رونمایی از قیمت جدید در بازار ارز

چه شد که دلار پرواز کرد؟/ سرانجام قیمت ارز چه می‌شود؟

جام جم نوشت:درپی افزایش‌ قابل ملاحظه قیمت دلار، بانک مرکزی اقداماتی چون عرضه ارز در سامانه برخط بازار متشکل ارزی، انتشار گواهی سکه، تولید سکه از طلای آب شده با همکاری بخش خصوصی و فراهم شدن خرید ارز از بانک‌ها را در دستور کار قرار داده که این اقدامات از سوی کارشناسان اقتصادی و فعالان بازار ارز بررسی شده است.

دیروز دلار با قیمت ۳۵هزار و ۵۰۰ تومان کار خود را در بازار آزاد آغاز کرد و در پایان معاملات به ۳۵هزار و ۹۰۰تومان رسید. این در حالی است که در روز شنبه، قیمت دلار رکوردشکنی کرد و از مرز ۳۶هزار تومان گذشت اما در روز گذشته دوباره به پایه ۳۵هزار تومان بازگشت. پس از این اتفاق، بازارساز با هماهنگی بانک مرکزی با ورود به بازار توانست روند افزایشی نرخ ارز را ابتدا کنترل و مهار کند و سپس قیمت‌ها را کاهش دهد. از جمله فعالیت‌های بازارساز در روزهای اخیر می‌توان به راه‌اندازی سامانه برخط خرید ارز از صرافی‌ها، ارائه گواهی سکه طلا، حذف مالیات بر سود سپرده اشخاص حقوقی از بودجه ۱۴۰۱ و افزایش نرخ توافقی ارز اشاره کرد. تیم اقتصادی دولت با محوریت بانک مرکزی پنجشنبه از بسته‌ای مشتمل بر سه رویکرد رونمایی کرد که سامانه برخط صرافی‌ها برای فروش ارز از روز شنبه هفته جاری از جمله مهم‌ترین تصمیمات بانک مرکزی در این بسته بوده است.

مهم‌ترین دلیل افزایش تقاضای ارز در بازار، سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول و در برخی موارد، کسب سود است. در روزهای گذشته اعلام شد ارز کافی در کشور وجود ندارد که مسعود توکلی سخنگوی بازار متشکل ارزی اعلام کرد کمبودی در زمینه ارز نداریم و با راه‌اندازی سامانه معاملات ارزی ظرف یک روز ۲۰میلیون دلار معامله شد. یکی از اقدامات مکرر دولت‌ها و بانک‌ مرکزی در ادوار مختلف، تشدید عرضه ارز برای مدیریت بازار آن است. دولت‌ها همواره بانک‌های مرکزی را مجبور به افزایش عرضه ارز کرده‌اند اما تجربه دهه ۹۰ نشان داده است بازار دارایی‌ها با افزایش عرضه به تعادل نمی‌رسد و اگر هم با تشدید عرضه، مدتی افزایش قیمت‌ها متوقف شود، با توقف یا کاهش شدت عرضه، دوباره سیر صعودی به خود می‌گیرد. به‌عبارت دیگر، هر چقدر بیشتر به بازار دارایی عرضه انجام شود، تشنگی بازار بیشتر خواهد شد.

تاریخچه تزریق ارز
در سال ۹۰ بانک مرکزی ۴۷میلیارد دلار ارز به بازار تزریق کرد اما قیمت ارز از حدود ۱۰۰۰تومان به ۱۳۰۰تا ۱۴۰۰تومان رسید و سال ۹۱ با کاهش رونمایی از قیمت جدید در بازار ارز عرضه ارز، قیمت ارز تا ۳۲۰۰تومان هم رفت. سال ۹۶ بانک مرکزی ۱۸میلیارد دلار به بازار، ارز تزریق کرد اما قیمت ارز افزایش یافت. سال ۹۷ دولت تصمیم به عرضه ارز ۴۲۰۰تومانی برای همه تقاضاها گرفت و در مدت چند ماه، میلیاردها دلار ارز به بازار ریخت اما باز هم قیمت ارز در بازار صعودی شد. جزئیات بسته بانک مرکزی برای کنترل دلار این‌گونه است که برای خرید ارز باید به سامانه برخط بازار متشکل ارزی مراجعه شود و سامانه، نزدیک‌ترین صرافی به محل سکونت شما را نشان می‌دهد و صراف نیم ساعت فرصت دارد تا تکلیف درخواست شما را مشخص کند. پس از تعیین تکلیف درخواست، صرافی بازه‌ زمانی را برای مشتری از طریق پیامک به‌ منظوردریافت ارز اعلام می‌کند.

