ویژگی های بازار نقدی و ابزارهای آن

ابزارهای مشتقه پیچیدگی‌ها و ریزه‌کاری‌های زیادی دارند و شاید استفاده از آن‌ها برای تازه‌کارها فکر خوبی نباشد. اما آشنایی کلی با این ابزارها می‌تواند ما را با جذابیت‌های بازارهای مالی آشنا کند و کمک‌مان کند تا در زمان مناسب ابزارهای مناسب برای شیوه سرمایه‌گذاری خودمان را انتخاب کنیم و بازدهی سرمایه‌مان را به حداکثر برسانیم

اپلیکیشن قیمت ها

فعال شدنش شماره تلفن و وارد کردن کد کپچا میخاد. به اون برنامه نویس های مشنگ بفرمایید که در وضعیتی که نت قطعه نباید آپدیدتی بدی که از سرور کپچای خارجی استفاده کنه. ضمنا وقتی شماره تلفن میگیری و میتونی با پیامک فعال سازی کنی، کپچا چه معنی داره. برنامه با این کپچا کلا بالا نمیاد. عقل هم چیز خوبی است.

یه برنامه عالی و کاربردی که کار باهاش خیلی واضح و روونه، هنوز جای پیشرفت داره اما درکل من راضیم و نصبش رو پیشنهاد میکنم.

در رسانه‌ها

معرفی اپلیکیشن قیمت ها؛ راهی برای پیگیری نوسانات بازار طلا و ارز

اگر نوسانات بازار ارز و طلا به طور مستقیم حوزه کاری تان را تحت تأثیر قرار می دهد، یقینا به وسیله ای جهت پیگیری لحظه به لحظه آن ها احتیاج دارید. در این خصوص اپلیکیشن «قیمت ها»، نرم افزار رسمی اتحادیه طلا، جواهر و سکه تهران یکی از کامل ترین اپلیکیشن هایی است که می شناسیم؛ محصولی که نه تنها روی پوشش لحظه ای نوسانات متمرکز شده، بلکه انعکاس اخبار مرتبط با آن ها و اهداف آموزشی را هم در دستور کار خود قرار داده است.

قیمت های روز بازار

قیمت لحظه ای ویژگی های بازار نقدی و ابزارهای آن طلا و ارز و بالا و پایین شدن های مداوم نرخ آن ها در بازار جهانی مسئله ایست که برای افراد زیادی اهمیت دارد. افرادی که سرمایه های اندک و یا زیاد خود را به طلا یا ارزهای خارجی تبدیل کرده اند تا از این بازار سودی عایدشان شود و یا حتی افرادی که هنوز پا به این عرصه نگذاشته و فقط قصد انجام این کار را دارند. از همین رو شبکه اطلاع رسانی اتحادیه طلا و جواهر اپلیکیشنی تحت عنوان " قیمت ها " را ارائه داده تا نرخ طلا، ارز و بسیاری از کالاهای دیگر را به سادگی در اختیار کاربران خود قرار دهد. با ذره بین همراه باشید تا به بررسی ابن برنامه بپردازیم.

اپلیکیشن قیمت ها

فعال شدنش شماره تلفن و وارد کردن کد کپچا میخاد. به اون برنامه نویس های مشنگ بفرمایید که در وضعیتی که نت قطعه نباید آپدیدتی بدی که از سرور کپچای خارجی استفاده کنه. ضمنا وقتی شماره تلفن میگیری و میتونی با پیامک فعال سازی کنی، کپچا چه معنی داره. برنامه با این کپچا کلا بالا نمیاد. عقل هم چیز خوبی است.

یه برنامه عالی و کاربردی که کار باهاش خیلی واضح و روونه، هنوز جای پیشرفت داره اما درکل من راضیم و نصبش رو پیشنهاد میکنم.

در رسانه‌ها

معرفی اپلیکیشن قیمت ها؛ راهی برای پیگیری نوسانات بازار طلا و ارز

اگر نوسانات بازار ارز و طلا به طور مستقیم حوزه کاری تان را تحت تأثیر قرار می دهد، یقینا به وسیله ای جهت پیگیری لحظه به لحظه آن ها احتیاج دارید. در این خصوص اپلیکیشن «قیمت ها»، نرم افزار رسمی اتحادیه طلا، جواهر و سکه تهران یکی از کامل ترین اپلیکیشن هایی است که می شناسیم؛ محصولی که نه تنها روی پوشش لحظه ای نوسانات متمرکز شده، بلکه انعکاس اخبار مرتبط با آن ها و اهداف آموزشی را هم در دستور کار خود ویژگی های بازار نقدی و ابزارهای آن قرار داده است.

قیمت های روز بازار

قیمت لحظه ای طلا و ارز و بالا و پایین شدن های مداوم نرخ آن ها در بازار جهانی مسئله ایست که برای افراد زیادی اهمیت دارد. افرادی که سرمایه های اندک و یا زیاد خود را به طلا یا ارزهای خارجی تبدیل کرده اند تا از این بازار سودی عایدشان شود و یا حتی افرادی که هنوز پا به این عرصه نگذاشته و فقط قصد انجام این کار را دارند. از همین رو شبکه اطلاع رسانی اتحادیه طلا و جواهر اپلیکیشنی تحت عنوان " قیمت ها " را ارائه داده تا نرخ طلا، ارز و بسیاری از کالاهای دیگر را به سادگی در اختیار کاربران خود قرار دهد. با ذره بین همراه باشید تا به بررسی ابن برنامه بپردازیم.

