کلید موفقیت در تجارت، داشتن انضباط احساسی است. اگر هوش مهمتر بود، افراد بسیاری میتوانستند در بازار به موفقیت مالی برسند.
شاخص داوجونز چیست و چگونه میتوان آن را محاسبه کرد؟
در بازارهای مالی ابزارهای سنجش و ارزیابی داراییها از اهمیت و جایگاه بسیار بالایی برخوردار هستند. سهامداران هر چقدر هم توانمند باشند، باز هم از این ابزارهای تحلیلی برای رصد وضعیت داراییهای خود استفاده میکنند. در این بین برخی از ابزارها نمود بیشتری در مقایسه با سایرین پیدا میکنند. دلیل این مسئله نیز کارآمدی آنها است که در گذر زمان برای سرمایهگذاران ثابت میشود. بازار بورس یکی از بازارهای مالی بسیار مهم در بسیاری از کشورهای دنیا است که از این ابزارها و شاخصهای ارزیابی به وفور در آن یافت میشود. یکی از مشهورترین و قدیمیترین بازارهای بورس در دنیا، بورس آمریکا است. در بین انواع شاخصهای مطرح در این بازار، شاخص داوجونز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
در ادامه به طور مفصل بررسی میشود که شاخص داوجونز چیست و به بسیاری از سؤالاتی که پیرامون آن مطرح است، پاسخ داده میشود.
شاخص داوجونز چیست؟
در کشور آمریکا به این شاخص اصطلاحاً شاخص میانگین صنعتی یا Dow Jones Industrial Average برای ارائه یک پاسخ کوتاه به این سؤال که شاخص داوجونز چیست، میتوان گفت که این شاخص معرف وضعیت عملکرد 30 شرکت بزرگ حاضر در بازار بورس آمریکا است.
یکی از اساسیترین و مهمترین شاخصهای مطرح در بازار بورس اوراق بهادار ایالات متحده آمریکا، بدون شک شاخص داوجونز است. یک سرمایهگذار به کمک این شاخص میتواند وضعیت سبد سهام خود را به خوبی مورد ارزیابی قرار دهد. اما تاریخچه شاخص داوجونز چیست؟
تاریخچه شاخص داوجونز چیست؟
در گذشته یک خلأ جدی برای ارزیابی سبد داراییها در بازار بورس اوراق بهادار آمریکا حس میشد. سرمایهگذاران نمیتوانستند از یک ابزار قدرتمند و دقیق برای بررسی وضعیت عملکرد واقعی بازار سهام استفاده کنند. دو شخص به نامهای ادوارد جونز و چالز برگستریسر در سال 1885 تصمیم به یک اقدام هوشمندانه گرفتند. آنها به خوبی دریافتند که بخش بزرگی از عملکرد بازار بورس وابسته به عملکرد شرکتهای بزرگ فعال در بازار است.
به همین ترتیب تلاش کردند تا میانگین صنعتی بازار بورس آمریکا را از طریق بررسی وضعیت عملکرد شرکتهای بزرگ فعال در این بازار بررسی کنند. در ابتدا نام 12 شرکت صنعتی بزرگ بورسی آمریکا برای محاسبات توسط این دو نفر در نظر گرفته شد. نتیجه اقدام این دو کارشناس بازار به شدت مورد توجه فعالان بازار سرمایه قرار گرفت و آنها در کانون توجهات سایر سرمایهگذاران بازار قرار گرفتند. نام شاخص داوجونز نیز از ترکیب نام خانوادگی این دو کارشناس برگرفته شده است.
در حال حاضر چه شرکتهایی برای محاسبه شاخص داوجونز مدنظر قرار میگیرند؟
در بالا اشاره شد که شروع کار شاخص داوجونز با رصد 12 شرکت بزرگ بورس اوراق بهادار آمریکا بود. در طول بیش از 100 سال که از ابداع شاخص داوجونز میگذرد، با رشد تکنولوژی در کشور آمریکا، شرکتهای موفق و قدرتمند دیگری نیز در بازار سهام ورود کردهاند که این مسئله موجب شده است تعداد 18 شرکت دیگر به لیست بررسیها در شاخص داوجونز افزوده شود. اسامی شرکتهایی که در شاخص داوجونز حضور دارند، عبارتاند از:
تریام، آمریکن اکسپرس، اپل، بوئینگ، کاترپیلار، شورون، سیسکو سیتمز، شرکت کوکاکولا، داو دوپون، اکسان موبیل، هوم دیپو، آی بی ام، اینتل، جانسون و جانسون، جی پی مورگان چیس، مک دونالد، مرک اند کو، مایکورسافت، نایکی، فایزر، پروکتر اند گمبل، یونایتد هلث گروپ، یونایتد تکنولوژی، ورایزن کامیونیکیشنز، ویزا کارت، وال مارت، واگرینز بوتز آلینس و شرکت وال دیزنی.
همان طور که مشخص است شرکتهای موجود در لیست فوق، عمدتا در زمینه تولید نفت و گاز، دارو، فناوری، خدمات عمومی و امور مالی فعالیت میکنند. شاید این سوال به وجود بیاید که چرا نام غولهایی مانند آمازون و فیسبوک در لیست فوق مشاهده نمیشود؟ پاسخ این است که وزن محساباتی این شرکتها بسیار بالا است و نمیتوان با کنار هم قرار دادن این دو با سایر شرکتها میانگین وزنی متناسبی را استخراج نمود.