عرضه ارز در بانک‌ها
همچنین، عرضه گواهی سکه بانک مرکزی به این صورت است که این اوراق معاف از مالیات بوده و با سررسید شش ماهه، در بورس منتشر می‌شود که قیمت تسویه اوراق سکه بهار آزادی، قیمت روز سکه و معاملات ثانویه آن در بورس نیز امکان‌پذیر است.علاوه بر این، قرار است طلای آب شده به سکه تبدیل و در بازار عرضه شود که با توجه به تقاضای فعالان بخش‌خصوصی در این زمینه، در حال حاضر کارگروه ویژه‌ای در بانک مرکزی تشکیل شده است. آخرین بند بسته بانک مرکزی برای کنترل دلار، فروش ارز در بانک‌هاست و چهار بانک ملی، تجارت، صادرات و ملت از دیروز (۱۵آبان) فروش ارز را حداکثر به مبلغ ۲۰۰۰یورو یا معادل آن به دلار و به نرخ اعلامی توسط اداره صادرات بانک مرکزی آغاز کنند. علاوه بر این، رئیس کل بانک مرکزی تعادل در بازار ارز را حائز اهمیت خوانده و برنامه خود برای این هدف را تداوم عرضه ارزهای مورد اقبال بخش خصوصی در سامانه نیما اعلام کرده است. البته با وجود این اقدامات و ارائه این بسته‌ها از سوی بانک مرکزی، فعلا تغییر چندانی در بازار ایجاد نشده که توکلی، سخنگوی بازار متشکل ارزی شروع عرضه ارز در سامانه برخط را در کاهش هیجانات بازار ارز و آرامش آن تاثیرگذار می‌داند. حالا باید دید بانک مرکزی در روزهای آینده چه تصمیمی اتخاذ می‌کند که نرخ ارز دوباره به مدار قبلی خود بازگردد اما باید توجه داشت فشار تورمی در اقتصاد ایران به گونه‌ای است که اگر نرخ ارز ثابت باشد و تورم روند صعودی را طی کند، فنر نرخ ارز جمع می‌شود و مشخص نیست چه زمانی رها خواهد شد.

افزایش نرخ سود بانکی
بازار ارز تحت تاثیر اخبار منفی اقتصادی به‌خصوص در حوزه سیاست خارجی است و اقدامات بانک مرکزی می‌تواند تا حدودی برای کنترل بازار در کوتاه‌مدت تاثیرگذار باشد. در حال حاضر، بانک مرکزی می‌تواند با افزایش نرخ‌های بهره در بازار بین بانکی و شبکه بانکی باعث شود افرادی که به بازار ارز و طلا برای سرمایه‌گذاری هجوم برده‌اند، منابع خود را در شبکه بانکی نگه دارند. تنها راهی که از نظر اقتصادی برای مدیریت بازار ارز در کوتاه‌مدت وجود دارد، افزایش حداقل ۱۰درصد نرخ بهره بین بانکی و سودهای بانکی است که بانک مرکزی در این زمینه سختگیری دارد. البته اگر در بلندمدت نتوان به برنامه مشخصی در سیاست خارجی دست پیدا کرد، افزایش نرخ‌های بهره هم کمکی نخواهد کرد.