نقش بازارهای مالی در اقتصاد جهانی

بازار مالی جایی است که در آن دارایی های مالی مورد مبادله قرار می‌گیرند. به بیانی دیگر می توان گفت که بازار نهادی است که در آن انواع مبادلات شامل: مبادلات کالاها، خدمات و دارایی های مالی، بین عرضه کنندگان و تقاضا کنندگان تحقق پیدا می کند. نقش و اهمیت نظام مالی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی کشورها به گونه ای است که می توان تفاوت اقتصادهای توسعه یافته و توسعه نیافته را در درجه کارآمدی و کارآیی نظام مالی آنها پیدا کرد.

بازارهای مالی و رشد اقتصادی دو موضوع کاملا مرتبط به هم و وابسته می باشند. اهمیت به بازار های مالی باعث ایجاد یک واسط بین بنگاه های تولیدی و صنعتی و دارندگان منابع مالی شده و می تواند باعث پیشرفت و رشد اقتصادی شود. این بازارها، دارای نقش مهمی در تجهیز و هدایت وجوه موجود در اقتصاد به سمت بخش های تولیدی، صنعتی و به تبع آن بهبود رشد اقتصادی هستند. توسعه اقتصادی، لازمه انباشت سرمایه است. بازار سرمایه که به عنوان یکی از مهم ترین ارکان بازار مالی نقش موثری درجمع آوری امکانات مالی وسرمایه ای به منظور رشد و توسعه اقتصادی کشورها برعهده دارد و در اکثر کشورهای جهان نقش تامین مالی اعتبارات مورد نیاز بنگاه های اقتصادی را ایفا می کند.

سرمایه‌گذاری یکی از رکن های اساسی در رشد اقتصادی است. همانطور که میدانیم رشد و توسعه اقتصادی و پایدار، همیشه یکی از اهداف همه کشورها بوده و هست. در اقتصاد، سرمایه به عنوان مهم ترین عامل تعیین کننده رشد و توسعه اقتصادی شناخته شده‌ است. توسعه اقتصادی، نیازمند انباشت سرمایه است. مؤسسات تامین مالی و بورس که جز ارکان اصلی بازار‌های مالی هستند، نقش به ‌سزایی در تأمین سرمایه های اقتصادی دارند و این دو رکن اصلی، در جذب، تامین سرمایه و رشد اقتصادی تاثیر زیادی دارند. همچنان در دنیا می بینیم که هر چقدر بازار های مالی رشد بیشتری کرده باشند به همان اندازه رشد اقتصادی نیز افزایش پیدا کرده ویژگی های بازار نقدی و ابزارهای آن ویژگی های بازار نقدی و ابزارهای آن است. به گونه ای که گفته می شود” بازار بورس به عنوان دماسنج اقتصاد” عمل می کند.

برای مطالعه مقاله فرآیند سرمایه گذاری در کسب و کارها می توانید از این لینک استفاده نمایید.

نقش بازارهای مالی در رشد وتوسعه اقتصادی:

بازارهای مالی، دارای نقش مهمی در هدایت سرمایه ی موجود در اقتصاد، به سمت بخش های تولیدی و صنعتی هستند و به عنوان یک واسطه به سرعت بخشیدن در رشد اقتصادی کمک می کند. بهبود بخشیدن به فضای کسب و کار و همچنین رشد اقتصادی از مهم ترین شاخص ها در رشد اقتصادی کشورها محسوب می شوند. پس می توان به این نتیجه رسید که توجه به بازار مالی و کارآمد کردن آن، باعث رشد اقتصادی و بهتر کردن تمام زمینه های اقتصادی، چه در بخشهای دولتی یا صنعتی و …. را به دنبال دارد.

سرمایه‌گذاری هم نقش تعیین ‌کننده ‌ای دراین رشد اقتصادی دارد. یکی از اهداف مهم کشورها، دستیابی به رشد اقتصادی پایدار است. در ادبیات اقتصادی، سرمایه به عنوان رگ حیات یک نظام اقتصادی تلقی می شود و اصرار زیادی بر تشکیل آن به عنوان مهمترین عامل تعیین کننده رشد و توسعه اقتصادی شده است.

میزان این رشد در گرو انباشت و بهره‌وری اقتصاد است و این دو بستگی به چگونگی سرمایه‌گذاری دارد. در زمینه رشد و توسعه اقتصادی به مؤسسات پولی و اعتباری و بازار اوراق بهادار که رکن های اساسی بازار‌های مالی هستند، می توان اشاره کرد که این مؤسسات نقش قابل توجهی را در تأمین سرمایه‌های اقتصادی و بهره‌وری بر عهده دارند.