کاربردهای شاخص داوجونز چیست؟
در ادامه باید بررسی شود که کاربردهای شاخص داوجونز چیست و یک سرمایهگذار چگونه میتواند از این شاخص برای مدیریت سبد سهام خود بهرهبرداری کند. به طور کلی چهار مورد از اصلیترین کاربردهای این شاخص که برای هر سرمایهگذاری در این بازار هدایتکننده است، عبارتاند از:
شاخص بورس چیست؟ انواع شاخص بورس
کلمه شاخص به معنای نماگر یا نشانگر و در حالت کلی عددی است که با استفاده از آن میتوان تغییرات ایجاد شده در یک یا چند متغیر را طی یک بازه زمانی خاص مشاهده کرد. سهامداران با استفاده از شاخصها (Index) به اطلاعات عمومی قیمت یا بازدهی در میان تمام یا گروهی از شرکتهای بورسی دست پیدا میکنند. در این مقاله، مهمترین شاخص های بورسی را به شما معرفی خواهیم کرد.
شاخص بورس چیست؟
یکی از معیارهای سنجش رکود یا رونق بازار، شاخص های بورس هستند. به بیان دیگر، فعالان بازار سرمایه از این طریق میتوانند وضعیت کلی بازار را بسنجند و حتی تغییرات احتمالی قیمتها را در آینده دنبال کنند. به صورت کلی شاخص ابزاری برای مقایسه تغییرات گروهی چند پدیده با یکدیگر است. در این میان با استفاده از شاخص قیمت میتوان صنایع مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.
در بازار بورس و اوراق بهادار تهران انواع شاخصهایی نظیر شاخص کل قیمت، شاخص کل قیمت به تفکیک تابلوی اصلی و فرعی، شاخص بازده نقدی، شاخص بازده نقدی و قیمت، شاخص قیمت مالی، شاخص قیمت صنعت، شاخص قیمت به تفکیک هر صنعت و شاخص قیمت ۵۰ شرکت فعالتر وجود دارد. هر یک از شاخصها با توجه به پارامتر مورد بررسی به شاخص قیمت و شاخص بازدهی تقسیم میشود و معنای و مفهومی را دربر دارند که بر اساس متغییرهای مورد نظر قابل تفکیک هستند؛ به عنوان نمونه شاخص کل تمامی شرکتهای بورس را در برمیگیرد. شاخص صنعت شرکتهای تولیدی و شاخص مالی شرکتهای گروه خدمات مالی و سرمایهگذاری را شامل میشود.
به همین ترتیب، صنایع مختلف نیز هر یک شاخصهای خود را دارند؛ شاخص استخراج کانیهای فلزی، شاخص ساخت منسوجات و شاخص سیمان، آهک و گچ مثالهایی از این دست هستند که هر یک سطح عمومی قیمت شرکتهای فعال در آن صنعت را نشان میدهند.
انواع شاخص های بورس
در ادامه انواع شاخص های بورس را با هم بررسی میکنیم.
شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار که به اختصار آن را شاخص کل میگویند، نشاندهنده تغییرات سطح عمومی قیمتها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان میکند. شاخص کل، میزان سود نقدی پرداختی به سهامداران را نشان نمیدهد. به عنوان مثال وقتی گفته میشود شاخص کل ۳۰ درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکتهای بورسی به میزان ۳۰ درصد نسبت به سال پایه، افزایش پیدا کرده است. در نظر داشته باشید که شاخص کل به صورت لحظهای در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس به نشانی www.tsetmc.com قابل بررسی و مشاهده است.
فرمول محاسبه شاخص کل قیمت به این شکل است:
- Pitقیمت شرکت iام در زمان t
- Qitتعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان t
- Dtعدد پایه در زمان t که در زمان مبداء برابر است با QioPio∑
- Pio قیمت شرکت iام در زمان مبدأ
- Qio تعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان مبدأ
- n تعداد شرکتهای مشمول شاخص
ساده شده فرمول بالا را میتوانیم اینگونه بیان کنیم:
ارزش جاری برای هر شرکت برابر با حاصلضرب تعداد سهام آن در قیمت هر سهم شرکت مورد نظر است. از مجموع ارزش جاری شرکتهای پذیرفته شده در بورس، ارزش جاری بازار به دست میآید.
بنابراین چنانچه پیشتر گفته شد شاخص کل قیمت بازار بورس تهران، سهام تمام شرکتهای پذیرفته شده در بورس را در برمیگیرد و در صورتیکه نماد شرکتی بسته باشد یا برای مدتی معامله نشود، قیمت آخرین معامله آن در شاخص لحاظ میشود. همانگونه که از فرمول مشخص است، تعداد سهام منتشره شرکتها، معیار وزندهی در شاخص مزبور است.
هماکنون در بورس اوراق بهادار تهران شاخص کل قیمت در ۳ گروه کل بازار، تالار اصلی و تالار فرعی محاسبه میشود. ملاک محاسبه شاخص کل هر گروه، قیمت سهام شرکتهای معامله شده در آن گروه است.
همچنین شاخص کل در مواردی همچون افزایش سرمایه از طریق آورده یا مطالبات سهامداران، افزایش و کاهش شرکتها و ادغام شرکتها تعدیل میشود تا تغییرات حاصل از این رخدادها در مقدار شاخص تاثیر نداشته باشد. گفتنی است افزایش سرمایه از محل اندوخته و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نمیشود.
شاخص هم وزن
شاخص هم وزن از تاریخ ۵ اسفند ۹۳ توسط سایت مدیریت فناوری بورس در دسترس کاربران قرار گرفته است. این شاخص پس از درخواست فعالان بازار سرمایه مبنی بر واقعی نبودن شاخص کل طراحی و محاسبه شد. در این شاخص تمامی شرکتهای پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر، در محاسبه شاخص کل سهیم هستند. در واقع ۵ درصد نوسان مثبت شرکتی کوچک، به اندازه ۵ درصد نوسان مثبت بزرگترین شرکت بورس در این شاخص تاثیرگذار است.