۳ دلیل گرانی دلار
با وجود موفقیت دولت در حذف ارز فسادآور ۴۲۰۰تومانی و همراهی مردم با این طرح، در روزهای اخیر موج تازه‌ای از افزایش نرخ ارز به راه افتاده است.
به گزارش جام‌جم آنلاین، انتظار این بود که دولت رئیسی از طریق ذخیره دلارهای رانتی که پیش از این به واردکنندگان داده می‌شد، بتواند نرخ دلار را به پایین‌تر از سطح اولیه بکشاند و در حدود ۳۰هزار تومان متوقف کند. با این حال در روزهای اخیر، فنر دلار آزاد و رکوردهای تازه گرانی ثبت شده است.
به‌ نظر کارشناسان اقتصادی، یک دلیل افزایش نرخ دلار می‌تواند سنت همیشگی دولت‌ها در کاستن از کسری بودجه از طریق رشد نرخ ارز باشد. سال‌هاست در آستانه فصل بودجه‌نویسی، دولت‌ها سعی می‌کنند دلارهای نفتی را به ریال بیشتر تبدیل و کسری سایر درآمدها را از این کانال جبران کنند.
کسری بودجه دولت امسال به دلیل افزایش مجدد حقوق کارمندان و بازنشستگان در نیمه دوم سال، بیشتر از سال‌های پیش بوده و همین امر می‌تواند وسوسه گرانی نرخ ارز را بیشتر کند. اما به‌جز این، برخی دیگر از صاحب‌نظران بر این باورند که ریشه رشد نرخ ارز را باید در آشوب‌های اخیر دید. فضای بی‌ثباتی حاکم بر کشور، بعضی سرمایه‌داران را واداشت که پول‌های خود را در بازار دلار و ارز ذخیره و موقت از صندوق‌های سپرده بانکی یا بورس خارج کنند. این امر به ایجاد تقاضای کاذب و گرانی دلار کمک کرد و صف خرید را در برابر صرافی‌ها تشکیل داد که خود به جو روانی بازار و التهاب‌آفرینی یاری رساند.
همزمان، سیگنال‌های غربی درباره پایان مذاکرات هسته‌ای و قطع امید از احیای برجام، با وجود تلاش‌های پشت پرده طرف غربی برای توافق با کشورمان، بازار را دچار این تحلیل کرد که تحریم‌ها قرار نیست برداشته شود و حتی ممکن است تشدید شود. این گمانه، رونمایی از قیمت جدید در بازار ارز رونمایی از قیمت جدید در بازار ارز خود به بازار ارز فشاری مضاعف وارد کرد که به رکوردهای جدید منتهی شد. به این ترتیب، دلایل سه‌گانه اقتصادی، سیاسی و دیپلماتیک، همراه با موج تبلیغاتی وسیع علیه ثبات داخلی کشورمان باعث شد نرخ ارز با رشد ناگهانی روبه‌رو شود و این شاید خود ضلع تازه‌ای از اضلاع مهندسی شده جنگ ترکیبی علیه کشورمان باشد. انتظار این است که بانک مرکزی به کمک سایر اعضای تیم اقتصادی دولت، این فشار تازه را خنثی کرده و ثبات را به بازار ارز بازگرداند تا مخاطره امنیتی تازه‌ای به سبب گرانی دلار ایجاد نشود.

زمان رونمایی از چک جدید اعلام شد

رئیس کل بانک مرکزی زمان رونمایی از چک الترونیک را اعلام کرد.

علی صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی در حاشیه جلسه امروز هیئت دولت گفت: بانک مرکزی به عنوان بازارساز در همه بازار‌های ارز حضور و مداخله دارد تا بازار به سمت تعادل پیش برود.در روز‌های گذشته شاهد نوساناتی در بازار ارز بودیم و امیدواریم با سازوکار‌های پیش بینی شده، آرامش و ثبات را در بازار ارز داشته باشیم.عرضه ارز‌هایی که مورد اقبال بازار است به اندازه کافی انجام می‌شود و عرضه خواهد شد.

او درباره نوسانات نرخ ارز در روز‌های گذشته گفت: بانک مرکزی دنبال ایجاد آرامش در بازار ارز است و سیاست‌های لازم را اتخاذ کردیم و ابزار‌های لازم را هم داریم تا این کار را انجام دهیم. اقداماتی برای تسهیل دسترسی مردم به بازار ارز اندیشیده شد از جمله اینکه به منظور تسهیل خرید ارز توسط متقاضیان افراد که به دلیل محدودیت صرافی‌ها، باعث ایجاد صف مقابل صرافی‌ها می‌شد، سامانه آنلاین دسترسی به صرافی‌ها راه‌اندازی شد و تعدادی صرافی معین شدند تا افراد از این طریق درخواست خود را ثبت و ارز خود را دریافت کنند.

