معاملات امروز روی مثبت دو درصد انجام شده باشد. ولی فقط ده درصد قیمت معاملات انجام شده در پایان روز معاملاتی به مثبت پنج درصد رسیده اند، در این صورت مشخص کننده قیمت پایانی، میانگین وزنی آنها خواهد بود. و همان طور که مشخص و بدیهی است در این مثال ذکر شده، قیمت پایانی سهم که محاسبه می کنیم پایین تر از قیمت آخرین معامله انجام شده آن سهم در آن روز خواهد شد.حالا اگر بخواهیم، در همین مثال، تآثیر حجم مبنا را بر محاسبه قیمت پایانی سهم در نظر بگیریم این گونه مطرح می شود که
اگر سهامی حداقل به اندازه حجم مبنایش معامله شده باشد فرمول بالا صدق می کند وگرنه، به نسبتی که امروز معامله شده، قیمت را تعدیل می کنند. مثلا با فرمول بالا می بینیم که قیمت پایانی 2.3% به نسبت اول روز رشد کرده اما چون حجم معاملات فقط نصف حجم مبنا بوده بنابراین قیمت پایانی بجای اینکه 2.3% رشد کند فقط 1.15% رشد خواهد کرد.
همان طور که در تصویر زیر می بینید، مثلث تعادل را اگر قیمت پایانی فرض کنیم، و قیمت های معامله شده با حجم یکسان باشد، در این صورت، میانگین قیمت در نقطه مرکز، سطح تعادل را برقرار کرده است. اما در صورتی که قیمت ها با حجم های متفاوتی معامله شوند، برای برقراری سطح تعادل، میانگین قیمت به آن قیمتی که بیشتر معامله روی آن انجام شده است نزدیک می شود.
مطالعه مقاله نحوه خرید سهام در بازار بورس را از دست ندهید.
در این نوشته تا حدی توضیح داده شد که قیمت پایانی سهم چیست؟ و توضیحات مختصری نیز در مورد سهام و بورس مطرح شد اما با تمام این توضیحات، برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بازارهای مالی و فرصت های ایده آل سرمایه گذاری باید مطالعات خود را بالا ببرید و در حد امکان اطلاعات زیادی در این زمینه ها به دست آورید. کسب این اطلاعات مسیر درست سرمایه گذاری را به شما نشان خواهد داد. با قرار گرفتن در این مسیر درست می توانید بهترین راه سرمایه گذاری و سریع ترین راه رسیدن به سود را شناسایی کرده و در آن راه قدم بگذارید. بهتر است برای کسب این اطلاعات و برای بالا بردن دانش خود در زمینه چگونگی سرمایه گذاری، به دنبال کتاب ها، ویدیوها و مقالات موجود در زمینه آموزش فارکس، آموزش سهام، آموزش بورس و …. باشید.
قیمت پایانی سهام چیست؟ چه تفاوتی با قیمت آخرین معامله دارد؟
اگر کمی با مفاهیم مربوط به سهام آشنا باشید متوجه شدهاید که یک سهم میتواند دو قیمت متفاوت داشته باشد که با عناوین قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله، در تابلوی معاملات هر سهم وجود دارد. گاهی اوقات دیده می شود که در یک روز معاملاتی، قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله سهم با هم برابر نیستند. این تفاوت چندان هم تعجب آور و دور از ذهن نیست. زیرا این دو قیمت با هم چه از لحاظ مفهمومی و چه از لحاظ محاسباتی متفاوتند. در این مقاله از سهم شناس، به تعریف قیمت پایانی، چگونگی محاسبه آن، رابطه آن با حجم مبنا و تفاوتی که با قیمت آخرین معامله دارد خواهیم پرداخت.
قیمت پایانی چیست؟
میانگین قیمتی که معاملات سهام در آن قیمت انجام شده باشد را قیمت پایانی می گویند. قیمت پایانی سهم، در واقع قیمتی است که روز بعد، معاملات بر اساس آن شروع می شوند. اما لزوماً قیمت پایانی سهم برابر با آخرین قیمت سهم نخواهد بود. این به دلیل آن است که قیمت سهام در شرکتها زمانی که حجم قابل توجهی از سهام در طول یک روز معاملاتی معامله شود، می تواند حداکثر افزایش یا کاهش روزانه را داشته باشد. بحث قیمت پایانی و محاسبه آن منوط به درک مفهوم حجم مبنا است. بنابراین در فهم این مطلب عجله نکنید.