شائبهای که همواره از دستوری شدن بازار و بهرهبرداریهای خاص شاخص کل وجود دارد این است که معاملات هماهنگ شده بلوکی، در سهامهای بزرگ که بیشترین تاثیر را در شاخص کل دارد، باعث میشوند تا کلیت بازار به صورت تصنعی مثبت گزارش شود. در شاخص هم وزن این شائبه وجود ندارد.
شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
شاخص قیمت و بازده نقدی یا شاخص درامد کل، همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانهها از آن به عنوان شاخص کل بورس تهران صحبت میشود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایهگذاران یکی از پرکاربردترین شاخص های بورس است. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس است.
-
میانگین صنعتی داو جونز چیست؟
- Pitقیمت شرکت iام در زمان t
- Qitتعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان t
- RDt پایه شاخص قیمت و بازده نقدی در زمان t که مقدار آن در زمان مبداء برابر است.
- n تعداد شرکتهای مشمول شاخص
شاخص بازده نقدی TEDIX
تغییرات شاخص بازده نقدی، میانگین بازده ناشی از پرداخت سود نقدی شرکتهای بورسی به سهامداران را نشان میدهد. بنابراین وقتی شاخص سود نقدی رو به کاهش است، شرکتها به طور میانگین سود نقدی کمتری را بین سهامدارانشان تقسیم میکنند.
برای محاسبه شاخص TEDIX به عدد پایه شاخص کل قیمت و پایه شاخص قیمت و بازده نقدی نیاز داریم. فرمول ریاضی این شاخص به صورت زیر است:
شاخص صنعت و شاخص مالی
به صورت کلی تمامی شرکتهای بورسی در دو بخش صنعتی و مالی تقسیم میشوند. در بخش صنعتی شرکتهای تولیدی و صنعتی نظیر مخابرات، خودروسازی، سیمان، پتروشیمی و … و در بخش مالی نیز بانکها، شرکتهای سرمایهگذاری، بیمه و… حضور دارند.
شاخص صنعت چیست؟ شاخص صنعت(Industrial Index) نشاندهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهای فعال در بخش صنعت و شاخص مالی (Financial Index) نیز میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهای فعال در بخش مالی است. این دو شاخص از فرمول و قواعد تعدیل شاخص کل قیمت پیروی میکند.
از طرفی همانطور که پیشتر مطرح شد، بخش صنعت و بخش مالی نیز میتوانند به صنایع تشکیلدهنده تقسیم شوند و شاخص هر یک از این صنایع جداگانه محاسبه شود؛ به عنوان نمونه شاخص صنعت خودروسازی متوسط تغییرات قیمت شرکتهای فعال در صنعت خودروسازی را نشان میدهد.
طبقهبندی شرکتهای پذیرفته شده در بورس به روش ISIC صورت گرفته شود.
شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
در مجموع سهام شرکتهای بورسی توسط سهامداران حقیقی و حقوقی خریداری میشوند. معمولا سهامداران حقوقی مالکان پرنفوذی در شرکتهای بورسی به شمار میآیند و در صورت خریداری سهام شرکتهای بورسی، درصد بالایی از سهام شرکت را تصاحب میکنند. با توجه به این موضوع، به میزان سهامی که معمولا در شرکتهای بورسی در اختیار سهامداران حقیقی قرار دارد و مرتباً در بازار خرید و فروش میشود، سهام شناور آزاد گفته میشود.
شاخص بازار اول و بازار دوم
در بورس اوراق بهادار تهران شرکتهای بورسی بر اساس مؤلفههایی نظیر میزان سرمایه، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، تعداد سهامی که توسط سهامداران حقیقی در بازار خرید و فروش میشوند و… دستهبندی شدهاند. بر اساس این تقسیمبندی، شرکتی که شرایط بهتری داشته باشد در بازار اول و دیگر شرکتهای بورسی در بازار دوم دستهبندی میشوند. در این میان شرکتهایی که در بازار اول حضور دارند نیز به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم میشوند. برای هر یک از این دستهبندیها یک شاخص بورس وجود دارد که میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهایی را نشان میدهد که در این گروهها حضور دارند.
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ نیز میانگین تغییرات قیمت سهام ۳۰ شرکت بزرگ بورس را نشان میدهد. معیار انتخاب این ۳۰ شرکت نیز میانگین صنعتی داو جونز چیست؟ بر اساس اندازه شرکت است. اندازه شرکتها نیز با توجه به ارزش روز بازار سهم تعیین میشود. ارزش روز بازار سهام نیز از حاصلضرب قیمت سهم در تعداد سهام منتشرشده شرکت به دست میآید. شاخص ۳۰ شرکت بزرگ، تغییرات قیمت سهام را نشان میدهد. اگر چه این شرکتهای بورسی کمتر از ده درصد تعداد شرکتهای بورسی را تشکیل میدهند، اما بیش از ۷۰ درصد ارزش بورس تهران را به خود اختصاص دادهاند و تغییرات قیمت آنها میتواند اثر بزرگی بر شاخص کل بورس داشته باشد. این شاخص هر سه ماه یک بار به روزرسانی میشود. از جمله این سهام میتوان به فولاد، فارس، فملی، اخابر و کگل اشاره کرد.
شاخص ۵۰ شرکت برتر
معمولا هر سه ماه یک بار، ۵۰ شرکت برتر در بورس اوراق بهادار معرفی میشوند. سهام این شرکتها نسبت به سایر شرکتهای موجود در بورس اوراق بهادار، قابلیت نقدشوندگی بیشتری دارد. شاخص ۵۰ شرکت برتر، میانگین قیمت سهام این ۵۰ شرکت برتر را نشان میدهد. این شرکتها در طول روز، به تعداد قابل توجهی خرید و فروش میشوند و سهامداران به راحتی میتوانند سهام این شرکتهای بورسی را خرید و فروش کنند
تفسیر شاخص های بورس
با توجه به اینکه شاخص، سطح عمومی قیمتها یا بازدهی را نشان میدهد، کاهش یا افزایش آن لزوما بیانگر صعود یا نزول قیمت تمامی شرکتها نیست؛ چون ممکن است بخشی از شرکتها با افزایش قیمت همراه باشند اما نزول قیمت تعداد بیشتری از شرکتها یــا شرکتهایی با حجم بیشتر، سطــح عمومی قیمتها و در نتیجه میزان شاخص را کاهش دهد.