او می گوید: همچنین حدود ۴۰ شعبه از بانک‌های ملی، تجارت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ملت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ و صادرات در نظر گرفته شد تا مثل صرافی‌ها ارز مورد نیاز را ارائه کنند؛ لذا با توجه به وفور ارز، کانال‌های دسترسی مردم را برای خرید ارز تسهیل می‌کنیم تا بدون ازدحام بتوانند ارز موردنیاز خود را خریداری کنند.بانک مرکزی ابزار‌های مختلفی برای تعادل بخشی بازار دارد که یک نمونه آن گواهی سکه بانک مرکزی بود که دیروز رونمایی و معامله شد و با قدرت تداوم خواهد داشت، همچنین ابزار‌های دیگر هم در بررسی است که انشالا در روز‌های آینده ارایه خواهند شد.

او گفت: ان‌شاءالله روز شنبه با حضور وزرای صمت و اقتصاد، رونمایی از چک الکترونیک کشور را خواهیم داشت که این رخداد اتفاق بزرگی در صنعت پرداخت کشور خواهد بود./ باشگاه خبرنگاران

رونمایی از قیمت جدید در بازار ارز

رئیس بانک مرکزی گفت: بانک مرکزی دنبال ایجاد آرامش و ثبات در بازار ارز است.

به گزارش سایت خبرسراسری، به نقل از ایسنا، علی صالح آبادی در حاشیه جلسه امروز هیات دولت درباره اقدامات انجام گرفته برای کنترل قیمت ارز، اظهار کرد: با توجه به وفور ارز، کانال های دسترسی مردم برای خرید ارز را تسهیل کردیم تا بدون ازدحام مردم ارز خود را خریداری کنند. بانک مرکزی برخی ابزارها را هم تهیه کرده است مثلا دیروز گواهی سکه بانک مرکزی مورد معامله قرار گرفت که ادامه می یابد. ابزارهای دیگری هم داریم که در روزهای آینده آنها را ارائه می کنیم. روز شنبه هم مراسم رونمایی از چک الکترونیک کشور را برگزار خواهیم کرد.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا در روزهای آینده قیمت ارز کاهش خواهد یافت؟ بیان کرد: بانک مرکزی دنبال ایجاد آرامش و ثبات در بازار ارز است و حتما سیاست های لازم را در این راستا اتخاذ کرده و می کنیم و ابزارهای لازم را نیز در اختیار داریم.

نبرد در مرز ۳۶ هزار تومان

دنیای‌اقتصاد نوشت : پس از وضعیت هیجانی دلار در روز شنبه، روز یکشنبه نبرد دلاری در مرز کانال ۳۶هزار تومانی شکل گرفت. افزایش حجم تقاضا در معاملات روزهای اخیر بازار سبب ورود نرخ شاخص ارزی به کانال ۳۶هزار تومانی شده که این امر زیاد به مذاق نهادهای بازار‌ساز خوش نیامده است. بانک مرکزی در نخستین واکنش خود به صف‌آرایی متقاضیان ارزی با تمام قوا خود به بازار وارد شد و از سیاست‌های ارزی جدید خود رونمایی کرد.

این سیاست‌ها در راستای تسهیل روند خرید ارز صورت گرفته که در آن برخی شعب منتخب بانک‌ها برای دریافت اسکناس‌های خارجی و ‌سازوکار جدید خرید ارز مشخص شده است. از سوی دیگر بانک مرکزی روز گذشته در مطلبی از عرضه سنگین ارز در معاملات نیمایی خبر داد که تنها برای یک‌سوم آن تقاضا وجود داشت. به عقیده بسیاری از کارشناسان ارزی بازار تهران مطالب ذکرشده نشانگر نبرد دلاری برای تصاحب یا عدم تصاحب سطوح قیمتی کانال 36هزار تومانی است. البته برخی معامله‌گران معتقد بودند که پس از تعطیلی بازار، قیمت فردایی رشد می‌کند. در نهایت قیمت هر برگ اسکناس دلار غیر رسمی در معاملات عصر روز گذشته با حدود 330تومان کاهش نسبت به نرخ روز شنبه به رقم 35هزار و 920تومان رسید. با کاهشی شدن روند نرخ دلار غیر رسمی قیمت سکه طلا نیز افت 3 پله‌ای را تجربه کرد و به نیمه نخست کانال 16میلیون تومانی رسید.