رابطه حجم مبنا و حجم معاملاتی و قیمت پایانی سهم
به تصویر زیر که در تابلوی معاملاتی هر سهم که در سایت TSETMC وجود دارد نگاه کنید. اگر نمیدانید تابلوی معاملاتی چیست مقالهی آموزش تابلوخوانی در بورس-مقدماتی را مطالعه کنید. المانهای موجود در تصویر همگی به یکدیگر مرتبط هستند.
اگر بخواهیم خیلی خلاصه این ارتباط را بیان کنید اینگونه میشود:
اگر قیمت یک سهم در بالاترین قیمت دامنه مجاز روزانه حداقل به اندازه حجم مبنای سهم معامله شود، قیمت پایانی سهم حداکثر رشد خود را در آن روز تجربه میکند و دامنه مجاز نوسان روزنهی فردا بر اساس قیمت پایانی امروز مشخص خواهد شد.
اگر در فهم این روابط کمی مشکل دارید کاملا طبیعی است. اصلا نگران نباشید، چون احتمالا تمامی افراد تازه وارد به بازار سهام این مشکل را خواهند داشت. ما در یک مقاله خیلی جالب این موضوع را به زبان کاملا ساده تفهیم کردهایم. قبل از ادامه این مطلب پیشنهاد میکنم سری به این مقاله بزنید. برای مطالعه این مقاله، بر روی “حجم مبنا در بورس به چه معنی است” کلیک کنید.
میانگین وزنی و چگونگی محاسبه آن
از اینجا به بعد بحث کمی تخصصیتر خواهد شد و اگر مقاله حجم مبنا را مطالعه کردید دیگر نیازی به مطالعه ادامه این بحث ندارید. زیرا آنچه را که به عنوان یک سرمایه گذار بورس باید میدانستید در آن مقاله وجود دارد.
میانگین وزنی برابر است با مجموع حاصل ضرب حجم هر معامله در قیمت آن معامله تقسیم بر مجموع حجم هر معامله.
اگر قیمت پایانی را یک مثلث تعادل فرض کنیم (مانند شکل زیر)، اگر قیمت های معامله شده با حجم یکسان باشند، قیمت در نقطه مرکزی تعادل را برقرار می کند. اما چنانچه قیمت ها با حجم های متفاوتی معامله شوند، میانگین قیمت، به قیمتی که بیشترین معامله انجام شده است نزدیک می شود تا سطح تعادل برقرار شود.
قیمت پایانی
چگونگی محاسبه قیمت پایانی
قیمت پایانی 3 حالت کلی دارد که برای محاسبه هر یک از این حالات از فرمول های زیر استفاده می کنیم:
حالت اول: حجم معاملات سهم حداقل برابر با حجم مبنا باشد. در این حالت برای محاسبه قیمت پایانی از فرمول زیر استفاده می کنیم:
حالت دوم: حجم معاملات سهم کمتر از حجم مبنا باشد. در این حالت برای تعیین قیمت پایانی سهام از فرمول زیر کمک می گیریم:
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
حالت سوم: حجم معاملات سهم بیشتر از حجم مبنا باشد. در این حالت برای تعیین قیمت پایانی سهام از فرمول حالت اول استفاده می کنیم.
برای درک بیشتر مثالی با اعداد فرضی با کمک فرمول های فوق به محاسبه قیمت پایانی می پردازیم.
فرض کنید معاملات انجام شده سهامی در یک شرکت فرضی در یک روز معاملاتی به صورت زیر باشد. قیمت پایانی روز گذشته برابر با 210 تومان است. در دو حالت حجم مبنا 800 و 1200 به محاسبه قیمت پایانی روز جاری می پردازیم.