بررسی عملکرد این دو رکن اصلی از نظر اقتصادی، می‌تواند مسایل مبهم بسیاری را از منظر اقتصاد کلان برای تحلیل‌گران روشن کند تا در حل مشکلات کشور و تأمین منابع بیشتر برای سرمایه‌گذاری و تخصیص بهینه منابع مورد استفاده قرار گیرد.

برای مطالعه مقاله مدیریت سرمایه در گردش می توانید ویژگی های بازار نقدی و ابزارهای آن از این لینک استفاده نمایید.

طبقه بندی بازارهای مالی

طبقه بندی بازارهای مالی:

طبقه بندی بر اساس ماهیت حق مالی، شامل: بازار بدهی و بازار سرمایه

طبقه بندی بر اساس سر رسید حق مالی، شامل: بازار پول و بازار سرمایه

طبقه بندی بر اساس مرحله انتشار، شامل: بازار اولیه و بازار ثانویه

طبقه بندی بر اساس واگذاری فوری، شامل: بازار نقدی و بازار مشتقه

طبقه بندی بر اساس ساختار سرمایه، شامل: بازار حراج، خارج از بورس و واسطه ها

طبقه بندی بر اساس پیوستگی و ناپیوستگی، شامل: بازار پیوسته و ناپیوسته

طبقه بندی بر اساس بازار مالی جهانی، شامل: درونی و بیرونی( بین الملل)

ویژگی های اساسی بازار مالی کارآمد:

• متناسب با روحیات شرکت کنندگان: شرکت کنندگان در بازار مالی از لحاظ روحیه به سه گروه ریسک گریز، ریسک پذیر و متعارف تقسیم می‏شوند. صاحبان وجوه ریسک گریز تلاش می کنند تا با نهادها و مؤسسه هایی کار کنند که در زمان مقرر، سود مشخص و از قبل تعیین شده ‏ای را، به آنان پرداخت کنند، هر چند نرخ آن سود در مقایسه با سود انتظاری مؤسسه‏ های دیگر کم‏تر باشد. در مقابل، صاحبان وجوه ریسک‏پذیر، به دنبال مؤسسه‏هایی هستند که در قبال تحمل ریسک، سود انتظاری بالایی را ارائه می‏کنند و افراد متعارف بیش‏تر از موجودی بازار متأثر هستند و جهت گیری خاصی ندارند. متقاضیان وجوه نیز اگر ریسک گریز باشند، دوست دارند سراغ واسطه ‏های مالی بروند که حاضرند در تحمل مخاطره ها، به بنگاه اقتصادی کمک می کنند و اگر ریسک پذیر باشند، به معامله ‏های قطعی علاقه دارند و ترجیح می‏دهند با پذیرش تمام مخاطره ها کل سود را خودشان بردارند، و متقاضیان متعارف به طور معمول ترکیبی از انواع ابزارهای تأمین مالی (مانند فروش سهام و استقراض) را انتخاب می کنند. و نظام مالی باید با طراحی مؤسسه ها و ابزارهای گوناگون پاسخگوی تمام روحیات و نیازهای مشتریان باشد.
• همسویی با اهداف و انگیزه های شرکت کنندگان: نظام مالی موفق باید توجه کافی را به اهداف و انگیزه ‏های شرکت کنندگان (عرضه کنندگان و متقاضیان وجوه) داشته باشد تا بتواند توجه آنان را به مشارکت در نظام جلب کند، و کاملا مشخص است که این اهداف و انگیزه ها در اشخاص مختلف، و حتی در یک فرد متفاوت است.
• قابلیت انطباق با بازارهای مالی بین ‏المللی: اگر چه اضطراب اصلی بازار مالی، تطبیق آنها با فرهنگ، اهداف و انگیزه‏ها و روحیات شرکت کنندگان داخلی است، ولی با پیشرفت بازارهای مالی بین المللی و گسترش ارتباط ‏ها و همکاری‏های فراملی نمی‏توان به بازار مالی بسته اکتفا کرد. باید در طراحی نهادها و ابزارها نهایت دقت‏ و ظرفیت‏ها را به کار برد تا در هنگام نیاز، چه در سمت عرضه سرمایه نقدی و چه در سمت تقاضا، بتوان با بازارهای مالی بین‏المللی به ویژه کشورهای اسلامی معامله کرد.
• هماهنگی با فرهنگ رایج جامعه: نظام مالی، نهادها و ابزارهای قابل استفاده در هر جامعه ای، باید در درجه اول، با فرهنگ عمومی جامعه مخصوصا با اعتقادات دینی و مذهبی آن سازگار باشد. زیرا اگر بر خلاف آن باشد، استمرار و پایداری لازم را نخواهد داشت و به مرور زمان از عرصه مبادلات خارج خواهد شد.

برای مطالعه مقاله مدل قیمت گذاری آربیتراژ می توانید از این لینک استفاده نمایید.