روز گذشته نرخ شاخص ارزی در محدوده مرز 2کانال 35 و 36هزار تومانی به نوسان پرداخت. پس از افزایش قیمت کم‌سابقه نرخ دلار غیر رسمی در طول معاملات روز شنبه و رسیدن نرخ این ارز به سطوح قیمتی کانال 36هزار تومانی، با شروع معاملات بازار روز یکشنبه نمودار قیمت شاخص ارزی تغییر فاز داد و به زیر مرز 36هزار تومانی بازگشت. هر برگ از این اسکناس آمریکایی نخستین معاملات صبح روز گذشته خود را با 450تومان کاهش نسبت به نرخ روز شنبه در رقم 35هزار و 800تومان آغاز کرد. اما روند کاهشی تنها مختص به شروع بازار بود و در ادامه معاملات روز گذشته دست بالای خریداران مجددا به افزایشی شدن نرخ شاخص ارزی منجر شد. درصورتی‌که هر کانال قیمتی را به 10پله یکسان تقسیم کنیم فعالیت نرخ ارز مذکور در معاملات ظهر روز گذشته روی پله‌های نهم و دهم کانال 35هزار تومانی صورت پذیرفت. درنهایت نیز قیمت دلار در واپسین معاملات نقدی روز گذشته با کاهش قیمت 330تومانی نسبت به نرخ روز شنبه در سطح قیمتی 35هزار و 920تومان به فعالیت روزانه خود پایان بخشید.

افت 3پله‌ای نرخ سکه

نرخ سکه طلا ضرب امامی در معاملات روز گذشته با تبعیت از نرخ دلار دچار کاهش قیمت شد. هر قطعه از این فلز گرانبها در معاملات عصر روز گذشته با حدود 330هزار تومان کاهش نسبت به نرخ روز شنبه به رقم 16میلیون و 350هزار تومان رسید. البته روند دیگر قطع‌های سکه طلا در روز یکشنبه افزایشی بوده و هر قطعه سکه نیم و ربع به ترتیب با 180 و 190هزار تومان افزایش نسبت به نرخ روز شنبه در رقم‌های 8میلیون و 830 و 5میلیون و 820هزار تومان معامله شدند.