از طرفی شاخصها سطح قیمت را در مقایسه با تاریخ مشخصی که تاریخ مبدأ نام دارد نشان میدهند؛ به عبارت دیگر سطح شاخصها نسبت به تاریخ مبدأ یا همان زمان آغاز محاسبه شاخص سنجیده میشود.
به طور معمول، میزان شاخصها در تاریخ مبدأ ۱۰۰ در نظر گرفته میشود؛ به عنوان نمونه اگر عدد شاخص هشت سال پس از آغاز محاسبه یا همان تاریخ مبدأ برابر ۱۰۰۰ شود، این امر نشان میدهد که سطح عمومی قیمت سهام نسبت به تاریخ مبدأ ۱۰ برابر شده است.
به عنوان نمونهای دیگر، اگر میزان مطلق شاخص کل قیمت ۱۲۰۰۰ اعلام شود، این عدد بهتنهایی قابل تفسیر نخواهد بود اما اگر مشخص شود که مقدار شاخص در ماه گذشته ۱۰۰۰۰ و در تاریخ مبدأ ۱۰۰ بوده، فعالان بازار سرمایه درمییابند که سطح عمومی قیمت سهام شرکتها از ماه گذشته ۲۰ درصد و از تاریخ مبدأ ۱۱۹۰۰ درصد افزایشیافته است.
کاربرد شاخص های بورس
معمولا یکی از معیارهای رکود و یا رونق اقتصادی در بازار سرمایه از طریق شاخصها مشخص میشود؛ به بیان دیگر فعالان بازار سرمایه از این طریق میتوانند وضعیت کلی بازار را بسنجند و حتی تغییرات احتمالی قیمتها را در آینده دنبال کنند.
این موضوع نیز بسیار حائز اهمیت است که سهامداران میتوانند از طریق شاخصها، به مقایسه تغییرات یک پدیده در دو زمان متفاوت احاطه پیدا کنند؛ به صورت کلی شاخص ابزاری برای مقایسه تغییرات گروهی چند پدیده با یکدیگر است. در این میان با استفاده از شاخص قیمت میتوان صنایع مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.
شاخص های بورس دیگر کشورها
در بورسهای سایر کشورها نیز شاخصهایی مورد توجه و بررسی فعالان بازار سرمایه قرار میگیرد که مهمترین آنها در جدول زیر آمده است:
نام بازار | کشور | شاخص مهم |
بورس نیویورک | امریکا | میانگین صنعتی داو جونز (Dow Jones Industrial Average) S&P500 (Standard and Poor’s index) |
بورس نزدک | امریکا | نزدک مرکب (NASDAQ Composite) نزدک-۱۰۰ (NASDAQ-100) |
بورس لندن | انگلستان | FTSE 100 FTSE 250 |
بورس Euronext (این بازار با همکاری بازار بورس آمستردام، بازار بورس بروکسل و بورس پاریس) | هلند | AEX BEL 20 CAC 40 |
بورس توکیو | ژاپن | شاخص نیکی |
بورس هنگکنگ | هنگکنگ | Hang Seng Index |
بورس شانگهای | چین | SSE Composite SSE 50 |
سخن آخر
برای سرمایه گذاری در بورس و یا هر بازاری، باید ابتدا وضعیت آن بازار را مورد ارزیابی قرار دهید. شاخص های بورس یکی میانگین صنعتی داو جونز چیست؟ از ابزارهایی هستند که وضعیت بازار سرمایه را طی دورههای قبل و جاری نشان میدهند و تحلیل و تفسر آنها، میتواند کمک کند بازار را با دقت بیشتری رصد کنید. این نکته را در نظر داشته باشید که افزایش شاخص کل، به معنی سودآوری تمام شرکتهای بورسی نیست و همینطور بالعکس. علاوه بر عملکرد شاخص بورس و تفسیر صحیح آن، برای سرمایهگذاری یا خرید و فروش سهام، باید به مؤلفههای گوناگون دیگری نیز توجه کنید.
چگونه بر شکستهای متوالی خود در ترید غلبه کنیم؟
روز دوشنبه ۱۹ اکتبر سال ۱۹۸۷ (۲۷ مهر ۱۳۶۶) میانگین صنعتی داو جونز بیش از ۵۰۰ واحد کاهش یافت. با آغاز سقوط بازارهای اروپا، آسیا و ایالات متحده، برخی تریدرها نظیر پاول تودر جونز (Paul Tudor Jones) توانستند از این سقوط سود ببرند و برخی دیگر نظیر ریچارد دنیس (Richard Dennis) همهچیزشان را از دست دادند.
دنیس که در طول دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی یک تریدر مشهور جهانی بود، در کمتر از ۲۴ ساعت ۱۰ میلیون دلار و تا پایان سال ۱۹۸۸ (۱۳۶۷) در مجموع ۵۰ میلیون دلار را در بازار سهام از دست داد. وی که مدیریت یک کسبوکار را بر عهده داشت و پول بسیار اندکی برای گذران زندگی برایش باقی مانده بود، ممکن بود بهراحتی از حرفه خود بهعنوان یک معاملهگر کالا دست بکشد.