مزایای بازارهای مالی

مزایای بازارهای مالی:

جریانی از بازار پول، در شرایط رونق اقتصادی، به سمت بازار سرمایه به وجود می‌آید که مزایای آن عبارتند از:

1. بازارهای مالی در صورت عملکرد درست، می‌توانند اثر مثبت و قابل ملاحظه‌ای بر روی متغیرهای کلان اقتصادی داشته باشند.
2. بازار مالی، سرمایه ها را برای سرمایه گذاری در فناوری جمع آوری می کند، و از یک طرف با تأمین پول مورد نیاز کارآفرین به رشد فناوری و تجاری شدن ایده آنها کمک کرده، از طرف دیگر مشوقی برای سرمایه‌گذاران کوچک، در سرمایه‌گذاری ها هستند.
3. این بازارها اطلاعات جدیدی در زمینه‌ فرصت‌های سرمایه‌گذاری، ایجاد می‌کنند.
4. بازارهای مالی، برای شرکتهای بزرگ و با عمومی کردن اطلاعات، تشویق شرکت های موفق و تنبیه شرکت های زیانده، نقش نظارتی مهمی را ایجاد می کنند که از بسیاری از سیستم های نظارت بوروکراتیک مؤثرتر عمل می کنند. و با توجه به عدم تقارن های اطلاعاتی که در بازارهای مالی وجود دارد و باعث می‌شود تا مؤسسات وام دهنده، اطلاعات کافی از کیفیت شرکت وام گیرنده نداشته باشند، این نقش بازارهای مالی تأثیر مهمی در کم کردن شکست های بازار در بخش وام و اعتبارات دارد.
5. بازارهای مالی، ریسک سرمایه گذاری را تقسیم می کنند. اگر سرمایه گذاران مجبــور باشند که خــود در پروژه‌ها سرمایه گذاری کنند، قـدرت تنوع سازی آنها به شدت کم می شود. در حالی که نقدشـوندگی بالاتر در بازار سهام و امکان خرید سبد متنوعی از سهام، این امکان را فراهم می کند تا سرمایه گذاران خود را در برابر ریسک شرکتی، در امان بدارند.

وظایف بازار مالی:

وظایفی بر عهده بازار های مالی وجود دارد که اجرای درست و به موقع آنها تخصیص کارایی منابع را به همراه دارد. به طوری که این وظایف نقش تعیین کننده ای در رشد و توسعه اقتصادی دارد. این وظایف عبارتند از :

1. واسطه مالی وظیفه خطیر و پرهزینه و زمان بر، ارزیابی مدیران بنگاه ها وطرح ها را بر عهده دارند.
2. نظام مالی اقدام به تجهیز منابع از پس انداز های کوچک و پراکنده، برای هدایت به سمت بنگاه ها و طرح هایی که نام اقتصادی بر روی آنها گذاشته شده است.
3. واسطه های مالی و مشارکت کنندگان در بازار، زمینه اداره و کنترل شرکت ها، بنگاه ها و مدیران را فراهم می کنند.
4. نظام مالی تجارت و مبادله را آسان و راحت می کند.
5. نظام مالی ریسک را قیمت گذاری کرده و مکانیسم ادغام وکنترل را فراهم می کند.

سخن پایانی

در پایان می توان گفت که توسعه بازار مالی یکی از کلیدهای اساسی دستیابی به رشد بلند مدت اقتصاد است. بازار مالی در صورتی می تواند به رشد اقتصادی منجر شود که بتواند زمینه مناسب جهت تخصیص بهینه منابع را فراهم ساخته و سبب افزایش کارایی سرمایه شود. رشد غیر تورمی بلند مدت اقتصادی، افزایش تولید و اشتغال، نیازمند تجهیز منابع مالی و تخصیص بهینه آنها در اقتصاد ملی است و این امر ویژگی های بازار نقدی و ابزارهای آن مهم با کمک بازارهای مالی سازمان یافته و کارآمد که در آن تنوع ابزارهای مالی، ایجاد فضای رقابتی و شفافیت اطلاعات وجود دارد میسر خواهد بود. زیرا کارآمدی بازار مالی ملزم به روان سازی معاملات و افزایش نقدینگی و فراهم نمودن شرایط مدیریت ریسک است. و این امر باید درتدوین سیاست های کلان اقتصادی که توسعه مالی را هدف دارد مورد توجه سیاست گذاران قرار گیرد.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله ضرورت مشاور در کسب و کار را به شما پیشنهاد می کنیم.

جهت برخورداری از کلیه خدمات مالی و حسابداری می توانید با شماره 09120202822 تماس بگیرید.

پیش‌بینی وضعیت بورس کالا در سال 95

افزایش ابزارهای نوین در بورس کالای ایران، نشان از آن دارد که این بورس دوران جدیدی را در توسعه ابزارهای نوین شروع کرده و می تواند سال آتی را با موفقیت بیشتری سپری کند که در همین زمینه مدیرعامل تأمین سرمایه امید پیش‌بینی می‌کند با توجه به ورود کشور به دوران پساتحریم و خروج بخش‌های مسکن و فولاد کشور از رکود، طی سال 1395 ارزش معاملات محصولات صنعتی و معدنی در بورس کالا با افزایش قابل توجهی همراه باشد.