محمدصادق جنان‌صفت در جهان صنعت نوشت: قیمت هر دلار آمریکا در بازار آزاد ایران روز شنبه از ۳۶۰ هزار ریال نیز فراتر رفت. به این ترتیب نرخ تبدیل هر دلار آمریکا به ریال ایران در بلندترین نقطه تاریخی ایستاد و نشان داد سخنان چند روز پیش رییس بانک مرکزی درباره آرامش در بازار ارز چقدر بی‌اعتبار بوده است. رسیدن نرخ تبدیل هر دلار آمریکا به ریال ایران به بالاترین نرخ رازها و تلخی‌های دهشتناکی در پشت و پنهان خود دارد که به برخی آنها در ادامه اشاره می‌شود:
یکم- واقعیت این است که اراده و خواست نهادهای قدرت در ایران در همه سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی دست‌کم در حرف و سخن این بوده و هست که نرخ تبدیل دلار در پایین‌ترین اندازه باشد و کاهش ارزش ریال به دلار را نشانه کاستی و ناتوانی دانسته و می‌دانند‌. در صورتی که این اراده و آشکار کردن عمومی این خواست واقعی نبوده و نیست و تنها در حرف بوده و تمایلی برای مهار تورم دلار در بالاترین سطوح حاکمیت وجود نداشته است که بسیار تلخ و دهشتناک و نشانه‌ای از فریب شهروندان ایرانی است. قدرت خرید ریال از ۱۳۵۷ تا امروز حدود یک‌ سه‌هزارم سقوط کرده است و متناظر با این سقوط‌‌، ارزش ریال در برابر ارزهای معتبر خارجی به ویژه دلار آمریکا نیز به همین میزان سقوط کرده است، در صورتی که فرض کنیم دولت‌ها و نهادهای قدرت در این دهه‌ها هم واقعا اراده کرده بوده‌اند، قیمت دلار را پایین نگه دارند و نتوانسته‌اند این وضعیت نشان از ناتوانی و ناکارآمدی نظام سیاسی برای پایین کشیدن ارزش پول بزرگ‌ترین خصم خود است. دوم- تجربه تاریخ اقتصاد ایران به ویژه در دهه‌های تازه‌سپری‌شده نشان می‌دهد بازار ارز به آرامی اما به صورت پایدار سایر بازارها از جمله بازار کار‌، بازار کالا‌، بازار پول و فعالیت‌های گوناگون مثل بخش صنعت، بخش تجارت خارجی و نیز دیگر فعالیت‌ها در بخش واقعی اقتصاد مثل سرمایه‌گذاری را زیر نفوذ خود گرفته است. می‌توان به این نتیجه تلخ رسید که کارکرد اقتصاد ایران در این دهه‌ها ناکارآمد و بی‌فایده و تنها برای عبور از روزهای پی‌در‌پی بوده است. از همین جا می‌توان نتیجه گرفت که نظام سیاسی در کلیت خود نتوانسته مدیریت کارآمدی در اقتصاد به مثابه رکن اصلی زندگی شهروندان اعمال کند‌. بنابراین همه دولت‌های پس از جنگ با هر گرایش سیاسی و همه مدیران ارشد اقتصادی در سیاست و اقتصاد فاقد توانایی برای اداره بهینه کشور بوده‌اند. سوم- واقعیت دهشتناک دیگر رسیدن نرخ هر دلار آمریکا به ۳۶۰ هزار ریال این است که شهروندان ایرانی به دلیل وابستگی ایران به واردات نهاده‌های دامی و واردات شماری از کالاهای اساسی و نیز سهم قابل اعتنای واردات در تنظیم بازار هر سال تهیدست‌تر از سال پیش شده و در برابر افزایش رفاه شهروندان کشورهای دیگر احساس بدی پیدا کرده‌اند. رخداد اندوه‌بار در این دهه‌ها و با سیاست‌های ارزی نادرست که برای شهروندان آشفتگی روحی- روانی پدیدار کرده است، رشد شتابان درجه نابرابری در میان ایرانیان است. تثبیت نرخ ارز در برخی سال‌ها و رها کردن آن در سال‌هایی دیگر به دلیل نبود سیاست‌های ارزی کارآمد و تاثیر منفی تفاوت نرخ‌ها و توزیع رانت و فساد از مسیر نرخ ارز دردناک‌ترین رخداد تاریخی است که شهروندان ایرانی را آزار می‌دهد.
چهارم- قیمت هر دلار آمریکا در سال‌های ۱۳۹۱ تا امروز که تحریم‌های آمریکا تشدید شده است، نزدیک به ۳۵ برابر شده‌؛ یعنی رشد ۳۵۰۰ درصدی که به طور میانگین برابر با ۳۵۰ درصد در سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۱ است. این در حالی است که قیمت هر دلار آمریکا در سال ۱۳۸۱ نزدیک به ۸ هزار ریال و در سال ۱۳۹۱ نزدیک به ۱۲ هزار ریال بوده است. با یک محاسبه ساده می‌توان فهمید که در یک دهه پیش از دهه ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۱ قیمت هر دلار آمریکا در بدترین وضع فقط دو برابر شده است. این میزان اختلاف فاحش در تبدیل نرخ دلار به ریال در دو دهه پشت سرهم نشان‌دهنده قدرت اثربخشی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران است.
پنجم- نرخ تبدیل دلار به ریال در دهه تازه‌سپری‌شده نشان می‌دهد ساختار اقتصاد ایران که به سیاست خارجی گره خورده است پیامدهای ترسناکی بر زندگی و آینده ایرانیان و میهن دارد و ادامه این وضعیت باز هم زندگی عادی ایرانیان را تلخ‌تر خواهد کرد.