اما مغز متفکر استراتژی معاملات لاکپشتی (Turtle Trading) آماده بود تا ضررهایش را جبران کند. دنیس در کتاب جادوگران بازار: مصاحبه با برترین تریدرها (Market Wizards: Interviews with Top Traders)، رویکردش را در خصوص نحوه برخورد با مجموعهای از تریدهای غلط به اشتراک گذاشته است. او در این مورد میگوید:
نکته دیگری وجود دارد که فکر میکنم مهم باشد؛ شما در این حرفه باید انتظار غیرمنتظرهها را داشته باشید. مرزی برای بازار وجود ندارد که آن را محدود کند. اگر در نزدیک به ۲۰ سال حضورم در این حرفه تنها یکچیز را یاد گرفته باشم، این است که اتفاقات غیرمنتظره و غیرممکن گاهوبیگاه اتفاق میافتد.
شما نیز ممکن است در جستجوی راههایی برای فرار از این اتفاقات غیرمنتظره باشید. رویههایی که به تریدرهایی نظیر ری دالیو (Ray Dalio)، جسی لیورمور (Jesse Livermore) و ریچارد دنیس کمک کرده است تا از شکستها سربلند بیرون بیایند، میتواند شما را برای موفقیت در قرن ۲۱ آماده کند.
در این مقاله که بهکمک مطلبی از وبسایت تریدسایتی نگاشته شده است، با توجه به مباحث مربوط به روانشناسی معاملات، تحقیقات علمی و تجربیات بزرگترین تریدرهای جهان، سه نکته برای غلبه بر شکستهای متوالی ارائه شده است.
۱. به یک تریدر سرسخت تبدیل شوید
وقتی تصمیماتتان به شکستهای متوالی منجر میشود، ممکن است به مهارتها، دانش و تواناییهای خود بهعنوان یک تریدر شک کنید. اما راز غلبه بر یک شکست مالی، استقامت ذهنی شماست و نه پایه و اساس دانشی که دارید. بر اساس نظرات دکتر کارول دوک (Carol Dweck)، استاد روانشناسی دانشگاه استنفورد، مقاومترین دانشجویان، ورزشکاران و کارآفرینان، ذهنیتی مبتنی بر رشد و پیشرفت دارند. آنها وقتی با چالشهای جدیدی مواجه میشوند، تصمیم میگیرند سختتر کار کنند، مهارتهای جدیدی فرا گیرند و تواناییهای فعلیشان را تقویت کنند. همچنین این افراد از شکست بهعنوان فرصتی برای رشد بیشتر استفاده میکنند.
۲. رویکردتان را در ترید تغییر دهید
بدیهی است که صرف داشتن یک ذهنیت برنده کافی نیست. وقتی شما از یک سری شکستهای مالی رنجیدهخاطر هستید، ممکن است ملزم به تغییر استراتژی معاملاتی خود شوید.
بر اساس تعریفی که وبسایت اینوستوپدیا ارائه داده است، استراتژی معاملاتی، نوعی شیوه خریدوفروش در بازار است که بر قواعدی از پیش تعریفشده برای اتخاذ تصمیمات معاملاتی استوار است. بهعبارت دیگر، استراتژی معاملاتی فرایندی است که با تلاش برای رسیدن به انتظارات مثبت، شما را برای دستیابی به موفقیتهای بالقوه مالی آماده میکند. بنابراین گام بعدی این است که استراتژی معاملاتیتان را بهصورت شفاف بررسی کنید. چهار گامی که به شما در این کار کمک میکند، در ادامه آمده است:
- از ۱۰ ترید موفق و ۱۰ ترید ناموفق خود اسکرینشات تهیه کرده و آن را پرینت کنید
- مواردی را که در بهترین و بدترین تریدهایتان مشترک بوده، شناسایی کنید
- چکلیستی مبتنی بر یافتههایتان از ۱۰ ترید برترتان تهیه کنید
- وقتی ترید جدیدی را آغاز کردید، مطمئن شوید که با معیارهای چکلیست مطابقت داشته باشد.
۳. خود را کنار بکشید
وقتی که احساسات بر شما غالب شود، ممکن است دیگر نتوانید با همان قدرت و تابآوری که پیش از این داشتید، در مقابل ضررها واکنش نشان دهید. برخی مواقع بهترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که از دلبستگی عاطفیتان به معامله دست بکشید.
هیچکس بهتر از ویکتور اسپراندئو (Victor Sperandeo)، مدیرعامل شرکت آلفا فایننشیال تکنالژیز (Alpha Financial Technologies)، این موضوع را نمیداند. اسپراندئو هم مانند پاول تودر جونز میلیونها دلار در جریان سقوط بازارهای سهام در سال ۱۹۸۷ به دست آورد. او بعدها گفت:
کلید موفقیت در تجارت، داشتن انضباط احساسی است. اگر هوش مهمتر بود، افراد بسیاری میتوانستند در بازار به موفقیت مالی برسند.
اگر فکر میکنید احساساتتان در مسیر موفقیتهای آتی اختلال ایجاد میکند، باید راهی پیدا کنید تا انرژی آن را بهسمت مثبت هدایت کنید. فعالیتهایی نظیر پیادهروی، دویدن و یوگا در کوتاهمدت میتواند به شما کمک کند تا فضای ذهنیتان را از عملکرد گذشتهتان دور کنید، روی کارهای بعدیتان متمرکز شوید و تمرکز خود را بیشتر کنید. پس از انجام این کارها، وقتی به میز کار خود برگشتید میتوانید به معاملات بعدی خود فکر کنید، بدون آنکه احساساتتان بتواند اثری منفی بر روی شما بگذارد.
شاخص ترس و طمع در بازار رمز ارز ها چیست
شاخص ترس و طمع در بازار رمز ارز ها چیست ؟ این شاخص به معنی بررسی کردن عواطف و احساسات تریدر ها و حدس قدم بعدی بازار رمز ارزها می باشد .