حبیب رضا حدادی، درباره عملکرد بخش های مختلف بورس کال در سال 1394 توضیح داد: به طور کلی بورس کالای ایران تحت تأثیر دو دسته عوامل حقیقی و عوامل اسمی است که در این میان می توان از وضعیت تولید و تقاضای کالاها درکشور و توسعه بازارهای بورس کالای ایران به عنوان مهم‌ترین عوامل حقیقی و از تورم، نرخ ارز و قیمت های جهانی کالاها به عنوان مهم ترین عوامل اسمی نام برد.
وی ادامه داد: با توجه به رکود اخیر در بخش های مسکن و فولاد کشور، ارزش معاملات محصولات صنعتی و معدنی سال گذشته در بورس کالا کاهش یافته است؛ در بخش محصولات پتروشیمی نیز بورس کالا افت ارزش معاملات را در سال گذشته با توجه به وضعیت بازارهای جهانی و داخلی تجربه کرده است. این در حالی است که ارزش معاملات در بخش کشاورزی نیز با توجه به اجرایی شدن آیین نامه ماده 33 قانون افزایش بهره وری در بخش کشاورزی و همچنین تعاملات مطلوب صورت گرفته با وزارت جهادکشاورزی، رشد چشمگیری داشته است.
یه گفته وی طی یک سال اخیر با توجه به عدم رونق بازار نقدی سکه در این مدت و کاهش نوسانات قیمت سکه طلا، شاهد کاهش ارزش معاملات قراردادهای آتی در این بورس بوده ایم؛ اما در مجموع با توجه به شرایط رکود اقتصادی کشور و تأثیر تحریم ها بر بخشهای مختلف اقتصادی، عملکرد بورس کالا به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه مناسب ارزیابی می شود.
مدیرعامل تأمین سرمایه امید به نقش بورس کالای ایران در صنعت تأمین مالی کشور اشاره کرد و گفت: از مهم ترین اقدامات بورس کالا در سال 1394 می توان به تامین مالی شرکت های معدنی، پتروشیمی و فولادی اشاره کرد. همچنین ایجاد امکان دسترسی برخط کارگزاران و فعالان بازار به سیستم معاملاتی بورس کالای ایران از دیگر نوآوری‌های بورس در سال 1394 بوده است. قراردادهای سلف، اوراق سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی و صندوق های کالایی و ارزی از جمله ابزارهای مالی در بورس کالای ایران است که می توان از آن ها برای تأمین مالی صنایع استفاده کرد. تأمین مالی باکم ترین هزینه، درکوتاه ترین زمان، بدون بروکراسی اداری و بر اساس قراردادهای اسلامی و توان عرضه کننده از جمله ویژگی های ویژگی های بازار نقدی و ابزارهای آن قرارداد سلف موازی استاندارد در بورس کالا است.
حدادی ادامه داد: بورس کالای ایران در راستای توسعه و رونق هر چه بیشتر تأمین مالی صنایع و شرکت ها برنامه هایی دارد که از جمله می توان به ترویج و فرهنگ سازی هدفمند در حوزه قراردادهای مشتقه در تعامل با دستگاه های سیاست گذار و فعالان بازار، توسعه تعاملات بورس کالای ایران با شرکتهای کارگزاری به عنوان بازوی بازاریابی این نهاد در راستای تقویت شبکه بازاریابی و توسعه تعاملات با بانک ها و صندوق های ضمانت به منظور کمک به تأمین مالی خریداران کالا از طریق بورس کالای ایران جهت گسترش معاملات نسیه، اشاره کرد.
وی نقش اصلی بورس کالا را ایجاد بازاری منسجم، سازمان یافته و قانونمند برای تسهیل معاملات نقدی و آتی کالا عنوان کرد و گفت: طراحی و تنوع بخشی به ابزارهای تأمین مالی از جمله وظائف اصلی تأمین سرمایه ها است. در این راستا تأمین سرمایه امید از طریق تأمین مالی تخصصی برای صنایع مختلف، ابزارهای متناسب با شرایط و نیازهای هریک از صنایع و شرکت ها را جهت تأمین مالی آن ها فراهم می آورد. بدون شک، برقراری ارتباطات مؤثر بین بورس کالا و تأمین سرمایه امید در حوزه تبادل اطلاعات و نیز افزایش تعاملات می تواند، گامی موثر در راستای گسترش تأمین مالی در بازار سرمایه کشور باشد.
حدادی همچنین در پاسخ به اینکه با توجه به مسائل ذکر شده، بورس کالا باید چه نقشی داشته باشد؟ و چه برنامه ها و زیر ساخت هایی را برای فعالیت بیشتر شرکت های تأمین سرمایه پدید بیاورد؟ عنوان کرد: در حال حاضر و با توجه به اینکه هنوز برخی از ابزار مشتقه عملیاتی نشده‌اند، نقش شرکت های تأمین سرمایه در بورس کالا محدود به انتشار و بازارگردانی اوراق سلف برای کالاهای پذیرفته شده در بورس کالا است. بورس کالا می تواند با صدور مجوز و عملیاتی شدن انتشار ابزارهای مشتقه در بخش های مختلف از قبیل مشتقات روی محصولات کشاورزی، فلزات و انرژی به ایفای نقش تأمین سرمایه ها در بورس کالا بیش از پیش کمک کند. همچنین این بورس می تواند با توسعه دسترسی برخط کارگزاران و فعالان بازار به سیستم معاملاتی بورس کالای ایران، ویژگی های بازار نقدی و ابزارهای آن به تسهیل هر چه بیشتر فرآیند تأمین مالی از طریق تأمین سرمایه‌ها کمک شایانی کند.
وی درباره فعالیت های بورس کالا در سال آتی و نقش بورس کالا در سال 1395 توضیح داد:در مجموع با توجه به جوان بودن این بازار در ایران و فضای علمی رو به رشد در این حوزه و نیز فضای پساتحریم، پیش بینی می شود در سال آتی و سال های آینده، این بازار بیش از پیش به عنوان یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه کشور ایفای نقش کند.
حدادی به بزرگترین چالش پیش روی تامین مالی از طریق بورس کالا و راهکارهایی برای آن اشاره کرد و گفت: تأمین مالی از طریق بازار سرمایه در مقایسه با تأمین مالی از طریق بازار پول در ایران از پیشینه کمتری برخوردار است. بر همین اساس به رغم انجام تأمین مالی وسیع از طریق بازار سرمایه در سالیان اخیر، بسیاری از شرکت ها و سرمایه گذاران از شناخت کافی در این خصوص برخوردار نیستند. آمارها حاکی از آن است که به تدریج و با افزایش شناخت و آگاهی ناشران (بانیان)، استفاده از ابزارهای نوین تأمین مالی رو به افزایش است؛ از این رو بورس کالا می تواند با آگاهی بخشی و بالابردن سطح شناخت ویژگی های بازار نقدی و ابزارهای آن شرکت‌ها و سرمایه گذاران به توسعه و پیشرفت هر چه بیشتر این بازارکمک کند. همچنین، شرکت های سرمایه گذاری انتظار دارند که بورس کالا فرایند اخذ مجوز انتشار اوراق را تسریع کند؛ برقراری ارتباطات مؤثر بین بورس کالا و تأمین سرمایه‌ها در حوزه تبادل اطلاعات و نیز افزایش تعاملات می تواند راهکاری مناسب در جهت رشد و توسعه روابط بین این دو نهاد بازار سرمایه باشد.