ظرف کمتر از یک هفته دلار ۳۳ هزار تومانی به ۳۶ هزار تومان رسید. اگرچه بسیاری از تحلیلگران افزایش قیمت دلار و رسیدن آن به این اعداد را پیش‌بینی کرده بودند، اما گمان نمی‌کردند این افزایش دو سه روزه رخ دهد. پس ماجرا چیست؟

به گزارش تجارت‌نیوز، اگرچه از روز گذشته بانک مرکزی وارد میدان شده و وعده کاهش قیمت دلار را داده، اما قیمت‌ دلار در بازار آزاد توجه چندانی به تلاش بانک مرکزی نشان نداده است.

امروز 16 آبان ماه قیمت دلار در بازار آزاد کار خود را با 36 هزار و 150 تومان آغاز کرد و در لحظه تنظیم این گزارش، با حدود 400 تومان افزایش به 36 هزار و 550 تومان رسید. روز گذشته هم علی رغم ادعای بانک مرکزی درباره تزریق ارز به بازار، کمترین قیمت دلار 35 هزار و 780 تومان و بالاترین قیمت ثبت شده هم 36 هزار و 250 تومان بود.

بسیاری منتظر بودند که اثر تزریق ارز به بازار را در ابتدای بازار مشاهده کنند. اما بازار هیچ واکنش مثبتی به اظهارات و وعده‌های دولت نشان نداده و خلاف جهت خواسته دولت در حال حرکت است. قیمت دلار هرات هم همچنان افزایشی است و با قیمت 34 هزار و 750 تومان در حال مبادله است.

چرا دلار گران شد؟

برای پاسخ به این سوال، باید سوال دیگری را جواب داد و آن هم اینکه چرا نرخ دلار که درنیمه نخست امسال نوسانات محدودی را ثبت کرده بود، ناگهان ظرف دو روز سه تا چهار هزار تومان افزیش قیمت را تجربه کرد؟

اولین پاسخی که بسیاری از کارشناسان به این سوال می‌دهند، متوقف شدن مذاکرات هسته‌ای است. در هفته‌های اخیر مقامات آمریکایی و اروپایی از بسته شدن درهای مذاکره خبر دادند. خبری که همان زمان هم نتوانست تاثیر خاصی بر قیمت دلار بگذارد و یا به بیان دیگر، منجر به جهش ناگهانی قیمت دلار شود.

علت دیگری که برخی ذکر می‌کنند، تاثیر اعتراضات اخیر بر قیمت دلار است. این عده معتقدند این اعتراضات باعث رشد قیمت دلار شده است. اما بیش از 50 روز از آغاز اعتراضات سراسری در ایران می‌گذرد و نرخ دلار تاثیر چندانی از این مساله نگرفته است.

دومین علتی که برخی عنوان می‌کنند، جبران کسری بودجه دولت است. شیوه‌ و راهکاری که دولت بارها و بارها آن را اجرا کرده است. نوسان‌گیری از بازار ارز برای جبران کسری بودجه می‌تواند عاملی باشد که منجر به افزایش قیمت دلار شده است. آن هم در شرایطی که فنر ارز برای ماه‌های متمادی فشرده نگه داشته شده بود و حالا هم دولت فنر ارز را کمی رها کرده و هم بازار پتانسیل افزایش قیمت را داشت. نتیجه می‌تواند تجربه دلار 36 هزار تومانی در اقتصاد ایران باشد.

پیش از این هم کارشناسان بسیاری هشدار داده بودند که نیمه دوم سال دولت با کسری بودجه شدید مواجه می‌شود و قیمت دلار خواسته و ناخواسته رشد خواهد داشت. کسری بودجه، کاهش درآمدهای نفتی و مشکلات اقتصادی عواملی است که نهایتا باعث رشد قیمت دلار می‌شود و تلاش دولت برای فشرده نگه داشتن فنر ارز را بی‌نتیجه می‌کند. اما حالا برخی معتقدند که دولت فعلا خودخواسته به افزایش قیمت دلار تن داده تا حداقل بخشی از این کسری را جبران کند.

اقدامی که مسبوق به سابقه است و در دولت‌های قبل هم اجرا می‌شد. به خصوص در آستانه پرداخت یارانه‌های نقدی که دولت از این طریق، بخشی از بودجه لازم برای پرداخت یارانه را تامین می‌کرد.