قدم اول محاسبه مجموع حجم معاملات به صورت زیر است:
قدم دوم از آن جا که حجم معاملات بیشتر از حجم مبنا است، از فرمول حالت اول استفاده می کنیم:
- حالت دوم: حجم مبنا را 1200 در نظر بگیریم، در این صورت داریم:
از آن جا که در حالت اول حجم معاملات 1025 به دست آوردیم و حجم مبنا 1200 است (حجم معاملات بیشتر از حجم مبنا)، از فرمول حالت دوم استفاده می کنیم:
حجم مبنا در شرکتهای فرابورسی
طبق قانون های تصویب شده در سازمان فرابورس ایران، حجم مبنای کلیه شرکت های فرابورسی برابر با یک است. در این صورت با اولین معامله، سهام می توانند به بیشترین و یا کمترین قیمت پایانی خود برسد. در حالت دوم، در صورتی که سهامی در یک روز معاملاتی در بازار فرابورس با قیمت و حجم های متفاوت معامله شوند، قیمت پایانی بر اساس میانگین وزنی که پیشتر صحبت شد، محاسبه می شود.
قیمت پایانی سهم با قیمت آخرین معامله چه تفاوتی دارد؟
قیمت آخرین معامله همانطور که از نام آن پیداست، همان قیمتی است که سهام آخرین بار در یک دوره زمانی (مثلا یک روز معاملاتی) در آن قیمت معامله می شوند. به دلیل اینکه قیمت آخرین معامله نوسانات بسیاری دارد، معمولاً برای بیان قیمت یک سهام، قیمت پایانی آن سهام را بکار می برند.
اهمیت قیمت آخرین معامله برای سفارش گذاری است. زیرا اگر سهامدار بخواهد معاملات خود را سریعاً انجام دهد، قیمت سفارش خود را نزدیک و یا معادل قیمت آخرین معامله وارد می کند. این کار، احتمال تکمیل سفارش را افزایش می دهد.
همانطور که گفته شد، قیمت پایانی، میانگین قیمت معامله شده سهام است که در یک روز معاملاتی و بر اساس حجم معاملات تعیین می شود. نکته مهم این است که ضرورتی ندارد قیمت پایانی با قیمت آخرین معامله برابر باشد و می توانند با یکدیگر متفاوت باشند.
مفاهیم پایهای بورس بسیار گسترده و مهم هستند. اگر به تازگی به بازار سرمایه ورود کردهاید، پیشنهاد ارتباط حجم معاملات با قیمت پایانی میکنیم مباحث آموزش بورس (به خصوص مفاهیم پایه) را به صورت منسجم در یک پکیج جامع اموزش بورس دریافت کنید. برای این منظور به لینک زیر مراجعه کنید.
قیمت پایانی سهم در بورس چیست و چگونه محاسبه می شود؟
در هر روزکاری در بازار سرمایه، سهمها در بازه مجاز قیمتی امکان نوسان دارند. به این معنی که در بازه مجاز قیمت امکان معامله سهم وجود دارد که این بازه مجاز به طور نرمال از %۵- قیمت پایانی روز قبل تا %۵+ درصد آن میباشد. در این بازه ممکن است میلیونها معامله در قیمتهای مختلف شکل گیرد که در نمودارهای شمعی ژاپنی (کندل) ۴ قیمت به طور پررنگی مد نظر قرار میگیرد:
- بالاترین قیمتی که سهم در بازه زمانی مشخص مورد معامله قرار گرفته است (High).
- پایین ترین قیمتی که سهم در بازه زمانی مشخص مورد معامله قرار گرفته است (Low).
- قیمت آغازین معامله سهم (باز شدن (Open))، ۴ قیمت آخرین معامله سهم (بسته شدن (Close)).
قیمت پایانی
اما برای هر سهم از میان هزاران معامله ای که در قیمتهای مختلف در آن روز معامله شده است، اگر بخواهیم در یک کلمه بگوییم که قیمت آن سهم چقدر بوده است، چه می گوییم؟ در اینجا پای قیمتی به میان می آید به نام “قیمت پایانی” که همانطور که در ابتدای مقاله نیز بیان شد هر سهم، مبنای محاسبه بازه مجاز برای روز بعدی نیز هست. این قیمت، میانگین وزنی تمامی قیمتهایی است که سهم در هر روز معاملاتی معامله شده است.