ابزار مشتقه چیست و چه کارکردی دارد؟

ابزار مشتقه در بازارهای مالی، همان‌طور که از اسم‌شان پیداست، ابزارهایی هستند که از یک دارایی پایه مشتق شده‌اند. شاید درک فلسفه وجودی چنین ابزارهایی برای افرادی که با بازارهای مالی آشنایی ندارند کمی دشوار باشد، اما شاید اگر خودمان را جای تاجران و کشاورزان قدیمی بگذاریم، راحت‌تر بتوانیم فلسفه این ابزارها را درک کنیم!

ابزار مشتقه چیست؟

کشاورزی را فرض کنید که تمام درآمدش از محل فروش محصولی است که در یک فصل خاص برداشت می‌کند. این کشاورز باید تمام سال منتظر فصل برداشت باشد تا به یک درآمد احتمالی از محل فروش محصول برسد. این کشاورز از یک طرف باید هزینه‌های مالی پرورش محصول را متقبل شود و از طرف دیگر باید امیدوار باشد که محصولش دچار آفت نشود یا مثلا در اثر کاهش بارندگی مقدار برداشت محصول کاهش نیابد. یا اینکه در فصل برداشت محصول، بهای محصول کاهش نیابد. به عبارت ساده‌تر، تولید و فروش محصولات کشاورزی با ریسک همراه است و ممکن است این ریسک به کاهش درآمد سالانه کشاورز منجر شود.

اما این کشاورز می‌تواند با پیش‌فروش کردن محصول ریسک کاهش درآمد را از بین ببرد و از طرف دیگر زودتر از موعد برداشت به پول برسد و بخشی از این پول را صرف هزینه‌های تولید محصول کند. در چنین حالتی، «پیش‌فروش محصول» در واقع ابزاری مالی است که کشاورز برای از بین بردن ریسک‌های تولید محصول استفاده کرده است.

کارکرد عمده ابزارهای مشتقه مالی هم در واقع همین است و هدف از طراحی و استفاده از این ابزارها کاهش ریسک معاملات است. برای نمونه بیایید ببینیم چگونه می‌شود از ابزار «اختیار معامله» برای کاهش ریسک استفاده کرد.