در این مقاله به موضوعات زیر می پردازیم :
- اهمیت شاخص ترس و طمع دربازار رمز ارزها چیست
- تعریف شاخص
- اندیکاتور بازار چیست ؟
- نحوه کار کردن شاخص ترس و طمع چگونه است ؟
- نحوه تقسیم مقیاس شاخص ترس و طمع و ارزش گذاری روی آن5 عامل در بازار وجود دارد که شاخص ترس و طمع با ترکیب این پنج مورد مشخص می شود
- جمع بندی
اهمیت شاخص ترس و طمع در بازار رمز ارز ها چیست
تریدر میتواند در هنگام معامله با تحلیل نمودار ها و تحلیل عواطف و احساسات در بازار داده های حمایتی را پیدا کنند ولی به این نکته باید توجه داشت که مطالعه همه ملاک های موجود زمان زیادی را میخواهد ولی با استفاده از شاخص ترس و طمع در بازار رمز ارز ها می توانید اطلاعات خوبی را در این موضوع پیدا کنید .
نکته: نباید تنها به تحلیل شاخص ترس و طمع در بازار رمز ارز ها متکی باشید ولی این شاخص میتواند قدم های احتمالی بعدی سایر تریدر ها را به شما بگوید .
تعریف شاخص: به ملاکی که داده های متفاوت را تحلیل می کند و در مجموع 1 واحد اندازه گیری آماری تلفیق می کند شاخص می گویند .
حتما تا کنون نام داو جونز( Dow Jones ) را شنیده اید داو جونز یک میانگین صنعتی معروفی است که وضع بازار رمز ارز هارا پیگیری می کند ، صنعت داو جونز ترکیبی از میانگین سهم های سی شرکت بزرگ می باشد که در چند بازار سهام ایالات متحده وجود دارند .
تریدر ها یا معامله گران با خرید این میانگین می توانند از افزایش سهام آن بهره مند شوند و نیاز به دنبال کردن سهام هر شرکت ندارند .
شاخص ترس و طمع در بازار رمز ارزها همانند میانگین صنعتی داو جونز می باشد پس شما هم در واقع برای بدست آوردن احساسات تریدر ها نیازی به بررسی های متنوع و استفاده از چندین اندیکاتور ندارید ، و از این شاخص میتوانید به طرز فکر و عواطف دیگر تریدر ها دست یابید .
نکته مهم این است که این شاخص را نمیتوان همانند میانگین صنعتی داو جونز خریداری کرد . در واقع این شاخص اندیکاتوی است که برای تکمیل کردن بررسی ها و اطلاعات شما از بازار رمز ارزها استفاده می شود .
وارن بافت یکی از سرمایه گذاران مشهور موفق است که می گوید : وقتی که همه طمع میکنند شما بترسید و در زمانی که همه میترسند شما طمع کنید .
اندیکاتور بازار چیست ؟
تریدر ها با استفاده از این اندیکاتور میتوانند بازار رمز ارزها را به راحتی بررسی کنند .
انواع تحلیل در اندیکاتور بازار شامل : تحلیل فاندامنتال ، تحلیل تکنیکال و تحلیل احساسات در بازار می باشد .
کار تحلیل تکنیکال بررسی قیمت و حجم معاملات است .
شاخص ترس و طمع در بازار رمز ارزها جزء اندیکاتور های تحلیل تکنیکال است ، این اندیکاتور ها میتوانند احساسات ، عواطف و طرز فکر تریدر ها و معامله گران را بررسی کنند .
شاخص ترس و طمع بررسی میکند که آیا افراد برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال یا برای بدست آوردن ارزها حریص هستند یا آنکه از آن میترسند و به آن نزدیک نمی شوند ، نمره 100 نشان می دهد افراد بیشترین طمع را برای سرمایه گذاری دارند ، نمره 0 نشان میدهد احساس ترس در بیشترین مقدار است و نمره 50 نشان دهنده خنثی بودن بازار است .
نحوه کار کردن شاخص ترس و طمع چگونه است ؟
ترس و طمع در حال حاظر بازار بیت کوین را فقط بررسی میکند چرا که بیت کوین بهترین و برترین ارز دیجیتال است و قیمت آن در سایر ارز ها تاثیر گذار می باشد .
نحوه تقسیم مقیاس شاخص ترس و طمع و ارزش گذاری روی آن به شکل زیر است :
نمره 0 تا 24 (نارنجی) و نشان دهنده ترس زیاد است .
نمره 25 تا 49 (زرد) و نشان دهنده ترس است .
نمره 50 تا 74 ( سبز روشن ) و نشان دهنده طمع است .
نمره 75 تا 100 (سبز ) و طمع زیاد را نشان می دهد .
5 عامل در بازار وجود دارد که شاخص ترس و طمع با ترکیب این پنج مورد مشخص می شود :
- حجم مومنتوم بازار ( 25 درصد از کل شاخص ) با استفاده از این عامل حجم معاملات حال حاظر با میانگین 30 و 90 روز قبل آن مقایسه می شود زیاد شدن حجم معاملات در بازار نشان دهنده بیشتر شدن احساسات مثبت و طمع تریدر ها در بازار رمز ارزها می شود .
- نوسان ها (25 درصد از کل شاخص ) : با استفاده از این عامل حجم معاملات حال حاظر را با میانگین 30 و 90 روز قبل آن اندازه می گیرند. این شاخص در اصل برای سنجیدن شک و تردید استفاده می شود .
- شبکه های اجتماعی ( 15 درصد از کل شاخص ) این عامل هشتک هایی که به بیت کوین مربوط هستند را بررسی کرده و اگر تعداد توییت های مربوط به بازار رمز ارزها افزایش پیدا کند نشان دهنده زیاد شدن طمع بازار است .