مثال: برای مثال اگر فرض کنیم بازه قیمتی مجاز سهم x در یک روز، (۲۶۸۹۰-۲۶۲۰۰) ریال باشد و ۱۳۰۰۰ معامله در قیمت ۲۶۲۰۰، ۵۰۰۰ معامله در قیمت ۲۶۵۰۰، ۱۴۰۰۰ معامله در قیمت ۲۶۷۸۰، ۱۰۰۰۰معامله در قیمت ۲۶۸۹۰ صورت پذیرفته باشد، بدین ترتیب قیمت پایانی این سهم که میانگین وزنی تمامی این معاملات است برابر می باشد با:
آیتم دیگری نیز در مقدار محاسباتی آن تأثیرگذار است و آن حجم مبناست. در صورتی که حجم معاملات بزرگتر یا مساوی حجم مبنا باشد، مقدار قیمت با میانگین وزنی قیمتهای معامله شده (بنا بر فرمولی که گفته شد) برابر است اما اگر حجم معاملات انجام شده طی روز کمتر از حجم مبنا باشد، قیمت پایانی کمتر از میانگین وزنی قیمتها خواهد بود. اما به چه میزان؟ برای یافتن پاسخ این سوال، کافیست از فرمول زیر استفاده شود:
مثال: در مورد سهم x اگر قیمت پایانی روز قبل ۲۶۵۵۰ ، حجم مبنا ۴ میلیون و حجم معاملات ۲ میلیون بوده باشد، در اینصورت قیمت پایانی سهم در پایان ساعت معاملاتی برابر است با:
ترتیبی که برای خواندن مقالات آنچه یک سرمایه گذار بورس باید بداند (مفاهیم و اصطلاحات مهم بورس) به شما پیشنهاد میکنیم:
از سال 1390 که مجموعه خانه سرمایه شروع به کار کرد با برگزاری ۳۱ دوره جامع آموزشی بلند مدت، بیش از ۶۰۰۰ تحلیلگر را وارد بازار سرمایه کردهایم. تمام تلاش من و همکارانم ایجاد مرجعی برای آموزش واقعی و صحیح موفقیت مالی و سرمایه گذاری بوده است مرجعی که کمک می کند زندگی بهتری برای خود و اطرافیانمان بسازیم.
کاربرد حجم معاملات در تحلیل بازارهای مالی
حجم مقداری از دارایی یا اوراق بهادار است که در یک دوره زمانی، اغلب در طول یک روزT بین معامله گران تبادل میشود. به عنوان مثال، حجم معاملات سهام به تعداد سهام یک شرکت که بین زمان باز و بسته شدن روزانه آن در بورس معامله می شود، اشاره دارد. حجم معاملات و تغییرات حجم در طول زمان، ورودی های مهمی برای معامله گران تکنیکال هستند.
درک حجم معاملات
هر معامله ای که بین خریدار و فروشنده یک اوراق بهادار انجام می شود، به افزایش کل حجم معاملات آن اوراق در آن روز می انجامد. یک معامله زمانی اتفاق میافتد که خریدار بپذیرد ارتباط حجم معاملات با قیمت پایانی آنچه را که فروشنده برای فروش عرضه میکند، با قیمت مشخصی خریداری کند (یا بالعکس). اگر مثلا 1000 برگه سهم در یک روز بین خریداران و فروشندگان جابجا شود، حجم آن روز برابر 1000 است.
حجم به سرمایه گذاران اطلاعاتی در مورد پویایی و نقدینگی بازار می گوید. حجم معاملات بالاتر برای یک اوراق بهادار مشخص به معنای نقدینگی بالاتر، اجرای بهتر سفارش و بازاری پویاتر برای اتصال خریدار و فروشنده است. هنگامی که سرمایه گذاران در مورد جهت گیری بازار سهام تردید دارند، حجم معاملات آتی (در بازارهای سهام خارجی) تمایل به افزایش پیدا می کند؛ که اغلب باعث می شود معاملات آتی و آپشن در اوراق بهادار مشخص شده فعال تر معامله شوند. حجم کلی معمولا نزدیک به زمان باز و بسته شدن بازارها در هفته (مثلا دوشنبه ها و جمعه ها در کشورهای خارجی) بیشتر می شود.