استفاده از ابزار اختیار معامله برای کاهش ریسک

اول بیایید ببینیم اختیار معامله چیست. اختیار معامله قراردادی برای آینده است که بر اساس آن خریدار و فروشنده توافق می‌کنند که مقدار مشخصی از یک دارایی را در تاریخ معینی معامله کنند. از آنجا که هر معامله دو طرف (خریدار و فروشنده) دارد، اختیار معامله را هم به دو دسته تقسیم کرد: اختیار خرید و اختیار فروش.ویژگی های بازار نقدی و ابزارهای آن

ابزارهای مشتقه پیچیدگی‌ها و ریزه‌کاری‌های زیادی دارند و شاید استفاده از آن‌ها برای تازه‌کارها فکر خوبی نباشد. اما آشنایی کلی با این ابزارها می‌تواند ما را با جذابیت‌های بازارهای مالی آشنا کند و کمک‌مان کند تا در زمان مناسب ابزارهای مناسب برای شیوه سرمایه‌گذاری خودمان را انتخاب کنیم و بازدهی سرمایه‌مان را به حداکثر برسانیم

اکنون بیایید ببینیم اختیار فروش چگونه چیزی است و کسی که اختیار فروش را می‌خرد صاحب چه حقی می‌شود. خریدار یک قرارداد اختیار فروش مبلغ مشخصی به طرف مقابل پرداخت می‌کند و در برابر این مبلغ از این اختیار برخوردار می‌شود که بتواند در زمان مشخص‌شده مقداری از یک دارایی مشخص را به طرف دیگر بفروشد. فروشنده اختیار فروش هم باید در زمان تعیین‌شده آماده خرید آن دارایی با مبلغ تعیین‌شده باشد. نکته اینجاست که دارنده اختیار فروش هیچ الزام و تعهدی به فروش دارایی مورد بحث ندارد و در زمان سررسید قرارداد می‌تواند از اختیار فروش خود چشم‌پوشی کند و آن دارایی را برای خودش نگه دارد.

کمی پیچیده شد، نه؟ برای اینکه از سردرگمی خارج شویم، بیایید یک نمونه عملی را با هم مرور کنیم. فرض کنید شما امروز می‌خواهید در سهام شرکت الف سرمایه‌گذاری کنید و قیمت روز هر برگه سهم این شرکت مثلا ۵۰۰ تومان است. ارزیابی شما این است که قیمت سهام این شرکت تا سه ماه آینده ۵۰ درصد رشد می‌کند و به ۷۵۰ تومان می‌رسد. اما از آن طرف نگرانید که مبادا بازار دچار تلاطم شود و قیمت سهم کاهش یابد. در حالت عادی برای پوشش ریسک کاهش قیمت این سهم ابزاری ندارید و مجبورید با ریسک کاهش قیمت سهم سر کنید.

اما با استفاده از ابزار مشتقه اختیار فروش می‌توانید این ریسک را کاهش دهید، در واقع این ریسک را به شخص دیگری منتقل می‌کنید. به این صورت که اختیار فروش مقدار معینی از سهم شرکت الف را می‌خرید. قرارداد اختیار فروش هم به این شکل است که برای خرید اختیار فروش هر سهم ۵ تومان می‌پردازید و در مقابل این اختیار را به دست می‌آورید که در سه ماه آینده هر سهم‌تان را با مبلغ ۴۹۰ تومان بفروشید.

حال اگر در ۳ ماه آینده قیمت سهم‌تان رشد کند و مثلا به ۶۰۰ تومان یا بالاتر برسد، از اختیار فروش‌تان -که فروش به مبلغ ۴۹۰ تومان است- صرف‌نظر می‌کنید و سهام‌تان را در بازار می‌فروشید. ولی اگر قیمت سهم‌تان کاهش پیدا کند و مثلا به ۴۰۰ تومان برسد، از اختیار فروش‌تان استفاده می‌کنید و به جای اینکه سهم‌تان را در بازار و به قیمت ۴۰۰ تومان بفروشید، از اختیار فروش استفاده می‌کنید و سهم‌تان را با قیمت ۴۹۰ تومان به فروشنده اختیار فروش (طرف دیگر قرارداد اختیار فروش) می‌فروشید. پس می‌بینید که در این مثال، قرار داد اختیار فروش خیلی ساده مانند یک بیمه‌نامه عمل می‌کند و اجازه نمی‌دهد قیمت سهام‌تان زیر ۴۹۰ تومان بیاید.

معرفی ابزارهای مشتقه

ابزار مشتقه پیچیدگی‌ها و ریزه‌کاری‌های زیادی دارند و شاید استفاده از آن‌ها برای تازه‌کارها فکر خوبی نباشد. اما آشنایی کلی با این ابزارها می‌تواند ما را با جذابیت‌های بازارهای مالی آشنا کند و کمک‌مان کند تا در زمان مناسب ابزارهای مناسب برای شیوه سرمایه‌گذاری خودمان را انتخاب کنیم و بازدهی سرمایه‌مان را به حداکثر برسانیم. در اینجا تعدادی از ابزارهای مشتقه را با هم مرور می‌کنیم:

قراردادهای اختیار معامله

اختیار معامله یکی از جذاب‌ترین ابزارها برای پوشش ریسک نوسان قیمت دارایی است که بالاتر درباره آن توضیح دادیم. یک بار دیگر به این نکته اشاره می‌کنیم که خریدار اختیار معامله (خرید یا فروش) الزام و تعهدی به اجرای معامله ندارد ولی فروشنده اختیار معامله ملزم است در صورت درخواست طرف دیگر، اقدام به معامله کند.