پیش بینی قیمت دلار آزاد

اما قیمت دلار در بازار چه میشود؟ از روز شنبه و همزمان با ورود دلار به کانال 36 هزار تومانی، بانک مرکزی، از مجموعه اقداماتی رونمایی کرده که با کمک آنها بازار ارز را مهار کند. یکی از این سیاست‌ها تسهیل روند خرید ارز است. بانک مرکزی، اسامی برخی شعب منتخب را اعلام کرده که مردم از طریق آن ارز مورد نیاز خود را بخرند.

این راهکار پیش از این هم آزموده شده و نمی‌تواند کمکی به کاهش قیمت دلار کند.

راهکار دیگر بانک مرکزی، عرضه سنگین ارز در معاملات نیمایی است و بانک مرکزی ادعا کرده تنها برای یک‌سوم آن تقاضا وجود داشته است. این راهکار هم پیش از این بارها امتحان شده است. دو هفته قبل که دلار وارد کانال 33 هزار تومان شد، دولت حدود 100 میلیون دلار به بازار تزریق کرد و توانست ظرف چند روز، قیمت دلار را به کانال 32 هزار تومان برگرداند. اما این راهکار هم در بلندمدت جواب نمی‌دهد.

در مجموع کارشناسان اقتصادی امید چندانی به خبردرمانی و راهکارهایی چون تزریق ارز به بازار ندارند. آنها می‌گویند تنها عاملی که فعلا می‌تواند دلار رونمایی از قیمت جدید در بازار ارز را کاهشی کند، خبر آغاز دوباره مذاکرات است. اما اخباری که نشان دهد مذاکرات قرار است به یک توافق مثبت ختم شود. نه خبر آغاز دور جدیدی از مذاکره برای مذاکره.

رونمایی از درگاه یکپارچه اعلام نرخ ارز صرافی‌ها/ دسترسی مردم به نرخ ارز صرافی‌ها

مطابق بخشنامه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، درگاه یکپارچه اعلام نرخ ارز صرافی‌ها در بازار متشکل معاملات ارز ایران فعال شد تا مردم به آسانی به نرخ خرید و فروش ارز صرافی‌ها دسترسی داشته باشند.

به گزارش برنا به نقل از مدیریت ارتباطات بازار متشکل معاملات ارز ایران، بر اساس بخشنامه بانک مرکزی تمامی صرافی‌های کشور ملزم شدند که از تاریخ 11 مهرماه 1401 نرخ‌های خرید و فروش دلار توافقی از/به مشتریان خود را در «درگاه یکپارچه اعلام نرخ ارز صرافی‌ها»ی بازار متشکل معاملات ارز ایران ثبت کنند.

رونمایی رسمی از درگاه مذکور در تاریخ 11 مهرماه 1401 با حضور رئیس کل بانک مرکزی و برترین صرافان کشور در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برگزار می‌شود.

از این پس، عموم جامعه و فعالان بازار ارز می‌توانند نرخ خرید و فروش لحظه‌ای ارز توافقی میان صرافی‌ها و مشتریان حقیقی و حقوقی را در وب‌سایت بازار متشکل معاملات ارز ایران به نشانی www.ice.ir مشاهده کنند؛ این اقدام از سویی باعث شفافیت بیشتر معاملات در سطح جامعه خواهد شد و از سوی دیگر عموم جامعه به راحتی به نرخ‌های معاملاتی در صرافی‌ها دسترسی خواهند داشت.

این گزارش حاکی است، نرخ اعلامی «درگاه یکپارچه اعلام نرخ ارز صرافی‌ها» بر مبنای یک درصد بالاتر از نرخ‌ میانگین ۱۵ دقیقه معاملات در زمان انجام معامله صراف در بستر «معاملات بازار متشکل معاملات ارز ایران» است.؛ لذا مبنای خرید و فروش ارزی عموم مردم «درگاه یکپارچه اعلام نرخ ارز صرافی‌ها» خواهد بود.

فهرست نرخ‌های اعلامی به‌همراه سایر اطلاعات صرافی‌ها از جمله آدرس و شماره تماس از طریق وب‌سایت بازار متشکل معاملات ارز ایران قابل دسترس است که مراجعه کنندگان، امکان جستجوی پیشرفته براساس نام صرافی، استان و شهر را نیز خواهند داشت.