حجم معاملات در تحلیل تکنیکال
برخی از سرمایه گذاران از تحلیل تکنیکال، استراتژی مبتنی بر قیمت سهام، برای تصمیم گیری در مورد زمان خرید سهام استفاده می کنند. تحلیلگران تکنیکال در درجه اول به دنبال نقاط قیمت ورودی و خروجی مناسب هستند. سطوح حجم مهم هستند زیرا سرنخ هایی در مورد اینکه بهترین نقاط ورودی و خروجی کجا قرار دارند را ارائه می دهند.
حجم معاملات یک اندیکاتور مهم در تحلیل تکنیکال است زیرا برای اندازه گیری اهمیت نسبی هر حرکت بازار استفاده می شود. اگر بازار در یک دوره معین حرکات زیادی انجام دهد، آنگاه قدرت آن حرکت بر اساس حجم معاملات یا اعتبار پیدا می کند و یا به آن دوره با شک و تردید نگریسته می شود. هرچه حجم در حین حرکت قیمت بیشتر باشد، در این شکل از تحلیل، حرکت مهمتر در نظر گرفته میشود. برعکس، اگر حجم معاملات کم باشد، حرکت با اهمیت کمتری در نظر گرفته می شود.
حجم یکی از مهمترین معیارهای قدرت یک اوراق بهادار برای معامله گران و تحلیلگران تکنیکال است. از منظر حراج، زمانی که خریداران و فروشندگان در یک قیمت خاص فعال می شوند، به این معنی است که حجم بالایی وجود دارد.
تحلیلگران از نمودارهای میله ای برای تعیین سریع سطح حجم استفاده می کنند. نمودارهای میله ای همچنین تشخیص روند در حجم معاملات را آسان تر می کنند. وقتی میلههای نمودار میلهای بالاتر از حد متوسط هستند، نشانهای از حجم یا قدرت بالا در قیمت یک مارکت خاص است. با بررسی نمودارهای میله ای، تحلیلگران می توانند از حجم معاملات به عنوان راهی برای تایید حرکت قیمت استفاده کنند. اگر با افزایش یا کاهش قیمت، حجم افزایش یابد، حرکت قیمت با قدرت در نظر گرفته می شود.
اگر معاملهگران بخواهند یک برگشت را در سطح حمایت یا کف تأیید کنند، به دنبال حجم خرید بالا هستند. برعکس، اگر معاملهگران به دنبال تایید شکست در سطح حمایت هستند، به دنبال حجم کم از سوی خریداران هستند. اگر معاملهگران بخواهند یک برگشت را در سطح مقاومت یا سقف تأیید کنند، به دنبال حجم فروش بالا هستند. برعکس، اگر معاملهگران به دنبال تایید شکست در سطح مقاومت هستند، به ارتباط حجم معاملات با قیمت پایانی دنبال حجم بالایی از خریداران هستند.
ملاحظات دیگر
در زمانهای اخیر، معاملهگران با فرکانس بالا (HFT) و صندوقهای شاخص به سهم عمدهای در آمار حجم معاملات در بازارهای ایالات متحده تبدیل شدهاند. بر اساس تجزیه و تحلیل جی پی مورگان در سال 2017، سرمایه گذاران منفعل مانند ETF ها و حساب های سرمایه گذاری که از معاملات الگوریتمی با فرکانس بالا استفاده می کنند، مسئول حدود 60 درصد از حجم کل معاملات بودند در حالی که "معامله گران اختیاری بنیادی" (یا معامله گرانی که عوامل بنیادی موثر بر معامله ی یک سهام را قبل از سرمایه گذاری ارزیابی می کنند) تنها 10 درصد از ارقام کلی را تشکیل می دادند.
دستورالعمل های اساسی برای استفاده از حجم
هنگام تجزیه و تحلیل حجم، معمولا دستورالعمل هایی برای تعیین قدرت یا ضعف یک حرکت وجود دارد. به عنوان معاملهگر، ما تمایل بیشتری به پیوستن به حرکات قوی داریم و در حرکتهایی که ضعف را نشان میدهند، شرکت نمیکنیم - یا حتی ممکن است نیم نگاهی به ورود در جهت مخالف حرکت ضعیف باشیم. این دستورالعمل ها در همه موقعیت ها صادق نیستند، اما راهنمایی هایی کلی برای تصمیم گیری های معاملاتی ارائه می دهند.