ابزار مشتقه قرارداد سلف

اگر بخواهیم ساده بگوییم، قرارداد سَلَف برعکس نسیه است. در نسیه کالایی را دریافت می‌کنید و قول می‌دهید که پولش را بعدا بپردازید، اما در قرارداد سلف پول یک دارایی پایه را از قبل می‌پردازید و طرف دیگر متعهد می‌شود که در زمان معین دارایی مورد نظر را تحویل شما بدهد. فایده این نوع قرارداد برای فروشنده این است که سریع‌تر به پول دسترسی پیدا می‌کند و می‌تواند از این پول برای پوشش هزینه‌های جاری خود استفاده کند. خریدار هم در واقع روی کالایی سرمایه‌گذاری کرده است که انتظار می‌رود در آینده با رشد قیمت همراه باشد.

نکته: این امکان وجود دارد که خریدار قرارداد سلف، دارایی پیش‌خریدشده را در قالب یک «قرارداد سلف موازی استاندارد» بفروشد. به عبارت دیگر، خریدار قرارداد سلف می‌تواند دارایی آینده خودش را به دیگری واگذار کند. به این نوع قرارداد هم به‌اختصار سلف می‌گویند.

قرارداد آتی

قرارداد آتی همان‌طور که از اسمش پیداست، نوعی از ابزار مشتقه و قراردادی برای انجام یک معامله در آینده است. در این نوع قرارداد فروشنده و خریدار تعهد می‌دهند که مقدار مشخصی از یک دارایی را در زمان سررسید قرارداد آتی با یک قیمت تعیین‌شده معامله کنند. به این ترتیب، خریدار و فروشنده خودشان را در برابر نوسان‌های قیمت آن دارایی بیمه می‌کنند. مثلا یک نوع قرارداد آتی می‌تواند بین کشاورز و کارخانه باشد که هر دو متعهد می‌شوند بعد از فصل برداشت محصول (مثلا گندم)، مقدار مشخصی از محصول را با قیمتی تعیین‌شده معامله کنند.

اما بازارهای مالی این امکان را هم فراهم کرده‌اند که خود این قراردادهای آتی هم دادوستد شوند و معامله‌گران با معامله این قراردادها کسب سود کنند. برای نمونه، تحلیل‌گری ممکن است به این نتیجه برسد که قیمت گندم در ماه‌های آینده افزایش خواهد یافت و در نتیجه اقدام به خرید قرارداد آتی گندم کند. در تئوری، وقتی زمان سررسید این قرارداد فرا برسد، معامله‌گر می‌تواند گندم را با قیمت مشخص‌شده در قرارداد آتی تحویل بگیرد و با قیمت بالاتر در بازار بفروشد و سود کند. اما معمولا این اتفاق نمی‌افتد و معامله‌گر قبل از زمان سررسید، قرارداد خودش را در بازار معاملات آتی با قیمت بالاتر می‌فروشد و اصطلاحا از آن موقعیت خارج می‌شود.

نکته: بازار معاملات آتی در ایران از سال ۱۳۸۷ و با معاملات آتی سکه شروع به کار کرد. (هنگام نوشته شدن این متن معاملات آتی سکه در ایران متوقف شده است.) از آن سال به بعد، قرارداد آتی روی دارایی‌های پایه مختلفی از جمله زیره، زعفران، مس، کنجاله سویا و غیره تعریف و در بازار معاملات آتی دادوستد شده است.

ابزار مشتقه قرارداد فوروارد

یکی دیگر از ابزار مشتقه، قرارداد فوروارد یا forward contract است که شباهت زیادی با قرارداد آتی یا future contract دارد. در قرارداد فوروارد هم مانند قرارداد آتی، خریدار و فروشنده توافق می‌کنند که در زمان معین معامله معنی را انجام بدهند. مهم‌ترین ویژگی های بازار نقدی و ابزارهای آن تفاوت هم در این است که قراردادهای آتی در بورس معامله می‌شوند ولی محل معاملات قراردادهای فوروارد بازارهای خارج از بورس است.

قرارداد سوآپ

قرارداد سوآپ یا معاوضه قراردادی است که بر اساس آن طرفین توافق می‌کنند که عواید ناشی از ابزارهای مالی‌شان را در آینده معاوضه کنند. این نوع قراردادها معمولا بین شرکت‌ها منعقد می‌شود و در آن شرایط معامله از جمله زمان پرداخت و نحوه محاسبه جریان‌های نقدی قید می‌شود. جالب است اشاره کنیم که اولین سوآپ در اوایل دهه ۱۹۸۰ بین شرکت آی‌بی‌ام و بانک جهانی منعقد شد.

قرارداد سوآپ شباهت زیادی با قراردادهای آتی دارد مانند قراردادهای آتی، طرفین سوآپ هم متعهد می‌شوند که در تاریخ یا تاریخ‌های مشخص معاملاتی را با یکدیگر انجام بدهند. دارایی پایه در معاملات سوآپ می‌تواند اوراق قرضه، وام، سبد دارایی‌های بورسی و حتی شاخص سهام باشد.در حال حاضر اکثر قراردادهای مشتقه خارج از بورس به شکل سوآپ منعقد می‌شوند.