- گوگل ترندز ( 10 درصد از کل شاخص ) با بررسی کردن اطلاعات گوگل ترندز برای فهمیدن جستجو های مربوط به ارز بیت کوین ، دیدگاه خوبی را در مورد احساسات در بازار نشان میدهد ، به عنوان مثال میتوان گفت افزایش جستجو ( کلاهبرداری در بازار بیت کوین ) ترس بازار را نشان می دهد .
- نتیجه نظر سنجی ( 15 درصد از کل شاخص ) این عامل متوقف شده و در حال حاظر استفاده نمی شود .
شما با استفاده از شاخص ترس و طمع میتوانی به بررسی کردن تغییر احساسات در بازار بپردازید . وقتی ارزش این شاخص به اندازه قابل توجهی تعییر می کند فرصت های خوبی را برای ورود و خروج تریدر ها به وجود می آورد .
در استفاده از این شاخص این نکته را در نظر بگیرید که حتما در کنار استفاده از شاخص ترس و طمع از اندیکاتور ها و شاخص های دیگر نیز استفاده کنید .
نظریه داو چیست؟
نظریه داو چیست؟
نظریه داو، نظریهای مالی است که بیان میکند اگر یکی از میانگینهایش (میانگین صنعتی یا میانگین حمل و نقل) از سقف مهم قبلی صعود کند و سپس میانگین دوم نیز حرکت آن را دنبال کند، بازار روند صعودی خواهد گرفت. به عنوان نمونه اگر میانگین صنعتی داو جونز (DJIA) از یک سقف عبور کند، انتظار میرود که میانگین حملونقل داو جونز (DJTA) نیز بعد از مدت زمان معقولی حرکت مشابهی انجام دهد.
درک نظریه داو
نظریه داو یک روش معاملهگری است که توسط چارلز اچ. داو ابداع شده است. داو به همراه ادوارد جونز و چارلز برگ استرسر، شرکت داو جونز را تاسیس و در سال ۱۸۹۶ شاخص میانگین صنعتی داو جونز را ایجاد کردند. داو نظریه خود را طی مجموعه مقالاتی در روزنامه وال استریت ژورنال چاپ کرد که البته خود داو از بنیانگذاران این روزنامه نیز بود.
چارلز داو در سال ۱۹۰۲ فوت کرد و به همین دلیل هیچوقت موفق میانگین صنعتی داو جونز چیست؟ نشد تا نظریه خود را به صورت کامل منتشر کند اما چند نفر از همکاران و دوستان وی، مقالاتی که در روزنامه والاستریتژورنال چاپ شده بود را منتشر کردند. برخی از مهمترین افرادی که در انتشار این نظریه مشارکت داشتند، شامل افراد زیر میباشند:
- کتاب «فشارسنج بازار سهام (۱۹۲۲)» از ویلیام همیلتون
- کتاب «نظریه داو (۱۹۳۲)» از رابرت ری
- کتاب «چطور به بیشتر از ۱۰۰۰۰ سرمایه گذار کمک کردم تا سود کنند (۱۹۶۰)» از جورج شیفر
- کتاب «نظریه داو کنونی(۱۹۶۱)» از ریچارد راسل
داو باور داشت که خود بازار به صورت کلی معیار معتبری برای بررسی شرایط کلی اقتصادی است، و یک نفر می تواند با بررسی شرایط کلی بازار جهت کلی آن را مشخص کرده و احتمالا جهت حرکت یک سهم منفرد را نیز پیدا کند.
طی صد سالی که از ابداع این روش گذشته، افراد زیادی در توسعه و رشد بیشتر نظریه داو نقش داشتهاند. از جمله این افراد آقای ویلیام همیلتون در دهه ۱۹۲۰، آقای رابرت ری در دهه ۱۹۳۰ و جرج شیفر و ریچارد راسل در دهه ۱۹۶۰ هستند. برخی از شاخصههای اولیه این نظریه کاربرد خود را از دست داده اند. به عنوان نمونه در نسخه اولیه نظریه، تاکید زیادی بر بخش حملونقل مانند خطوط راهآهن بود که الان کاربرد کمتری دارد. اما رویکرد داو هنوز هم هسته اصلی تحلیل تکنیکال مدرن را تشکیل میدهد.
نظریه داو چگونه کار می کند
نظریه داو شش اصل اساسی دارد.
۱. بازار همه چیز را نادیده میگیرد
نظریه داو بر اساس نظریه بازارهای کارآمد (Effecient Markets Hypothesis) عمل میکند. نظریه بازارهای کارآمد میگوید که قیمت بازار تمام اطلاعات لازم را نمایان میکند. به عبارت دیگر این نظریه مخالف اقتصاد رفتاری است.
فاکتورهایی مانند «درآمد بالقوه»، «مزیتهای رقابتی»، «برتری مدیریتی» و دیگر فاکتورها، در نمودار قیمت لحاظ شدهاند حتی اگر دیگران از درک این موضوعات عاجز باشند. در مدلهای سختگیرانهتر این نظریه، حتی حوادث آینده بازار، به عنوان ریسک در نظر گرفته نمیشوند.
۲. بازار سه روند اصلی دارد
روندهای اصلی بازار ممکن است یک سال و یا بیشتر دوام آورده و به حرکت صعودی و یا نزولی خود ادامه دهند. در میانگین صنعتی داو جونز چیست؟ داخل این روندهای اصلیِ بلند مدت، روندهای ثانویه تشکیل میشوند که اغلب در خلاف جهت روند اصلی حرکت میکنند. مثلا در یک روند اصلی صعودی، روندهای ثانویه نزولی و برعکس تشکیل میشوند. بازه زمانی تشکیل این روندهای ثانویه بین سه هفته تا سه ماه است. و نوع سوم روندهای کوچک هستند که کمتر از سه هفته عمر دارند و اغلب نویز و پارازیت هستند.