1. تایید روند
بازار رو به رشد باید شاهد افزایش حجم باشد. خریداران برای بالا بردن قیمت ها به افزایش تعداد و اشتیاق بیشتر نیاز دارند. افزایش قیمت و کاهش حجم ممکن است نشان دهنده عدم علاقه باشد و این هشداری در مورد ناپایدار بودن روند می باشد. درک این موضوع مکن است سخت باشد اما واقعیت ساده این است که کاهش (یا افزایش) قیمت در حجم کم سیگنال قوی نمی باشد. کاهش (یا افزایش) قیمت در حجم زیاد، سیگنال قویتری است که نشان میدهد چیزی در سهم به طور اساسی تغییر کرده است.
2. علائم بازار گاوی
حجم معاملات می تواند در شناسایی نشانه های بازار گاوی مفید باشد. به عنوان مثال، تصور کنید حجم با کاهش قیمت افزایش مییابد و سپس قیمت بالاتر میرود و به دنبال آن یک حرکت رو به پایین دوم به وجود میآید. اگر قیمت در حرکت به سمت پایین دوم به زیر پایینترین سطح قبلی نرسد و حجم نیز در دومین کاهش، کم باشد، معمولا این به عنوان یک علامت صعودی تعبیر میشود.
3. حجم و بازگشت های قیمتی
پس از یک روند ارتباط حجم معاملات با قیمت پایانی صعودی یا نزولی طولانی، اگر قیمت به یک حرکت رِنج یا خنثی با حجم زیاد ختم شود، ممکن است نشان دهنده این باشد که یک بازگشت در حال انجام است و جهت قیمت ها تغییر خواهد کرد.
4. تاریخچه ی حجم
حجم را باید نسبت به تاریخ های اخیر بررسی کرد. مقایسه امروز با حجم 50 سال پیش ممکن است داده های نامربوطی ارائه دهد. هر چه مجموعه داده ها جدیدتر باشند، احتمالا مرتبط تر هستند.
5. شکست ها و شکست های کاذب با توجه به حجم
هنگام شکست یک محدوده رِنج یا الگوهای نموداری دیگر، افزایش حجم نشان دهنده قدرت در حرکت است. تغییر اندک در حجم یا کاهش حجم معاملات در هنگام شکست، نشان دهنده عدم علاقه و احتمال بالایی در کاذب بودن شکست است.
نکته مهم: حجم اغلب به عنوان شاخص نقد شوندگی در نظر گرفته می شود، زیرا سهام یا بازارهایی که بیشترین حجم را دارند، نقدشونده ترین بازارها هستند و برای معاملات کوتاه مدت بهترین در نظر گرفته می شوند چرا که خریداران و فروشندگان زیادی آماده معامله با قیمت های مختلف هستند.
اندیکاتورهای حجم
اندیکاتورهای حجم، فرمولهای ریاضی هستند که به صورت بصری در اغلب پلتفرمهای نموداری مورد استفاده نشان داده میشوند. هر اندیکاتور از فرمول متفاوتی استفاده می کند و معامله گران باید اندیکاتوری را پیدا کنند که برای استراتژی آنها بهترین کارایی را دارد.
وجود اندیکاتورها ضروری نمی باشد، اما می توانند به فرآیند تصمیم گیری معاملات کمک کنند. اندیکاتور های حجم زیادی برای انتخاب وجود دارد و در زیر نمونه ای از نحوه استفاده از دو مورد از آنها ارائه می شود.
Chaikin Money Flow
افزایش قیمتها باید با افزایش حجم همراه باشد، بنابراین Chaikin Money Flow روی افزایش حجم تمرکز میکند زمانی که قیمتها در قسمت بالایی یا پایینی محدوده روزانه خود به پایان میرسند و سپس مقداری برای قدرت مربوطه ارائه میدهند. هنگامی که قیمت های بسته شدن در قسمت بالایی محدوده روز قرار دارند و حجم در حال افزایش است، مقادیر بالا خواهند بود. زمانی که قیمت های بسته شدن در قسمت پایینی محدوده قرار دارند، مقادیر منفی خواهند بود. Chaikin Money Flow را می توان به عنوان یک اندیکاتور کوتاه مدت استفاده کرد زیرا نوسانات زیادی دارد، اما از آن بیشتر برای مشاهده واگرایی استفاده می ارتباط حجم معاملات با قیمت پایانی شود.
On Balance Volume (OBV)
این اندیکاتور اولین بار توسط جوزف گرانویل در سال 1962 معرفی شد. پس از پایان معاملات هر روز، قیمت سهام با مقداری بالاتر یا پایین تر یا برابر با روز قبل و با حجم معاملات خاصی بسته می شوند. اگر قیمت پایین تر بسته شود، حجم معاملات منفی بوده و از حجم معاملات روز قبل کسر می شود. اگر قیمت بالاتر بسته شود، حجم معاملات عددی مثبت بوده و به حجم روز قبل افزوده می شود. در روز های بدون تغییر نیز خط حجم ثابت می ماند. به عبارتی، OBV جمع کل اهداد حجم معاملات منفی و مثبت به صورت پیش رونده است. این اندیکاتور نیز برای تایید روند بازار به کار می رود. به این معنی که اگر هم قیمت و هم اندیکاتور هر دو صعودی بودند، روند صعودی احتمالا ادامه دار است. اما اگر جهت قیمت صعودی اما اندیکاتور نزولی بود، در اینجا یک واگرایی منفی اتفاق افتاده است که نشان دهنده ضعف در روند می باشد.
Klinger Oscillator
از نوسانات بالا و پایین خط صفر می توان برای کمک به سایر سیگنال های معاملاتی استفاده کرد. نوسانگر کلینگر حجم انباشت (خرید) و توزیع (فروش) را برای یک دوره زمانی معین جمع می کند.
سخن پایانی
حجم معاملات ابزاری مفید برای مطالعه روندها است و همانطور که می بینید راه های زیادی برای استفاده از آن وجود دارد. دستورالعملهای اساسی را میتوان برای ارزیابی قدرت یا ضعف بازار و همچنین بررسی اینکه آیا حجم، حرکت قیمت را تأیید میکند یا نشانهای از اینکه ممکن است یک بازگشت رخ دهد، استفاده کرد. گاهی اوقات از اندیکاتور های مبتنی بر حجم برای کمک به فرآیند تصمیم گیری استفاده می شود. به طور خلاصه، در حالی که حجم ابزار دقیقی نیست، سیگنالهای ورود و خروج را میتوان با نگاه کردن به پرایس اکشن، حجم و یک اندیکاتور حجم شناسایی کرد.
حجم مبنا چیست ؟
اگر شروع به فعالیت در بازار بورس کرده باشید و یا اگر با فعالان بازار بورس در ارتباط باشید احتمالا با این اصطلاح روبه رو شده اید:
“آیا معاملات فلان سهم حجم مبناش رو پر کرده ؟ “
” حجم مبنا چقدر هست ؟ “
” نتونست حجم مبناشو بزنه “
“حجم مبناشو پر کرد”
برای توضیح دقیق و شفاف حجم مبنا ابتدا به تعریف برخی مفاهیم دیگر می پردازیم.
دامنه نوسان
برای دریافت اطلاعات سهام اگر به سایت tsetmc.com و یا سایت سهمیو سر زده باشید، برای هر سهم در روز معاملاتی بازه ی قیمتی تعیین میشود تحت عنوان بازه مجاز .
بازه مجاز در واقع بازه ای است که در آن حداقل و حداکثر قیمتی که یک سهم می تواند در روز معامله شود را نشان می دهد.
چگونه بازه مجاز برای هر سهم تعیین می شود ؟
برای مثال سهمی که قیمت پایانی روز قبل آن 200 تومان است، در اطلاعات مربوط به بازه مجاز آن قیمت حداقل 190 تومان و حداکثر آن 210تومان درج شده است.
پس دامنه ی نوسان این سهم نسبت به قیمت پایانی آن در روز قبل +5 و –5 درصد است.
لازم به توضیح است دامنه نوسان برای بازارهای مختلف متفاوت است. برای کسب اطلاع در این خصوص پیشنهاد میکنیم در خصوص بازارهای بورس و فرابورس مطالعه نمایید.