۳. روندهای اصلی سه مرحله دارند
بر اساس نظریه داو، هر روند اصلی سه مرحله را طی میکند.
در یک بازار صعودی این مراحل شامل این موارد هستند:
- فاز جمعآوری (Accumulation phase)
- فاز مشارکت مردم عادی (یا حرکت بزرگ) [Public participation (or big move) phase]
- فاز اضافی (Excess phase)
در یک بازار نزولی نیز این مراحل شامل این موارد هستند:
- فاز توزیع (Distribution phase)
- فاز مشارکت مردم عادی
- فاز وحشت (یا ناامیدی) [Panic (or despair) phase]
۴. شاخصها باید یکدیگر را تایید کنند
برای تثبیت یک روند، شاخصهای داو یا میانگینهای بازار باید یکدیگر را تایید کنند. این یعنی اگر در یک شاخص سیگنالی مشاهده شد، این سیگنال باید در شاخص دیگر نیز مشاهده یا تایید شود. اگر در یک شاخص، مانند شاخص میانگین صنعتی داو جونز، سیگنال تشکیل یک روند اصلی جدید دیده شود، اما وضعیت شاخص دیگر نزولی باشد، معاملهگران باید فرض تشکیل روند جدید را نادیده بگیرند.
داو از دو شاخص استفاده میکند که با همکاران خود اختراع کردند. این میانگین صنعتی داو جونز چیست؟ دو شاخص عبارت اند از میانگین صنعتی داو جونز (DJIA) و میانگین حمل و نقل داو جونز(DJTA). فرض داو این بود که اگر شرایط اقتصادی خوب باشد، DJIA (میانگین صنعتی داو جونز) افزایش یافته و متعاقبا سیستم حمل و نقل نیز از این رشد بهرهمند خواهد شد. اگر قیمتها در بازار سهام در حال افزایش باشند اما بازار حمل و نقل شرایط خوبی نداشته باشد، روند افزایش قیمت بازار سهام پایدار نخواهد بود. عکس این حالت نیز ممکن است رخ دهد: یعنی اگر بازار حمل و نقل در حال رشد باشد اما روند بازار سهام نزولی باشد، هیچ کدام پایدار نخواهد بود.
۵. حجم معاملات باید تایید کننده روند باشد
اگر قیمت در جهت روند اصلی حرکت کند، حجم معاملات باید افزایش یافته و اگر بر خلاف جهت روند باشد، حجم معاملات باید کاهش یابند. کاهش حجم معاملات، نشاندهنده این است که قدرت روند در حال کاهش است. به عنوان نمونه با افزایش قیمت در یک بازار صعودی، حجم معاملات باید افزایش یافته و در حرکات بازگشتی(نزولی) ثانویه، کاهش یابد. اگر اینجا با تشکیل حرکت بازگشتی(نزولی)، حجم معاملات افزایش یابد، میتواند نشانه این باشد که جهت روند در حال تغییر است و معاملهگران بازار نزولی شدهاند.
۶. تا زمانی که تغییر جهت واضحی در روند رخ نداده، روند به حرکت خود ادامه خواهد داد
ممکن است حرکتهای بازگشتی که در روندهای اصلی رخ میدهند با روندهای ثانویه، اشتباه گرفته شوند. در یک بازار نزولی تعیین اینکه آیا روند صعودی تشکیل شده، تغییر جهت بازار است و یا صرفا یک صعود موقت، کار بسیار دشواری است. اینجا طرفداران نظریه داو باور دارند که احتمال یک حرکت بازگشتی وجود دارد.
ملاحظات ویژه
چند نکته اضافهای که باید درباره نظریه داو در نظر بگیرید
قیمتهای بسته شدن و محدودههای قیمتی
چارلز داو تنها قیمتهای پایانی را در نظر میگرفت و حرکتهای قبل از بسته شدن را در محاسبات خود وارد نمیکرد. سیگنال تشکیل روند، تنها بر اساس قیمتهای پایانی ایجاد میشوند و حرکات قیمت قبل از بسته شدن بازار در طول آن روز در نظر گرفته نمیشود.
از دیگر ویژگیهای نظریه داو، ایده محدودههای قیمتی است. دورههایی که قیمت در آنها در دو محدوده قیمتی (رِنج) حرکت میکند، دورههای تثبیت خوانده میشوند. معاملهگران قبل از تصمیمگیری و انتخاب جهت بازار، باید منتظر شکست یکی از این محدودهها باشند. به عنوان مثال اگر قیمت محدوده سطح مقاومت را بشکند، به احتمال زیاد جهت روند صعودی خواهد بود.
سیگنالها و شناسایی روندها
یکی از جوانب دشوار استفاده از نظریه داو، شناسایی محل دقیق بازگشت روندها میباشد. فراموش نکنید که افرادی که از نظریه داو استفاده میکنند، معاملات خود را جهت کلی بازار انجام میدهند. بنابراین شناسایی محلهایی که جهت بازا تغییر میکنند، بسیار حیاتی است.
یکی از اصلیترین تکنیکهایی که در نظریه داو برای شناسایی محلهای تغییر جهت بازار استفاده میشود، تحلیل قله و قعر(Peak and trough) میباشد. قله (Peak)، معادل بیشترین قیمتِ حرکت بوده در حالی که کمترین قیمت حرکت، قعر (Trough) خوانده میشود. توجه کنید که فرض نظریه داو این است که بازار در یک خط راست حرکت نمیکند، بلکه با حفظ جهت حرکت کلی بازار، از سقفها (قله) به کفها (قعر) حرکت میکند.
دیدگاه شما