قیمت پایانی
قیمت پایانی برابر است با میانگین موزون کلیه معاملات یک سهم در یک روز معاملاتی.
فرض کنید یک سهم در قیمت های متفاوتی در یک روز معامله می شود:
قیمت | حجم |
190 | 200.000 |
200 | 150.ارتباط حجم معاملات با قیمت پایانی 000 |
210 | 50.000 |
220 | 3.000.000 |
شما اگر بخواهید میانگین قیمتی که این سهم معامله شده را به دست آورید. باید میزان حجمی که در هر قیمتی معامله شده را در میانگین در نظر بگیرید. چون برای مثال این سهم در قیمت 220 تومان 3 میلیون سهم معامله شده و در قیمت 200 تومان 150 هزار سهم معامله شده است.
در نتیجه :
میانگین موزون = مجموع (حاصلضرب قیمت در میزان حجم معامله شده ) / مجموع حجم معامله شده
و این میانگین موزون همان قیمت پایانی برای این سهم است. که میتوانید این اطلاعات را در سایت سهمیو برای هر سهم مشاهده کنید.
چرا حجم مبنا به وجود آمد ؟
در مثالی که در خصوص دامنه نوسان زدیم، در نظر بگیرید من تعداد 50 برگه سهم از ارتباط حجم معاملات با قیمت پایانی این سهم را دارم. طبق اطلاعات این سهم، بازه ی مجاز برای معاملات آن بین 190 تا 210 تومان است.
در نظر بگیرید من اگر تعداد 50 سهم خودم را با قیمت 210 تومان سفارش فروش بگذارم و همین میزان سفارش خرید گذاشته شود چه اتفاقی می افتد ؟
در این شرایط قیمت پایانی سهم را محاسبه کنید :
قیمت پایانی :
پس درصد قیمت پایانی امروز نسبت به دیروز 5 درصد افزایش داشته است.
این اتفاق ممکن است تعمدا و برای افزایش و یا کاهش ارزش سهم رخ دهد.
لذا سازمان بورس مفهومی به نام حجم مبنا را اعلام کرد. حجم مبنا به جلوگیری از بازاری هیجانی و داشتن ریسک کنترل شده و اینکه معاملات بر اساس عرضه و تقاضا انجام شود کمک میکند.
علاوه بر این موارد حجم مبنا باعث شد درصد قیمت پایانی سهم بعد از یک روز معاملاتی میزان معقول تری باشد.
تعریف حجم مبنا
حداقل حجمی که باید طی یک روز معاملاتی، معامله شود تا قیمت پایانی با حداکثر و یا حداقل دامنه نوسان برای سهم محاسبه شود.
میزان حجم مبنا برای سهم ها متفاوت است.
فرمول محاسبه حجم مبنا
بر مبنای اینکه سازمان بورس اعلام کرد حداقل 10درصد از سهام یک شرکت باید طی یکسال (250 روز معاملاتی) معامله شود حجم مبنا برای یک روز معاملاتی بدین شکل محاسبه میشود:
کل سهام شرکت * 0.0004 = حجم مبنا برای یک روز
( سوال: اگر یک سهم به اندازه ی حجم مبنای اعلام شده معامله نشد چه میشود ؟ )
در نظر بگیرید حجم معاملات یک سهم در یک روز 2 میلیون باشد.
حجم مبنا برای این سهم 3 میلیون است.
حال به این اصطلاح که یک سهم حجم مبنای خود را کامل نکرده است بر میخوریم.
این سهم اگر به اندازه ی حجم مبنا معامله میشد قیمت پایانی آن میتوانست حداکثر و یا حداقل دامنه نوسانش باشد.
ولیکن در این شرایط که به اندازه حجم مبنای تعیین شده معامله نشده است چه اتفاقی می افتد و چه تاثیری در قیمت پایانی دارد ؟
با یک نسبت ساده می توان فهمید:
(اگر 3 میلیون معامله میشد 5 درصد، حال که 2 میلیون معامله شده است چند درصد؟ )
2M/3M = x/5%
شما می توانید اطلاعات سهم از جمله قیمت پایانی مربوط به هر سهم را در سایت سهمیو دنبال کنید.
دیدگاه شما